Anlatım Biçimleri Soruları

Limit 76 19. Tarih yazarı ve şair; biri düzyazı diğeri nazım ile yazdığından birbirlerinden ayrılmazlar Şiir hep olanı, tarih eseri ise tek olanı tasvir eder. Heredotos'un eserinin misralar haline getirilmiş olduğu düşünülebi- lir; bununla birlikte ister nazım, ister düzyazı halinde olsun Heredotos'un eseri bir tarih metnidir. Farkları şuradadır ki çoğunlukla tarihçi gerçekten olanları, şair ise olabilirleri ifade eder. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? A) Tarih eseri ile edebi metnin farkı sadece üslupla- rindandır. B) Bir tarihçi de çok kolay edebi bir metin yazabilir.. C) Tarih metinlerini edebi eserlerden ayıran yön anla- tilanların zamandır. D) Edebi eser, diğer türlerden daha zor yazılır. E Tarihi bir metin birkaç değişiklikle edebi bir esere çevrilebilir. 20 Diğer sayfaya geçiniz.

re Paragraf Denemeleri oğu, 18. Bilbaşar romanında devlet kurumlarını saran rüşvet tirisi. karı- eğil. likta cıları ahtapotunu ve aydın-eşref-ağa ilişkilerini alaycı bir dille yerer. Cevizli Bahçe'de yapılan eğlence âlemleri bana Refik Halit'in ünlü Memleket Hikayeleri'ndeki Şeftali Bahçeleri hikayesini hatırlattı İkisi de ayrı ayrı dönemlerde, arada yarım yüzyıllık bir farka rağmen bürokrasi çarkının terse dönüşünü tasvir etmişlerdir/ Yeşil Gölge ile birlikte Memleket Hikayeleri'ni oku- yanlar, radikal olmayan reformların yüzeysel bir takım değişikliklerden başka bir şey getirmediğini anlaya- caklardır. top- izim ina Sını na- bir a- sa- Yayınları V Bu paragraftan çıkarılabilecek en kapsamlı yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Bilbaşar, eserlerini toplumcu bir çizgide yazmıştır.. B) Ayrı zaman dilimlerinde yazılan metinlerin konula- rinda benzerlik vardır. C) Zaman geçmiş olsa da toplumda köklü bir deği- şim meydana gelmemiştir.. D) Bürokrasinin işleyişinişleyen yazarlarımız hala aynı konuları işlemektedir. E) Refik Halit'in yazdığı metinler günümüz yazarlarını etkilemektedir

13. Son on yılda dünyada milyarlarca arı yok oldu ve bilim insanları bunun sebebini öğrenmek istediler. (1) Arıla- rın sırt kısmına yerleştirilen mikroçipler vasıtasıyla artık onların hayatı izlenebiliyor. (II) Böylece ölümle- rine nelerin sebep olduğu keşfedilebiliyor. (III) Arılara mikroçip takma fikri bilimkurgu gibi görünmesine rağmen biyologlar bunu Fransa'daki bir laboratuvarda gerçekleştirdi. (IV) Fransa gerek arıcılık gerekse arı araştırmaları bakımından oldukça eski bir geleneğe sahip. ( Hatta Avignon şehri civarında sadece arılar üzerine araştırmalar yapan birkaç adet araştırma ens- titüsü bulunmaktadır. Bu parça iki paragrafa bölünmek istenirse ikinci paragraf numaralanmış cümlelerden hangisi ile başlar? A) I. B) II. C) III. DV. E) V. 75

