Anlatım Biçimleri Soruları

e 3. 2 JET PARAGRAF Bir kişi spor alanında kariyer yapmak isterse ve temelinde bale eğitimi varsa çok daha başarılı olur. Çünkü bale bey- nin iki lobunun birden çalışmasını sağlamaktadır. Örneğin sağlaksanız teniste sağ elinizle forehand vurursunuz. An- cak bale eğitiminiz varsa her iki elinizle topu karşılayabilir- siniz. Bale eğitiminde bir dönüş gerçekleştireceksiniz me- sela, hem sağa hem sola dönebilmek zorundasınızdır. Sol tarafa dönmeye çalıştığınızda beynin sağ lobu çalışır. Bu da dengeyi artırıcı bir etkendir. Bu parçada bale ile ilgili vurgulanmak istenen düşün- çe aşağıdakilerden hangisidir? A) Eğitiminin çocuk yaşlarda alınması gerektiği B) Çeşitli spor dallarıyla ilişki içinde olduğu C) Kişinin yaşamına yön verdiği D) Başarıyı artırıcı etkisinin bulunduğu E) Psikolojik yönden insanı geliştirdiği

3. Burdur Gölü Havzası'nın geçmişte birçok canli çeşidini bir 1 || arada barındıracak iklime sahip olması ve bölgenin toprak ||| yapısı ile geçirdiği jeolojik süreçlerin fosillerin saklanması- IV na izin vermesi Burdur çevresinde yapılan kazılarda önem- V li buluntulara ulaşılmasını sağlar. Bu cümlede numaralanmış tamlamalardan hangisi öte- kilerden farklıdır? A) I B) II C) III D) IV E) V

Syle- 25) Destanlarla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Destanlar Islamiyet'le birlikte geçerliliğini yitirip yerini hikâyelere birakmıştır. B) Türk destanlarındaki mitolojik ögelerin kaynağı yaşanan coğrafyadır. C) Bozkurt, su, işık, ateş ve ağaç Türk destanlarında yer alan bazı mitolojik motiflerdir. D) Sözlü edebiyat ürünlerinden olan destan, mitolojik dö- nemde oluşmaya başlamıştır. # B) Og bir C) Er va çıl D) O TO 31) E) Bc dis die TE A Aşağı dir? E) Tarihî bir seyri olan köklü milletlerin doğal destanları A) Uz vardır. B) O

py metinler yapma az? 26) Vaktiyle bugünkü İçel ilimizin bulunduğu bölgede hâkim olan bir Bey varmış. Bu Bey'in bir kızı olur. Baba da devrin âdetine uyarak kızını bir kâhine götürür ve onun geleceği hakkında bilgi edinmek ister. Kâhin, kızın on dokuz yaşı- na girince bir yılan tarafından sokulmak suretiyle öleceğini söyler. Buna çok üzülen baba ne yapsa da kızını bu kötü gelecekten kurtarsa diye derin derin düşünmeye başlar. Bey'in aklına güzel bir fikir gelir. Denizin ortasına bir kale yaptıracaktır. Kızını da oraya yerleştirecektir. Yılan sudan geçemeyeceğine göre de kızı kurtulacaktır. Hemen bu fikrin gerçekleşmesi için planlar hazırlar ve bugünkü Kız Kalesi'nin bulunduğu yerde binanın yapılmasına başlanır. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Bir efsaneden alınmıştır. B) Olayın geçtiği yer bellidir. C) Olay gözlemci bakış açısıyla aktarılmıştır. D) Dönemin inanç sistemini yansıtmaktadır. E) Anlatılan olay sözlü gelenekle günümüze ulaşmıştır. 271 O C) a D) C E) H 32) . Bu 1. II. III. IV. V. tü 4) 33

5. (1) Okul, en önemli sosyalleşme ve bilgi edinme ortamların- dan biridir ve bu sayede iletişimin gelişmesinde büyük bir yeri vardır. (II) Çünkü iletişim sayesinde öğrenme ve öğretme ger- çekleşir. (III) Kişiler sözlü iletişim becerilerini ne kadar etkin kullanırlarsa öğrenme de o denli gelişir. (IV) Bir öğrencinin sözlü iletişim becerileri gelişmişse o öğrenci soru sorar, ce- vaplar, düşünür, düşündürür ve aktif olur: (V) Duygu ve dü- şüncelerini doğru ve anlaşılır şekilde anlatamayan öğrenci öğrenememiştir, denebilir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? A) 1. cümlede karşılaştırma yapılmıştır. B) cümle I. cümlede anlatılanları pekiştirir niteliktedir. C) III. cümlede koşul - sonuç ilişkisi vardır. D) IV. cümlede yargı, gerekçesiyle verilmiştir. E) V. cümlede kesin olmayan bir çıkarım vardır. Toner ÇÖZ KAZAN

