Anlatım Biçimleri Soruları

39. Cahit Sıtkı Tarancı, edebiyatta "sanat için sanat" ilkesine bağlı kaldı. Ona göre şiir, kelimelerle güzel şeyler kurma sanatıdır. Vezin ve kafiyeden kopmamış ama ölçülü veya serbest, her türlü şiirin güzel olabileceği inancını taşımış- tır. Açık ve sade bir üslubu vardır. Çoğu gerçeğe bağlı olan mecazları; derin, karışık ve şaşırtıcı değildir. Uzak çağrı- şımlara ve hayal oyunlarına pek itibar etmemiştir. Zaman zaman bazı imaj ve sembollere başvurmuştur. Bu parçadan Cahit Sıtkı Tarancı ile ilgili olarak; 1. şiir türüne karşı bakış açısının ne olduğu, II. yazın yaşamında hangi anlayıştan beslendiği, III. üslup özellikleri sayesinde Türk şiirinde yeni bir çığır açtığı durumlarından hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I Altın Karma D) I ve II B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III 15

TYT Şiirin sınırlarını daima bilmek gerekir; fazlası, bizim o şiire eklediklerimizdir. Şiirin gerçek değeri ise bu ek yaşantıların dışındadır. Daima kendi anladığımızdan çok, şairin ne anlattığına bakmak daha yerinde olur. Böylece şairin şiirine verdiği anlam neyse ona daha bir yaklaşmış oluruz. Yoksa bizim kendimize göre çıkardığımız anlam ancak bize göredir. Bu da şairin kişiliğini unutmakla elde edilir. Aşağıdakilerden hangisi parçada bir şiir değerlendirilirken yapılması gerekenlerle ilgili öne sürülen düşüncelerden değildir? A) Şairin kişiliğinin eserden uzak tutulması gerekir. BY Bireyin kendine göre şiirden çıkardığı anlam, temel ölçüt değildir. C) Şiirin, bilinenin ve belirginleştirilenin dışında özellikleri vardır. D) Şirin iletisi, temasına ve konusuna göre paralellik göstermez. 18 EŞairin anlatmak istediklerinin önemsenmesi lazımdır. S

yapanlar da nr. zukluğunun gisidir? -likte kullanıl- e kullanılması ması erin bir arada aşık bir saate t ettik. 4. myaponlondo muu lugu -ozukluğunun ngisidir? Anlamla İlgili Anlatım Bozuklukları Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili ke- lime, anlamına uygun kullanılmamıştır? A) Araştırmacılar, akciğer kanseri ölüm oranının endişe verici olduğunu söyle- diler. Yaşam koşulları iyileşse de nüfusun yaşlanmasına bağlı olarak ölüm oranı aşağı yukarı sabit kalıyor. C) Muğla'nın Bodrum ve Marmaris ilçe- sinde havaların sıcak gitmesi nedeniy- le kırlar çiçeklerle kaplandı. Iğdır'da, yaz aylarında yaşanabilecek bir kuraklığa karşı Ağrı Dağı eteklerin- de bulunan yaylalara üç yapay gölet inşa ediliyor. E) Doğu Anadolu'da bu yıl yeterli kar ya- ğışı düşmemesi yüzünden kayak mer- kezlerindeki tesisler boş kaldı. 9. Bölüm Kau 7. (1) Ağrı Dağı'nda eriy lerde toplanacak. (H) Dağı'na çıkan yaylacı letlerden çevre köyle rarlanacak. (III) Yapır tamamlanan göletler metre, yüksekliği ise Bu göletler yaklaşık tutacak. (V) Göletler_ fından yapılacak. Bu parçada numa hangisinde anlatım A) I B) II C) 8. İnternet üzerinden sinde eve giren hirs diğini belirten ev sa memnun olduğunu