2013-ALES-SONBAHAR 13. 1. Bu bilimsel araştırmaların sonucuna göre Küresel Tarım Araştırma Ortaklığının hazırladığı rapor, sağladıkları kalori açısından dünyanın en yaygın ve en önemli üç gıda kaynağı olarak bilinen mısır, pirinç ve buğdayın azalacağı yönünde bilgi veriyor. II. Milyonlarca insan, özellikle gelişmekte olan ülkelerde temel gıda kaynağı olarak tüketilen patatesin yerine, muz ailesinden gelen ürünlerle eslenecek. III. Yapılmakta olan bilimsel araştırmalar, küresel Isınmanın yol açtığı iklim değişikliğinin, temel gıda kaynaklarımızı ve beslenme tarzımızı da önemli ölçüde değiştireceğini ortaya koydu. IV. Ayrıca bazı araştırmacılar, sıcak iklimle birlikte üretimi yaygınlaşacağı belirtilen börülcenin soyaya alternatif olabileceğini ileri sürerken, patatese alternatif olarak muzu gösteriyorlar. V. Hatta bu raporda, soğuk iklimlerde daha iyi yetişen patatesin, artan sıcaklıktan oldukça kötü etkileneceğinin belki de üretilemeyeceğinin altı çiziliyor. Yukarıdaki cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında, hangisi baştan ikinci olur? A) V. B) III. C) II. D) I. E) IV. C

5. Yeni duygular, yeni düşünceler ancak yeni biçimlerle verilebilir. Hiçbir düşüncenin, önceden ölçülüp biçilmiş bir dil biçimi yoktur. İfade, her zaman düşünceye göredir; düşünce nasılsa ifade de öyledir. Bu nedenle, düşünce ve duyguların, belirli dil biçimlerine dökülmek amacıyla törpülenmesi, ayıklanması, ilintilerinden soyutlanarak basit ve çıplak hâle sokulması ve ancak bu şekilde açık seçik olunacağının sanılması, zahmet istemeyen, çok kolay bir anlatım yoludur. Düşünce ve duygunun dinamizmini ve dramını dile dökmek çetin bir iştir. Biz, her karmaşıklığı karışıklık sanıp basite indirgeyen, düşünce ve duyguları girift ilintilerinden soyan bir yazma ve okuma eğitiminden geçirildik. Bu nedenledir ki bugün, özellikle edebiyat-sanat alanında, yazılanı okumak ve bütünlüğü içinde anlamak sabrımız yok. Bu parçada anlatılmak istenen düşünceler arasında, 1. Her öz kendi kabuğunu yapar, kendi tekniğini, kendi biçimini getirir. II. Çağrışım yönünden zayıf metinleri anlamak güç değildir. III. Düşünce ve duygunun sayısız çağrışımlarını, hızını başkalarına iletmek mümkün değildir. IV. Kolay yazma ve okuduğunu kolayca anlamaya alıştırılan bir kafa, düşünceyi asıl sürecinde, gerçek oluşumunda yakalayamaz; hep yüzeylerde dolaşır. yargılarından hangilerinin olduğu söylenemez? B) Yalnız III A) Yalnız II D) I ve III E) III ve IV C) Yalnız IV 7. LIMIT YAYINLARI Evet, Çarpa başın şekill nehi Şiird bütü oluş orta gib im ge ta Ta fa b 19

33. Kumaşını rast geldiğin ilk müşterinin şartlarına göre kesip biçtiğin ve onu oturduğun dağın karma- karışık yollarına tırmanmak zahmetinden kurtar- diğin gün, heykeltıraşsan nalbanttan, ressamsan badanacıdan, şairsen "eskiler alayımcı"dan farkın kalmayacaktır. Aşağıdakilerden hangisi bu cümlenin yazarının düşüncesini destekleyen bir yargı değildir? A) Şair, okuruna ulaşmayı hedeflememeli; okuru- nun onun seviyesine ulaşmasını amaçlamalı- dır. B) Sanatseverin beklentisi doğrultusunda bir eser ortaya koyduğu zaman sanatkârın, zanaatkârdan bir farkı kalmaz. C) Her sanat eseri, keşfedilmeyi bekleyen bir cev- herdir; sanat eseri birilerinin ayağına gitmez, birilerini ayağına çağırır. D) Gerçek anlamda heykeltıraş, ressam ya da şair olmak isteyen kişi, hayranlarının memnuniyeti- ni değil, ürün kalitesini öncelemelidir. E) Her sanat eserinin bir talep edicisi vardır, alıcı- nin hâlinden anlamayan sanatkâr, gerçek an- lamda bir eser ortaya koyamaz.

