Anlatım Biçimleri Soruları

AFTA ANLAM-VI 3. SORULAR Tarihçi görüşteki insanlar dünyayı yeni baştan kurmak isterler. Ama sanatçı, her zaman kendi sınırları için- de kalmayı bilir. Ötekiler pek bilmez. O yüzdendir ki tarihçi görüşün sonu her zaman mücadele, kaos ve zorbalık; sanatçının tutkusu ise özgürlüktür. İkisi de belki güzeli bulabilme ve güzelliği kendisi için isteme gibi ulvi bir amacın peşindelerdir. Hepsi de nihayetin- de güzellik için savaşırlar. Buna karşılık salt güzellik de insansız edemez. Yine zamanımızı onun yıkımları ile ilgilenerek yüceltebiliriz. Yukarıdaki paragrafta anlatım yollarından hangile- ağır basmaktadır? A) Nesnel anlatım - Tanık gösterme B) Açıklama - Öznel anlatım C) Karşılaştırma - Tartışma D) Tartışma - Öyküleme E) Açıklama - Karşılaştırma + ÇÖZÜN 1. Parça de, Sözi tan

IV. 1960'lardan bu yana Türk bilim insanları Antarktika konusunda çalışmalar yürütmüşlerdir. Bu çerçevede, Antarktika'da Prof. Dr. Atok Karaali ve Prof. Dr. Umran İnan adlarını taşıyan coğrafi noktalar bulunmaktadır (Karaali Kayalıkları ve İnan Tepesi). (Saptamada bulunma) V. Antarktika'da yaz mevsimi (tabii buna yaz mevsimi de- nirse) kasım ve mart ayları arasında yaşanıyor. Nüfusun en yoğun olduğu yani 4.000 kişiye ulaştığı zaman, yaz mevsimine denk geliyor. Antarktika'nın yerli halkı yok. Kitaya gelenlerin çoğunluğunu; jeoloji, yaşam bilimi ve fizik konusunda uzman bilim insanları oluşturuyor. En kalabalık yerleşim ise ABD'nin McMurdo İstasyonu'nda bulunuyor. (Sayıp dökmeye yer verme) Yukarıda numaralanmış parçalardan hangisi ayraç içeri- sinde verilen kavramla ilişkilendirilemez? A) I B) II C) III DNV E) V B 7.

35. 36. soruları aşağıdaki parçaya göre ce- vaplayınız. Türkler, kışın kışlanacak yere genel olarak kışlag veya kışlak derlerdi. Çoğunlukla fazla kar düşmeyen vadiler, kışlak olarak seçilirdi. Karın olmamasının yanında "don olmaması" da kışlağın önemli bir şartı idi. (1) Don olunca, hayvanların ayakları bıcır oluyor ve Türklerin "yut" dedikleri, büyük kırım meydana geliyordu. (II) Türkçede yaylak veya yayla denince ilk akla gelen şey, hayvanların otladığı yüksek yerler ve dağlardır. (III) Aslında yaylak sözü, kışlak ifade- sinin bir karşılığıdır; yani, "yazın oturulan yer" ma- nasına gelir. (IV) Yayla mevsimi bahardan başlar ve sonbahar sonuna kadar devam ederdi. (V) Yaylası olmayanlar ise yazı kışlakta geçirirdi. (VI) Bu durum Türkler için iyi bir şey sayılmıyordu. (VII) Çünkü yay- laya çıkamayanlar, fakir ve bahtsız kişilerdi. hatalı 35. Bu parçadan Türklerin yaşama biçimiyle ilgili olarak I. Mevsimlere göre oturdukları yerler farklı isim- lerle adlandırılmaktadır. II. Yaylak sahibi olmak bir nüfuz göstergesi olarak. görülmektedir. III. Kışlak ve yaylak olarak seçilen yerlerde bazı özellikler aranmaktadır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II B) II ve IV C) Yalnız III 36. Numaralı cümlelerin hangilerinde kendinden ön- ceki yargının gerekçesine yer verilmiştir? A) I ve VII D) III ve IV E) II ve III C) I ve V E) V ve VI

