Anlatım Biçimleri Soruları

2. Roman, bilime yakındır, içeriğine göre birçok bilimle alışverişe girer ve romancının donanımlı olmasını ister. Tarih bilincin- den estetiğe, sosyolojiden iktisada, psikolojiden mitolojiye kadar birçok alanla ilintisi olmalıdır romancının. Romancı, farklı çiçeklerden aldığı polenleri bala dönüştüren arıyı örnek almalıdır kendine. Roman, "yaşamak, görmek, hatırlamak ve yazmak" çizgisiyle açıklanamaz. Bugünün yazarları bunlardan habersiz yaşıyor. Ya tarihçiliğe soyunuyor ya da anı aktarıcısı kesiliyor. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Romancı, yazdıklarıyla yetinmeden yeni tarzlar, yeni anlatım yolları bulmalıdır. BY Roman yazmak için belirli bir alanda yetkin olmak yeterli değildir. C) Romanı, yaşam zenginliğinin yansıması olarak görmek yanlıştır. nemax Herbal Romancı, yaşanmışlığı, edindiği bilgileri senteze dönüş- türerek güzel bir roman yazabilir. Romanda çeşitli bilimlerin yansıması vardır.

1. 2. 1.-2. SORULARI AŞAĞIDAKİ PARÇAYA GÖRE CEVAPLAYINIZ. Fransızcadan Türkçeye ve aynı zamanda Türkçeden Fran- sızcaya yapılan çevirilerde en büyük sorun, her iki dilin de tamamen farklı iki medeniyete ait olmasında yatmaktadır. Türkçe, ne denli tarihinden anndinimak istense de Doğu kültüründen ve zihniyetinden beslenmiştir. Doğu'dan Batı'ya veya Batı'dan Doğu'ya yapılan çevirilerde kültür aktarımın- dan çok, bir zihniyetin aktanlması söz konusudur. Belli bir bağlamda oluşmuş bir düşünceyi tam tamına denk gelme- yen başka bir düşünce sistemine aktarmak gerekir. Bu da sanıldığından da zordur. Sevilen bir kişiyi görme isteğini Türk halkı ifade ederken "özlem" kelimesini kullanırken Fran- sızlar buna bir ad vermeyip bu duyguyu bir eksiklikten yola çıkarak ifade ederler. Türklerin "Seni özledim." şeklindeki ifadesini Fransızcaya birebir çevirmek gerekirse "Sen bende eksiksin." kalıbını kullanmak gerekecektir. ---- Medeniyet ve kültür dediğimiz şey de zaten bu duygu ve yaklaşımların başka başka tarzlarda aktarılmasından doğan hazinelerdir. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? Bir dilin anlatım olanaklarını, onu konuşan toplumların yaşam biçimi belirler. B Hissedilen duygular her ne kadar aynı olsa da ifade kalıpları farklıdır. Batı dilleriyle Doğu dilleri arasında büyük farklılıklar olsa da benzer söyleyişlere de rastlanmaktadır. Duygu ve düşünceleri ifadedeki farklılığın temelinde, uzak coğrafyalarda yaşamak vardır. E) Dilin ulusal yapısında toplumların kendine özgü yaşantı- sının beslendiği damar olan kültür etkilidir. Bu parçadan çıkarılabilecek en kapsamlı yargı aşağıda- kilerden hangisidir? Kültürel ve yaşamsal farklılık olsa da Türklerle Fransızla arasında bir yakınlık vardır. B) Doğu ve Batı insanının yaşamındaki farklılık, dillerine de yansımıştır. Ayrı kültürlerin mineraliyle beslenen dil toprağında ayr duygu, farklı şekillerde çiçek açar. DY Yerel özellikler taşıyan bir dilde verilen sanat yapıtı, kola kolay başka bir dile çevrilemez. Büyük farklılıklar taşıyan iki kültüre ait sanat yapıtları çevirmek yorucu ve uzun bir çalışmayı gerekli kılar.