CAP 19. Sanatçımız, Anlamsal netliklere önem veriyor. Asıl tasarrufu sözcüklerde uyguluyor. Gösterişsiz, edebiyatsız bir dili tercih ediyor. Her bir cümlesine kendi şahsiyetini kazandırıyor. Her konusu ile toplumunun tümüne sesleniyor. Bu sebeple her kitabı, en çok okunanlar listesinde aylarca zirvede yer alıyor. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi sanat- çının çok okunmasını sağlayan özelliklerden biri değildir? A) Özgünlük B) Evrensellik D) Yalınlık C) Açıklık E) Duruluk

Meraklı insanların belleğinin zayıf 8) Merakli biriyle dost olmanın zor olduğu Merakli insanların budala olduğu D) Merakın değer taşıyan bir yetenek olmadığı E) Yeniliklerin merakla ortaya çıktığı 32. "Mekân Hikâyelerinde özün bilinçli ve dikkatli kurulu- munun yanı sıra, felsefi derinlikler ve okurda çoğalan anlamlarla zenginleşen öykü metinleri hem aklımıza hem yüreğimize sesleniyor. Bu öykülerin esinleyen metinler oluşu; okuyanda yazılar yazmak, şiirler yaratmak için esinler uyandırması, onları daha etkili kılıyor. Bu parçada bahsedilen yapıtla ilgili olarak, birbirinin parçası olan bütünsel metinlerden oluştuğu, düşünsel ve içsel yönden okuru beslediği, H. okura ilham verici nitelikler barındırdığı, IV. yorumsal anlamlarla anlamlarının çoğaltılabildiği yargılarından hangileri çıkarılamaz? A) Yalnız I B) I ve II D) ILve TV E) Yalpiz III C) I ve IV

20. (1) Tarih, son dönemin en popüler alanlarından birisi ol- du. (II) Gerek ekranda dizilerde olsun gerekse kitap ve dergi dünyasındaki satışlarda olsun tarihe karşı ciddi bir ilgi söz konusu. (III) Türkiye'de dergiciliğin ölmeye yüz tuttuğu bir dönemde bile yeni tarih dergileri çıkmaya başladı. (IV) Son dönemde özellikle Fatih Sultan Meh- met'i anlatan kitaplar revaçta. (V) Fetih 1453 filminin ar- dindan bu tarihî kişiliği merak edenlerin sayısı arttı. (VI) Fatih Sultan Mehmet üzerine yazılmış kitaplardan birisi de Fransız yazar Andre Clot'un eseri: "İki Kitanın ve İki Denizin Hükümdarı - Fatih Sultan Mehmet." Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa- ragraf hangi cümleyle başlar? A) II C) IV B) III J D) V LİMİT E) VI

Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde verilen sanat yoktur? A) Çoktan unutulmuş nice yüzler, gözler Ruhum yine bir taze tebessüm gözler (Cinas) B) Gül koklamak usulünü yıllarca meşk edip Binbir çeşit dikenlere katlanmışız gülüm (İstiare) C) Lütfunla baharlar gibi şenlendi şu gönlüm Ta fecre kadar beklediğim her gece sensin (Teşbih) D D) En yaklaşılmaz, en yakın, en hak ve en yasak Bilmez çözülmez bilmecemiz can bağışlasak (Teşhis) E) Niçin çıktın dağlara evren çöl oldu Leyla Topuğun öpmek için toz oldu dağ taş senin (Hüsnütalil)

12 Göre Deneme Ⓡ 30. Rivayete göre İran Hükümdarı Cemşit, ormanda tavşan avına çıkar. Av esnasında zehirli bir yılanla karşılaşır ve okunu ona fırlatır. Ok, yılanın saklandığı kayalıklara çar- par ve bir ateşin yanmasına sebep olur. Bu ateş etraf- taki bütün kuru otları tutuşturur. İranlılar, ateşi sözüm ona ilk defa gördükleri için çok etkilenir ve ateşe secde ederler. Onun yaydığı ışığın hiç sönmeyeceği "ateşge- de" adı verilen tapınaklar yaparlar. Ateşin bulunduğu bu gün Nevruz olarak kutlanır. Bu parçanın bütününde aşağıdakilerden hangisinin üzerinde durulmaktadır? A) İranlıların, ateşi bulma hikâyesi B Ateşin İran edebiyatındaki yeri C) iranlılarda Nevruz'un önemi D) Iran'da ateş yakma geleneği OOT E "Ateşgede" adı verilen tapınakların ortaya çıkış ne- deni nicig ulo sem 32. De 33

