Anlatım Biçimleri Soruları

ghi 7. ve 8. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- gibe layınız. be Ishin ve İnsanın özgürlüğü pahasına bir güçlülük ardında koşması ya da başkalarından güçlü olmaya çalışırken kendi üze- rindeki gücünü yitirmesi, yadırganacak bir özlemdir. Bir ev'evi göreve yükselmek çetin bir iştir. İnsan çabaladıkça yeni güçlüklere sürüklenir, zaman zaman küçülür, onursuzluk Hös yoluyla onur kazanır. Yüksek görevlerin tabanı kaygan olur. Buralardaki insanın sonu ya yuvarlanmak ya da en azından gözden düşmektir, pek iç açıcı bir şey değildir bu. So 7. Aşağıdakilerden hangisi parçada altı çizili sözlerden herhangi biriyle ilişkilendirilemez? A) Peşinden gitme B) Niteliğini kaybetme C) Değerini yitirme D) İyi durumda olma E) Amaçlanan duruma getirme

A Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1 19. Aşağıdakilerden hangisi sanatsal bir metinden alınma- A mıştır? A) Düşümde, metrelerce uzunlukta, bembeyaz saten dü- şes bir ipekli kumaşın üstünde yürüyordum. Ne güzel bir kumaştı bu; gece karanlığında, ayaklarımın altında pırıl pırıl parlıyordu. Yanımda Antonis Diavolo yürüyordu. B) Tatlıyı yemeye koyuldular ama Nigân Hanım yine bir şeyin eksik olduğunu düşündü. Bu, Cevdet Bey değildi, bunu biliyordu ama ne olduğunu bilmiyordu. Rahmetli annesinin dediği gibi: "Nigân kızım, canım bir şey yemek istiyor ama nedir bilmiyorum!". Isa Triolet bir yazısında, "Sanat eseri değil mi, vur aba- her yerde topun ağzına ilk tutulan sanat eseri ve sanatçı olur. Politikacısı, eleştirmeni, okuyucusu sahipsiz san- dıkları bu alanda başıboş at koştururlar. D) Semra'nın sesinde, erkeğini seven kadınların sesindeki o anaç şefkatin titreşimleri var. Ali'yi bütün tehlikelerden korumaya, Ali'ye herkesten daha yakın olmaya kararlı bir ses bu. E) Yeni insanın bir ütopya olmadığından emindir Suat. O yeni insanı tanımlaması istendiğinde bunun şu anda mümkün olmadığını söyler. Çünkü o henüz doğmamıştır ve bütün dünya onun sancışını çekiyordur. 21. MIRAY YAYINLARI-

e Büyük Düşün Hedefini 12. (1) Nereden geliyordu yazının gücü? (II) Okudukça, bir kitaptan ötekine geçtikçe bu sorunun üzerinde düşünmeye başladım. (III) "İçimizdeki Çocuk" adlı yazıyı okurken sınırlı da olsa bu sorunun cevabını bulmuş gibiydim. V) Yazılı ve basılı olan her şeyde kutsal, gizemli biryan olduğunu düşünürdüm. (V) Acıları, sevinçleri, umutları, sevgileri, insan gerçeğini yansıtıyordu yazı. Parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi, dil ve düşünce akışını bozmaktadır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