3. 3.-4. SORULARI AŞAĞIDAKİ PARÇAYA GÖRE CEVAPLAYINIZ. (1) İnsanların birbirleriyle haberleşmek, duygu ve düşünce- lerini paylaşmak için yararlandıkları özel bir yazınsal türdür mektup. (II) İnsanlar yüzyıllar boyu hayallerini, umutlarını, sevgilerini, üzüntülerini mektuplarda özgürce dile getirirler. (III) Zaman ilerledikçe edebiyat dünyasında öykülerle, romanla sık sık yolu kesişen mektup; deneme, gezi yazısı, eleştiri gibi türlerle etkileşim hâlinde yolculuğuna devam eder. (IV) İlk örneklerine Antik Çağ'dan itibaren rastlanan, Orta Çağ'da ve Rönesans yıllarında gelişimini sürdüren mektup, Avrupa'da 17. yüzyılda sosyal ve kültürel hayatın merkezi olarak görülen salonlarda okunmaya başlanır. (V) 18. yüzyılda farklı bir biçim ve içerik kazanır, bir edebî tür olarak gelişimini 19. yüzyılda tamamlar. Mektubun anlatıldığı bu parçadaki numaralanmış cümle- lerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A). cümlede, işlevinden de söz edilmiştir. B) II. cümlede, içeriğine değinilmiştir. III. cümlede, yazınsal türlerle ilişkisi belirtilmiştir. D) IV. cümlede, ilk kullananlar üzerinde durulmuştur. EV. cümlede, yaşadığı değişiklikten söz edilmiştir.

kisini y Zor B evi seg ya çal yla dag oluşçu ilmesi tirme nda ge toplu in kend da az ünümü aşağıd ni mal ta yaza 19. Bilgisayar oyunlarının, televizyondaki çizgi filmlerin içerdiği ar kale şiddet sahneleri, korku filmlerininkini aratmıyor artık. Üstelik aramızda bu durumun gençleri gerçek hayata hazırladığını sananlar bile var. Hem de sayıları hiç azım- sanamayacak bu kişiler, buldukları her fırsatta çok önemli bir düşünceyi açıklar gibi bunu dile getirmiyorlar mı? Eee, bunlardan sonra, televizyonlarda, gazetelerde her gün gördüğümüz, gençler arasında giderek artan şiddetin nedenini anlamak güç olmasa gerek. er. aşa ğını a lgesind anın yo ezler. erinde yüksek düzeyde hava, su ve toprak kirliliğinin gözlem- lendiği bir bölge burası. Genzimizi ve gözlerimizi yakan kesif kömür kokusu, termik santrale yaklaştıkça bölgedeki "terk edilmiş" izlenimimizi kuvvetlendiriyor. A Santrali'nin hemen yanındaki eski muhtarlık binasının camları kırılmış; ardına kadar açık duran kapılar, rüzgârdan çarpıyor. Hemen yakınında parlak renkli, plastik oyuncaklarla dolu çocuk ME- parkı bomboş duruyor. Bu parçanın anlatımı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) ikilemeler kullanılmıştır. BAçıklayıcı anlatıma başvurulmuştur. Karşılaştırma vardır. D) Pekiştirmeye yer verilmiştir. E) Farklı duyulara ait ayrıntılar vardır. en Bu parçada asıl yakınılan durum aşağıdakilerden han- gisidir? A) Gençlerin şiddet içerikli bilgisayar oyunlarına yönel- mesi B) Şiddet içerikli ürünlerin yayımlanmasının doğal karşı- lanması Yanıt Yayınları C) Ailelerin, çocuklarını teknolojinin olumsuzluklarından korumaması TÜRKÇE D) Gençlerin giderek sanal dünyanın esiri olmasına karşı duyarsız kalınması E) Korku içerikli ürünlerin gençleri şiddete yönlendirmesi ACHER COM 49

TYT/TÜR 22. Antimadde, ilk defa 1928'de İngiliz fizikçi Paul Dirac tarafından öngörülmüştür. (II) Paul Dirac, bu kapsamda Einstein'ın Özel Görelilik Teorisi ile kuantum mekaniğini bir deindenklemde birleştirmiştir. (III) New Scientist dergisi, Paul Dirac'ın Isaac Newton'dan sonra en büyük Ingiliz teorisyeni olduğunu söylemektedir. (IV) Paul Dirac'ın keşfettiği denklem, hem pozitif hem de negatif yüklü elektronlarla çalışmaktadır. (V) Dirac ilk başta bulgularını paylaşma konusunda kararsız kalmış olsa da sonunda bulgularını kabullenmiş ve evrendeki her parçacığın karşıt ikizi olduğunu söylemiştir. UD101.66 OXRO ESTAS Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A Ill B) I C) V O abebisainuls OK bable ibsxemalte LABY D) IV 2 E) II igay 1662 (d 24. Roma kültür uzun belle Türk nesi içer aşa A)

