Anlatım Biçimleri Soruları

15. Bir toplumun her anlamda ilerlemesini mi istiyorsunuz. O zaman bütün gücünüzü yollar, fabrikalar, barajlar için kul- lanmaktan vazgeçmelisiniz. Topluma sanat zevki aşılayın, sanata yatırım yapın. Çocuklara, gençlere şiir öğretin, ro- man okutun. Sanatın zarif hamuruyla şekil alıp estetik bir varlığa dönüşmelerini sağlayın. Sanatla yoğrulan insanla- rın büyük düşünüp güzel yaşadıklarını göreceksiniz. Us- tası sanat olan çırakların, yarın içinde yaşadığı toplumu adım adım iyiye, güzele ve güçlüye doğru dönüştürdüğüne tanık olacaksınız. Bu parçada üzerinde durulan asıl konu aşağıdakiler- den hangisidir? A Toplumun sanatla olan ilişkisi B Gençlerin edebiyata olan ilgisizliği Sanatın insanı eğitme gücü Dlerlememiş toplumlarda sanat anlayışı E) Sanatın yaşamın her alanındaki etkisi 18

anıdık- arhosa ce ise klarda coş- yarlılı- guları n faz- aptuk mtina ir, şiir werden ir. 5. B) II C) III D) IV E) V Şair, şiir yazan kimse demek değil; onun ötesinde bir var- liktır. Şair, bir tavır alır ve şiirinin de üstünde bir yerdedir. Rimbaud'un dediği gibi başkalarıdır da o. Hem en çok ken- di, hem başkalarıdır. Bunun için her şiirde, en bireysel şiir- de bile şiir düşüncesi ve toplum düşüncesi yan yana, kimi zamanda iç içe bulunur. Bu parça aşağıdaki soruların hangisine verilmiş bir ce- vap olabilir? A) Ülkemizde şair deyince akla ne gelmektedir? BY Şairin takınması gereken tavır sizce nasıl olmalıdır? C) Şiir toplumsal mi, bireysel midir? D) Şairlerin toplumsal şiirler yazmalarını doğru buluyor musunuz? E) Şairin toplumta kaynaşması için nasıl davranması ge- rekir?

32. Iletişimde beden dili %60, ses tonu %30 ve kelimeler %10 önem taşır. Yani dil ile yaptığımızı sandığımız iletişimin %60'ı sözsüz iletişimdir; %30'luk kısmı ise söylediklerimizi ilettiğimiz ses tonundan, %10'luk gibi küçük bir kısmı ise kelimelerden oluşmaktadır. Bunlar göz önüne alındığında anlatmak istediğimizi sadece kelimelerle ifade ettiğimiz zaman yanlış bir şekilde anlaşılabiliriz. Eğer ki tam olarak doğru anlaşılmak istiyorsak buna dikkat etmeliyiz. Bu parçaya göre doğru anlaşılmanın koşulu aşağıdakilerden hangisidir? A) Kelimeleri seçerken titiz davranma B) Muhalabin anlayacağı bir üsluptan yararlanma C Ses tonu, jest ve mimikleri doğru kullanma D) Kelimelerin sözlük anlamlarının dışına çıkma E) Ses tonuna, beden dilinden daha çok önem verme 23 TYT-1209

31. Bir gerçekliğin doğuşu sürecinde, eğer belli bir ani "başlangıç anı olarak soyutlarsak bunu izleyen diğer olaylar, o "başlangıç anının bazı özelliklerine dayanarak, bazı özelliklerini kendisinde içererek ve onların dönüşmüş bir devamı ve sürekliliği olarak belirleneceklerdir. Bu yeni" olayda, "başlangıç" anındaki pek çok öge ve bağıntı, etkisini ve hareket biçimini diğer bir öge ve bağıntının ya da ögeler ve bağıntılar grubunun hareketi içinde ifade etmeye başlayacak, kendine özgü hareket ve eğilimlerini bu egemen ilişki içinde gösterecektir. Bu parçaya göre "gerçeklik'le ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Başlangıç ve bitiş anlarından bağımsızdır. B) Yinelenmesi mümkün değildir. C) Belirsizlikler üzerine kurulu bir süreçtir. D) Nedensellik ve karşılıklılık ilişkisi içerisinde ortaya çıkar. E) ilgili olduğu unsurlan dönüştürme özelliği zayıftır.

