Anlatım Biçimleri Soruları

ÜNİTE 1. SÖZCÜKTE Siirde sözcüklerin görsel ve fonetik değerlerini önemseyen şair, sembolist ve parnasyenlerin aksine, Sakarya Türküsü'nde sözcüklerin temel anlamlarındaki görsel ve fo- netik değerlerini öne çıkarmıştır. Şiirin iç nefesini ve dış ka- libini ahenk potasında eriterek şiirsel söylemine etkileyici bir güç katmıştır. 41 Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağı- dakilerden hangisidir? Türk öv men C kada A) Şiirin konusunda özgün olmak B) Şiirin içerik ve biçimini kaynaştırmak C) Şiirde biçimsel kaygıyı ortadan kaldırmak D) Şiirdeki ahenk ögesini ikinci plâna atmak E) Şiirde biçim ve içeriğin farklı olduğunu öne sürmek B

13. (I) Türk romanının serpilip gelişmesini sağlayan ve ardından gelenlere örnek olan yazar, hiç kuşku yok ki Ahmet Mithat Efendi'dir. (II) Aydın olmanın bir gereği olarak toplumun aydınlatılmasını amaclamıştır. (III) Edebiyatın her türünde eser vermiştir. (IV) Hemen her konuda yazdığı yüzden fazla eseri vardır. (V) Öykü ve romanlarının konuları; aşk ve evlilikten kadınların eğitimine, Doğu-Batı karşılaştırmasından görgü kuralları ve çeşitli sosyal sorunlara kadar uzanır. Bir sanatçının anlatıldığı bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? AYI. cümlede, kendinden sonrakiler üzerinde etkili olduğu belirtilmiştir. & B) II. cümlede, okurlarını bilgilendirmeyi görev bildiği dile getirilmiştir. C) III. cümlede, üretken bir yazar olduğu belirtilmiştir. DIV. cümlede, çeşitli alanlarda zengin bir bilgi birikimine sahip olduğu belirtilmiştir. @ E) V. cümlede, eserlerinin içerik bakımından geniş bir alana yayıldığı bildirilmiştir. (1) Türkiye'de 2002 yılı ile birlikte demir yollarının dünya

PARAGRAC TEST 34 PARAGRAFTA ANA DL Çağın gelişmeleri, yeni kavramlara ve yeni ürün- lere karşılık bulma ihtiyacını ortaya çıkarır. Bunu yaparken dilimizin kaynaklarından yararlanmak en doğrusudur. Türkçe köklerden yapım ekleriyle yapılan yeni türetmelerle dilin söz varlığı zenginleş- tirildiği gibi aynı yolla dile kazandırılacak terimlerle Türkçenin bilim dili olarak gelişmesine de katkıda bulunmak mümkün. Aksi takdirde dilimiz yabancı dillerin etkisi altında yok olmaya mahkûmdur. Böyle bir dili konuşan millet de yok olmaya mahkûmdur. Bu konuda dil bilimcilerimize, dil araştırmacılarına ve özellikle de eğitim yöneticilerine büyük görevler düşmektedir. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vurgulan- maktadır? A) Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin Türk dilini fakirleştirdiği B) Edebiyat çevrelerinin katkılarıyla Türkçenin bilim dili olmasının sağlanabileceği C) Türkçenin yabancı dillerin baskısından ancak okuma bilincinin oluşturulmasıyla kurtulabile- ceği mence D) Dilsel çalışmalarda bilimsellikten çok sanatsal unsurların önemsendiği E) Dile, gelişmelerle orantılı olarak işlevsellik kazandırılması gerektiği 10. Eğitim sistemimizin bütününde olduğu gibi edebiyat

TYT/Türkçe 37. "Tek Kanatlı Bir Kuş" ismi, romanda anlatılmaya çalışılan be- lirsizlik ve yoksunluklar için kullanılmış bir metafordur. Belki de ülkemizin içinde bulunduğu durumu, birey olarak, toplum olarak, ülke olarak neden bir türlü özgürce uçamadığımızı sorgulayan bir isim. Romanın içeriği de ismi gibi yoğun çağrı- şımlar ve anlamlar içeriyor. Yazar, romanını Kafkaesk olarak bilinen, Franz Kafka'nın hikâyelerinde kullandığı ve anlatım akışının doğal bir parçası olarak bilinen ve algılanan gerçek- likten kopma, uzaklaşma, bilinen gerçeği başkalaştırma du- rumunu ifade eden bir tarzda yazmıştır. Bu teknik sayesinde kitap, okurlara geniş katmanlı bir anlam dünyasının kapılarını aralamış ve onlara kendi bakış açılarının da etkisiyle sözcük- lerin çağrışım gücünden yararlanma imkânı tanımıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen romanın en belirgin özelliğidir? A) Yaşanmışlık B) Etkileyicilik C) Evrensellik D) Yoruma açıklık E) Yol göstericilik

Cümlede Anlam Yakınlığı 7. Bir yazarın, ortaya koyacağı eseri değerli kılan en önemli özellik, kahramanlarını özenle seçmesi ve yeri geldiğinde kah- ramanlarını halkın arasına karıştırarak onların dilinden konuşturmasıdır. Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatılmak istenenlere en yakındır? A) Bir eser, toplumun yaşantısına renk katmalı ve toplumu kurmaca dünya- nın sınırlarına taşımalıdır. B) Bir sanatçının yaratmış olduğu yapıt, toplumun sesine kulak verdiği ve anlattıklarında toplumun kendisini bulduğu ölçüde önemlidir. C) Bir yazarın vücuda getireceği eserin değeri, toplumun gelenek ve göre- neklerine yer vermesiyle ölçülür. D) Sanatçı, kahramanlarının üslubunu ele aldığı insanların yöresel şivesine göre belirlemelidir. E) Bir romanın niteliğini belirleyen en önemli kıstas, içinde bulunduğu sos- yal hayatın sorunlarına çözüm üret- mesidir. RAF BENİM HOCAM TAKTIKLERLE PARAGRAF BENİM HOCAM TAKTİKLERLE PARAGRAF BENİM HOCAM TAKTIKLERLE PARAGRAF

