Anlatım Biçimleri Soruları

20. Gaston Bachelard, Mekânın Poetikası'nda evi bir "mutluluk mekânı" olarak tarif eder. Yazar, düş kuran bir çocuk için evin koruyucu sınırlar oluşturduğundan, anıların ve düşlerin barınağı olduğundan söz eder. Evi tarif ederken en çok da ışık imgesine başvurur. Penceredeki ışığı evin gözüne benzetir. Evden uzak, yolda olduğumuz zamanlarda, özellikle tren yolculuklarında, biz de bu bağlantıyı kurmuşuzdur. Tren akşam vakti istasyon boyunca dizilmiş evlerin önünde durduğunda, ışıkları yanan ve perdeleri henüz örtülmemiş evlerin içine merakla bakarız. Dışarıda, karanlıktayızdır; evdeyse ışık vardır. Sofra hazırlanıyor veya birileri konuşuyordur. Kimseyi göremesek bile televizyonun odayı aydınlatan mavi ışığı evde bir hayatın sürüp gittiğini söyler bize. Bu parçada "evin gözü" ifadesiyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Canlılık B) Birliktelik D) Ferahlık C) Farkındalık E) Yalnızlık

23. I. Araştırmanın başında yer alan Maria Blasco, "Bu araş- tırmanın sonuçlan bize "normal, ölümlü bir hücreyi, ölüm- süz bir hücreye çevirebileceğimizi gösterdi." diyor. II. III. Bunu ispatlamak için de laboratuvar fareleri üzerinde de- neyler yaptılar ve telomeraz düzeyleri 10 kat arttırılmış olanların, normallerinden yüzde 50 daha uzun yaşadık- larını gördüler. IV. İnsan yaşlandıkça hücreleri bölünüyor ve ölüyor. V. İspanyol bilim adamları, hücrelerdeki bu ölümlerin azal- tılması için vücudun doğal telomeraz düzeyini arttırmak gerektiğine dair bir teori geliştirdiler. A) I Bunun özenli ve dikkatli bir biçimde kullanılması duru- munda, insan yaşamının da uzatılabileceği konusunda yardımcı olacağını kaydediyor. Yukarıda verilen cümleler anlamlı ve kurallı bir bütün oluşturacak şekilde sıralandığında hangi cümle baştan üçüncü olur? X TÜRKÇE B) II ||| E) V D

DERSCU 22. Gençlere bakıyorum, kendilerinin bir şey öğrenme- lerine yarayacak en kıymetli zamanlarını boşu boşuna, & bir mirasyedinin para harcaması gibi harcıyorlar. Harca- nan para yeniden kazanılabilir. Ama boşuna harcanmış zamanı tekrar geri alıp eski yerine koyamazsınız. O, bo- yuna akar gider. Siz uyursunuz, zaman uyumaz; akışına devam eder. Durmaksızın boyuna giderken sizin ömrü- nüzü de beraberinde götürür. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? 24. A Bir şeyler öğrenebilmenin en uygun olduğu zaman- lar genç yaşlardır. B) Hayat çok hızlı akar ve siz bunun farkına varmaz- sınız. Öğrenmenin yaşının olmadığını anlatmak çok zordur. D) İnsanların zamanı iyi kullanması gerektiği onlara öğ- retilmiyor. E) Zamanın kıymetini insanoğlu ne yazık ki genç yaş- Harda iken bilemiyor.