çevrenin ürünü n olan her yolla dikkate alarak er bu görüşü bir biçimde birey psi- askı yapan ate alarak bireylerin, savunan e alarak heim'in arını ve adirdiği ndirdi- rinda cilerin nun xhe- sine Yayınları 3. Aristoteles'in etik teorisinin temelinde, insanın akıllı bir varlık olduğu ve aklın ilkeleri doğrultusunda yasaması gerektiği anlayısı vardır. İnsanın ancak aklıyla, aklını doğru kullanmasıyla mutluluğa ulaşabileceğine inananlar bu görüşe destek vermişlerdir. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? A) Aristo, etik teorisinin tanımını yaparken akıllı bir varlık olan insanın, ilkelere göre hareket etmesi gerektiğini, bunun da mutluluğa ulaşmanın gereği olduğunu savunmuştur. B) insanın yalnız aklı doğru kullanmasıyla mutluluğa ula- şacağını düşünen kişiler, Aristo'nun, akıllı olan insanın, aklın ilkeleri temelinde yaşaması gerektiği düşüncesini ifade eden etik teorisini desteklemişlerdir. C) Mutluluğa ulaşmada aklın belirleyici olduğunu vurgulayan Aristo ile insanın akıllı bir varlık olduğunu belirten ve aklın doğru kullanılmasını esas alıp etik teoriyi savunanların görüşleri örtüşmektedir. D) Aklını doğru kullananların mutluluğa ulaşacağını ve bu- nu da aklın ilkelerini doğru biçimde benimseyenlerin gerçekleştireceğinin altını çizen Aristo, bu konudaki saptamalarını, insanın ancak aklını kullanarak mutluluğa ulaşabileceğine inananların görüşleriyle desteklemektedir. nabr E) Aklı doğru kullananların mutluluğa ulaşmasının, yani etik teorinin aklı savunan bir gerçeklik olduğunu belirten Aristo'nun aklın ilkeleri ve mutluluk ilişkisine dayanan bu düşüncesi, geniş kitleler tarafından desteklenmiştir.

19. Ters çevrilmiş bir merdiven düşünün, bu durum dün- yamızı da ters yüz etmez mi? Gökyüzü yukarıda mi, yoksa aşağıda mı? Gökyüzüne mi bakıyoruz, yoksa gökyüzüne bakan kör bir kuyuya mı? Merdiven bizi aşağıya inmeye mi, yoksa yukarıya çıkmaya mı da- vet eder? Bu sorunun yanıtı biraz da nerede olduğu- muza bağlı değil mi? Aşağıdakiler için merdiven bir yukarıya çıkma, yukarıdakiler için bir aşağıya inme daveti değil mi? Çıkış bir unutuş; iniş bir anımsama arzusu değil mi? Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yaşamın neresinde durduğumuzu ve yaşama nasıl baktığımızı "merdiven" sembolüyle ele al- maktadır. B) Parçada yazar, "merdiven" sözcüğünü okuru ha- rekete geçmeye çağıran bir imge olarak kullan- mıştır. 21. C) Soyut bir durumu anlatmak için somutlamalara başvurulmuştur. D) Merdivenlerden çıkmak geleceğe yönelmek, in- mekse geçmişi anımsamak olarak değerlendiril- miştir. E) Merdivenlerden çıkmak için büyük bir gayret ge- rektiği, bu gayreti gösteremeyenlerin hep inmek zorunda kalacağı vurgulanmıştır.

-. İyi bir şiirde anlam pek ele geçmez Ama hep ele geçmiş gibidir Tek anlama sığınıp kalmamıştır Resullerin sözleri gibi sıradağlar kurmuştur İlhan Berk'e ait bu dizelerde vurgulanmak iste- nen temel düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) İyi bir şiirde anlam, biçimi gölgede bırakmamalı- dır. B) Şiirde tekdüzelikten kurtulmanın yolu, yeni ara- yışlara girmektir. C) Şiir kendi anlamı dışında hiçbir şeyi anlatmaz. D) Şiirde anlam aramak, şiir gerçeğini göz ardı et- mektir. E) Nitelikli bir şiirin çok anlamlılık boyutu vardır.

