Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

Emine Işınsu'nun öyküleri yaşamın özüne tutulan ayna niteliği gösterir. Fakat bu öykülerde ulusal ya da gelenek- sel ögelerden çok bireysel ögelere yer verilir. Günlük sıra- dan olayları sıra dışı bir yöntemle anlatma başarısını da gösteren öyküler, yabancılaşma, çöküntü ve bunaltı ana izlekleri üzerine de kurulmuştur. Sanatçının en kısa öy- küleri bile sıkıştırılmış yapısıyla daima bir roman içeriği taşır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen öy- külerin bir özelliği değildir? A) Alışılagelmiş olayları alışılmışın dışında sunma B) Yoğun bir anlatıma sahip olma C) Hayatı olduğu gibi yansıtma D) Ulusal özellikleri bünyesinde taşıma E) Farklı konuları içerme

2. Çaba, öğrenmenin başat unsuru belki ama çabanın yapıttan alınan hazzı da ertelememesi gerekir. Anlamanın ve sevmenin yolu kavramadan geçer. Edebiyat, resim ve müzik dünyayı sanat üzerinden daha iyi kavramanın en güzel yollarıdır. Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerden hangisinde vardır? A) Yazarın yazma becerisini artıran kuvvetlerden biri de okuyucuyu kendi dünyasına çekebilmesidir. B) Yazılı metinde şematik yollarla kodlanan mesajın anlamlandırılmasında yazar belirleyici ve başarılı rolde olmamalıdır. (C) Yazılı kültürün egemen olduğu bir toplumsal yapıda iletişim kurma yöntemleri de önemli ölçüde değişkenlik gösterir. D) Çoğunlukla bizi yazmaya iten dürtü, aslında kendi içimizde yaşadığımız diğer yaşamları dışa çıkarmaktır. E) Gerçeklik ve düş gücünün harmanlanarak yazıya konu olmasının serüveninde çeşitli zorlukların olması kaçınılmazdır. 3D YAYINLARI

lu 4. Nüfusu üç milyondan fazla olan birçok büyük şehirde, insanların günlük su tüketimi otuz litreyle sınırlandırılmıştır. Zamanında yapılmayan küçük fedakârlıkların ve kontrolsüz su tüketiminin bedeli bugün böyle ödenmektedir. Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? Al kadın, yeni bir düzen kurup çocuklarını da yanına almak istiyordu. ki B) Su ihtiyacını tepenin yamacındaki pinardan karşılıyormuş köylüler. i C) Tren, birkaç istasyonu durmadan geçince yolcular telaşlandı. e Yaptığının karşılığını herkes bir gün mutlaka görecektir, dedi adam. El Çocuğun canhıraş haykırmalarına çevreden hiçbir cevap gelmedi.

8 i 2. 1. Onun çok ağır bir sorumluluğu var. (Nicel anlamlı söz- G cük, soyut ve nitel anlam kazanmıştır.) II. Sessizlik, dertlerimin üstüne kuluçkaya yatıyor. (Soyut B sözcük, somutlaştırılarak verilmiştir.) S III. İskele hareketliydi, herkes vapurlara koşuyordu. (Ad A aktarması yapılmıştır.) IV. Kurban olam, beşikte yatan kuzuya. (Benzetme amacı güdülmeden bir söz, başka söz yerine kullanılmıştır.) V. Öğretmen olan kişinin omzunda çok ağır bir yük var- dır. (Somut anlamlı sözcük, soyut anlam kazanmıştır.) Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde veri- len cümleyle ilgili açıklama yanlıştır? B) II. A) 1. CH. D) IV. E) V.

DENEME - 10 3. Büyük kentlerde kalabalıklar arasındaki yalnız bi- reyler, kalabalığın içinde süren rutin yaşamlarının akışından sıyrılıp kendi iç dünyalarıyla yüzleştikleri vakit tutunabilecekleri bir dal ararlar. Şehirde sü- rüklenilen bu melankoliye, bir de geçmiş yaşantı- nin özlemli anıları katıldığında bireyler kendilerine bir çıkış yolu bulmak isterler. Molla Demirel'in Ço- cukluğa Dönüş başlıklı şiirinde de büyük şehirde yaşayan şiir kişisinin çocukluğunda yaşadığı köyü, yaşamındaki doğallığı ile ilişkilerindeki samimiyeti arayışı ve anılarına duyduğu hasret anlatılmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki altı çizili sözlerden herhangi birinin anlamını içermez? A) Sıradan hayattan uzaklaşmak B) Ruhsal yapılarının farkına varmak Özlem gidermek D) Güvenilecek ortam aramak Çözüm üretmek

