Anlatım Biçimleri Soruları
Lise Türkçe
Anlatım BiçimleriBaşlığa baktığımızda hem konuyu hem de ana
düşünceyi bulmalıyız.
241
1. Gurbet, birçok kimse için anneden babadan ayrı
kalmaktır. Bazıları için doğup büyüdüğü yerden,
bazıları için de dostlardan, ahbaplardan ayrı...
kalmaktır. Kimi için Rize'de otururken Ankara'da
okumak gurbettir. Kimi için başka şehre gitmek
gurbettir. Kimine askerlik gurbettir ama gurbet
hüzündür, özlemdir, gözyaşıdır, sılaya hasrettir.
Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisidir?
A Gurbetin insana hüzün verdiği
B) Gurbet kavramının kişilere göre değiştiği
C) Gurbetin kişiyi yalnızlığa ittiği
D) Gurbette yaşamanın zor olduğuna
E) Herkesin bir gün gurbete çıkacağına
Eğirdir, göller yöresinde bir göl güzelidir. Ortasına
doğru, birbirine bağlı iki kardeş ada, pırpırlı mavi
ipek örtülü bir masaya bırakılmış elma dolu iki sepet
gibi dururlar. Rüzgârın, güneşin ve bulutların birlikte
görevde olduğu bir gün, Eğirdir Gölü'ne bakan bir
tepeye oturup peynir ekmeğini torbasından çıkaran
bir yolcu, karnını doyurana kadar, "mavi bir kartpostal
gösterisi" seyredecektir. Mavinin nasıl koyulaşıp
açıldığını, nasıl kendini yeşile çevirmeye çalıştığını,
eşilin nasıl kendinden geçip mavileştiğini şaşkınlıkla
görecektir. Sular, üzerinde sürekli.mavili yeşilli boyalar
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleriyla aktarılmıştır.
D) Öyküleyici anlatım özelliklerinden yararlanılmıştır.
Ayrıntılar birden fazla duyu organıyla sunulmuştur.
HOCALARA
2. İkinci Dünya Savaşı yıllarında Norveç ve İtalya'da
çocuklardaki diş çürümesinde belirgin bir azalma
gözlenmiştir. Buna karşılık, savaş yıllarındaki
yetersiz beslenme sonucu iskorbüt ve beriberi
gibi hastalıklarda bir artış kaydedilmiştir. Savaşın
bitimiyle, Norveç ve İtalya'ya yapılan dış yardımlar
sayesinde lüks sayılabilecek şeker, çikolata ve
nişastalı besinlerin tüketimi savaş öncesindeki düzeye
ulaşınca, diş çürüğü oldukça yaygınlaşmış ve bugün
birçok Avrupa ülkesinde belli başlı hastalıklardan biri
hâline gelmiştir.
Bu parçanın anlatımında özellikle aşağıdakilerden
hangilerine başvurulmuştur?
A) Betimleme, Tanımlama
B) Tartışma, Açıklama
e) Açıklama, Karşılaştırma
D) Tanık gösterme, Tartışma
EX Açıklama, Örneklendirme
GÜNCEL ANLATIM VİDEOLARI
HOCALARA GELDİK KANALINDA
Lise Türkçe
Anlatım Biçimlerin
1.C 2C 3.E 4.8 5.E 6.D 7.8 80
7. Kent merkezine on beş dakika uzaklıkta olan
mutluluktan kuş olup uçmak isteyenler için de birebir.
kayak merkezi, sadece kaymaya gelenlere değil,
Dört arkadaş mızmızcı minibüse doluştuğumuzda,
hayalimizde pamuk kadar yumuşak, rüya gibi
bembeyaz, kardan bir kumsalda oyun oynamak yardı;
yanımızda ise birinci derece ikmal malzememiz,
annemin zeytinyağlı yaprak sarmaları! Çekme
halatımızı, takozumuzu, zincirimizi, battaniye ve
uyku tulumlarımızı minibüse koyup koca bir termos
dolusu kahvemizi de unutmadık. Artık dadaşlar diyari
Erzurum'un Palandöken'ine gitmeye hazırdık.
Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Gözlem gücünden yararlanılmıştır.
B) Nükteli bir dil kullanılmaya çalışılmıştır.
C) Birden çok duyuyla ilgili ayrıntılara yer verilmiştir.
D) Kişileştirmeye başvurulmuştur.
E) Doğa devinim içinde yansıtılmıştır.
Paras
1.
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri7. 1. Müze içerisindeki tezgâhlarda modern ve
klasik halılar sipariş üzerine dokunuyor.
II. Azerbaycan'ın Gence şehri kültürel
zenginlikleri, doğal güzellikleri ve zümrüt
rengi topraklarıyla benim gibi kâşif ruhlu
konuklarını bekliyor.
III. Değeri binlerce dolari bulan el yapımı bu
halılar, üzerlerindeki figürlerin hikâyeleri
anlatılarak yeni sahibine teslim ediliyor.
IV. Benim ilk olarak XII. yüzyılda
Azerbaycan'da bilinen ilk kadın müzisyen,
besteci ve şair olan Mehseti Gencevi'nin
adını taşıyan sanat müzesi ilgimi çekiyor.
V. Sadece geometrik desenler değil, dokuma
ustasının kendi hikâyesini anlatmak için sol
alttan sağ üste okunacak şekilde figürler de
dokuduğu halılar bunlar.
Numaralanmış cümlelerle anlam bütünlüğü
olan bir paragraf oluşturulsa baştan üçüncü
cümle hangisi olur?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Anlatım BiçimleriKonsantrasyon Anlam Bilgisi
5. "Mıhlama" nedir diye soran delikanlıya şaşırıyorum.
Bu lezzetli yiyecekten habersizmiş! Bu durumu fark
eden muhtar hemen duruma el koyuyor. Muhtarın
ikramı mıhlama Rize'nin meşhur bir yemeği. Sarı
tereyağını bakır tavada eritip içerisine mısır unu
konuyor. Biraz suyla pişirip bir çeşit taze kaşara
benzeyen ve "koloti peyniri" veya "köy peyniri" diye
bilinen bir peynir doğranıyor. Üç beş dakika piştikten
sonra ekmek banarak mıhlamayı yiyorsunuz.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi
ağır basmaktadır?
AY Betimleme
B) Tanık gösterme
C) Örneklendirme
D) Alıntı yapma
E) Açıklama
7.
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri11. "Ben okurluk yolculuğunda, okurun kendisini başka kitaplara
ya da eserlere yönlendiren, bağlayan kitapları önemserim."
diyen bir yazarın eserlerinde
1. Bir ressamın odak noktası olduğu romanda minyatür
sanatçısı Levni'den söz etme
II. Duygusal ağırlıklı bir öyküde, kahramanı hayalde
canlandırarak okuru anlatının içinde tutma
III. Geçmişin canlandırıldığı bir tiyatro sahnesinde taş
plakta çalan şarkının adını kullanma
özelliklerinden hangilerine rastlanır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) II ve III
C) I ve III
E) I, II ve III
Lise Türkçe
Anlatım BiçimleriÖyküleme ile betimleme bir arada verildiğinde
baksın olan konu öykülemedir.
1. Sonbaharın bu son günlerinde havanın soğuk
olmasına aldırmayan genç adam, camlardan birini
açıp dışarı baktı. İç içe geçmiş sokaklarda insanların
kaynadığı bu kalabalık mahallede birden kararan
güne şaşırmıştı. Depreşen atlarına hırpalayan
arabacılar, kaldırımlarda birbirine çarparak
geçen insanlar, mağazalardan akan tezgâhtar ve
müşteriler onu şaşırtıyordu. Çünkü her ne kadar
bu şehrin daha temiz olmasını umuyorsa da
kesinlikle bu koşuşturmacayı beklemiyor, buranın
gözü pek adamların iştahına açık bir yer olduğunu
duyumsuyordu.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Gözlemlere yer verilmiştir.