29. Bu yazarımız, takma adla romanlar yazan bir isim. O, aynı zamanda usta bir tiyatro oyuncusu ve iyi bir müzisyen. On parmağında on marifet olan yazar, bir röportajında, roman- larını yazarken diğer projelerinde olduğu gibi gerçekçi ve doğru olmaya çalıştığını söylüyor. Okuyucuyu üzen, tiksin- diren, kızdıran olay ve kişileri ele alan yapıtları ile ilgili olarak da gündelik hayatta bu tarz durumlarla karşılaşıldığını söy- lüyor. Romanlarını yazarken okuduğu, tanık olduğu ya da duyduğu suç içeren olaylar referans alıyor hatta bire bir an- latıyor. Bu parçada sözü edilen yazarla ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangist söylenemez? A Eserlerinde kimi zaman eleştiriye açık ögelerin bulunduğu BEdebiyat dışı bazı alanlarda da başarılı olduğu Romanların konusunu gerçek hayattan aldığı D) Romanlarında okuru rahatsız edecek içeriklere yer verdiği E) Yazılarında tiyatroculuğunun ve müzisyenliğinin etkisi- nin görüldüğü

erde 2. Milli Edebiyat akımının başlattığı hareketlerden biri de bize özgü masalları, destanları, halk hikâyelerini yeniden canlandırma ve değerlendirme çabası olmuştur. Z. Gö- kalp, Türk masallarını yeniden işlemiş; Ö. Seyfettin ma- sallardan, efsanelerden konular almış; F. Köprülü, Nas- rettin Hoca fıkralarını koşuk biçiminde yazmıştır. Daha sonraki kuşaklar da bu girişimi günümüze kadar sürdür- müşlerdir. Bu parçada Milli Edebiyat akımının hangi özelliği vur- gulanmaktadır? A) Konuşma diline yönelme B) Halkın hoşlanacağı konuları seçme C) Gülünç olaylara yer verme D) Kendi kaynaklarımızdan yararlanma E) Nesir çalışmalarına ağırlık verme

9., Cümleler, içerdikleri anlam ilgileri bakımından yorumlanabilir. Bir cümlede yargının gerekçesinin yer alması, yargının gerçekleşmesinin başka bir yargının gerçekleşmesine bağlanması, birbirine karşıt durumların anlam zenginliği açısından bir arada verilmesi, yargının hangi gayeye ulaşma niyetiyle gerçekleştirildiğinin ifade edilmesi cümle yorumunda öne çıkan anlam ilgileri arasındadır. Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisi parçada sözü edilen anlam ilgilerinden herhangi birine örnek gösterilemez? A) Bir toplum içerisinde yaşayan bireyin kendi geçmişine ilişkin tasavvuru sahih değilse yaslandığı kavram örgüsü de genel anlamda sorunludur. B) Soyut, genel veya evrensel bir ilişkiler sisteminin kurulabilmesi için toplumsal işlemler süreci üzerine uzun uzadıya kafa yormak gerekir. İnsanlık ders kitaplarından ve sahne anlayışından edindiği algıdan ötürü bir trajediyi teatral süslemelerin dışında bir düzeyde anlamaktan yoksundur. D) Profesör, konuklara nezaketle ve seçkin bir soylulukla selam verirken diğerleri bu davranışa üstünkörü bir tavırla mukabele ediyordu. E) İnsanlar genellikle bir şeye sahip olduklarını bilmelerine rağmen çok az insan sahip olduklarının uzun bir tarihinin bulunduğunu fark eder.