H Paragraf 13. Vejetaryenlik dinsel, ahlaki ve beslenmeye ilişkin nedenlere dayanır. Etyemezlerin çoğu, hayvan- sal maddelerden yapılan ya da hayvanlarda denendiğini bildikleri temizlik ve güzellik ürün- lerini de kullanmazlar. İlk kez 1842'de kullanıl- maya başlanan vejetaryen sözcüğü, Latincede "sağlam, canlı, yaşam dolu" anlamına gelen vegetus sözcüğünden gelir. Bazı insanlar hay- vanları yemek için beslemenin ve öldürmenin yanlış olduğunu düşünürler ve bundan dolayı et yemezler. Öte yandan, etsiz beslenmenin daha sağlıklı olduğu gerekçesiyle etyemez olanlar da vardır. Bu parçaya göre, 1. İlk vejetaryenler Latin toplumlarında ortaya çıkmıştır. In Ahlaki nedenleri gözetmeksizin de vejetar- yen olunabilir. III. Vejetaryenlik salt beslenmeye yönelik bir tercih değildir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B Yalnız II D) II ve III C) I ve II E) I, ve III TOO Varr

8. Bence, Dickinson bugünün ün peşinde koşan sanatçısının, giderek sıradanlaşan insanının karşıtı bir tip olduğu için ilgi çekiyor. Dickinson öldükten sonra yalnızca metinleri bulunsaydı ne adı ne de özel yaşamı bilinseydi acaba aynı ölçüde ilgi görür müydü? Sanmıyorum. Çünkü bu tip yazarlar eserlerinden çok, özel yaşamlarıyla, özel yaşamlarının gizli kalmış yönleriyle ilgi çekerler. Bu da yazarlar için tam bir talihsizliktir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır? f A) Açıklama C C) Tanık gösterme B) Karşılaştırma D) Tartışma E) Öyküleme

Yükseklere çıktıkça günümüze kadar ayakta kalabilmiş sedir ormanları eşlik etmeye başlıyor bize. (II) Bir süre son- ra da yöre halkı tarafından "ambar katranı" diye anılan 2.326 yıllık sedir ağacı karşılıyor bizi. (1)Bu anıtsal ağacın çevre- >sinde farklı bir bitki çeşitliliği göze çarpıyor. (IV) Burada ço- ğunlukla yastık biçiminde öbeklenmiş çok sayıda bitki türü- nü yakından görme fırsatı yakalıyoruz. Onları sadece gözlemlemekle kalmıyor, dört gözle malzeme bekleyen der- sim gimiz için de fotoğraflıyoruz. olm 078 of nabo. 8. 19v 19x Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde kişi- leştirmeye başvurulmamıştır? Mbtev 00 b Nilss obélimuo V (B) II ve III sbriesmsim net inte ob imüo f weni E) III ve V Atemle ebbenile beniled A) I ve II negulo nabricam D) II ve IV III ve IV

16. 1978 yılında Sibirya'nın uçsuz bucaksız Tayga ve ekilmiş bir tarla görür. Bu durumu tuhaf kılan, kulübenin Ormanlarında araştırmalar yapan dört jeolog, bir kulübe en yakın yerleşim yerine 250 km mesafede olması ve yürüme dışında hiçbir ulaşım imkânı bulunmamasıdır. Üstelik kışın bu bölgede sicaklık, -40 derecelere kadar t düşmektedir. Helikopterle bölgeye inen jeologlar derme çatma kulübeyi bulurlar. Onları tuhaf kıyafetler içerisinde, saçları, sakalları karışmış yaşlı bir adam karşılar. Yanında bda orta yaşlı iki kadın... Kadınlar ağır ağır sanki öter gibi, tuhaf bir şekilde konuşmaktadırlar. Kadınlar kendilerine ikram edilen çay, ekmek ve reçele hayretle bakarlar. Yaşlı adam "Ben ekmek gördüm ama onlar hiç görmedi. Doğduklarından beri gördükleri ilk yabancı sizsiniz." der. Aile, 40 yıldır bu ormanda yaşamaktadır. Bu parçadan hareketle 1. Soğuk ortamlarda yaşayanlar, giyim kuşamlarına dikkat edemeyebilirler. cDort es hinshe II. Sosyal çevreyle bir şekilde sözlü iletişime girmeyenlerin dili sıradanlaşır. III. Yerleşim yerlerinden çok uzakta uzun yıllar yaşamak mümkündür. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) II ve III C) Yalnız III 1

