Anlatım Biçimleri Soruları

1. 5 MAVI TEST Tamamen yeni eserlerden oluşacak bir öykü seçkisi hazır- lamak yıpratıcı bir süreçtir. Yazarlar kılı kırk yaran bir tutumla seçilecek, öykülerden niteliksiz olanlar geri çevrilecek, ba- sılmaya değer olanlar editörlük sürecinden geçirilecek. Böyle bir durumda kendini pek çok çiçeğin olduğu bereketli bir bahçeden renk renk çiçekler topluyor gibi hisseder insan ama tek sıkıntısı sepetinin her çiçeği alacak kadar geniş ol- mamasıdır. Bu parçanı anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kişisel görüşlerin belirtildiği strel BY Somutlama yapıldığı Düşüncenin örneklerle belirginleştirildiği D) Kalıplaşmış söz kullanıldığı OWIED WOHNETER E) Değişik yapılı cümlelerin yer aldığı Güneşin altın ışıkları çam ağaçlarının sık, koyu yeşil yaprak- ları arasında bir renk billuru içinde süzülüyordu. Ağaç kök- DU Tandem Yayınları

B B TÜRKC turk dilive Fre edebiyatı 7. Aristo'dan Valeri'ye kadar pek çok şair ve şiir kuramcısı şiire farklı tanımlar getirerek kendi kafasındaki şiiri ta- nımlamış ve bu tanımların çokluğu sorunu çözmek ye- rine daha da anlaşılmaz kılmıştır. Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağı- dakilerden hangisidir? A) Şiirin anlaşılmaz olmasının nedeni ani fanimini mamasıdır. nımının yapıla- BY Şiirin tanımıyla şairler dışında da ilgilenenler olmuş- dışında tur. Pek çok şair şiir için aynı tanımlamayı yapmıştır. 5) Sär tanımlarının sayısının az olması gerekir. Aristo, ilk şiir kuramcısı olarak kabul edilir.

4. Yolları ak pak bir düzlüğe dönüştüren kar, her izi örtüyor, rüzgârın savurduğu kar tanecikleri coğraf- yanın işaret taşlarını siliyordu. Anadolu'da çoktan soyu tükenmiş olan aslanların, tarihin içinde bırak- tığı ayak izlerini gizliyordu. Bir kış günü, Gevaş'ın Van Gölü'ne bakan kıyısından bir tekneyle Akdamar Adası'na doğru yol alıyorduk. Doğu'nun kar altında varattığı soğuk, sert ve vahşi ama bir o kadar da bü- yüleyici görüntülerini gözbebeklerime işleyerek... Bu yolculuğu ilkbahar veya sonbaharda yapmayı seçen gezginlerin tersine, karın üzerinde görünmeyen bir Urartu aslanını izleyerek gitmek vardı aklımda. Ta- rih böyle olması gerektiğini fısıldamıştı çünkü içim- deki coğrafyaya. Bu parçanın anlatımında, aşağıdakilerden han- gisi yoktur? A) Soyut bir kavrama insan özelliği verilmişt B) Öyküleyici anlatıma başvurulmuştu C) Varlıklar ayırıcı yönleriyle birlikte verilmiştir D) Eksiltili cümlelerden yararlanılmışur. Tanımlamalara yer verilmiştir.

D TYT / TÜRKÇE 28. Caz kelimesinin nereden geldiği belirsizdir. Cazın bazı keli- e anlamları, içinde ilginç açıklamaları da barındırır. Örne- ğin, caz kelimesinin Fransızca "jaser"dan geldiği de söylenir. Ancak gevezelik etmek, dedikodu yapmak anlamlarını taşı- yan bu kelimenin caz müziğiyle nasıl bir bağlantısı vardır, bilinmez. Kimileri "Jazzbo Brown" adlı bir şarkıcının isminin bu kelimeyi doğurduğunu iddia eder. Kimileri de Charles ve James gibi alışılagelmiş isimlerin kısaltılmışı olarak gösterir. Yaşlı siyah müzisyenler ise caz (jazz) kelimesinin, müzis- yenleri teşvik etmek için kullanılan yarı argo bir taklit kelime- si (onomatopeé) olduğunu savunurlar. Kısacası Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) caz kelimesinin birçok farklı tanımı yapılmaktadır. B) her ülkenin caza bakışı farklı olmaktadır. C cazın ortaya çıkışı politik görüşleri barındırır. D) kelimenin kaynağı hâlâ bir netlik kazanmamıştır. E caz sözcüğünün kökeni hiçbir zaman bulunamayacaktır. 1000 HIN HR R E N K