23. 1. Paris'in bir köprüsü üzerinde bir satıcı, bağırı- yor, dil döküyor, sattığı nesnenin eşsiz güzellik- lerini anlatıyor. II. Bakın; bakın! Sizin bütün hülyalarınızdan güzel değil mi?" III. En sonunda söylüyor: "Size güneş, her gün gözlerinizin önünde duran ama sizin bakmadı- ğınız, güzelliğini göremediğiniz güneşi satıyo- rum. IV. Başına toplananlar merakla bekliyorlar: nedir acaba o adamın sattığı? V. Dinleyenlerin çoğu omuzlarını silkip gidiyor an- cak bir iki kişi "Sahi! Ne de güzelmiş!" diyorlar. Yukarıda numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturması için hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? A) I. ile III. B) II. ile III. D) II. ile IV. C) III. ile IV. E) IV. ile V.

Q%871 15:24 91 30. 32. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Bir yönetmen olarak filmimin beigesele dönüşmemesi için tasarım hissinin yapıtıma bütünüyle sinmesini tercih ettim. (1) Ilk denemelerimde acaba hiç kamera meyen insanlarla çalışabis-miyim diye düsündem. (Ama bu denemeler sırasında senaryoyu sürekli degistirdiğimden yazdığım şeylerin amatörlerce oynanmasının onlar için çok ağır bir yük old aunu fark ettim. (IV) Böylece profesyonel olduklarını düşündüğüm Esme ve diğerleri ile bir araya geldik. (V) Görüşmelerimizde bu filmden beklentilerini gerçekleştirmek için sadece kahramanların değil, yer ve zamanın da önemli olduğu sonucuna ulastik (VI) Mekan araştırmaları sırasında atolyelere girip çıkarken görsel ve işitsel bir arşiv aluşturduk. (VII) Bütün bunlar helvaya dönüşmeyecek olsa da ben neyi dert ediniyorsam o amaçta uğraşmaya devam edeceğim. (VIII) En azından böylece başka çalışmalara da hazırlık yapmıs olacağım 30. Bu parçaya göre yönetmenle ilgili olarak asagidakilerden hangisi sevlenemez? A) Pim cekerken gercekikolausunu öne çıkardığı Amatör oyuncuları film için yeterli görmediği hele ettiği 31. Bu parçadaki a/s clailitadeyle anlatmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) yenilik petik BY Farkline yaratmak Sonuca smak D) Süreklilik sağlamak E) Özgünak kazandırmak 32. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangileri arasında neden-sonuç ilişkisi vardır? A) II ile III B) Ill ile IV D) V ile VI C) IV ile V E) VI ile VII

22. Yaşamak yalnız soluk almak, gezmek, dolaşmak değildir. Bu açıdan bakılınca sanatçılar ve çağlarını güçlü bir ışıkla aydınlatan düşünürler hiçbir zaman ölmezler. Kimileri ruhumuzu okşar, kimileri ise dü- şüncelerimizin pasını siler. Açar okursun Orhan Veli'nin, Cahit Sıtkı'nın şiirlerini, Sait Faik'in öyküleri- ni, Ataç'ın denemelerini. On yıl, yirmi yıl, elli yıl geçer, onlar yaşarlar daha çok güçlenerek, ölümsüzleşe- rek. Bütün ölümcül yanlarını zaman törpüler; kalıcı, ölümsüz neleri varsa geçer kuşaktan kuşağa. Bu parçanın anlatımında I. Karşılaştırmaya yer verme II. Alıntı yapma III. Örneklere yer verme IV. Mecazlı ifadelerden yararlanma V. Kişisel kanılara yer verme özelliklerinin hangisi yoktur? A) I C) III B) II D) IV E) V