11. Abant Gölü, Bolu'nun 34 kilometre güneyinde bulunan bir botanik parkı. Bölgedeki pek çok göl gibi Abant da heyelan sonucu oluşan, yüz ölçümü 125 hektarı bulan bir set gölü. Dört tarafı çam ve köknar ağaçlarıyla çevrili olan göl, 1350 metre yükseklikte ve derinliği de 18 metre civarında. Gölden çıkan alabalık türü, literatüre "Salmo trutta abanticus" olarak girmiştir. Batı Karadeniz ormanlarının oluşturduğu enfes manzaradan dolayı gölün, özellikle de yaz aylarında çok zi- yaretçisi var. Kışın kısmen el ayak çekilse de hafta sonları kışı doyasıya yaşamak ve ağaçların oluşturduğu sanatsal manzarayı seyretmek için insanlar geliyor buraya. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A) Kanıtlanabilir bilgilerden yararlanıldığı B) Açıklayıcı bir anlatıma yer verildiği C) Karşılaştırmalara başvurulduğu D) Farklı duyu organlarının kullanıldığı E) Anlatıma yer yer duyguların katıldığı

TYT / TÜRKÇE 23. Benim de bir e-kitap okuyucu tabletim var ama ben onu çok uzun zamandır görmüyorum bile. Evde bir yerlerde. Benim işim, kitap okumak. Her yerde, her zaman kitap okuyorum. Bazen bilgisayardan PDF formatında da kitap okuyorum. Ancak evdeki kitap okuma tabletim nerede, bilmiyorum, kul- lanmıyorum. Oysa yaklaşık yedi sekiz yıl önce, kültür sanat gazeteciliğinde arada sırada alevlenen bir konuydu bu: Artık her şeyi tabletlerden okuyacağız, kitap ölüyor korkusu... X Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden han- gisidir? A) Kitap okuma biçimlerinin son yıllarda çok fazla değiştiği B) Teknolojik gelişmelerin gerçek okurun okuma eylemini etkilemeyeceği C) Teknolojik gelişmelerin okuma alışkanlıkları üzerine bir etkisinin bulunmadığı D) Dijital olanakların, kitap okuma alışkanlıklarını olumsuz yönde etkilediği E) Dijital kitap okuma olanaklarının çok eskiden beri tar- tışma konusu olduğu 24. Deneme ve günlük türü ile neredeyse özdeslesen Salâh Bir- 25

Sanat, çelişkilerin çözümünü hızlandırmaktan yanadır. Hiçbir çelişkinin örtbas edilmesine seyirci kalamaz. İyi sanatın en önemli özelliklerinden birisi sorun yaratmasıdır. Düşüncede zenginliğe, derinliğe, şaşırtıcılığa, çeşitliliğe önem vermesidir. Belayı arayıp bulmaya meraklıdır. Gerçeği olduğu gibi, bire bir anlatmaktan nefret eder. Tüketicisini ateşli, yepyeni bir gerçeklik duygusuyla doldurmayı, düşüncede ve pratikte altın serüvenlere yönlendirmeyi sever. Yoğun bir imge ve amaç üretimi içindedir. Saldırıya tutkundur. Organik dünyada, uyarlamaya, kalıtıma saldır- madır. Özgürlük zorunluluğa, farklılık özdeşliğe, itme çek- meye, etki nedene saldırmalıdır. Zorunluluğunu kabul etmesine rağmen, yargıları sevmez pek. Geleceğe en yakın meslek dalıdır. Mevcuttaki gelecektir. Bu parçaya göre sanat; Tutarsızlıkları görmezden gelmemesi, 11. Birbirine karşıt fikirleri gidermesi, H. Rahatsız edici olması, V Düşselliğe, öznelliğe dayanması özelliklerinden hangisi veya hangilerine sahip olamaz? C) Yalnız III A) Yalnız II D) III ve IV B) I ve II E) Yalnız IV A

