Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "sesteş" bir sözcük kullanılmamıştır? A) Köye akşamüstü uzun bir yolculuktan sonra var- dık. B) Ağacın dalı çok uzadığı için onu hemen kesiverdi. C) Gömleğindeki yağ lekesinin çıkması için epeyce uğraştı. D) Yemek yerken dilini ısırdığı için canı çok yandı. E) Yeni boyalarla resim yapmak için odasına gitti.

8. Elindeki tabağı yavaşça mutfak masasının üzerine bıraktı. Evde kimse yoktu ama gürültü olmaması için azami gayret gösteriyordu. Yürürken bile parmak uç- larında yürüyor, sessizliği korumak istiyordu. Salona geçtiğinde ise televizyonun kumandasına öyle bir do- kunuşu vardı ki kumandanın onu algılaması güçtü. Televizyon açıldıktan sonra da sesini iyice kıstı ve sessiz hayatına kaldığı yerden devam etti. Bu parçanın anlatım biçimi aşağıdakilerden han- gisidir? A) Betimleme BÖyküleme C) Tartışma D) Açıklama E). Örnekleme

3. Modern şiir dilinin doğal dilden farklı bir dil oluşu, dil merkezli eleştirinin, incelemenin ülkemizde de büyük ölçüde egemen olmasını sağladı. Çoğul okuma, şiirin iletisi, şiir okur arasındaki ilişki her zaman eleştirinin konuları olmuştur. Şiir dilindeki göstergelerin çözümlenmesi anlamsal yapıların ortaya çıkarılmasına yol açar. Modern şiirde, günlük dildeki konumunu aşan I sözcük ve sözcük ilintileri, imge, eğretileme oluşumları || başlı başına inceleme konularıdır. Ritmin oluşumu, çift anlamlı söz yapıları, çapraşık söz dizimi yapıları, ||| yinelemeler, biçem, ses alanları, anlam alanları, sözcük IV V bağdaştırmaları modern şiirin "dil ayrıcalıkları"nı ortaya koyar. Aşağıdakilerin hangisinde bu parçadaki numaralanmış sözlere örnek olabilecek bir kullanım yoktur? A) Bir şehirde hayatın nasıl aktığını görmenin yolu, sokaklarında avarelik etmekten geçiyor. B) Ben kordan elbiseler giydim, bundan haberin var mı? C) Eğitilememiş koca adamları gördükçe "Ağaç yaşken eğilir." derdi babam. D) Bu yağmur, bu yağmur bir gün dinince aynalar yüzümü tanımaz olur. E) İnsanın sosyal ilişkilerinde, kendisi kadar çevresindeki kişiler de etkilidir.

od bring -331 3. "Tutku" sözcüğü, hayli doğurgan bir kökten gelir. Sözcüğün kökündeki "tutmak"; yakalamak, kavramak, saklamak, egemen olmak gibi anlamlara geliyor. Bununla birlikte "tutmak"; elbette tutma eylemine, tutsak tutup saklamaya, bir nesneyi tutmaya yarayan parçasını bir yere tutturmaya da gönderme yapar. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "tutmak" sözcüğü, bu Le parçadaki anlamlardan herhangi birisini karşılayacak şekilde kullanılmamıştır? A) Tutkalla duvara yapıştırdığım askılık tutunca annemden "Aferin!" aldım. gasd B) Golf sopasını tutup bir eğlence aracı olarak kullanmayı başardığımda pek sevinmiştim. usimuo el Xompelu 916lcem96 C) Yıllardır kasasında tuttuğu parayı bir orman köyünde küçük bir ev almak için çıkarmıştı. morbelaad D) Takım tutmayı henüz çocukken öğrenmiş, gençlik Göyıllarında ise bilinçli bir taraftar olmuştu. E) Bahar günleri gelip havalar ilıdığında çocukları (@ odalarında tutmak maharet ister. elmlə söe Upubyn abalmüş hize mileg ollbinsvig

7. Aşağıdaki cümlelerden hangisi ayraç içinde verilen sözle anlamca ilgili değildir? A) Yazarın sahip olduğu geniş kültür yanında, mitolojiye, tarihe, doğaya, özellikle ağaçlara ve denize olan düşkünlüğü, eserlerinde açıkça görülmektedir. (içeriksel söylem) LB Balıkçı'nın eserlerinde deniz, büyük ve geniş oluşu ile sonsuzluğu; doğallığı, güzelliği ile masumiyeti, saflığı; hareketli yapısıyla coşkuyu, neşeyi; barındırdığı hayatlarla yaşamı, canlılığı; hükmedilemeyen doğasıyla da özgürlüğü temsil etmektedir. (imgesel anlatım) ulo) Le Salinan ağaçları, savrulan dalları ve yaprakları ile şakrak ada; delişmen sularını çalkalayarak katıla katıla gülerdi. (kişileştirme) LD) "Deniz insanları" sevgi dolu, yaşama bağlı, dürüst, çalışkan, tokgözlü, namuslu ve mücadeleci; "kara insanları" ise bencil, çıkarcı, açgözlü, çevresine zarar veren ve onu sömüren niteliklere sahiptirler. (karşıtlık ilişkisi) E) Doğal dil işleme, önümüzdeki yıllarda insanların bilgisayarlar ile etkileşimlerinde temel birtakım değişiklikler getirmeye aday teknolojilerden biridir. (tasarı)