B 8. (1) Pulsuz, zarfsız mektuplardır şiirler. (II) Yazarsınız ve ya- yımlansın diye bir dergiye postalarsınız. (III) Sevgili, okur ya da okumaz. (IV) Ama mutlaka birinin elinde anlam bu- lur yazılan. (V) Her şiir yazılmış bir mektup, her mektup da bir şiir değil midir aslında? Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisini söylemek yanlıştır? A) I. cümlede, şiirler mektuba benzetilmiştir. B) II. cümlede, neden-sonuç ilişkisi kurulmuştur. C) III. cümlede, olasılıktan, tercihten söz edilmiştir. D) IV. cümlede, bir eylemin kesinliği ortaya konmuştur. E) V. cümlede, düşünceyi onaylatmak söz konusudur.

EMAKADEMİ 5, 1. bölgenin büyük bir bölümü su kıtlığı II. problemlerle karşılaşmıştı III. wh insanlar tabiatın üretebileceğinden daha fazla su çekince 3 IV. yer altı suları o kadar azalmıştı ki V. veya kuyulara tuzlu su sızması gibi Yukarıdaki sözler anlamlı ve kurallı bir cümle oluş turacak biçimde sıralandığında, hangisi baştan ikinci olur? A) I B) II C) III D).IV E) V ND 9. E)

fotoğ- söyle- rgusu narak rünen oluş- durul- 28) Bunun için sadece son dönemde basılan kitapların tü- rüne bakmanız yeterli. Kitapçı raflarındaki kitaplar ara- sında şiir kitaplarının oranı nedir? Bugün yalnız bizde değil, dünyanın hiçbir yerinde şiir eski tahtında oturmu- yor. Saltanat dünyasındaki eski hükümdarlar gibi şiir de o muhteşem tahtını şimdilerde başkalarına devret- miştir. Bu durumu ben olağan karşılıyorum. Çünkü şi- ir edebî türlerin içinde en yoğunudur. Duyguları en ki- sa, arınmış yoğun sözlerle anlatan bir türdür. Bu da büyük bir anlaşılma zorluğu getirir beraberinde. Oysa bir düzyazı yapıtında bu durum söz konusu değildir. B Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine cevap ola- rak söylenmiş olabilir? A) Şiirin şu anki durumu için ne diyebiliriz? B) Şiir günümüzde eski değerini koruyor mu? C) Şiir, yalnızca geçmişi mi anlatır? D) Şiirin önemini yitirmesinin sebebi okunmayışı mı? E) Şiirin biçimsel özellikleri değişmeli mi?

onlara b oplumların nsitan, d unan bir ni öğrend gretmenle ştirme, ni bireys ğlar. ğinden al düşün i kaza ortaya ndan 5. CI of Bir "konsept" sözcüğü var. Türkçe karşılığında "kav- ram, yaklaşım, anlayış zihniyet" var. Ne derseniz deyin. Pek çok seçeneği var. Mesela "trend" sözcü- ğü büyülü gibi görünen sözlerden. Bir meslektaşımız bu konuda araştırma yaptı. Şu anda Türkçede kulla- nılan İngilizce kökenli "trend" kelimesinin karşılığın- da 56 tane kelime, ibare var. Türkçenin bu zengin- liğinden haberdar olmayan bir kişi elli altı kelimenin varlığını bir kenara bırakarak o yabancı sözcüğü kullanıyor. Bu elli altı kelime unutulduğunda ve keli- meler mezarlığına gönderildiğinde kültürümüzün en önemli değer taşları kayboluyor. Bununla birlikte o sözlerle ilgili deyimlerimiz, atasözlerimiz unutulmaya terk ediliyor ve dilde kısırlık dediğimiz olay meydana geliyor. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangi- söylenemez? AÖznel değerlendirmeler vardır. BY Orneklemeden yararlanılmıştır. Cartışmaya başvurulmuştur. Çıkarımda bulunulmuştur. E Dolaylı anlatıma başvurulmuştur.