kur- arak blum anın arın e de $1- de ye DERS KO 4. 1. Utah Üniversitesi biyomedikal mühendislerinden olu- şan bir ekip, hastaların iyileşmesini büyük ölçüde ge- liştirecek bir yöntem olarak bağ dokusu ve tendon gibi insan dokularını üretmek için 3 boyutlu baskı hücreleri ile ilgili bir yöntem geliştirdi. II. Bu yöntem tendon ve bağ dokuları ciddi hasara uğ- ramış kişilerin 3 boyutlu baskı ile üretilmiş hücreler ile dokuların kolayca değiştirilmesine ve hasar olu- şan bölgenin çok hızlı bir şekilde iyileşmesine yar- dımcı olabiliyor. Bu parçada verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) I. cümlede verilen bilginin fayda sağlamayacağı be- lirtilmiştir. B) I. cümlede belirtilen yöntemin tüm dünyada uygula- nabileceğinden söz edilmiştir. C) I. cümledeki yargının nedenlerinden söz edilmiştir. D1. cümledeki yöntemin kimler üzerinde uygulanacağı hakkında bilgi verilmiştir. E) I. cümlede bahsi geçen yöntemin mutlak başarıya ulaştığı bilgisi verilmiştir.

13. 2010- ALES Sonbahar / Sözel-1 1. Tanzimat'tan itibaren yetişenlerinse II. yepyeni bir kaynaktan yararlanmayı tercih et- mişti S III. edebiyat dünyamızda bu yazar 1 IV. körü körüne Batı'ya öykündüğü U V. eskilerin Osmanlı geleneğini sürdürdüğü 2 Yukarıdaki sözler anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturacak biçimde sıralandığında, hangisi baş- tan ikinci olur? A) I B) II C) III D) IV EV

32. Şiirin sınırlarını daima bilmek gerekir; fazlası, bizim o şiire eklediklerimizdir. Şiirin gerçek değeri ise bu ek yaşantıların dışındadır. Daima kendi anladığımızdan çok, şairin ne anlattığına bakmak daha yerinde olur. Böylece şairin şiirine verdiği anlam neyse ona daha bir yaklaşmış oluruz, Yoksa bizim kendimize göre çıkardığımız anlam ancak bize göredir. Bu da şairin kişiliğini unutmakla elde edilir. Aşağıdakilerden hangisi parçada bir şiir değerlendirilirken yapılması gerekenlerle ilgili öne sürülen düşüncelerden değildir? A) Şairin kişiliğinin eserden uzak tutulması gerekir. B) Bireyin kendine göre şiirden çıkardığı anlam, temel ölçüt değildir. CY Şiirin, bilinenin ve belirginleştirilenin dışında özellikleri vardır. D) in iletisi, temasına ve konusuna göre paralellik göstermez E) Sairin anlatmak istediklerinin önemsenmesi lazımdır.

DENEME-1 24. Çocukluğumdan bu yana kelimelere tutkunum. Tek bir kelime için daha o yaşta kulak kabartırdım. Aklım başım- dan giderdi. Kelime kelime ile yan yana gelip de anlam öbekleni kurdukça ve ben bunun ayırdına vardıkça tutkum daha da köklendi. İnsanın bir varlık olduğu ve diliyle bir var oluş edindiği bilgisi yazma bilincine dönüştü bende. Yazdıkça var olduğumu ve var olabileceğimi, bunun insa- ni en saf ve tertemiz bir eylem olduğunu düşündüğüm için yazıyorum. Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık söylenmiş olabilir? A) Kelimelerin sizin için önemi nedir? B) Okumak ve yazmak arasında nasıl bir ilişki vardır? C) Yazarlık mesleğini neden seçtiniz? D) Yazıları da varoluşçuluk üzerinde durmanızın nedeni nedir? E) Yazarlığa ne zaman başladınız? TYT/TÜRKÇE 25 ve 25 ulan aşağıdaki parçays s cevaplaynz. attig kişiler arasında hiçbir zaman bire bir dzu kurulamaz. Çok söylenmiş, kemkem bir yargıdır bu. Ama buna karp pkan yazartar, czarlar da vardır. Octavio Paz bunlardan biridir. O, Yazariann ozanların gerçek yaşam öyküler, onlann yapılande der. Yaşam öyküsünü, kendisiyle yapılan kimi söyleglen de okuduktan sonra gördüm ki Pazin dediğ aslinda doğru, onun gibi birçok romanci kendini yaratge kişilere yansıtıyor. İçindeki o büyük öfkeyi, nefreti, yaratığı kişile rin mayasına katıyor. 25. Böyle diyen bir yazardan aşağıdakilerin hangisini söylemesi beklenemez? A) Her roman, yaratıcısının yaşamdan izlerlaşır. romandir; romanlan ise o asil roma