ok- Sözcükte Anlam 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad aktarması yapılma- mıştır? A) Son günlerde yaşanan olaylar tüm ülkeyi ayağa kaldırdı. B) Uzun sine tipide kalanların ısınması için hemen sobayı yaktılar. C) Hem radyoda çalan Sezen Aksu'yu dinliyor hem kitap okuyordu. D) cerinin havalanması için sınıfın camını açmaya kalkmıştı. E) Trenimiz yarım saatlik moladan sonra tekrar yola koyul- du.

19. Eyüp Hoca, son olaydan sonra bütün kuvvetini top- layarak tek cepheden hücum etmiş, bunda başarılı olmayınca taktik değiştirmişti. Şimdi bütün gayret ve faaliyetini Şahin Bey'in ufak tefek ihmallerini toplamaya, küçük küçük hücumlarla Şahin Bey'in savunma gücünü aşındırmaya çalışıyordu. Bu cümledeki altı çizili sözü anlamca karşılayabile- cek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Gençlik heyecanıyla bazı hatalar yapmış ya da yan- lış kararlar almış olabilirim. Annem çoğu zaman bazı kusurlarımızı görmezden gelir, hoşgörüyü elden bırakmazdı. C) Okul servisine gecikince şoför her zamanki gibi kız- gın bir bakış attı. D) Kimi zaman istemeden birilerinin kalbini kırabilir, yanlış kararlar alabiliriz. E) Ustabaşı gidince işçilerin bir kısmı işleri savsakla- maya, işe önem vermemeye başlamıştı.

6. Dilde yaşayan her kelimenin kendine has anlamı ve kullanım alanı vardır. Bir kelimeyi, sözlük anlamı aynı diye diğerinin yerine koy- mamak gerekir. Aralarında nüans olan kelimeleri kullanırken bu duruma dikkat edilmelidir. Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Deyimler, söz varlığını anlama ve kullanma açısından Türkçe öğretim programında yer alan önemli konulardan biridir. B) Deyimler; duygu, düşünce ya da durum anlatan, anlatım özgürlüğü olan ve bir kültürün zenginliklerini gösteren kalıplaşmış yapılardır. C) Deyimlerin anlaşılmasında dildeki kelimelerin birincil anlamlarının yanında onlara yüklenen diğer anlam katmanlarının da fark edilmesi zorunludur. D) Çocukların erken yaşta halk kültürü ürünlerinden beslenmesi, kültürel değerlerin aktarılmasını kolaylaştırır; bu anlamda deyim- ler, bu önemli işlevi yerine getirmede rol üstlenebilir. E) Benzer duyguların ifadesinde kullanılan deyimler arasındaki ince ayrımların belirlenmesi, deyimlerin öğretiminde başvurulması gereken bir durumdur.

2. Datça'da her an değişir denizin rengi. Göz alabildiğine uzanan bir mavilik, yer gök masmavi, dağlarsa yemyeşil. Deniz, dağların yeşiline dokunduruyor dilini ustalıkla. Dünyanın hiçbir yerinde maviyle yeşilin dansı bu kadar uyumlu değil. Bulutlar kanatlanıyor denizin üstünden, mavi sessizlikle kuşatılmışız çepeçevre. Bu parçada aşağıdaki yollardan hangisiyle yan anlam kazanmış bir sözcük yoktur? 44900000 A) İnsan organ adını doğaya aktarma B) Duyular arasında aktarma C) Doğayla ilgili nitelik adlarını insana aktarma D) İnsana özgü eylemleri doğaya aktarma E) Doğayla ilgili kavramları doğaya aktarma