b gu 42. (1) XIII. yüzyılda dinî ve tasavvufî konuların dışında gazeller yazan ilk şair Hoca Dehhanî'dir. (II) Hoca Dehhanî'nin son araştırmalara göre bugün elimizde 1 kasidesi ve 6 gazeli var- dır. (III) Oldukça akıcı ve seçkin bir dille yazılmış gazellerinde din dışı konulara yer vermiştir, şair. (IV) Aruzu Türkçeye uygu- lamakta çağdaşlarına göre daha başarılıdır kanımca. (V) Ho- ca Dehhanî, mazmunları ve sanatları, kendinden sonra gelen şairlere örnek olabilecek bir ustalıkta şiirlerinde kullanmıştır. an Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinden itibaren yazar, sözlerine yorumunu katmaya başlamıştır? A) V B) IV C) III D) II atc yayınları E) I

1. Eski esnaf derneklerinin mühürleri dört parçadan yapı- lir, bu parçalar vidalı, bir sapın içine geçerek birleştirilir- di. Mührün her bir parçası, dört kişilik idare heyetinin bir üyesinde, sapı da başkanda dururdu. Dolayısıyla mü- hür beş kişinin herhangi bir mesele üzerinde ittifakı ol- madan kullanılamazdı. Böylece hem kötü uygulamala- rın önüne geçiliyor hem de dernek yöneticileri problemli bir konuda, "Benim reyim yoktu." diyerek inkâr yoluna gidemiyordu. Bu parçadan hareketle eski esnaf dernekleriyle ilgili olarak 1. Eski esnaf derneklerinin yönetiminde tüm kararlar oy birliği ile alınmak zorundadır. II. Kullanılan mühür, dernek yöneticilerinin sorumlu- luktan kaçmasına engel olmuştur. III. Eski esnaf dernekleri yönetiminde karar alınırken tüm üyeler eşit oy hakkına sahiptir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I, II ve III B) I ve II D) II ve III C) Yalnız I E) Yalnız II

4. sijen Yayınları Deniz mili, deniz ve hava ulaşımında mesafeyi ifade etmek ama- cıyla kullanılan özel bir birimdir. Uluslararası Birimler Sistemi'ne (SI) dâhil olmamasına rağmen tercih edilmesinin nedeni, Dün- ya'nın dairesel yapısını dikkate almasıdır. Kara mili ise iki nokta arasındaki doğrusal uzaklığı ifade eder. Bir deniz mili, bir me- ridyen üzerinde bir dakikalık yayın uzunluğuna eşittir. Orneğin ve elde ettiğimiz Dünya'yı Ekvator hizasından ikiye ayırdığımızı çemberi 360 dereceye böldüğümüzü düşünelim. Bu dereceler tekrar 60 dakikaya bölündüğünde elde edilen bir dakikalık ya- yın ortalama uzunluğu bir deniz milini ifade eder. Kutuplardaki basıklık nedeniyle Dünya'nın şekli tam bir küre olmadığı için bir dakikalık yayın uzunluğu Ekvator’dan kutuplara doğru gidildik- çe değişir. 1929'da düzenlenen Uluslararası Hidrografi Konfe- ransı'nda bir deniz milinin değeri 1.852 metre olarak kabul edil- miştir. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Açıklama yapılmıştır. BY Sayısal verilere yer verilmiştir. Karşılaştırmaya başvurulmuştur. D) Neden-sonuç ilişkisine yer verilmiştir. Koşul ileri sürülmüştür.

4. I. Yeni yayımlanan bir rapora göre 2019 yılının ilk aylarında dünyada internet kullanımı giderek yükselmiş ve 4,33 mil- yar kişiye ulaşmıştır. II. Aynı rapora göre 2019 yılının ocak ayında 82 milyon 3 bin 882 nüfusa sahip Türkiye'de internet kullanan kişi sayısı 69 milyona çıkmıştır. Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisi söylenebilir? A) I. cümlede dile getirilen düşünceye karşıt olarak Türkiye'de meydana gelen bir gelişmeden söz edilmiştir. B) cümlede anlatılan gelişmenin dolaylı olarak Türkiye'yi et- kileyeceğine vurgu yapılmıştır. C) I. cümlede belirtilen görüş, Türkiye ölçeğinde sayısal veri- lere dayandırılarak desteklenmiştir. D) I. cümlede yapılan saptamanın Türkiye'yi etkileyen bir yö- nü olmadığı vurgulanmıştır. E) I. cümlede söylenen hedefe Türkiye'nin son yıllarda ulaştı- ğı belirtilmiştir.