B) Nitelik bildiren sözcükler kullanılmıştır.
Olaylar kahraman bakış açısıyla aktarılmıştır.
D) Öyküleyici anlatım özelliklerinden yararlanılmıştır.
Ayrıntılar birden fazla duyu organıyla sunulmuştur.
HOCALARA GELDİK
2. İkinci Dünya Savaşı yıllarında Norveç ve İtalya'da
çocuklardaki diş çürümesinde belirgin bir azalma
gözlenmiştir. Buna karşılık, savaş yıllarındaki
yetersiz beslenme sonucu iskorbüt ve beriberi
gibi hastalıklarda bir artış kaydedilmiştir. Savaşın
bitimiyle, Norveç ve İtalya'ya yapılan dış yardımlar
sayesinde lüks sayılabilecek şeker, çikolata ve
nişastalı besinlerin tüketimi savaş öncesindeki düzeye
ulaşınca, diş çürüğü oldukça yaygınlaşmış ve bugün
birçok Avrupa ülkesinde belli başlı hastalıklardan biri
hallo
Lise Türkçe
Anlatım BiçimleriHOCALARA GELDİK
Tanımlamadan
D) Karşılaştırmaya başvurulmuştur.
E) Terim anlamlı sözcükler kullanılmıştır.
8.
Ne kadar çok sözcük ile konuşuyorsan o kadar
güçlüsün demektir. Dilimizin sınırları, bildiğimiz
484
sözcüklerle ölçülür çünkü. Bilim, ne kadar etkilidir ki
tek başına? O, duygu denizinden fışkıran hazineyle
beslenmek zorundadır daima. Düşünce dünyamızın
yapı taşlarının adedi ne kadardır peki? Oktay
Sinanoğlu, 102 binden fazla sözcükten bahsediyor
Türkçe için. Türk Dil Kurumu uzmanları da destekliy
kendisini. Peki, bu sözcüklerin kaçıyla konuşuyoruz?
Düşünce dünyamızı yaklaşık olarak sekiz bin
sözcükle kurmuş durumdayız. Peki, sizce bu sayı
yeterli mi? 35 bin sözcükle konuşulan İngilizcede bu
sayı çok daha fazla değil miydi?
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerde
hangisi söylenemez?
A) Öykülemeye başvurulmuştur.
B) Karşılaştırma yapılmıştır.
C) Sayısal verilerden yararlanılmıştır.
DY Konuyla ilgili bir alıntı yapılmıştır.
E) Soru sorma yönteminden yararlanılmıştır.
23
Bu parçanın an
hangisi söylen
A) Gözlemlere
B) Nitelik bildi
Olaylar ka
D) Öyküleyic
Ayrıntılar
2. İkinci Dünya
çocuklardak
gözlenmiştin
yetersiz bes
gibi hastalık
bitimiyle, N
sayesinde
nişastalı be
ulaşınca, c
birçok Avri
haline gel
Bu parça
hangileri
A) Betim
B) Tartis
e Açık
D) Tanı
Gün
Ho
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri1.
Yavrular kış sonunda yumurtadan çıkar ve
yumurtadan çıkar çıkmaz da denize doğru göç etmeye
başlar.
II. Somon balıkları hayatlarının ilk göçlerinde içinde
bulundukları ırmakta akıntı boyunca ilerler.
III. Somon balıklarının yaz sonunda akarsulara
bıraktıkları yumurtaların kuluçka devresi suyun
sıcaklığına göre 60 ile 200 gün arasında değişir.
IV. Tehlikeleri atlatıp denize ulaşanlar denizde birkaç yıl
geçirdikten sonra iyice gelişip yeni bir göçe başlar.
A) I
V. Denize yapılan yolculukta kendilerini avlamak isteyen
büyük balıklar gibi türlü tehlikelerle karşı karşıya kalır.
Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir bütün
oluşturulduğunda hangisi baştan dördüncü olur?