TYT / TÜRKÇE 24. Alışkanlıklar, aynı durum ve şartlar altında sıklıkla sergilenen ve planlanmadan, kendiliğinden gerçekleşen davranışlar olarak tanımlanabilir. Yeni bir alışkanlık edinme sürecinde de belirli bir süre bu alışkanlığın gerektirdiği davranışları düzenli olarak yapmamız gerekir. Genellikle bir davranışın alışkanlık hâline gelmesi için 21 gün gerektiği ifade edilir. Bir plastik cerrah 1960 yılında yayımlanan kitabında ameli- yat olan hastaların 21 günde yeni görüntülerine alıştıklarını belirtmiş. Yeni bir alışkanlık edinmede de etkili olduğu öne sürülen 21 günlük süre bu konuda neredeyse bir kural gibi anılıyor. Bu parçada alışkanlıklarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmiştir? ngo A) Zor terk edilir bir şey olduğuna Biçinde bulunulan durum ve şartlara göre değiştiğine Belli davranışların belli bir zaman içinde tekrarıyla kazanıl- + nadığına DKişileri ruhsal yönden rahatlattığına E) Farkında olmadan kazanıldığına

31. Çağın yazarları olarak dönemimizin biçemine ve havasına ayak uydurmak zorundayız. Ben, diyelim ki Ay'da yaşayan bir adam üstüne bir öykü yazsam bile bir Arjantin öyküsü ortaya çıkar çünkü Arjantinliyim. Kaynağı da Batı uygarlığı olur çünkü o uygarlıktanım. Bilinçli davranmak şart değil. Flaubert'in Salambo romanını ele alalım. Kendisi ona bir Kartaca romanı diyordu ama herkes romani 13. yy. Fransız gerçekçilerinden birinin yazdığını anlayabilir. Gerçek bir Kartacalının o romandan bir şey anlayacağını sanmıyorum; kötü bir şaka, derlerdi en fazla. Bu parçada yazarın "Flaubert'i eleştirdiği özellik aşağı- dakilerden hangisidir? A) Güncelden uzak bir konuda eser yazması B) Eserinin özgünlükten uzak olması C) Eserlerinde Batı uygarlığına ait izler taşıması D) Eserlerinde farklı bir konu işlememesi E) Eserinin anlatılan kültürün özelliklerine uymaması

KÇE TESTİ DENEME-15 Belge Garnal 3. (1) Don Kişot edebiyat tarihinin en ünlü birkaç kahrama- nından biridir. (II) Hamlet, Pollyanna, Odysseus, Küçük Prens gibi diğer ünlü kurgu kahramanlardan daha çok ta- nınır ve belki hepsinden daha fazla sevilir. (III) Don Kişot, okuduğu şövalye romanlarının hayal dünyasında yaşar. (IV) Onu Cervantes'in romanından tanıdığını bile unutur insan. (V) ideallerinin peşinde koşmasına saygı duyar, dünyanın acı gerçeklerinin onu yenmesine üzülür, zayıfların güçlüler karşısında ezilmelerine karşı duyduğu heyecanı destekler. (VI) Ama bir yandan da bu yaşlı şövalyenin çaresizliğine ay- kırılığına güler. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV B D) V E) VI

B 24. Savaş kararını yöneticiler verir, bu yöneticiler -genellikle- erkeklerdir, savaşta orduları kumanda edenler, savaş alanında ölen askerler de erkeklerdir. Ama bu erkekleri kadınlar doğurur. Bir kadın için ise dünyada en acı şey evladını kaybetmektir. Mutlaka her kültür içinde muhtelif anlatımlarla ifade edilen bu acı gerçek, bizim kültürümüzde de "ciğeri yanmak" deyimiyle dile getirilir. Herkesin her fırsatta barış dilediği ama savaşlarla yaşadığımız dünyada sevgi nerede? Aşağıdakilerden hangisi bu parçaya en uygun başlık olarak verilebilir? A) Savaşların Önlenemez Zararları (B) Sevgisizliğin Sonucu Olan Savaş C) Kadınların Savaşlara Tepkisizlikleri D) Erkeklerin Savaş Üzerindeki Etkileri E) Savaşı Önlemenin Yolları