4. Kentler vardır, üretimindeki canlılıkla bir ülkenin umut kaynağıdır. Kentler vardır, üzerinde binlerce yıllık tarihi barındırır; tarihsel mirasına sessizce sa- hip çıkar, aynı sessizlikle onu geleceğe taşır. Kent- ler vardır, sahip olduğu güzelliklerle adını, ülke sı- nırlarının dışında da duyurmayı bilir. Kentler vardır, kültürel dokusuna bir zarar gelmesin diye mimari kimliğinin bozulmasına izin vermez. İşte Ege Böl- gesi'ndeki Denizli, bu özelliklerin tümüne sahip bir kent. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edi- len kentin bir özelliği değildir? A) Ülkesinin ekonomisine katkıda bulunma B) Kültürel ve tarihî değerleri koruma C)Ülkesini, yurt dışında temsil etme D) Köklü bir geçmişe sahip olma E) Kentleşmeyi, var olan dokuyu koruyarak gerçek- leştirme

Sözcüklerin seçimine ve kullanımına önem vermek- tedir. konuyu anketmo 15. (1) Yazarın titiz bir dil işçiliğiyle oluşturduğu son dene- me kitabı bugünlerde kitapçı raflarında yerini aldı. (11) Bu denemelerinde yazar, ağırlıklı olarak modern şehir yaşamında pervasız bir yapılaşma biçimi olan betonlaş- ma ve AVM çılgınlığının çıkmazlarını irdeliyor. (III) Üç bö- lüme ayırdığı denemelerinde ilkin, kişisel hayatından ay- rıntılara da başvurarak aileyi, yaşanılan çevreyi ve doğa- yı anlatıyor. (IV) Nesne ve mekân temasıyla çerçevele- diği ikinci bölümünde, insan ve eşya ilişkisine, eşyanın zamana direnen niteliklerine odaklanıyor. (V) Kitabın son bölümündeki denemeleri ise modern hayat tarzının mer- hametsizliğini, şehrin acımasızca yağmalanışını ve bu- nun bireye, doğaya olumsuz yansımalarını tartışıyor. Prt Yayınları Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi, söz konusu yazarın üslubuyla ilgilidir? A) II B) IV DAV III

18. Aşağıdakilerin hangisinde farklı bir düşünce dile getirilmiştir? Gerçekte yazar ne yazdığını apaçık bilebilse de hiç bilemese de onun asıl derdi, tasası "nasıl" da olsa gerek, "Nasıl yazılmalı?" B) Yazış diye bir şey vardır ortada. Birtakım şeyleri seçtiği için değil, birtakım şeyleri şu ya da bu biçimde söylemeyi seçtiği için yazar olur insan. Evet düzyazıya değerini veren yazıştır. C) Flaubert, içindeki fırtınayı tek bir "ben" olarak okura yansıtmamak için gece yarısı balkona firlar; o "ben"ini haykıra haykıra yıldızlara söyledikten sonra yazmakta olduğu romanın başına dönermiş. D) Yazma, sözcüklerle gerçekleştirilen bir davranıştır; sözcüklerin dünyasında yapılan bir yolculuktur. Yazar ise sözcüklerin ülkesinde yeni keşiflere çıkan kişidir. inh Ben yazarın ne anlattığına bakmam; dil işçiliğine, sözcüklerle oynama, boğuşma stiline bakarım.