B) II
C) III
(D) IV
E) V
|| I V IV 11
8
wart
Lise Türkçe
Anlatım BiçimleriBilinen tarihi on az 10 bin yıl öncesine, Eski Taş
Çağı'na ulaşan Ankara, tarih öncesinden günümü-
ze dek pek çok medeniyeti barındırmıştır. Hititler,
Frigyalılar, Lidyalılar, Persler, Galatlar, Romalılar,
Bizanslılar, Selçuklular, Osmanlılar ve nihayet Tür-
kiye Cumhuriyeti, il topraklarını kontrolleri altında
tutmuştur. Teklosagların ve Türkiye Cumhuriyeti'nin
başkenti olan Ankara şehri ve Frigyalıların başkenti
Gordion, il sınırları içinde yer alır. Yıldırım Bayezid'in
Timurlenk'e yenik düştüğü Ankara Muharebesi Çu-
buk yakınlarında ve Kurtuluş Savaşı'nın dönüm nok-
tası olan Sakarya Muharebesi Polatlı yakınlarında
yapılmıştır.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisi ağır bas-
maktadır?
A) Öyküleme
C) Sezdirme
B) Abartma
D) Açıklama
E) Soyutlama
L
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri15. I. Yüksek profilli gazeteci ve yazarların, görsel
medyadaki ikon ve ikonaların elinden çıkan renkli
metin ve haberler, hakikat sonrası çağın ihtiyaç
duyduğu bu zaman diliminde insa edilen sanal
sistemin en önemli unsuru.
II. Başka bir deyişle "Hollywood ahlakı" ete kemiğe
bürünüyor.
III. Özellikle Internet, doğru ve yanlış bilginin ayrim.
yapmadan birleştirilerek doğruluğun göreceli bir hâle
getirildiği bir derya olarak karşımıza çıkıyor.
IV. Bu aldatmaca ve öyküler, anlatıya ihtiyaç duyan
kişinin konumuna uymayan gerçekleri değiştiren bir
kolaylaştırıcıya evriliyor.
V. Bu sinema inancının aldatmacası ve uydurma
öyküleri, hem oyuncu hem de hayran kitlesi
yaratırken iletişim araçları hakikat sonrasını
yaymada önemli görevler üstleniyor.
Numaralanmış cümlelerden hangi ikisinin yeri
değiştirilirse parçanın anlam ve anlatım akısı düzelir?
A) I. ve I
B) I. ve V.
C) II. ve IV.
D) III. ve V.
E) IV. ve V.
Lise Türkçe
Anlatım Biçimlerini ortaya
ve
if resim;
sından
yla aynı
ni
rak kendi
ak
ÇISI
zel
esim,
hasta
i naif
61,
Yazdığım ilk kitabın adı Topoğrafya'dır ve bu eser bilimsel
yazılarımdan oluşur. Sonra Tutunamayanlar romanını yazdım.
Edebiyatçılar, vitrinlerde ilk kitabımı gördükleri zaman çok
gülüyorlar; akademideki bazı hocalar da roman yazdığımı duyunca
acıma duygularını (buna biraz alay da karışıyor) gizlemiyorlar. Beni
bir inşaat mühendisi olarak gördükleri için şaşırıyorlar belki de.
Tutanamayanlar'ı 1968'de yazmaya başladım ve bir yılda bitirdim.
Romanın başlıca kahramanları nedense mühendistir, hem de
benim gibi inşaat mühendisi. Ve nedense, mühendis oldukları
hâlde tutunamamışlardır. Kitabı 1969'da birçok bölümünü
değiştirerek, çıkararak ya da yeni bölümler ekleyerek baştan
yazdım. 1970 TRT yarışmasına gönderdim ve başarı ödülü aldım.