KESİNLİK METODU 5.-6. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevapla- yınız. Papirus rulolarının çok azı tam ve eksiksiz olarak günümüze gelebilmiştir. Günümüze kalmış en uzun papirüs rulosu Londra/British Müzesinde bulunan 40,5 m uzunluğundaki Harris Papirusü'dür. Papirus üzerine yazı, ucu lifli kamış ile yazılıyordu. Siyah mürekkep için kurum, kırmızı mürekkep için toprak kullanılıyordu. Pahalı ve nadir bulunan bir malzeme olması nedeniyle el yazmalan silinip papirüsler yeniden yazı yazmak için kullanılabiliyordu. Papirus üzerine yazı yazmak da beceri isteyen bir işti. But nedenle okullarda öğrenciler kopya etmeleri için verilen metinleri ve ödevlerini çanak çömlek parça- lanı ya da kireç taşı parçalan üzenne yazıyorlardı. Eski Mısır edebiyatına baktığımızda Eski Krallık Dönemi'nin yazılı belgeleri öncelikle dinsel belge- lerdir. Bunlar piramitlerin ve yer altı mezarlarının duvarlarına kazınmış büyüsel metinlerdir. Büyük tanrılann bayramlan için dinsel ayin ve ilahilerin de bu dönemden itibaren yazılmaya başladığı düşü- nülmektedir. 5. Bu parçayla ilgili olarak 1. En uzun papirüs ömeği Ingiltere'de bulunmaktadır. II. Günümüze ulaşan papirüs rulolannin hepsi yıpranmıştır. III. Papirüs mürekkepler doğal yollardan elde edilmektedir. IV.Papirüs, öğrenciler için yazma kolaylığı sağlar. yargılarından kesin hangilerine olarak ulaşılabilir? A) I ve Il BHI ve III D) I ve IV E) Ive Ill 6. Aşağıdakilerden hangisi bu parçayla ilgili kesin bir yargı değildir? 11 ve IV A) Günümüze ulaşmış birden çok papirüs rulosu vardır. B) Eski Mısır'da yazılı kaynaklanın temelini din oluşturur. + C) Papirüsü kullanan milletlerden biri de Misirlilardır. Metal Anlatımlı Soru Bankası + D) Mürekkep için doğadaki maddeler işlenmiştir. E Papirüs, birden çok kullanım özelliğine sahiptir. 7. E

adır. ile 7 . n tir. stir. SI, 1 Palme Yayınevi hin Ayşe Arman: (1) Zülfü Livaneli: Müzik benim olmazsa olmazım. Ne var ki bestelerle, içimin şarkısını paylaştım ama henüz paylaşmayı bitiremediğim hikâyelerim var. Bu yüzden artık sadece edebiyat var hayatımda. Konserler beni çok mutlu etti ama bunca yılın ardından kendimi tekrar ettiğim duygusuna kapıldım. Eğer ben sahnede bunu hissedersem izleyenler de hisseder. Ayşe Arman: (11) Zülfü Livaneli: - Yaşananları etinde, kemiğinde hisseden hiçbir yazar, huzurlu değildir. Atatürk, "Sanatçı, alnında ışığı ilk hissedendir." der. Doğru ama aynı zamanda yüreği en çok kanayan da odur. Içinde bulunduğumuz gemi, fırtınaya yakalanmış, oradan oraya savrulurken hiç kimsenin "Ama benim kamaram iyi!" deme lüksü yok! Kaptanından miçosuna kadar hepimiz başı dönüyor ve huzursuzuz. Sanatçı, sallanan gemideki yolcudan da daha kötü durumdadır çünkü toplum denizinin içindeki her akıntıyı hisseden balık gibidir. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) (1) Unutulmaz müziklere imza atmışken neden artık sadece edebiyata yoğunlaştınız? (II) Huzursuzluk romanının yazarı olarak siz de huzursuz musunuz? B) (1) Müzikle uğraşmak hakkında ne düşünüyorsunuz? (II) Bir yazarı huzursuzluğa iten sebepler nelerdir? C) (1) Müzisyenlik mi yoksa yazarlık mı sizi daha çok mutlu ediyor? (II) Bir sanatçı kendisini toplumdan soyutlayarak huzur içinde yaşayabilir mi? D) (1) Müziği tümüyle bıraktığınız söylenebilir mi? (II) Ülkemizde sanatçıların huzursuz olmasının belli nedeni var mı? E) (1) İyi bir müzisyenken yazarlığa soyunmanız neden kaynaklanıyor? (II) Yeni bir ürün yaratma süreci, sanatçıyı huzursuz mu eder?