TÜRKÇE TESTİ 15. Trafikte sıkışıp kaldığınızda içinde bulunduğunuz aracın kanatlanıp uçmasını ister misiniz? Ya da araba sürmek- ten sıkıldığınızda yola aracınızı uçuş moduna alarak devam etmeye ne dersiniz? Şimdilik bu istekleri karşılayacak araç- lara bilim kurgu filmlerinden aşina olsak da son dönemde bu araçları hayal dünyamızdan gerçek hayata taşımayı hedefleyen farklı çalışmalar var. Bu çalışmalardan biri de ABD'deki bir şirket tarafından yapılıyor. Farklı modeller üzerinde çalışan bu şirketin ürettiği ilk model tamamlanmak üzere. İki yıl içinde ilk müşterisine satılması planlanan 2 kişi- lik bu araç, saatte 185 km hıza ulaşabiliyor. Aynı şirket, kısa zaman önce TF-X isimli bir modelin daha tasarımını tamam- ladığını açıkladı. kişilik kapasiteye sahip olacak şekilde hazırlanan bu araç elektrikle çalışıyor. Birkaç saniye içinde hızlanmadan dikey olarak 30 m'den daha yükseğe havala- nabildiği gibi tek bir kalkışta 800 km'den fazla yol katedebiliyor. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sayısal verilerden yararlanılmıştır. B) Açıklayıcı anlatım kullanılmıştır. C) Tartışmacı anlatımdan faydalanılmıştır. b) Örneklendirme yapılmıştır. E) Karşılaştırmaya yer verilmiştir. YIN DENİZİ PRO 17. (I ISETEE V m b a n b y b E n

16. Romanda yazar, söylemek istediğini açık ve net olarak belirttiği için, okur da hiçbir anlama ya da anlamlandırma engeline takılmadan kendini anlatılanların akışına kaptırıyor. Romanın bu özelliği, anlama kolaylığı sağlıyor; yabancılaştıran veya örtük anlamlı metinler karşısında zorlanabilen okur, bu yapı içinde, romanda anlatılan dünyaya daha kolay girebiliyor ve tam anlamıyla bir roman tadina ulaşıyor. Okurun dünyası, romandaki dünyayla özdeşleşiyor. Öyle ki okur, roman olaylarıyla birlikte akıp gidiyor satırlarda. Okurken yer yer sinema tadi almamızda kuşkusuz, yapıtta anlatılanların görselliğe dönüşebilmesinin, olayların hızlı bir tempoda akıp gitmesinin önemli bir payı var. Bu parçada ele alınan eserin anlatımıyla ilgili, Çok anlamlılığa kapalıdır. II. Sürükleyici bir anlatımla oluşturulmuştur. III. Özgün nitelikler taşımaktadır. IV. Tanıklıklardan yararlanılarak yazılmıştır. yargılarından hangisine veya hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız I D) INVOIV B) I ve II 18. @ E) II ve IV C) Yalnız

k yapılan bir- eşitli videolar kan, kimilerinde erinde elini ba nin ellerinin sa hektedir. Izled Soğuk suya so rada, katilim uduğu tespit adan aşağıda Üşümek dan insana manla Dindan lojik Temel Düzey Günümüz yaban hayatının önemli sorunlarından biri yaşam alanı bozulmaları ve bölünmeleri. Yabani türlerin soylarını sağlıklı bir biçimde devam ettirebilmesi için geniş beslenme, barınma ve üreme alanlarına ihtiyacı var. Ancak artan insan nüfusu, yeni yerleşim yerleri kurulması, yeni tarım alanları açılması, turizm gibi nedenlerle yabani türlerin yaşayabileceği alanlar hızla daralıyor. Türler neredeyse sadece avcılığın ve yerleşim yeri açmanın yasak olduğu milli parklarda, doğa koruma alanlarında yaşayabiliyor. Beslenmek için bu alanların dışına çıktıklarında kaçak avcılık gibi nedenlerle öldürülüyorlar. Bu durumdan en çok etkilenenler büyük memeliler dediğimiz iri vücutlu, popülasyon yoğunluğu düşük hayvanlar. Bu parçadan hareketle, 1. Kaçak avcılıkla öldürülen hayvanların sayısında sürekli bir artış vardır. II, Yaban hayatını korumada milli park gibi özel alanlardan istenen verim alınamamaktadır. III. Yaban hayatının zarar görmesinde insan faktörü önemli bir yere sahiptir. yargılarından hangisine veya hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II C) Yalnız III E) II ve III 26. E a conguç kampüs

13. 1. Tanzimat'tan itibaren yetişenlerinse. II. yepyeni bir kaynaktan yararlanmayı tercih et- mişti III. edebiyat dünyamızda bu yazar 1 the IV. körü körüne Batı'ya öykündüğü V. eskilerin Osmanlı geleneğini sürdürdüğü Yukarıdaki sözler anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturacak biçimde sıralandığında, hangisi baş- tan ikinci olur? A) I B) II C) III D) IV E) V