BBBBBBBBB derdiği cevap uzun düşün- =ı aşağıdaki- yüklem üklem olmak üzere arasında su kullanı- iken günü- sektöründe n hangile- 11. ye IV. lışlarının 11 abilecek- eleştiriyi eleştir- i çatila- On rengi gisinde ⒸIMES Eğitim Yayınları 9. TÜRKÇE • Nurullah Ataç, altmış yıl önce kaybettiğimiz hålde bugün edebiyat çevrelerinde adından hâlâ çok söz edilen ve yazılarına sık sık atıflar yapılan ya- zarlarımızdan biridir. • Nurullah Ataç'ın, yaşadığı yıllarda hem çürüyüp döküleni hem de geleceğin filizlerini görebilmiş. yazdığı yazılarla kuşağının önünü açmış bir ya- zar olması, bu sonucu doğuran faktörlerin başın- da gelir. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğ- ru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? A) Ölümünden altmış yıl sonra bile Nurullah Ataç'ı edebiyat dünyasında adı hâlâ çok anılan ve yazı- larına sıklıkla göndermeler yapılan bir yazar kılan en önemli faktör, onun, sağlığında hem değişmesi gerekeni hem de değişimin yönünü görebilmesi ve yazılarıyla çağdaşlarına öncülük etmesidir. B) Altmış yıl önce kaybettiğimiz Nurullah Ataç, bugün edebiyat dünyasında adından hâlâ çok söz edilen ve yazılarından yararlanılan bir yazar olmasını, her şeyden önce, yaşadığı yıllarda hem eskidiği için değişmesi gerekeni görmesine hem de döne- min genç edebiyatçılarına öncülük etmesine borç- ludur. C) Nurullah Ataç'ın, ölümünden altmış yıl sonra bile adı hâlâ en çok anılan ve yazılarından sıkça ya- rarlanılan bir yazar olmasında kuşku yok ki öngö- rülerindeki yanılmazlığının ve yazdıklarıyla döne- minin genç edebiyatçılarına öncülük etmesinin payı büyüktür. D) Altmış yıl önce kaybettiğimiz hâlde bugün edebi- yat çevrelerinde adı hâlâ çok sık anılan ve yaz- dıklarından sıkça yararlanılan Nurullah Ataç'ın, bu özelliğini her şeyden çok, hem değişmesi gereke- ni hem de değişimin yönünü iyi görmesine ve ku- şağına öncülük etmesine borçlu olduğunu kimse inkâr edemez. E) Altmış yıl önce kaybettiğimiz Nurullah Ataç, bu- gün edebiyat çevrelerinde adından hâlâ çok söz edilen ve yazdıklarına göndermeler yapılan bir yazarsa, bunun nedenini her şeyden önce onun birbirinden sağlam öngörülerinde ve yazılarıyla kuşağının önünü açmasında aramak gerekir. O

5. Akın'ın şiirinin okur katında büyük kabul gördüğüne E) Gülten Akın'ın şiirinin edebiyat çevreleri tarafından da takdir edildiğine Dünyanın en yaşanılır yerlerini ele geçirmek için nice savaş yapıldı, nice cinayet işlendi. Kimi deniz ticaretine uygundu bu yerlerin, kiminin toprağı bereketliydi bazısı da güzelliğiyle göz kamaştırıyordu. Ancak Lidya, hüküm sürdüğü topraklar bakımından dünyanın en şanslı devletlerinden biriydi. Verimli bir coğrafyadaydı evvela. Bol yağış aldığından orman bakımından zengindi. Ülkede deniz ve çok fazla nehir bulunması balıkçılığı geliştirmiş, balık halkın en önemli besin kaynağı olmuştu. Ancak Lidya'yı şanslı yapan altın yatağının üzerine kurulmasıydı. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? LİMİT YAYINLARI A) Ekonominin savaşların en önemli nedenlerinden biri olduğuna BY BY Lidya'nın önemli bir yerleşim alanında bulunduğuna C) Lidya'nın en önemli yanının altın rezervleri olduğuna DY Çeşitli sebeplerden dolayı dünyanın yaşanılır yerleri için savaşlar yapıldığına Altın yataklarının Lidya halkına refah getirdiğine