2. 4 TYT - Türkçe 27. Öykü, yapısı gereği artık ille de bir karakterde yoğunlaşmıyor. Bir damla gözyaşı, sallanan bir mendil, acı bir vapur çığlığı sadece ve sadece bunlar onun konusu olabilir. Bu nedenle karakter bir başına onun için önemli değildir. Ama kuşkusuz bütün bunlardan, öykünün insanı dışladığı sonucu çıkarılamaz. Çünkü öykü tam da burada, duyan, hisseden, kavrayan insani bir düzlemde var olabiliyor; anlam kazanabiliyor. Değilse insani durumları sorgulamayan, bizi rahatsız etmeyen, bir teklifi ve sunumu olmayan insansız bir öykünün ne anlamı olabilir ki? Öyküde zaten bu yüzden hikâye anlatıcısına ihtiyaç duyuyoruz: ---- Bu parça düşüncenin akısına göre aşağıdakilerden hangisiyle sürdürülebilir? A) Unutulmaz öyku karakterleri olduğu için B) Duygu aktarımını başarıyla gerçekleştirdiği için C) Kendi hikâyemize bakmamıza imkân verdiği için D) Yaşamsal fonksiyonları barındırdığı için E) Bize yeni bir yaşam teklif ettiği için Y

Yazar, "çocuksu ve sade bir anlatışı seçmiş. Büyük bir ustalık taşıyan bu çocuksu anlatış, ele alınan gerçeklerin görünmeyen ve alışılmadık yan- larını bir anda saptıyor ve görünür kılıyor. Yazar daha önce yayımladığı öykülerinde de olduğu... gibi gerçeküstücü özellik taşıyan imgeleri çok iyi ve yerinde kullanıyor. En az sözle en fazla ger- çeği yakalamak istiyor. "Araç tutumluluğu" ilkesini başarıyla uyguluyor. Aysel Özakin, bundan sonra ne yazacağını merak ettirecek düzeye ulaşmış bir yazar, Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir? A) Yoğunluklu bir anlatımının olduğundan Eserlerinde masalsı ve mitolojik ögelere yer verdiğinden C) Uslubu yönüyle yetkin bir yazar niteliği taşıdı- ğından D) Yalın ve kolay anlaşılır olmayı tercih ettiğinden E) Ilgiyle takip edilen bir yazar haline geldiğinden

theser üretir, olarak kalır. c esen var- Sanatçıla- ere işık tut- ağı yaşam- ni mükem- azen yüz- isi atılır- E) VI. 4. (1) Büyük yazarlar, hele büyük şairler yetiştirmedikçe dil- ler zamanla kısırlaşır, belki de daha güçlü bir dil tarafından sömürülür ve sonunda yutulur. (II) Bir dilin bozulup yok ol maması büyük sanatçılar yetiştirmesine bağlıdır. (III) Her büyük sanatçı, dilin gelişmesine katkıda bulunur çünkü (M) Sanatçılarına değer veren milletler, dillerini zengin leştirir. (V) Yeni eserlerle edebî geçmişlerini güçlendirirler. (VI) Kültür değişimlerinin çoğu, dildeki değişmelerle başlar çünkü. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi atılırsa parçanın anlam bütünlüğü bozulmaz? A) II. B) III. C) X D) V. E) VI. 1