29.-30. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Yazmaktan söz ederken "hayatın alışılmış dokusu" dediği şeyin terimleriyle konuşur daha çok. Yazmayı bir kol emeği, bir el becerisi olarak görür. Yemek pişirmeye, dikiş dikmeye, çiçek derlemeye benzetir örneğin; kitabı çatmaktan, dokumaktan, demlemekten, budamaktan, makaslamaktan, yoğurmaktan söz eder. Yazının etlenip butlanmasından, yazıyla birlikte yaşamaktan söz eder. Dili de, bu süreci görünür kılacak biçimde kurgular: Sayısız ayraç, not, dipnot, dipnotun dipnotuyla karşımıza çıkar; dikiş yerlerini, makas izlerini, teğelleri özellikle ortada bırakır. 29. Bu parçada sözü edilen yazarla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Eserlerini kapalı ve örtük anlamlar üzerinde yapılandırır. B) Yazarlıkta hayal gücünün emekten önemli olduğunu düşünür. C) Kendi tarzını yaratırken kurgunun sınırlarını zorlar. D) Yazmanın, geliştirilebilecek bir yetenek olduğuna inanır. E) Yalın ve çelişkilerden arınmış bir dil yaratmaya çalışır.

APOTEMI 8. Bir pazar günü... Evde canım sıkıldıkça sıkılıyor. Nereye gideceğimi hesaplamadan atıyorum ken- dimi İstanbul sokaklarına. Bir anda kendimi Be- yazıt'ta buluyorum. Her yer insan dolu; sürekli bir yerlere giden, bir yerlerden gelen insanlar... Der- ken ne zamandır uğramadığım Kapalı Çarşı'ya yö- neliyorum. Çarşı her zamanki gibi civil civil. Yeni gelin gibi işveli, gözleri sürmeli. Kuyumcularda al- tınlar sıra sıra, öteki dükkânlarda kumaşlar daha bir albenili. Müşterilerin biri girip biri çıkıyor dük- kânlara. Fiyatlar da başka yerlerden daha hesap- lı. İşler çok durgun, diyen esnaflara inat, burada- kilerin yüzünden gülümseme eksik olmuyor. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden han- gisi yoktur? A) Öyküleme B) Betimleme ) Benzetme D) Tartışma E) Karşılaştırma

duy- zda- a se- dü- ki- pa- aki e- 7- 1 1 1 1 S 1 1 1 1 1 1 1 T T 1 1 [ 1 1 1 1 1 t [ 3 1 4 1 1 1 T 3 3. Avustralya New South Wales Üniversitesinden bilim insanları; iştahı ve kas kütlesini bozmadan, vücut sıcaklığını yükseltmeden yağ yaktıran BAM 15 adında bir molekül keşfetti. Bilim insanla- rı, aylar süren çalışmalar sonunda BAM 15 molekülünün etkin- liğini fareler üzerinde gösterdiler. İlaç verilen fareler, kontrol gru- bundaki farelerle aynı şekilde beslenmelerine rağmen kilo kay- bettiler. Araştırmacılar, BAM 15 molekülüne dair bu kanıtı, bey- nin doyma merkezini etkilemeden ve vücut sıcaklığını değiştir- meden sağladılar. Ayrıca yüksek dozlarda bile non-toksik oldu- ğunu buldular. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi vardır? A) Öyküleme B) Örneklendirme D) Tanımlama C) Tanık gösterme E) Karşılaştırma

34. Ülkü Tamer'in, edebî akımların içinde yaşadığı hâlde hiçbirinden tam olarak etkilenmediğini, biçeminde titiz ve ısrarcı olduğunu, söyleyişte özgünlüğünü korudu- ğunu söyleyebiliriz. Şiire başladığı dönemlerde; şa- irlerin birbirini kıyasıya eleştirdikleri, dergilerde bazı şairlerle birçok polemiğin yaşandığı, gruplaşmaların yoğunlaştığı günlerde, şairin bu güçlü akıntıya ka- pilmadan yalnızca şiirini yazmış olması, tek başına şiirini yürütmesi ilginçtir. Üstelik dışarıdaki gürültüyü duymuyormuşçasına yalın, sohbet eder gibi rahat, yer yer gülümseten, kimi zaman özdeyişe benzer dizelerle düşündüren, sesini yükseltmeyen şiirlerdir bunlar. Bu parçada sözü edilen şair ve şiirleriyle ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Ana temasının, iç dünyasından beslendiğine B Üslup kaygısını ön planda tuttuğuna Söyleyişinde doğallık söz konusu olduğuna DY Hiçbir sanatsal hareketin içinde yer almadığına E Edebiyat dünyasında olup bitenlerle ilgilenmedi- ğine