14 (1) Türkçe, bütün dillerde olduğu gibi, başka dillere sözcükler vermiş, onlardan sözcükler almıştır. (II) Bu alıntı sözcüklerin bazısı, dilimizin gelişimi içinde bütün yönleriyle Türkçeleşmiştir. (III) Onların hangi dönemde dilimize girdiğini izlememizi bile zorlaştırmıştır. (IV) "Kalem, masa, kent, sınır" gibi sözcükler bunlardandır. (V) Diller arasında sözcük alışverişi hep olmuştur, olmaya da devam edecek- tir. (VI) Bu sözcükleri Türkçe sayıyor, bunların Türkçe sözcükler sınıfında yer almasında sakınca görmüyoruz. Bu parçada numaralı cümlelerden hangisi dü- şüncenin akışını bozmaktadır? A) VI. B) V. C) IV. OM. III. E) II.

2019-ALES/3/SÖZEL 39.-42. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Kenyali atletlerin orta ve uzun mesafe yarışlarındaki geçmiş başarılarına bakıldığında bu atletlerin günümüzdeki başarılarına şaşırmaz olduk. Bu yarışlarda büyük başarılara imza atan Kenyali atletlerin çoğu, Rift Vadisi'nin küçük bir bölgesinde yaşayan ve Kalenjin adıyla bilinen kabileler topluluğuna mensup. Bu ortak özellikten ilişkin pek çok tahminde bulunuldu. Acaba yüksek irtifa ciğerleri büyütüyor ve daha etkili bir oksijen kullanımı mı sağlıyordu? Yoksa inanç sisteminin bir parçası olarak sergilenen dansların dayanıklılık kazandırması mıydı? Kabile üyelerinin mısır ağırlıklı diyetinin bunda etkisi var mıydı? Çocuklar okula koşarak gittikleri için mi dayanıklı atletler hâline geliyordu? Belki de bu folklorik özelliklerin hiçbiri etkili değildi de Kenyali atletler, başkalarının dayanamayacağı kadar ağır bir antrenman programıyla yarışlara hazırlanıyordu. Kenyalılar efsanesinin çözülmesine, Kopenhag Kas Araştırmaları Merkezinin yöneticisi Bengt Satlin öncülük etti. Satlin'in başında olduğu ekip, Kenyalı ve Iskandinav koşucuların fizyolojik yapılarının yanı sıra her iki gruptan spora yeni başlayan acemi koşucuların eğitilebilirlik derecelerini izledi. Araştırmanın ancak onuncu yılında popüler teoriler birer birer geçerliğini yitirdi. Oksijensiz kalmış, yorgun kasların ürettiği laktat adlı madde, Kenyalıların kanlarında daha yavaş toplanıyordu. Böylece Kenyalı bir atlet, aynı miktarda oksijen soluyarak İskandinav atletten %10 oranında daha fazla koşabiliyordu. Ayrıca Kenyalı atletlerin bacaklarında 400 gram daha az et bulunuyordu. Koşucuların bileğine takılan 50 gramlık bir ağırlığın oksijen tüketimini %1 oranında artıracağını hesaplayan Satlin ve arkadaşları, bu durumda Kenyalıların bacakları sayesinde %8 enerji tasarrufu sağladığını ortaya koydu. hannici Konvali Bu sorulan verder Unalitim özellikleri 40 basa SYMe aittir ttir kurutus a kuru invister Sorular ÖSYM'nin kum veya ZIVE SUNSHIN " sözle Kenvalı atletlerin göre Satlin'in araştırmasıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Karşılaştırmalı bir yöntem izlenerek yürütülmüştür. ratindan kullanıla ksızın Zamana yayılmış gözleme dayalı analizler barındırır Tartışmalı bir konuya ilişkin net bir cevap üretmiştir. zlığı D) Kendinden önce ortaya atılan varsayımları çürütmüştür. Deneme yanılma metoduna dayanan bir süreç izlenmiştir.

RAGRAF e, bir telikli uhtaç çilere aşa- ünün ecek eğer- DENEME 8 7. (1) Virginia Woolf, tanınmış bir edebiyatçı olan Leslie Stephen'in kızıydı. (II) Virginia, Londra'nın merkezindeki Bloomsbury Meydanı'na yakın nezih Londra evlerinden birinde büyüdü. (III) Genç Virginia, özellikle yağmurlu günlerde bu meydana bayi- liyordu. (IV) Bloomsbury, British Museum'un varlığının yanı sıra birçok koleje ve önemli yayınevlerine ev sahipliği yapmasıyla o dönem Londra'sının entelektüel güç merkezi hâline gelmişti. (M) Woolf, üniversiteye gitmedi; buna ihtiyaç da duymadı. (VI) Okuduğu çok sayıda kitap, dönemin önemli entelektüel isimleriyle kurduğu bağlantılar üniversitenin sağlayamayacağı ölçüde ufkunu genişletti. erle- Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? D) V A) II B) III CIV E) VI