Bugün, romanın kahramanlarından ayrılarak, tutunmaya
başladığımı söyleyenler var. Oysa kitabımı bastırmak için, bir yıl
kadar, teksir olarak 500 sayfaya yakın ağır bir kütleyi (kitap olarak
663 sayfa) Babiâli yokuşunda taşıyıp durdum. Bu kitabı yazmakla
inşaat mühendisleri topluluğuna ne gibi bir hizmette bulunduğumu
bilemiyorum fakat eleştirmenler topluluğunun başına oldukça büyük
bir dert açtığımı sanıyorum. Kitabı iyi ya da kötü bulduklarını
bilmiyorum fakat günlük bunca endişe içinde, sonuna kadar
okumanın zorluğunda birleştiklerini sanıyorum. Kitabın alaycı bir
dille yazıldığı ve yazarının çok karamsar olduğu söyleniyor. Ben
sanıldığı kadar karamsar değilim; sayfaları şöyle bir karıştıranların
dedikodularına kulak verilmeden okunursa romanın hakkında
başka türlü düşünüleceğine inanıyorum. Okuyucunun,
Tutunamayanlar'ı, başka romanlarımızdan oldukça farklı bulacağını
sanıyorum fakat bu işten anlayanların, romanı, ilk çalışmam olan
Topoğrafya ile karıştırmayacaklarına da inanıyorum.
39. Bu parçada sözü edilen romanla ilgili olarak
aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz?
A) Eleştirmenlerin ve diğer sanatçıların farklı
değerlendirmeleriyle karşılaşmıştır.
B) Otobiyografik bir özellik taşımaktadır.
Birkaç yıl içinde evrilerek oluşmuştur.
D Hakkında alaycı değerlendirmeler yapılmıştır.
Ön
yargısız bir şekilde okunduğunda gerçek kimliği
görülebilmektedir.
40. Aşağıdakilerden hangisi, bu parçadaki yazarın öne
sürdüğü düşüncelerden değildir?
A) Özeleştiri yapmaktan asla kaçınmam.
Son yazdığım eserle ilk eserim farklı özellikler
taşımaktadır.
Benim eserim özgü bir üründür.
Dinsanların zannettiğinin dışında bir kişiliğim var.
E) Tutunamayanlar adlı eserime yayınevi bulmakta
zorlandım, diyebilirim.
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleriinci Dün-
Dırakma-
Montreux
Imasına
I) Kibirli
rsıntıları
k altüst
a çıkar-
- edebi-
ain düz-
ş cüm-
nlıştır?
-tkilen-
_dığın-
gör-
ruşu-
örnek
72
DY Kendi dönemi içerisinde zenginliğiyle ilgi çekmiştir.
E) Her kitap, üzerine yapılan değerlendirmelere göre raf-
lardaki yerini almıştır.
23. Romanın yeniliklere açık olması ve okura sürekli yeni bir bi-
çim ve yeni bir özle gülümsemesi gerekiyor. Tıkanmış ün-
lülerin, usta kabul edilen bazı yazarların, kendilerini tekrar-
lamaktan kurtulmak amacıyla, okuyucunun güvenini kötü-
ye kullanarak, dikkatini dondurarak yaptıklar kuru biçim de-
nemeleri ya da kandırmacalarıyla dolup taşıyor edebiyat
dünyası. Felsefeden edebiyata göç eden eleştirmenlerse bu
gerçeği açığa çıkaramıyorlar pek. O zaman da iş, zamanın
şaşmaz eleğine kalıyor.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir?