2. (1) Şiirimizin çok yönlüleşmesi, konuların temaların büyük bir çeşitlilik kazanması, 1940'larda değişik sanat anlayışla- rıyla sanat alanına giren gençlerin ortak başarısıdır. (II) Ne- cati Cumalı'nın en yeteneklilerinden biri olduğu bu yazarlar topluluğu kısa sürede edebiyatımızda çağdaş içerikli bir ki- taplık yarattılar. (III) Bugün Türkçenin başyapıtları, örnek alı- nacak nitelikte kitapları var. (IV) Günümüz şiiri içerik bakı- mından düşündürücü ve kültür ağırlıklı bir şiirdir. (V) Top- lumsal ve lirik ögelerden yoksun bu şiiri okuyucu bir yana bırakıyor ve unutuyor. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) I. B) II. (C) I. D) IV. E) V.

af 1. e- 1. 7. i- u S (1) Bilgeliğin ilkelerinden biri de bildiklerini anlatmaktır. (II) Sürekli öğrenen ve hayatı verimli, dolu dolu yaşayan in- sanın hedefi, toplumun saklı bir lideri olmaktır. (III) Saklı li- derliğin temelinde ise "anlatmak" ideali vardır. (IV) Bildikle- rini anlatmayan insan, asla kendini boşaltmayan ve böyle- ce hiç yenilenmeyen kaba benzer. (V) İnsanın örneği, kapta- kinden de farklıdır. (VI) İnsan, bilginin kabıdır; anlattıkça bo- şalmaz ve kendi alma kapasitesini genişletir. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümleyle başlar? A) II. B) III. C) IV. D) V. VI.

CAYA örnek aka olma enli bir of ye başlan bu araştım oğunlaşa enin peşi Ye n açtığı itli okuma nanisi vard lerin köke na yapmal t"ta kalm Mizah, Unutma Dersleri'nin çarpıcı anlatımının temel taşlarından biri fakat tek özelliği değil. (1) Nermin Yıldırım, Türkçenin ritmini ve müziğini hisseden, dahası bunu önem- seyen bir yazar. (II) Hem sözlüğe hem de popüler kültüre hâkimiyeti sayesinde, en sevdiği oyuncağının başından bir türlü ayrılamayan mutlu bir çocuk gibi sözcük oyunları kuruyor. (III) Eski ve yeni sözcüklerin rahatlıkla bir arada yer bulduğu, ironik ve maceracı bir dil ile tanışıyoruz. (IV) Öyle ki uzun metinlerin içinden cımbızla cümle çekip sosyal âlemlerde paylaşmaktan keyif alan okurlar, bu ki- tap sayesinde hazine sandığı bulmuşçasına sevinecektir. (V) Ayrıca Nermin Yıldırım "dantelli" lafların yaygın kulla- z azalttığ nimını hicvetmekten de kendini alıkoyamıyor. (VI) Sözcük arşılık söy iz bağı ke oyunlarıyla bezeli bir dilin, anlatımı sıradanlıktan çıkarıp yorum. He özel bir noktaya taşıdığı şüphe götürmez. (VII) Fakat hiçbir endiminki şey kaçırmak istemeyen bir okur olarak bu ışık hızındaki ermiyorum dilin temposuna yetişemediğim zamanlar oldu. (VIII) Bey- nim, kendini öykünün heyecanına kaptırdığında, sözcük oyunlarının bir kısmını algılamaya fırsat bulamadan bir sonraki satıra geçiyordu hatta bazı pasajlarda sağanak yağmura yakalandığımı hissettim. neye bağl ğladığınıs duğu, olm neler öne ara bir şe 37.-39. SORULARI AŞAĞIDAKİ PARÇAYA GÖRE CEVAPLAYINIZ. erden han dirdiği 37. Bu parçadan Nermin Yıldırım'ın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? stediği Farlandığ paragrafa Sağlı sorular Iziside! 5 A) Okuru etkileyen bir yapıya sahip olduğuna Süslü söyleyişlerden hiçbir zaman rahatsızlık duyma- dığına C) Yeni söylemlerin eskilerle doğal bir şekilde harman- landığına A) III 39. D) Özlü sözlere benzer yapısıyla sosyal medya düşkünle- kine hitap ettiğine madığı 38. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden başlanarak Nermin Yıldırım ile ilgili olumsuz eleştirilere yer verilmiştir? E) Hem yazınsal dilden hem de güncel yaşamdan bes- lendiğine B) IV Yanıt Yayınları C) V D) VI VII