Test - 5 5 T a me- işle- ecaz LICU- reki- it le 7 7- 3- u cu m T. ndir. k ve ÜNİTE 1. Metin Annem mi bir kadın Geciken bir kadın gece yatısına Ölüm kendini göstereli babamın saçlarında Günübirlik bir kadın Üsküdar'la İstanbul arasında II. Metin Ben işte böyle, yirmi üç yaşımda, bütün varlığı ve avuntusu sık saçlar, sağlam dişler ve kırmızı, bol, kocaman düğümlü kravatı olan, pansiyoner bir tip talebesiyim. Akraba canlısıyım; bu yüzden de sık sık amcamlara taşınırım. Bu ziyaretlerimden birisinde ve yılbaşından bir hafta kadar önceydi; söz döndü, dolaştı, şans meselesine geldi. Ben: "Hiç şansım yoktur benim." dedim. iclâl: "Benim de..." dedi. Şanssızlığımız bize dünyanın en tatlı şeyini, sitemle karışık övünmeyi veriyordu. Ve bu, tabiatıyla, yengeye viz geliyordu. O: "Ne biliyorsunuz denediniz mi?" diye sordu ve "Ortaklaşa bir bilet alin yılbaşı için." dedi. 6. Bir şiirden ve bir anıdan alınan bu metinlerle ilgili olarak aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır? Prf Yayınları A) Anlatılmak isteneni I. metinde söyleyici, II. metinde anlatıcı aktarmıştır. Türk rin e vey ilet an II. metnin iletisi metin dışında, dış dünyada da vardır. C) 1. metinde coşkuyla dile getirme yöntemi kullanıl- mıştır. Her iki metin de günlük yaşamı yansıtmak amacıyla kaleme alınmıştır. E) I. metin yazınsal (edebi) metin özelliği taşımaktadır. Sir & skyleyic Hikaye roman Santeha bi Sc tc a

5. (...) Şiir her kavimde tabiidir. Ruy-i arza ne kadar mi- lel ve akvam gelmişse cümlesinin kendilerine mahsus şiirleri vardı. Osmanlıların şiiri acaba nedir? Necati ve Baki ve Nef'i divanlarında gördüğümüz bahr-ı remel ve hezecden mahbun ve muhbis kasaid ve gazeliyat ve kit'aat ve mesneviyat mıdır? Yoksa Hace ve Itri gibi mu- sıkişinasların rabt-ı makamat ettikleri Nedim ve Vasif'in şarkıları mıdır? Hayır bunların hiç birisi Osmanlı şiiri de- ğildir.(...) Yukarıda bir bölümü alıntılanan ve Ziya Paşa'nın di- van edebiyatını eleştirdiği makalenin adı aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Şiir ve İnşa C) Rüya B) Tahrib-i Harabat D) Mukaddime-i Celal E) Renan Müdafanamesi

8. Teknolojik gelişmelerin hızlı bir şekilde ilerlediği günümüzde yeni bir tedavi şekli ortaya çıkmıştır. Kök hücre tedavisi olarak isimlendirilen ve kök hücrelerin kullanıldığı bu yöntemde, kök hücreler belli koşullar altında ihtiyaç duyulan hücrelere dönüştürülerek hastaya nakledilir. Görevini yapamayan hücrelerin yerine yenisi geçirilerek hastalık tedavi edilir. Kök hücre tedavi yöntemlerinin oldukça fazla sayıda araştırmaya konu olması, gelecekte bu tedavinin insanlar üzerinde uygulanma ihtimalini artırmaktadır. Bu tedavi şekli için çeşitli etiksel sorunlar ortaya çıkmaktadır ve yenilerinin çıkması da olasıdır. Bu sorunların çözümüne yönelik adımlar, yetkili bir kurul oluşturulması ve bu kurul tarafından yeni çözümlerin üretilmesi biçiminde olabilir. Bu yapılırken de farklı bilim insanlarının ve araştırmacıların görüşleri alınmalı ve bu görüşler çerçevesinde çözüm yolları sunulmalıdır. Bu parçadan hareketle I. Kök hücre tedavisi ile ilgili ahlaki problemlerin doğması muhtemeldir. II. Kök hücre tedavisi; pek çok araştırmada ele alınmış, yeni bir tedavi yöntemidir. III. Kök hücre tedavisine yönelik etiksel sorunların çözümü için yetkili kurullar oluşturulmuştur. yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II E) I ve III C) Yalnız III