14. Adından uzun süre söz ettirecek, ismi de bir o kadar dikkat çekici olan bir hikâye kitabı Uçurum Güneşi. Öyküleri okurken uçurumu ve uçu- rumun kenarında yürümenin farklılaştırdığı insanları hissediyorsunuz. On dört hikâyeden oluşan kitapta hiçbir metnin adı Uçurum Güneşi değil, bu kitabı bitirince ortaya çıkan duygunun adı gibi âdeta. Dahası farklı bir üsluba sahip olması kurgusunu destekliyor. Kitabın etkili ismi, daha kitabı okumadan okura bir kurguyu, kurgusal bir düzeni işaret ediyor. Bu kitaptaki öykülerin bir diğer özelliği ise hepsinin konusunun farklı ancak yaralarının aynı olmasıdır. Bunu bu şekilde birleştirmek tam bir usta işi. Bu parçadan Uçurum Güneşi öyküsü ile ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? 9 A Yazarın alanından farklı bir tür denediğine Kitabın adının öykülerden bağımsız olduğuna Kendine özgü bir söylemi olduğuna -D) Adının okura önceden bir mesaj ilettiğine Duygusu ortak, konusu farklı hikâyeler içerdiğine

iyordu öyle de kendimi rimi yazdı- ncak bun- aşamadı. lışmaların bir tiyatro eçen sa- isi yan- çocuğu n oldu- sladığı e ba- ver- TEST 25: Paragrafta Anlam ve Anlat 3. ---Arada basmalan, geçirmek sun olmas lemek için rip saklı t oksa sa bir türlü turmuş. buluyor 1 ve 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. (1) Yeni Türk sanatçısı eski biçimler dünyasını yeni de- ğerlerle şenlendirecek, eski tariflerle yeni tatlar keş- fedecektir. (II) Yeni estetik herkesçe kabul gören bir yorumla eski değerleri kendi idealine mal edecektir. (III) Yalnızca bu şekilde göçmüş bir dünyada nefes al- maya çalışan ruhlara seslenilebilir. (IV) Ve yalnızca bu şekilde Süleymaniye Camisi güncel bir değer olabilir. (V) Geçmişi yaşatan yorumdur. 1. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede yeni Türk sanatçısının geçmişten ya- rarlanıp geleceği tasarlayacağı belirtilmiştir. B) II. cümlede geçmişin ilham kaynağı ve yerine göre hammadde olacağı vurgulanmıştır. III. cümlede geçmişi yaşatmanın yöntemi belirtil- miştir. /yediiklimyayıncılık D) IV cümle kendinden önceki cümlede yer alan dü- şünceyi örneklendirerek somutlaştırmıştır. V. cümlede eski değerlerin güncellenerek günü- müze aktarılabileceğinin mümkün olduğundan söz edilmiştir. Bu pa le aşa A) P a B) E

5 -dükkânı- 31.Bir zamanlar her edebiyatçının elinin altında Yaşar Nabi'nin yıllıkları vardı. 80'lerin başında -kısa süreli de olsa- birkaç yıllık, onların boşluğunu doldurmaya çalıştı. Haklarını yemiş olmamak için yalnızca şunu söylemekle yetineyim, bu dönem boyunca neredey- se bütün dergiler düzenli düzensiz yıllıklar yayımla- dilar. Sonra yavaşça iş; dergilerdeki önce kapsam- lı, sonra kapsamsız yıllık değerlendirmelere dönüş- tü ve son yıllarda da iyice sıradanlaştı ve yok oldu. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edil- miştir? A) Eskiden Yaşar Nabi'nin yıllıklarının her edebi- yatçıda bulunduğundan B) Yıllıkların günümüzde de eski değerlerini koru- duğundan C) Yıllıkları korumanın edebiyatçılara düşen bir gö- rev olduğundan D) Yıllıkların zaman geçtikçe, kapsamlı olmaktan uzaklaşıp sıradanlaştığından E) Son dönemlerde dergilerde yıllık çalışmalarının arttığından