ları, maddeyi landırıyordu. m. Bölümü malar smasında çok bir yanında min önünü akilerden z edelim. lendiniz? atkılarından mıştır? dir? ve TYT/TÜR ONO STACKS 22. (1) Antimadde, ilk defa 1928'de İngiliz fizikçi Paul Dirac tarafından öngörülmüştür. (II) Paul Dirac, bu kapsamda Einstein'ın Özel Görelilik Teorisi ile kuantum mekaniğini bir denklemde birleştirmiştir. (III) New Scientist dergisi, Paul Dirac'ın Isaac Newton'dan sonra en büyük İngiliz teorisyeni olduğunu söylemektedir. (IVYPaul Dirac'ın keşfettiği denklem, hem pozitif hem de negatif yüklü elektronlarla çalışmaktadır. (V) Dirac ilk başta bulgularını paylaşma konusunda kararsız kalmış olsa da sonunda bulgularını kabullenmiş ve evrendeki her parçacığın karşıt ikizi olduğunu söylemiştir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) III B) I C) V D) IV E) II 2 24. Romanda kültürel ya uzun yıllar bellekleri a Türklerin u nesilden r İçeriğind aşağıdak ATürkle B) Türkle Türk D) Türki E) Türk

9 33. Günümüzde alışveriş merkezleri (AVM'ler) kişilerin ihtiyaçlarını gidermeleri amacıyla alışveriş yapabilecekleri mekânlar olmanın ötesinde kişilere güzel vakit geçirebilecekleri, arkadaşları ile buluşabilecekleri, sinemaya gidebilecekleri, yemek yiyebilecekleri mekânlar olarak hizmet vermektedir. Bir başka bakış açısıyla AVM'ler boş zamanları tüketime dönüştüren mekânlar olarak hayatımızda yer etmeye başlamıştır. Hatta bir ailenin farklı ilgi alanlarına sahip tüm bireyleri, iş saatleri dışında, AVM'lerde kendilerine göre bir aktivite bulabilmektedirler. 31 (0 Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Alışveriş sistemindeki değişiklikler neticesinde insanların bütçelerine göre hareket etmemesi B) AVM'lerin çoğalması ile birlikte mahalle bakkallarında alışverişlerin yapılmaması ns/C) AVM'lerin birçok erişilebilirliği bünyesinde barındırmasına rağmen bazı olumsuzluklara da ev sahipliği yaptığı D) Pek çok insanın AVM'lerde ihtiyaçlarını giderebilme imkânına sahip bir yaşantıya kavuştuğu E) Alışveriş mekânları olarak bilinen AVM'lerin zamanla farklı kimliklere büründüğü Diğer sayfaya geçiniz.

TYT/Türkçe 26. Kan nakli, kan bağışları yoluyla elde edilen kanın çeşitli nedenlerle kan kaybetmiş ya da kanının ana elemanlarından biri eksik olan kişilere damar yoluyla verilmesidir. Kan bankaları kan bağışı yapan kişilerden kanın uygun şartlarda alınmasından, bu kanların çeşitli işlemlere tabi tutulmasından ve ihtiyacı olan kişilere verilmesinden sorumlu kuruluşlardır. Bir kişinin kan bağışında bulunabilmesi için ön koşul sağlıklı olmasıdır. Gerekli muayeneler yapıldıktan sonra kan bağışlayan kişiden yaklaşık olarak 500 mililitre kan alınır. Bu parçadan hareketle kan nakli için; I. kan bankaları vasıtasıyla yapıldığı, II. zorunlu bir nitelik taşıdığı, III. sağlıklı olmayı sağladığı verilenlerden hangileri söylenemez? A) Yalnız I B) Yalnız 1 D) I ve II C) Yalnız III EXII ve III A 28

V 6 arch 20. (1) Türkiye Selçuklu Devleti'nin kuruluş dönemlerinde oldukça uygun şartlarda Türkmen yayılması ve yerleştirilmesi görmekteyiz. (I) Bunda Malazgirt Savaşı sonrası Bizans savunma gücünün tamamen yok olmasının rolü olduğu gibi, imparatorluğun içinde bitip tükenmeyen iktidar mücadelelerinin de rolü vardı. (III) Taht iddiacıları devletin kötü gidişine bakmadan birbirleriyle amansız mücadeleler yapmakta, amaca ulaşmak için her yolu denemekteydiler. (V) Türkmenlere liderlik eden Süleymanşah sıklıkla başvurulan yardımcı bir güç hâline gelmişti. (V) Bizans'ın Anadolu'daki topraklarının büyük bir bölümü zengin toprak sahiplerinin elindeydi. (VI) Bu kişiler sadece bu toprakların dışında harcayacakları geliri elde edebildikleri ölçüde buralarla ilgileniyordu. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II B) III C) IV D) V E) VI Diğer sayfaya geçiniz.