dakikadır 1. Hayatın en büyük esası samimiliktir. Bu itibarla (saygınlıkla) 3. 1 hayat ile rabitası olan (bağlantısı olan) edebiyat, mutlaka samimi 11 bir edebiyattır denilebilir. Hayatı en gizli, en karışık köşelerine kadar göstermeyen, ruhumuzun hamlelerini (duygularımızı) III anlatmayan, elemlerimizi, felaketlerimizi, ahlâkî yaralarımızı açık açık aksettirmeyen (yansıtmayan) bir edebiyat, hayat ile rabıtasız IV ve sahte bir edebiyattır. Öyle bir edebiyat, kelimeleri dizip onlar üzerinde işlemek hususunda belki pek mâhir (usta) kuyumcular V çıkarabilir; belki onlar çok süslü, çok göze çarpacak şeyler ya- pabilirler. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı, pa- rantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır? C) III B) || D) IV EV A) !

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sesteş (eş sesli) söz- cük kullanılmamıştır? A Kaybolan sporcuları iki kola ayrılıp aramaya karar verdi- ler. B Yapılacak bütün anlaşmaların altımda bundan sonra ben imza atacağım. Yeni bir yol haritası çizip kaldığımız yerden işlere devam etmemiz gerekiyor. De Gecenin sessizliğini uzaklardan gelen iki et silah sesi bozmuştu. E) Saç rengimi herkes çok beğeniyor ve bana saçımın boya olup olmadığını soruyordu.

KTT 4. 1. Leonardo da Vinci'nin astronomi alanında ulaştığı sonuçlarla Kopernik'i öncelediği (örnek aldığı) bi- linmektedir. Kilisenin o sıra gösterdiği hoşgörüden 11 (müsamahadan) yararlanarak yerkürenin Güneş çevresinde yer alan bir gezegen olduğunu ileri sü- rebilmişti. Oysa yerleşik doktrine (öğretiye) göre Dünya'mız evrenin merkezinde sabit hâldeydi (ha- IV reketsizdi). Göksel nesneler ise kutsal nitelikleriyle apayrı bir ortamda devinmekteydi (hareket etmek- V teydi). Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi parantez içindeki açıklamayla anlamca uyuş- mamaktadır? AI B) II C) III D) IV EV

Türk Edebiyatua Giriş ER Kitaptan korkmak, insan düşüncesinden korkmak, in- Kitaptan niçin korkarlar? Bunu bir türlü anlayamadım. sani kabul etmemektir. Kitaptan korkan adam, insani mesuliyet hissinden mahrum ediyor demektir. "Birak, senin yerine ben düşünüyorum!” demekle, "Falan ki- tabı okuma!" demek arasında hiçbir fark yoktur. Insa- noğlu her şeyden evvel mesuliyet hissidir ve bilhassa fikirlerin mesuliyetidir. Ondan mahrum edilen insan, kendiliğinden bir paçavra hâline düşer. Şüphesiz in- sanı korumamız lazım gelen vaziyetler vardır. Fakat bu vaziyetler daha ziyade ferdin kendi dışındaki vazi- yetlerdir. Bir insanı kendi içinde, düşüncesinin mahre- miyetinden korumaya hakkımız yoktur. Orta Çağ'dan bugüne kadar gelen zaman içinde insanlığın belki en büyük kazancı bu basit hakikati kendisine mal etme- sidir. Metinlerin sınıflandırılması tablosu dikkate alın- dığında yukarıdaki metin hangi başlık altında yer alır? Gazete çevresinde gelişen edebî metinler B Anlatmaya bağlı metinler Kişisel hayatı konu alan metinler Göstermeye bağlı metinler Olay çevresinde gelişen metinler Son

arada kullanılmamıştır? Aşağıdaki dizelerin hangisinde karsit kavramlar bir A) Karlar etrafı beyaz bir karanliga gömdu Kar değil gökyüzünde yagan beyaz Olümdo B) Bogaz gümüş bir mangal Kaynatir serinliği Yokuşun başında soyuldu kervan Düşman karşısında ne yapsin savran D) Ne efsünkâr imişsin ah ey didár- hürriyet Esir-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esaretten 3) Ben de gördüm güneşin doğarken battığını, Esrarlı bir bakışın gönlü kapattiğini. Yâr deyince, kalem elden düşüyor Gözlerim dormindor al

7. Sait Faik, Burgaz çalılıklarından bir kızılcık dali kopar- di, kalem gibi yonttu, ucunu yaşama batırdı ve yazmaya koyuldu. Bu cümlede altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağı- dakilerden hangisidir? A) Yaşam gerçeğinin düşlerle birleştirildiği B) Sanatlı bir anlatımın benimsendiği C) Eleştirel bir tavır takınıldığı D) Konunun yaşamdan alındığı E) Anlatımda ayrıntılara önem verildiği :) -