33. Bazı gazetelerin kupon karşılığında okurlarına ki- tap vermesi kültür ve sanata hizmet gibi görünü- yordu. Bu kitapların da çoğu yanlışlarla ve saçma- lıklarla doluydu ama yine de kültür, sanat adına bir çaba vardı. Sonra okurlara kupon karşılığında ça- tal, tabak, bıçak dağıtımına başladılar. Gazetecilik mi yapıyorlar, pazarlamacılık mı anlayamadık. Me- ğer bizim bu pazarlamacılığa şükretmemiz gereki- yormuş. Şimdi de televizyonlarla iş birliği yapan bu sözde gazeteler işi piyangoculuğa döktüler ve hal- kı kolay yoldan, çalışmadan paralandırma, evlendir- me, ayaklarını yerden kesme vaadiyle kandırıyorlar. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil- memiştir? A) Gazetelerin bir dönem kupon karşılığı kitap ver- diğine B) Gazetelerin birer pazarlama şirketi gibi davran- dıklarına C) Halkın ümitlerinin sömürüldüğüne D) Gazetelerin, televizyonlarla iş birliği yaparak ga- zetecilikten iyice uzaklaştığına E) Gazetelerin satış oranı artarken gerçek okur sa- yısının azaldığına dükkânı

3. ABD'nin Georgia Teknoloji Enstitüsünden araştır- macılar hem yaşayan hem de ölü flamingolar üze- rinde deneyler yaparak flamingo kadavralarının da hiç destek almadan ayakta durabildiğini gördü. Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Flamingolar öldükten sonra bile canlıyken yap- tıkları bir hareketi yapabilirler. B) Flamingolar enerji kaybı yaşamamak için tek ayak üzerinde dururlar. C) Yalnızca Amerikalı bilim insanlarının yapabildiği bir deneyle sonuca ulaşılmıştır. D) Bu deney daha çok ölü flamingolar üzerinde ya- pılmıştır. E) Flamingolar sürekli yerden destek almadan tek ayak üzerinde dururlar.

25. Türkiye'de edebiyat akımlarının ortaya çıkış şekil- lerinin Türk toplum yapısının dönüşümüyle paralel- lik arz ettiğini görürüz. Örneğin roman ancak belir- li ölçülerde, Batılı anlamda orta sınıf tanımına uyan bir kitlenin palazlanmasıyla güçlenmiştir. Türkiye'de büyük göç dalgası öncesi önemli bir toplumsallik arz eden köy yaşantısı, köy edebiyatını ortaya çıkar- mıştır. Kentleşmeyle birlikte ortaya çıkan yabanci- neb laşma ve yeni toplumsal sorunlar Garip Akımı'nı do- ğurmuştur. Bunlar gibi sayabileceğimiz sayısız ör- nek wie alle Bu parçanın sonuna aşağıdakilerden hangisi ge- tirildiğinde anlamsal bütünlük sağlanır? A) Türkiye'de de edebiyat ve toplumun etle tırnak gi- bi birbirinden ayrı düşünülemeyeceğini gösterir B) edebiyatımızın çok köklü değişimler gösterdiğini belgeler C) şiirin toplumumuzda önemini sergiler D) edebiyatçıların her dönemde topluma rehberlik ettiğini gösterir E) Türk insanının edebiyata verdiği önemin göster- gesidir

23. Romandaki düşünce, özle kaynaşmıyor; eylem için- de ve eylemle gelişmiyor. Bundan dolayı da kuru ve cansız görünüyor, inandırıcı olamıyor roman. Oysa sanat eserinde düşünce Paul Valery'nin de söyledi- ği gibi, "Elmanın içindeki besin gibidir, onunla kay- naşmıştır, ayrılmaz." Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Başarılı bir romanda farklı unsurlar, uyumlu bir birliktelik oluşturmalıdır. B) Sanat eserinde içerik ve biçim tam bir uygunluk içinde kullanılmalıdır. C) Sanat eserinde öz ile düşüncenin sentezi ger- çekleştirilmelidir. D) Romanda kuru ve cansız bir anlatım inandırıcılı- ğı yok eder. E) Sanatta her şeyin belli bir yeri ve önemi vardır.