A) Insanın içe doğru yolculuk yapmasını nasıl de- ğerlendiriyorsunuz? ketimin ekonomiye katkısı nasıldır? Televizyonun insan için zararları nelerdir? D) Bd değişimler motivasyonunuzu nasıl etkiliyor? Tüketimin çevreye zararı olmuyor mu? 2. Bu soruyu cevaplamak için epey geriye gitmek gere- kecek. Lise çağlarıma kadar fantastik kurguya epey uzaktım, ağabeyim o dönem bu türe meraklı olduğu için zengin bir kitaplığı vardı. Ursula K. Leguin'le, Tolkien'la, Ejderha Mızrağı ile onun sayesinde ta- nıştığımı söyleyebilirim. Sadece bir meraktan oku- maya başladığım bu kitaplar sonradan beni içlerine çekti, anlatmak istediğim pek çok şeyi bu türü kul- lanarak çok zengin ve sürükleyici bir kurgu içinde anlatabileceğimi fark ettim. Bu parçada anlatılanlar, aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık olarak söylenmiş olabilir? A Pantastik kurgu ile nasıl tanıştınız? Liselerde edebiyata ilginin az olması sizi etkiledi mi? C) Roman yazmak diğer türlerden zor mudur? D) Dijital dünyada fantastik türün yeri nedir? E) Yabancı yazarlara ilgi duyuyor musunuz? ahtapot ve sübye olan türler mutlaka yatınılarak dinlend yapılan yumuşatre Izgara öncesinde yatırılması günde gulanır. Bu parçada ba hangisi getirilm H I Z A) Soslar bu r de bir lezz önemle or Byi bir asc sa olmazl CYemek t eksikliği DYEtlere ka Bir yem ginda a 4. V E R 6 N K Benim içim ğerli iştir. giden bir can duyur tığınızda işidir. Ta rahatsızl 175 için geç diye dü yok ke ediyoru gibi bin ğunu Bu sö dakil B) DI

3. TEST 27 Güzel bir yemeğin tamamlayıclan arasında kuşku- suz birçok ayrıntı yer alır. Doğru malzemelerin bir araya getirilmesi kadar, malzemenin tazeliği ve kul- lanım oranları da önemli rol oynar. ---- Profesyonel mutfaklarda sos aynı zamanda malzemenin pişiril- mesi öncesinde hazırlanıp tatlandırılmasında da sık kullanılır. Ağırlıklı olarak kırmızı etin yumuşatılma- sında çok farklı soslar uygulanır. Kümes hayvanları ve deniz mahsullerinin de terbiye ve marine edilme- si aslında bir pişirme öncesi soslamalıdır. Kalamar, ahtapot ve sübye gibi balığa göre eti oldukça sert olan türler mutlaka pişirme öncesi birtakım soslara yatırılarak dinlendirilir. Kırmızı etin süt ve soğandan yapılan yumuşatma amaçlı soslanması, tavuk etinin ızgara öncesinde baharat ve salça karışımı soslara yatırılması gündelik mutfak deneyimlerinde bolca uy- gulanır. 4. Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Soslar bu noktada yemeğin pişirim ve servisin- de bir lezzet ve kıvam sağlayıcı olarak büyük bir önemle ortaya çıkar. Bİyi bir aşçı için malzeme seçimi yemeğin olmaz- sa olmazları arasındadır. CYemek tarifi yapan kitapların içinde anlatimin eksikliği ortaya çıkıyor. DY Etlere karıştırılan baharatlar etin tadını örtüyor. E) Bir yemeğin tadı yöresel malzemeler kullanıldı- ğında anlaşılır. 46 Benim için roman yazmak hayatta yaptığım en de- ğerli iştir. Teknik olarak yazı uğraşı içinde hoşuma iden bir pasaj, bir buluş olduğunda bundan heye- lhette. Öte yandan bütününe bak- Untli bir iş hatta deli JUNG

7. (1) Bu masalları yazarken az da olsa pedogoji masalları oku- dum. (II) Masalları yazarken beni harekete geçiren temel et- ken tabii ki eğlence. (III) Büyüklerin sıkıcı dünyasından ço- cukların renkli dünyasına geçişi sağlayan birbirinden eğlen- celi öyküler... (IV) Her şeye rağmen yaşamın güzel olduğu- nu vurgulamışım. (V) Ama çocukların yaşamdaki her şeyin kusursuz olduğu yalanına inanmalarına neden olduğumu geç anladım. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden son- ra "Onları kurarken elimden geldiği kadar nefret, öfke, şid- det ve bencillikten uzak kalmaya çalışmışım." cümlesi ge- tirilebilir? A) I. B) H C) III. D) IV. E) V.