11. Yavaşça süzüldü içeri. Kısa bir koridoru geçip balkona ulaştı. Bir masaya oturdu. Biraz Sait Faik okudu. Yan masa, sürekli gülüşüyordu. Şiirli ve duygulu bir hikâye yarım kaldı. Öykünün serimi de düğümü de bitmişti oysa. Bu parçadaki sözlerle ilgili yapılan değerlen- dirmelerden hangisi yanlıştır? A) "Kisa” sözcüğü nicel anlamlıdır. B "Şiirli ve duygulu" sözcükleri nitel anlamlıdır. e "Sait Faik" ve "yan masa" sözleri mecazımür- sel örneğidir. D) "Süzüldü" sözcüğü, gerçek anlamdadır. El Terim anlamlı sözcük yer almıştır.

1. Michelangelo Merisi da Caravaggio'nun kariyerine ayak- ları yere basan bir bakış açısı getiren sergi, video ensta- lasyonları ile çalışmalara çağdaş bir hava veriyor. Geniş alanlara yayılan tablo detayları, müzik ve içeriye yayılan koku ile birleşince sanatseverler âdeta 17. yy.'a doğru bir yolculuğa çıkartılıyor. Toplamda bir saate yakın süren ser- ginin asıl amacı, saf duyular üzerinden sanatçının eserle- rini tanıtmak. Yani eleştirmen olmak ya da sanat tarihin- den çok iyi anlamak bir tik geri plana itiliyor. Sergide yer alan 57 eser, 50 dakikalık bir tur yaratırken bir yandan da projeksiyonlar sizi başka boyuta taşıyor. Caravaggio'nun Jşık ve gölge ile oyunları, doğayı kullanışı, şiddetin anını durdurması, tiyatral kurulumları çok daha gerçekçi bir su- numla sanatseverlerle buluşuyor. Bu parçada tanıtılan sergiyle ilgili olarak aşağıdakile- rin hangisine deginilmemiştir? ENERATOR BI A) Birden fazla duyuya aynı anda hitap ettiğine B) Gerçekçi bir yöntem izlenerek sanatseverlere bir za- man yolculuğu yaptırıldığına C) Pek çok sanatsever tarafından ziyaret edildiğine D) Ressamın döneminin gerçekçi bir şekilde yansıtıldığına Et Üst bir teknoloji kullanılarak ressamın sanatının tanıtıl- dığına

5. Soyut anlamlı bir sözcük, bir parçası olduğu somut varlığın yerine kullanılarak somut bir anlam kazanabilir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz bu açık- lamaya uygun bir örnek değildir? İlçemizin yetiştirdiği önemli değerlerden biriyle ibret ve- rici bir mülakat yaptık. B Bir ince zekâyla tanışırsan ona okuduğu kitapları sor. C) Bir gün önce trafik cezasını ödedim, indirimden yarar- landım. D) Bir güzele vurgunum diye vururlar bana. E) Damarı tuttu yine kimseyi dinlemiyor. B

35 37. Sandalla balık tutmak için ille de Boğaz'a, Marmara'ya ya da Karadeniz'in serin sularına mahkum değilsiniz ya. Güzelim Ege ve Akdeniz kıyıları da sizi bekliyor. Ekim ayında sabah erken bir vakit, Kuzey Ege sularında İzmir Mordoğan'da, Çeşme'de denize açılabilirsiniz. Nerede balık tuttuğunuz fark etmez. Yeter ki denizlerimizde binlerce yıldır var olan enfes balıkçılık kültürünü birkaç kez bile olsa kendiniz de yaşayın. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Karşılaştırma yapılmıştır. BY Senli benli bir havası vardır. Sayıp dökmelerden yararlanılmıştır. Di Kuralli cümlelere yer verilmiştir. E) Öznellik söz konusudur.

2. Türkçede deyimlerin çok önemli bir yeri ve el sözcü- ğü ile pek çok deyim vardır. Örneğin el ense çekmek 1 güreşte rakibi yıkmak amacıyla çekmek, el etmek birini el II in işaretiyle çağırmak, el tazelemek ellerini dinlendirmek, COZ KAZAN elden ağza yaşamak duyduğu her şeyi hemen anlat- IV mak, elden çıkarmak satmak anlamında kullanılır. V Bu parçadaki numaralanmış deyimlerden hangi- si yanlış açıklanmıştır? A) 1. B) II. C) III. D) IV. E) V.