32. (1) Sanatçımızın hikâye üstüne söylediği sözlerden şu- nu anlıyoruz: Yazdıklarıyla, hayatımızın kısacık anlarını, sahnelerini kaydediyormuş. (II) Her hikâyesinde bu ve buna benzer olgulardan yola çıkıyormuş. (III) Yazdıkları, yaşamın birer kesitiymiş. (IV) İyi de öykü hayatın dışından nasıl yazılabilir ki? (V) Öte yandan hikâyenin bir çalışkanlık işi olduğu unutulmamalıdır. (VI) Bir yazarın hayattan ta- mamen soyutlanarak hikâye yazması düşünülemez. (VII) Anlattığı kişiler, mekânlar, olaylar gerçeğin ta kendisidir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV JOV E) VI 33. 1. Çünkü bugün ada halkının hâlâ tarım işlerinde yoğun olarak kullandığı eşekler hizmetinizde! 5

rim gy ca ini mal olmak 18. Omurga, memelilerin hareketinin anahtarıdır ve memelilerin hareketlerinde dikkate değer bir çeşitliliğe izin verecek her türlü görevi üstlenebilir. Memeliler omurga sayesinde koşabilir. yüzebilir, tırmanabilir ve uçabilir. Tüm bu yeteneklerini de aşağı yukarı 320 milyon yıllık bir süreçte meydana gelen-omurgalarının kapsamlı şekilde düzenlenmesine borcludurlar Herhangi bir anatomi kitabını açtığınızda benzersiz şekilde yukarı ve aşağı hareketler yapabilen memeli omurgasının görsellerine rast gelirsiniz. Dahası bu omurganın sürüngenlerinki cibi işlev gören yanal hareketli omurgadan evrimleştiğine dair uzun süredir var olan hipotezi de bulursunuz. 5 Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Örnekleme B) Tarışma D) Açıklama C) Benzetme E)Kişileştirme Diğer sayfaya geçiniz.

Roman tekniğine bütünüyle hâkim. Yapıtlarının her bi- rinde farklı anlatım biçimlerini anımsatan bir havanın olması, çevirmen olarak işimi güçleştirdi. Dilinin zen- ginliğini yansıtabilmek için, İtalyanca gibi zengin bir dilde bile güçlüklerle karşılaştım. Ama çeviri sırasın- da karşıma çıkan sorunları çözmeme yardım ettiğini, bana önerilerde bulunduğunu söyleyerek çevirmenle- re ne kadar değer verdiğini de belirtmek isterim. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen yazarın bir özelliği değildir? A) Anlatımda çeşitliliği önemseme Çevirmenlere yol gösterme C) Başkalarına benzememeye çalışma D) Romanı oluşturan ögeleri ustaca kullanma E) Dilin olanaklarından yararlanabilme

4. Deniz omurgasızlarından olan mercanlar larva hâ- lindeyken serbestçe yüzüyor, bir süre sonra uy- gun bir yere yerleşerek başkalaşma geçiriyor ve büyüyor. İhtiyaçları olan besinlerin büyük bölü- münü fotosentez yapan tek hücreli yosunlar kar- şılıyor. Ortaya çıkan besinin neredeyse tamamını mercanların dokularına bırakıyor. Ancak, okyanus suyunun ısınması mercanların, yosunları dokula- rindan atmalarına neden olabiliyor. Buna mercan ağarması veya beyazlaşması deniliyor. Renk ve- ren yosunlar olmayınca mercanların renkleri so- luyor veya bembeyaz oluyor. Bu parçanın bütününde aşağıdakilerden han- gisi ağır basmaktadır? A) Tanımlama C) Karşılaştırma E) Örneklendirme JA B) Açıklama D) Tartışma