8. Osmanlı Devleti'ni kuran ailenin tarihî kayıtlara, gele- | neklere ve mevcut damgalarına göre Oğuzların Günhan || kolunun Kayı boyundan oldukları belirlenmiştir. Kitabi- mızın Oğuz boyları kısmında görüldüğü üzere Yazıcıza- IV de'nin Selçuknâme'si Kayı'nın anlamını, kuvvet ve kud- V ret sahibi olarak açıklamaktadır. Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi "hem iyelik hem de hâkeki" almamıştır? A) I B) II C) III D) IV Kavakçılıkta yılda yetiştirdiğimiz 4 milyon motralau

eştirme- ak oku- okurun, okurken dakiler- msuzl bir söz- eki al- um) eki i almış- A ww 8. (1) Düş ile gerçeğin ayrımına geldikleri tek nokta, sa- nırım yazının kendisi. (II) Burada bile ayrılmıyorlar bence. (III) "Kurmacanın, düşselin sınanması" oldu- ğu bilgisi, bizi yazınsal gerçeği sorgulamaya götü- rüyor. (IV) Bu açıdan bakıldığında "görme biçimleri" de önem kazanıyor, gerçek, gerçeküstü ve gerçek birleşimi dışının sınırları araştırılıyor. (V) Kısa öykü burada üzerine düşeni yerine getirebilmek için, deneysel edebiyattan sinemaya geçiyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangile- rinde birleşik yapılı sözcük yer almaktadır? A) I. ve II. B) II. ve III. D) III. ve V. EN C) II. ve V. ve V.

aya atılmak B) - sayfa sayısı az C) III. - kolay okunan D) IV. - okunup anlaşılması zor E) V. - kolay anlaşılan 7. Sesinin ve duruşunun rengini hiç değiştirmedi (ideolojisine I bağlı kalmak) sanatçı. Baştaki şiiri neyse daha derinleşerek hep kendisi kaldı. Yüreğini yakan (derin üzüntü duymak) ülke sorun- larını ustaca dizelerine yansıttı hep. Çözüm üretmeden, insanın çaresizliğini dirence çevirmeyi bildi. Omuz verdi (destek olmak) sesi kısılmışlara. Toplumsal baskıya, kısılan özgürlüklere, hak- sızlıklara direndi şiiri. Yüreğini koydu (duygularını yansıtmak) IV ortaya, yaşamını da. Omurgalı duruşu (ilkeli tavır) hep saygı uyandırdı. Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisi, ayraç için- deki anlamıyla uyuşmamaktadır? A) I. V B) II. C) III. D) IV. E) V. 9. Aşağıc anlamı A) Ya sa ayınları B) Hr C) N la D) A n 10. Bil ya ki

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisi "Yağmurun arkası güneştir." ata- sözünün anlamını içermez? A) Dedem, kara gün kararıp kalmaz, sözünü diline pelesenk etmişti. B) Güneşli, güzel bir gün insana bütün kederlerini unutturur. C) Gün doğmadan nelerin doğacağını söyleyen sen değil misin? Firtinadan sonra denizin durulacağına yeryüzünde inanma- yan yoktur. Kara bulutlar sonsuza dek kalacak değil ya, elbette bir gün dağılacak.

1. Benim için yazmak, geçmişe ait tüm tür ve eğilimlerin yıkıntılarında tuğla toplamak (birikimlerinden yararlanmak) 1 ve ardından kendi hikâyemi inşa etmektir (kendime özgü WEA || 167 üslup ve içeriği oluşturmaktır). Çünkü hayatta her söz ve yazı, ilk nüshanın bir nüshasına dönüşmüş (yazılıp X söylenmiş), yer kürede anlatılacak yeni bir şey yok (yazıya 3019 IV X verilen değer azalmış). Artık yazarlık, hikâyeleri kendi bakış açın ve kendi tarzında (özgün görüş ve üslubunla) V inuenu nenog in anlatmaktır. akt 1981 shesinin joy sb naamlo Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi, ayraç içindeki anlamla örtüşmemektedir? A) I BY II C) III D) IV EXV

sas 12. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ikileme, cümleye "abartma" anlamı katmıştır? 1 star idind nç cin miş A) Mışıl mışıl uyuyan bebek kapı zili çalınınca sıçradı. B) Muhtar, çil çil altınları görünce ne yapacağını şaşırdı. C) Salonun cılız ışığında göz göze geldiğimizde çok utandım. D) Bir kenara çekilip için için ağlamasıyla herkesi üzdü. E) Cüzdanımı bulmak için şehri adım adım dolaştım. 31

| 5. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerin hangisinin es seslisi yoktur? 6. A) Kumaşın enini hesaba katmadan kumaşı kesmişti. B) Maaşından yüz lira ayırıp taksitlerini ödedi. C) Uzun süredir gitmediği için köyün yolunu unutmuş. D) Egemen, sertçe asılınca kapının kolu elinde kaldı. E) Sağlam bir yapı için harcı iyice karmalısın. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ad aktarması yapılı