T13 6. I. Arkeolojik kazılardan yola çıkılarak saptanan en eski tekerlek MÖ 3500 yıllarında Mezopotamya'da yapılmıştır. II. Dini amaçlarla ve rota bulma amacıyla kullanılan pusulalarin en eskisi MÖ 1050 civarında Çinliler tarafından yapılmıştır. III. Mısır'da MÖ 3400'lü yıllara ait bronz çiviler bulunmuştur. IV. Saat ilk MÖ 4000 yıllarında Mısır'da kullanılmaya başlanmıştır. V. Tarihte aşı konusunda ilk uygulamanın MÖ 590 yılında Çin'de çiçek hastalığından korunmak için yapıldığı bilinmektedir Numaralanmış cümlelerden hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A l'incide, insanların en önemli icat tanıtılmıştır. BI'ncide, ilk defa mıknatıslı araç yapıldığı söylenmiştir. + C) IIl'üncüde, o dönemde demirin kullanılmadığı ile ilgili açıklama aktarılmıştır. D) IV'üncüde, güneş saatinin kullanılmasına örnek sunulmuştur. x V EV'incide, kesin bir bilgi ile ilgili paylaşım yapılmıştır.

5. 10. SINIF/Türk Dili ve Edebiyatı Edebiyat, bir toplumun kimlik edinme sürecinde önemli bir yere sahiptir. Judanis'e (Yudanis) göre, bir milletin yaşantı- sının tüm boyutları edebiyatta yer alır. Geçmişiyle kurduğu iletişimden geleceğe ilişkin beklentilerine ve bugün nasıl bir hayat tecrübesi ortaya koyduğuna kadar bir millet, edebiyatta kendini görür; kendini izler. Bu yönüyle edebi- yat, ulusun kimliğinin aynası olarak hizmet verir ve onun hikâyesini anlatır. Söz gelimi roman hem toplum hayatını yansıtmakta hem de aktardığı yaşantıyla kimlik oluşumuna katkıda bulunmaktadır. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yok- tur? C) Örnekleme B) Benzetme D) Tanık gösterme E) Açıklama A) Tanımlama anılan naatı, [

25. Şahinlere çok meraklı olan bir krala onu çok seven eşi tara- fından iki şahin hediye edilir. Kralın usta şahin eğiticileri, he- men bu güzel kuşları eğitmek için işe koyulur. Birkaç hafta içinde şahinlerden biri gökyüzünde süzülüp herkesi kendine hayran bırakırken diğeri ilk geldiği günden beri üzerinde dur- duğu daldan bir türlü ayrılıp uçamaz. Birçok eğitici; bilgisini, becerisini ortaya koysa da bu tuhaf davranışlı şahini uçur- mayı başaramaz. Sonunda ülkenin bir başka ucundan yaş- lı, bilge bir eğitici gelir ve kuşla ilgilenmeye başlar. Ertesi sa- bah bu inatçı şahinin gökyüzünde görkemli bir şekilde süzül- düğünü gören kral, çok şaşırır ve bilge eğiticiye bunu nasıl başardığını sorar. Bilge eğitici, "Çok kolay oldu, kralım!" der, "Sadece kuşun tünediği dalı kestim." Bu parçaya göre aşağıdakilerin hangisi söylenebilir? A) Cesaret, tehlikeli durumların üzerine gitmek değil; gerek- li olanı göze almaktır. B) Rahata düşkünlük, niteliksizliğin en önemli sebeplerin- den biridir. Yeteneklerimizi deneyimleyebilmek, birtakım riskleri gö- ze almayı gerektirir. D) Başarı, herkesin gittiği yolun güvenilir olduğuna inana- bilmek demektir. E) Hayatta karşılaşabileceği zorlukları göze almayan, baş- kasına yararlı olamaz.