YAYINLARI LİMİT 28 Mikro sanatın tüm dünyadaki en büyük esprilerinden biri de akılda kalıcılığının çok fazla olmasıdır. İnsanlar büyük bir esere uzaktan baktığında o eser kendi tarzına ya da dünya algısına yakın değilse pek ilgilenmezler. Ama bir mikro sanat sergisinde eserleri-uzaktan bakarak algılamanız mümkün olmadığı için esere yaklaşmak ve eserin içine girmek durumundasınız. Ardından, sergiden çıkıp evinize gittiğinizde makarna, balık ya da fasulye yerken o eserler aklınıza gelecektir. Bunu çevrenizdekilere de anlatmaya başlarsınız. Böylece sanatın etkisi çığ gibi büyüyerek çoğalmaya devam eder. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir? A) Mikro resimlerin hiçin küçük olduğundan B) Mikro resimlerin önemli özelliklerinden C) Mikro resimleri, küçük olmaları dışında diğerlerinden ayıran özelliğin ne olduğundan D) Mikro resimleri diğer sanatlardan ayıran niteliklerden E) Mikro sanatın hedef kitlesinden Diğer sayfaya geçiniz.

37.-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Başlıca kazı alanlarını bulmakta günümüzde kulla- nilan tekniklerin başında uzaktan algılama ve yer- yüzü ölçüm ve incelemeleri gelmektedir. Uzaktan al- gılamada en yaygın yöntem hava fotoğrafıdır ancak uydudan görüntülemenin bile insanoğlunun, bazen binlerce yıl önce iz bırakmış olduğu yerleri ortaya çı- karma potansiyeli vardır. Başka zaman görünmez olan şeyler neden hava fotoğraflarında ortaya çık- maktadır? Bunun yanıtı yalnız çok yükseklerden gö- rülebilen, yerdeki iki çeşit çizgidedir: ekin izleri ve düzey çizgileri. "Ekin İzleri"nden kastedilen, belirli bölgelerde, özellikle alanlarında, bitkilerin bü- yüme ve renk farklılıklarının oluşturduğu desenler- dir. Her iki farklılığın da nedeni aynıdır. Altında du- var ya da hendek gibi alanlar bulunan topraklar üze- rinde yetişen bitkiler, çevrelerindeki bitkilerden farklı olmaktadır. Örneğin, eski hendekler toprakla doldu- ğunda buradaki toprak çevredekinden daha gevşek olacağından nem yoğunluğu daha yüksek olacaktır, bu da ekinin daha fazla gelişmesine yol açacaktır ya da bazı durumlarda toprağın üzerinde koyu bir leke varmış gibi görünecektir. Aynı şekilde, taş duvarla- rın üzerindeki toprak daha kuru kalacağından, üze- rindeki ekin kısa saplı ya da ekinin kökleri seyrek olacaktır. BASAT TYT DENEME dükkânı 37. Bu parçanın anlatımda aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Açıklama C) Karşılaştırma B) Örnekleme D) Tanımlama E) Neden-sonuç ilişkisi 38. Bu parçada aşağıdakilerden hangisinden söz edilmiştir? A) Havadan çekilen fotoğraflarla yer altı kalıntıları- nın nasıl belirlendiğinden B) Toprak yapısının bitkinin gelişimine etkisinden C) Tarihi eserlerin öneminden D) Tarım alanlarının verimini etkileyen nedenlerden E) Teknolojik gelişmenin tarıma etkisinden