PRAK CINCILIK 4. Biblioterapi yani tedavi sürecinde kitabın etki gücünden ya- rarlanma tekniğinin temeli 1930'lu yıllarda atılıyor. Bu teknikte danışan kendini bir film karakteri yerine roman ya da hikâye kahramanıyla özdeşleştiriyor ancak kitap okumak; film izleme- ye kıyasla daha fazla sabır, zaman ve konsantrasyon gerektir- diği için bu durum bazen zorlayıcı da olabiliyor. Alınan ilaçla- rin kimyasal etkisi veya kişide var olan dikkat dağınıklığı gibi özellikler terapide kitaplardan faydalanmayı güçleştiriyor. Bu açıdan danışanı daha az yoran, mesajı kişinin hayal gücüne bırakmayan, uygulanması kolay, üstelik bir hobi olarak kabul edilen film izlemek yani sinematerapi tedavi sürecinde daha çok tercih ediliyor. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşılabi- lir? A) Terapi sırasında sanattan faydalanmak, sinema ile başla- yan bir süreçtir. B) Tedavide etkiyi artırmak adına birden fazla terapi yöntemi kullanılabilmektedir. C) Sınırları belirlenmiş bir disiplin olmadığından sinematerapi, yardımcı bir tedavi unsurudur. DY Terapide işleyiş, rahatlamadan ziyade problemle yüzleşme ve başa çıkabilmeye odaklıdır. E) Bibliyoterapide kişi, geçmişine dönüp bazı şeyleri neden yaşadığının cevabını arar. D) EX 6.

ŞI ri- es Hepimizin yanılgıya düştüğü bir konu var: yetişkinlik. (1) Yaş aldıkça kendimizi "büyük" veya "yetişkin" olarak algılarız. (II) Hatta "içimizdeki çocuğu büyütmemek" gibi çabalara gireriz. (III) Zira çocukluktan yetişkinliğe giden yol üstünde hepimizin atlatamadığı veya tamamlayamadığı birtakım adımlar oluşur- muş. (IV) Hâl böyle olunca mecburen içimizde "tamamlanma- mış bir çocuk" taşırmışız. (V) Bu parçada numaralandırılmış yerlerden hangisine "Aslın- da psikolog ve psikiyatrlar tarafından yapılan yetişkinlik tanım- larına göre, hiçbirimiz tam anlamıyla yetişkin sayılmıyormu- şuz." cümlesi getirilebilir? A) I B) II C) III D) IV E) V 1 261

rini, cak men ? rsa den LİMİT YA 22. Aşağıdakilerin hangisinde anlatılanlar ayraç içinde verilenlerle uyuşmamaktadır? Acaba Nasıl?'da okuru istediği yerde durmaya, inisiyatif almaya, kendi metnini oluşturmaya, yazarla kendini eş değer görmeye davet eder. (okuru etkin kılma) Ağaçların, yıldızların, çocukların, kadınların, erkeklerin, kedilerin, köpeklerin, her şeyin insanın canında gezen, daha doğrusu duran kör bir tekrara dönmesi. (sayıp dökmeler) Öğretilmiş kimliklerin klişe duyarlıkların tuzağına düşmeden, her insanın yegâne ve apayrı bir hikâye olduğunu unutmadan, hem öykü kişilerine hem oradaki duygulara net bir şekilde, iyi ayarlanmış mesafelerle yaklaşmanın derdindeyim. (nesnel ve dengeli bir tavır takınma) p Modern heykeltıraşlar ışığı heykele taşıyarak algımızı nasıl değiştiriyorsa eleştirmenler de kalemin ışığı ile yazarları ve kitapları yeni yorumlara taşıyorlar. (benzetme) E) Okuduğu yazarın sadece ele aldığı kitabını değil, hemen hemen tüm yapıtlarını birlikte değerlendiriyor ve bu çok yönlü okumalarının geniş açılı merceğinden yorum yapıyor. (anlatımsal nitelikleri inceleme)