yerler- itilir ve de ra- caktır. lerde ibi bir kolay- r. Mo- dağıl- ya ne ük çe- kiler- niyar- le do- Kişinin ranına un kul- IEZ 27. 1. Uyku bozuklukları bu aktif dönemi tehdit eden en önem- li sağlık sorunlarıdır. II. Uyku, günlük yaşamın bir süre için kesintiye uğraması ya da boşa geçen zaman değildir. MSÜ/Türkçe 9⁰. III. Huzursuz bacak sendromu gibi bazı uyku bozuklukları ise yaşamı tehdit edici boyutta bile olabilir. 3 IV. Aksine zihinsel ve fiziksel sağlığımızı her gün yenileme- miz için önemli olan ve yaşamımızın üçte birini kapsa- yan aktif bir dönemdir. V. Uyku bozukluklarının bazıları uykuya dalma veya sürdür- me güçlüğüne yol açarken diğerleri gündüz uykulu olma hâline neden olur. A) I Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluş- turacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? B) II C) III D) V E) V

95. Bir umman gibidir düşünce alanı. Bu ummanda yüze- bilmek, kulaç atabilmek oldukça güç. Ancak bu güç- lüğü aşabilmenin yolları var. Bunun başında da bilim geliyor. "Eğer elinizin erdiği, gözümüzün yettiği, aklımı- zın anladığı tüm gerçekleri kaydeder ve olanaklı tüm gözlemleri, tüm deneyleri yapar ve aldığımız sonuçları bir cetvel haline koyarsak, olaylar arasında bağlantılar ortaya çıkar, sonunda bu bağlantılardan olaylar ara- sındaki ilişkileri sınırlayan ve tanımlayan yasalar ken- diliğinden belli olur." diyen F. Bacon'in da işaret ettiği bilim, bir ilintiler yumağı, daha doğrusu bütünlüğüdür. Bu bütünlük ivme kazandıkça gelişir, büyüyen insanın düşünselliğini, giderek dilini de etkilemiş olur. Bilimin tüm işi, işlevi evreni kavrama olgusunda yatar. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisin- den yararlanılmamıştır? AY Açıklama B Benzetme Tanımlama Tanık gösterme Zıtlıklardan yararlanma

19. Tematik çeşitliliğin varlığı, filmin artıları arasında sayı- labilir. Kurgu; her ne kadar siyasal, sosyolojik, psikolojik ve düşünsel temellere yaslansa da aşk gibi lirik temalar da yer yer kendisini hissettiriyor. Bunun yanında filmin bohem ve melankolik yapısını kuvvetlendiren karanlık ve sıkkın renk ve mekân tercihleri göze çarpıyor. Ka- rakterlerin ruhsal çözümlemeleri, titizlikle masaya yatı- rılıyor. Gerilim bir anda tırmandırılmıyor, bilakis acınan ve sürekli ezilen kahramanın şiddete meyledişinin bi- linçaltındaki gerekçeleri izleyenlerde yavaş yavaş olası etkileri uyandırıyor. Bu parçada ele alınan filmle ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Karakterlerin psikolojik tahlillerinin özenle işlendiğine B) Filmdeki sıkıntılı havanın adım adım tırmandırıldı- ğına C) Filmde çeşitli konuların bir arada işlendiğine D) Mekân seçiminde boğuk atmosfer tercihinin dikkat çektiğine E) Kahramanın, şiddeti tercihinin haklı sebeplerine

1 1 10. Bir ikilidir ağlamak ve gülmek. Ağlamak, sanılanın aksi- ne çaresizlik, zayıflık, güçsüzlük demek değildir bence. Gariptir belki. Ama ben ne zaman ağlayan birini gör- sem, içim gerçekten acısa dahi bir miktar da sevinirim. Çünkü üzülmeyi becerebilen bir kişi, sevmeyi de bir o kadar iyi becerebilir. Çünkü ağlayabilen bir insan gül- menin o mükemmel kıymetini belki de daha iyi anlaya- bilir. Bilirim ki ağlayan bir kişinin kalbi henüz nasır tut- mamıştır. Yüreği katılaşmamış, duyguları bitmemiştir. Hani derler ya "Kalp ağlamazsa gözyaşı da akmaz." İş- te böyle bir şey... Bu parça aşağıdaki edebî türlerden hangisine örnek verilebilir? A) Fıkra B Makale D) Mülakat C) Deneme E) Eleştiri