A) Yeni yazılan romanların kalıcılığı yakalayamayacağı
B) Eleştirmenlerin nitelikli yapıtları görmezden geldiği
Yayımlanan yapıtların her kesimden okura seslendiği
D Roman yazarlarının çağın gereklerini dikkate almadığı
E) Yeniliği(salt biçimsel denemelerden ibaret gören yazar-
ların kalitesiz yapıtlar ortaya koyduğu
15 TYT DENEME SETİ
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri$. m
TYT Türkçe Denemeleri
- Sanat eserinin bir ticaret malı olarak sanatçıyı besle-
vemediği yerlerde ve çağlarda, devlet ileri gelenleri
e sanatsever kimselerin sanat adamlarını korumala-
ri, bütün uygar toplumlarin en eski gelenekleri arasın-
dadır. İ.Ö.V. yüzyılda Atinalı büyük devlet adamı
Perikles, sanat adamlarının da büyük koruyucusuy-
du. XIV. yüzyılda İtalyan edebiyatının büyük ozanı
Dante, sürgünde geçen hayatını birtakım şatolarda
misafirliklerle yürütmüş, son olarak Rovenna senyö-
rünün misafiri olmuştur. Fransa'da XVII. yüzyılda, La
Bruyere Prens, Conde'un sarayında yaşamış ve ünlü
eseri Karakterler'i orada yazmıştır.
Yazar, bu parçanın ilk cümlesinde ortaya koy-
duğu düşünceyi desteklemek için aşağıdakilerin
hangisine özellikle başvurmuştur?
A) Tanık gösterme
C) Benzetme
Q1%94
E) Tartışma
Karşılaştırma
Örnekleme
88
Lise Türkçe
Anlatım Biçimlerişa rastla-
avul sesi
amanlar
en pör-
erin kış
orum.
iz top
abu-
abu-
bir
4
LIMIT
15. Bir şey yazarken günlerce düşünürüm. Gerçi yazı
yarım saatte yazılıyor ama o yazı için bilmem kaç
günün birikimi gerekebiliyor. Ressamın biri bir lo
kantada yemek yer. Kalkacağı sırada yanında.cüz-
danının olmadığını fark eder. Masadaki bir peçete-
ye bir şeyler çizer ve bunu yemeğin karşılığı olarak
lokanta sahibine gönderir. Fakat lokanta sahibi res-
mi kabul etmez. "Bu iki dakikalık işle yemek ücreti
karşılanır mı?" der. "Hayır !" der ressam o zaman,
"Altmış yıl artı iki dakika..." Yani diyeceğim şu ki,
www.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına uygun
olarak aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) değer kavramı, ancak ortaya konulan güzellikle
anlaşılabilir
B) sanat kimi zaman işimize yaramayabilir
C) zaman bazı şeylerin değerini daha da katlar
D) içinde bulunulan toplumun değerleri her daim
bireyin değerlerinden önce gelir
türü ne olursa olsun fikir eserleri belli bir biriki-
min ürünüdür
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri30. Bilenler bilir, Osmaniye'nin Kadirli ilçesinde elinizle toprağı
biraz eşeleseniz bile mutlaka toprağın altından binlerce yıl
önceye ait bir antik taş bulursunuz. Bu durumun kıymetini
ne yazık ki oranın insanları anlayamamış ve toprağın altın-
dan çıkardıkları bu taşları ya evin ya da bahçenin duvarın-
da kullanmıştır. Hatta bir evin bahçe duvarında Hititlerden
kalma ticareti simgeleyen terazi motifinin olduğu bir taş bile
görmüştüm. Gerçi 50 yıl önce burada başlayan kazı çalış-
maları kimi önemli yapıları ortaya çıkardı. Yerleşim yerini
kuş bakışı gören 1400 yıllık kaleden günümüze bozulma-
dan kalan fazla bir şey yoktu. Üzerinde bir düğünün betim-
Hendiği mozaik, oyunların sergilendiği tiyatro geriye sağlam
kalabilmiş ender değerlerden.
Bu parçada sözü edilen tarihî bölgeyle ilgili olarak aşa-
ğıdakilerden hangisine yer verilmemiştir?
A) Çalışmalar sonunda değer taşıyan kimi yapıtların orta-
ya çıkarıldığına
B) Tarihî alanlarda koruma önlemlerini artırmak gerektiği-
ne
C) Kimi bölümlerin fazlaca yıprandığına
D) Tanık olunan bir durumdan üzüntü duyulduğuna
E) Bir kalıntıda görülenlerle ilgili açıklamaya
Diğer Sayfaya Geçiniz.