re Paragrafın Şifresi TÜRKÇE DENEMELERİ 40. Herkesin şiir yazmasını, karikatür çizmesini, resim yapmasını kısacası sanatın herhangi bir alanıyla ilgilenmesini özellikle inanıyorum. Böylesi bir uğraş, insanı arındırır; yeteneğin desteklemek gerektiğine gelişmesini sağlar, boş şeylerle uğraşmaktan uzaklaştır ama her yazılanı da şiir diye dayatmamak gerekir. Bu açmaza düşmemek için, öncelikle hangi metnin şiir olduğunu şiir değeri taşıdığını bilmeli insan. Bunun için de kendini bir şiir eğitiminden geçirmeli, şiir sanatına ilişkin bir donanım edinmelidir. Çünkü her şair kendinden önce yazılan şiirlerin, o deneyimlerin bir bileşkesi olmak zorundadır. Bu bileşkeye ekledikleriyle kendi şiirini kurabilir, kendi olur. Şiir yazan birçok insan böyle düşünmüyor. Ya bir iki şairle kendini sınırlıyor, giderek onların kötü bir kopyası oluyor ya da etkilenmek istemiyorum, o yüzden hiçbir şairi okumuyorum diyerek şair olunacağını sanıyor. Bugün Türk şiirinin enkaza dönüşünün nedenidir bu. Türk şiirinin ustalarını okumak, özümlemek gerekiyor öncelikle. Türkçenin olanaklarını keşfetmek, yeni olmanın gizini çözümlemek gerekiyor. Bu doğrultuda yapılacak her iyi şey, Türk şiirine çalışmak olacaktır. Bunu yapanlar, kendi şiirine de çalışmış olur. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Kendinden öncekileri tanımadan iyi bir şair olunamayacağına B) Günümüzde Türk şiirinin yıkıma uğradığına C) Sanatın her dalının desteklenmesi gerektiğine DY Kendini geliştiren şairin Türk şiirine de katkı sağlayacağına 5 Şiiri eleştirebilmek için eğitim görülmesi gerektiğine

EMELERİ 35. Bir karikatür var, çok seviyorum. Montaigne ile ilgil Karikatürde Montaigne'i yazı masasının başında görüyoruz. Hanil harıl bir şeyler yazıyor. Ama annesi hiç memnun değil. Odaya giriyor ve şöyle diyor. "Millet ne romanlar, öyküler, şiirler yazıyor, sen anca deneme yaz!" Sonra da ekliyor: "Kaç yaşına geldin, hâlâ deniyorsun. Ne yapacaksan yap artık!" Benim durumum da biraz böyle. Hep deneme hep deneme, nereye kadar gidecek böyle? Bu parçadaki annenin sözlerinden aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Deneme yazılarını okumaktan hoşlanmaz. B Diğer türlerde yazabilmek için denemeyi basamak olarak düşünmektedir. C) Oğlunun yazdıklarından pek hoşnut değildir. DY Deneme yazılarını küçümseyen bir tutum içindedir. Montaigne'nin yazdıklarını diğer yazarlarınkinden daha niteliksiz bulmaktadır.

37. Yirmi adım ötemizdeki gölgeliğe varmak içinmis gibi one doğru firladim. Bir ara dönüp baktım ki boyacı ile Mihal Usta büsbütün yavaşlamışlar. Fısır fisir konuşuyorlar. Benim hakkımda konuşuyorlarmış. gibi geldi bana. Bir muhavere ucu yakalarım umudu ile ben de yavaşladım. Baktım güneşin ortasında duruvermişler. At kestanesinin koyu gölgesine on adım var yok. Gölgeye mi gitsem onları mi beklesem yoksa olduğum yerde durup kulak mi kabartsam diye kararsız düşünürken beni çağırdılar. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine yer verilmemiştir? AV Ad aktarmalarına B) Deyime C Yansıma sözcüklere D İkilemeye Eenzetmeye 19