10. (1) Türk edebiyatında, gerçek edebî eleştirinin Tanzimat Dönemi'nde başladığını söyleyebiliriz. (II) Tanzimat'tan önceki eleştirilerin sadece eserle- rin yazı tekniğinden bahsettiğini görmekteyiz. (III) Genellikle Arap ve Fars edebiyatında konul- muş kurallarla ilgili yazılmış eserlerin çevirisi niteli- ğindeydi eleştiri türü. (IV) Batılı bir edebiyat oluş- turma amacıyla yola çıkıldıktan sonra edebî türler- de değişimler başladı. (V) Bu nedenle pek çok tü- rün gelişim ve değişim dönemi, Tanzimat Dönemi olmuştur. (VI) Böylece Batı kültürü benimsenmiş ve birçok türde denemeler yapılmıştı. Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikinci paragraf kaçıncı cümleyle başlar? A) II B) III C) IV D) V E) VI

5 21. Her olgu, kendi doğallığı içinde olağanüstü etkileyici. Film çekerken en önemli işlev, doğallığı yakalamakta. Duru ve süslemesiz filmler yapmaya çalışıyorum. Du- ru ve yalın kavramları genellikle karıştırılıyor. Katıksız, süslemesiz bir anlatımdır esas ve etkili olan. Bu parçada yazarın, savını desteklemek için aşa- ğıdakilerden hangisini örnek verdiği söylenemez? A) Bir çocuğun duruşu B) Bozkırda yalnız bağaç C) Ağaçta uyuyan bir kedi Haber sunan spiker B) Yere düşen bir yaprak Diğer sayfaya geçiniz.

ME 29. 1. Bu özelliğin yanında gece ile gündüz arasındaki ısı farkı 2 çoktur; gündüz sıcak, gece soğuk olur. II. Kayseri'nin havası sonbahar mevsiminde genellikle rüz- garsız ve açık güneşli olur. III. Kayseri'de yapılan pastırmanın iyi olmasının ve tanınma- sının en önemli sebebi Kayseri'nin havasının pastırma üzerindeki olumlu etkileridir. IV. Rüzgarsız, nemsiz açık havada pastırma kolay kurur ve kuruyanlar da nemlenmez. V. Gündüz sıcağını alan pastırma etleri gece soğur ve den- geli olarak bozulmadan kurur. Yukarıdaki cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak şekil- de sıralandığında hangisi baştan ikinci olur? A) B) II C) III D) IV E) V

29. Bugün "Edebiyat okumanın faydası yok, bunlarla zaman kaybetmeyin." dahası "Üretimde kullana- mayacağınız ve size para kazandırmayacak hiç- bir şeyle beyninizi doldurmayın." gibi bir anlayış var. Bilimle ve teknolojiyle ilgili kitapların okun- ması beni de elbette memnun eder ancak insa- nın zenginleşmesini bu kitaplardan daha fazla sağlayacak olan, edebiyat kitaplarıdır; romanlar, şiirler, öykülerdir. Birtakım bilgileri kazanmak baş- kadır, ufkumuzu genişletmek başkadır. İsterseniz Türkçede yazılmış bütün bilimsel kitapları oku- muş olun, edebiyata yabancıysanız insanı ve in- sanın dünyasını tanıma konusunda çok fazla yol aldığınız söylenemez. +29/ Bu parçada aşağıdakilerden hangisine karşı çıkılmaktadır? A) Edebiyat yapıtlarıyla bilimsel yapıtların karşı- laştırılmasına B) Edebiyat yapıtlarının bilimsel yapıtlara oranla daha az okunmasına C) Edebiyat yapıtlarının yararsız olarak nitelen- dirilmesine D) Bilimsel yapıtların düşünce ufkumuzu geniş- letmeyeceği düşüncesine E) İnsanın iç dünyasını anlamak için edebi yapıt okunması gerektiği fikrine

R IN- 1- 1, 7. Beyaz yüzlü serviler uzanırken yerlere Açtı dallar göğsünü gecelerin yasına Siyah tüller eridi, indi gümüş kollara Yapraklar yalvarırken şebnem damlasına Bu dizelerden yola çıkılarak edebî metinle ilgili aşa- ğıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Günlük dilden farklı bir anlatım yolu izlenmiştir. B) Nesneler, sanatçının zihnindeki tasarımlarla anlatıl mıştır. D) C) Doğal gerçekliğe bağlı bir anlatım tercih edilmiştir. Sözcüklerin yan ve mecaz anlamlanına başvurul- muştur. Biçem kaygısı güdülerek oluşturulmuştur. Prf Yayınları