7. (1) Yahya Kemal duyguyla yazar nesirlerini, Ahmet Haşim zekâyla. (II) Bu o kadar belirgindir ki duygu Yahya Kemal'i temkinli olmaya yöneltirken, zekâ Ahmet Haşim'i alabildiğine coşturur. (III) Nesirlerin- de bir toplumcu yazar kimliğine bürünen Haşim, şi- irlerinde ne kadar da şahsidir. (IV) Haşim'in yer yer söğüt salkımları, yer yer deniz dalgaları gibi sallanıp köpüren cümlelerinin arasında her okuyuşta neler keşfedilmez ki? (V) Onun yazılarında zekâ, yazıyı ya- ratan enerji, yazarın hayatla kurduğu bağdır. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağı- daki belirlemelerden hangisi yanlıştır? A) I. cümledeki karşılaştırmada, iki sanatçı arasın- daki fark ortaya konmuştur. B) II. cümlede, duygu ile yaratılan bir yapıtın zekâ ile yaratılandan daha nitelikli olduğu belirtilmiştir. C) III. cümleden Haşim'in düzyazıda toplumcu, şiir- de bireyci bir yol izlediği anlaşılmaktadır. D) IV. cümlede benzetme aracılığıyla düşünceler somut hâle getirilmiştir. E) V. cümlede, öznel bir tanımdan yararlanılmıştır.

13. Bugün, önemli halk ve âşık edebiyatı şairlerimizin şiirleri üzerine müstakil çalışmalar yapılmaktadır. Bunların bir bölümü ise genel antolojik eserlerdir. Yine bazı çalışmalarda, anlaşılması bugün için müşkül metinlerin veya metin içinde geçen kelimelerin anlamlarının verildiği çalışmalar da mevcuttur. Hiç şüphesiz türkülerin içinde geçen kelimelerin veya topyekûn dörtlüklerin nelerden bahsettiğini, neyi ifade ettiğini gerek icra edenlerin ve gerekse dinleyenlerin anlaması mühimdir. Bu durum, türkünün ezgisi kadar önem arz etmektedir. Bu parçada türkülerle ilgili olarak asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Ezgisinden çok sözcük değerleriyle öne çıkmaktadır. B) Hakkında çok sayıda derleme çalışması yapılması gerekmektedir. Ezgileri kadar anlamlarının bilinmesi de önemlidir. DBünyesindeki sözcüklerin kökenine inilerek geçmişine dair bilgi edinilebilir. E) Ezgili olması, onun müzikal yönünü oluşturmaktadır.

1. (1) Kapağı geri dönüşümlü malzemeden, kâğıdı kontrollü yetişti- rilmiş ağaçlardan, mürekkebi ise bitkisel olan bu kitabı elime al- dığım anda kanım kaynıyor ona. (II) Fakat bence bu ansiklopedi- yi değerli kılan en önemli unsur, kapağı ya da mürekkebi değil, bütünlüklü ve pozitif bir bilgi kaynağı olması. (III) işinin ehli bir tur rehberi gibi, bizleri 13 milyar yıl öncesinden, evrenin oluştu- ğu tarihten alıp etkileyici ve açıklayıcı harita ve fotoğraflarla bi- ze dünyamızı tanıtıyor. (IV) Ben zaten tanıyorum demeyin, sizi hayretler içinde bırakacak şeyler öğreneceksiniz. (V) Bu paha biçilmez gezegenin güncel sorunlarını da tane tane, anlaşılır bir biçimde sıralıyor. Bir kitaptan söz edilen bu parçadaki numaralanmış cüm- lelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) 1. cümlede, ekolojik değerlere dikkat edilerek oluşturulduğu söyleniyor. B) II. cümlede, asıl değerinin anlatımından kaynaklandığı belir- tiliyor. C) III. cümlede, somutlama yapılıyor. D) IV. cümlede, şaşırtıcı bilgiler içerdiği söyleniyor. E) V. cümlede, hem içeriğinden hem üslubundan söz ediliyor. 3.