ip gelen bu sira daha yüzleg Nümsüzgü bilgaine ula cenin ağlann imiz "insan rentierinin orumluluğu ğuna 45 m kanit U stü im 32. 33. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Kurak ve yan kurak bölgelerde geçici olarak oluşan göllerin, su birikintilerinin ve bataklıkların tabanlari jeolojik açıdan playa olarak adlandınlır. Playalar mil ve kilden oluşan, genellikle tuz içeren alanlardır. Ülkemizde özellikle İç Anadolu'daki kapalı havzalar playalarla kaplıdır. Erciyes volkanının güneybatısındaki havza, Konya Cihanbeyli Acituz Gölü, Tuz gölü, Denizli'deki Acıgöl, Sivas'taki Gemerek Havzası belli başlı playalar arasında sayılabilir. Playaların en belirgin özelliklerinden biri, yüzeyin dümdüz bir alan biçiminde olmasıdır. Bu alanlar zaman zaman sağanak yağmurlar sonucu su altında kalır ve bir göl oluşur. Bu biçimde oluşan göllerin derinliği fazla olmaz ancak yüzeyleri çok geniş olabilir. Kurak zamanlarda playa üzerindeki su hızla buharlaşır ve göl kurur. Sudaki tuz zemine çöker ve bu olay hep tekrarlanır. Gölün yüzeyi krem ya da beyazımsı bir renk alır. 33. 1. Türkiye'de daha çok nerelerde görülür? II. Dikkat çeken özellikleri nelerdir? III. Oluşumunda hangi iklim özellikleri etkili olur? IV. Coğrafi açıdan önemi nedir? Bu parçalardan playalarla ilgili olarak yukarıdaki sorulardan hangilerine cevap alınamaz? -A) I ve II B) Yalnız II D) Yalnız III E) Yalnız IV C) Il ve IV

em- sini ara tim ler ses min si, Kafadengi SÖZ:S MU 4. Halkımız günlük konuşmalarında, insana özgü birçok durumu, "ağız" sözcüğüyle kurulan sözsel bağdaştırma- larla anlatmıştır. Söz gelimi, birisinin gizlemek istediği sanılan bir sorunu, sözü o sorun üzerinde dönüp dolaş- tırarak sezmeye çalışmayı ağız aramak; önce söylendi | ğinden başka türlü konuşmayı ağız değiştirmek sözüy || le dile getirmiştir. Çabuk söylenen ve birbirini tutmayan, gelişigüzel sözleri anlatmak için ağız kalabalığı; pek ||| sessiz, uysal, yumuşak huylu, kendi hâlinde bir kimseyi tanımlamak için ağzı var dili yok deyimlerini kullanmış; IV sürekli yalan söylemeyi huy edinen kişileri anlatmak için ise ağzında bakla islanmamak deyiminden yararlanmıştır. V Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangisinin, kendin- den önce verilen açıklaması yanlıştır? C) IJI D) IV A) I B) II V E) V 6.

YAYINLARI 10. (1) Bir dil, sadece kelimeler ve bunların kullanım kurallarından oluşan bir sistem değildir. (II) Dil, bir kültüre ait düşünme biçiminin simgesel ifadesidir. (III) Her kültürün düşünme biçimini, o kültürün asırlar boyunca süren oluşum süreci belirler. (IV) Dolayısıyla diller, kelimeler açısından değil temelde bu oluşum süreçleri açısından farklıdır. Doğada insanlaşma süreci düşünce-dil etkileşimiyle başlamıştır. (VI) Dillerdeki gelişmeler bu farklılığı artırır. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV IV-111-1-V-1 D) V E) VI olveomot duğu mozarlar ise üç farklı