11. (1) Türküler, şiirler iç dünyamızın sesi olarak yazılmış ol- salar da bizden çıktıkları anda topluma mal olmuştur artık. (II) Yalnız topluma mal olmakla kalsa iyi. (III) Yerelden ulu- sala, ulusaldan evrensele bir değişme ve gelişme çizgi- si izleyerek bütün insanlığın ortak değeri hâline gelir. V Örneğin Yunus Emre'nin şiirlerinde yansıtılan duygular salt bize mi özgüdür, Neruda yalnızca Şili'nin acılarını yansıtmış- tır deyip dışlayabilir miyiz onu? (V) Kısaca türküler, şiirler özünde kendi coğrafyalarının izlerini taşısalar da sanatsal dilin içerdiği insansal özle bütün insanlığın ortak yaratısıdır. (VI) Sanatçı eserini oluştururken bütün bunları dikkate al- mak zorundadır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi anlatı- mın akışını bozmaktadır? ANI B) III D) V E) VI

3 # 11. (1) Ben mağaranın kapısı önünde bir ayağım içeride, bir ayağım dışarıda beklerdim. (II) Güneş, ağaçlardaki erikle- rin üzerinde ışıldardı, yaz akşamının tatlılığı geniş bahçeye, yeni açmış çiçeklere, meyve dolu ağaçlara sinerdi. (III) Bir kapkaranlık mağarayı, bir ışık içinde yüzen bahçeyi sey- rederdim. (IV) Bu tatlılık, komşulardan birinin kuyudan su çektiği çıkrığın musikili gıcırtısıyla tamamlanırdı. (V) Ben bunlarla oyalanırken içeriden ağabeylerimin sesleri ve kazmayla küreğin toprağa çarpmasından çıkan gürültüler artardı. Aşağıdakilerden hangisi yapılırsa parçadaki dil ve dü- şünce akışı sağlanmış olur? XT. BY II. ve III. cümle yer değiştirmeli. C) II. cümle V. cümleden sonra gelmeli. ✔. DIII. cümle ile V. cümle yer değiştirmeli. V. cümle II. cümleden sonra gelmeli. 1. ve II. cümle yer değiştirmeli.

28. Bu parçada altı çizili sözle anlatıl- mak istenen aşağıdakilerden han- gisidir? A) İstanbul'da yeni ve özgün bir tica- ret modelinin yerleşmesi B) İstanbul'daki ekonomik kalkınma- nin siyasi gücü artırması C) İstanbul'daki kültürel farklılığın ekonomik kalkınmayı beslemesi D) İstanbul halkının Fatih'in idealini korumak için çalışması E) Istanbul'un ekonomik anlamda hedeflenen canlılığa ulaşması 29. ve 30. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Yazmaktan söz ederken "hayatın alışılmış dokusu" dediği şeyin terimleriyle konuşur daha çok. Yazmayı bir kol emeği, bir el becerisi olarak görür. Yemek pişirmeye, dikiş dikmeye, çiçek derlemeye benzetir örneğin; kitabı çatmaktan, dokumaktan, demlemekten, budamaktan, makaslamak- tan, yoğurmaktan söz eder. Yazının etlenip butlanmasından, yazıyla birlikte yaşamak- tan söz eder. Dili de, bu süreci görünür kılacak biçimde kurgular: Sayısız ayraç, not, dipnot, dipnotun dipnotuyla karşımıza çıkar; dikiş yerlerini, makas izlerini, teğelleri özellikle ortada bırakır. Y ARGI YAYINEVI 29. ALES SON yazar Bu parçada sözü edilen ilgili olarak aşağıdakilerden h si söylenebilir? A) Eserlerini kapalı ve örtük anlaml üzerinde yapılandırır. B) Yazarlıkta hayal gücünün ten önemli olduğunu düşünür. C) Kendi tarzını yaratırken kurgun sınırlarını zorlar. D) Yazmanın, geliştirebilecek bir y tenek olduğuna inanır. E) Yalın ve çelişkilerden arınmış b dil yaratmaya çalışır. 30. 1. Romanlarımın, yazım sürec şeffaflaştıran bir kurgusu oldug nu düşünüyorum. Edebiyat bir ülkü bunun g Bu çevir yarlık in kişisel in ratma yo duruyoru yaratıcıl eksik ve yöntem II. Romanlarımda, yaşamın gerç liğini sarsıcı bir dil kullanma özen gösteriyorum. III. Romanın güzelliğinin ona har nan emekle doğrudan bir ş yoktur. Bu parçada sözü edilen yaza yukarıdaki cümlelerden hangile söylemesi beklenmez? ALL A) Yalnız! B) Yalnız II C) Yah D) I ve II E) II ve III 31 P sıradan 31. Bu çe ha A B C

24. (1) Sanata bir beğeni düzeyi yaratma, güzellikleri, yaşamanın kaçınılmaz ögesi sayma, yalnızca onunla yüz yüze olanların beğenisini etkilemez. (II) Kötüye alışmış kişiler, kötü ürünlerle karşılaşır; iyiye alışmış kişiler, sürekli olarak daha iyinin ardına düşerler. (III) Güzelliğin, değerlinin söz konusu olduğu yerde gerçek sanatçının yetişmesi de söz konusudur. (IV) Onu yaratanlar da yeni güzelliklere, sonsuz doğrulara yönelirler. (V) Örneğin Hugo'yu yaratmayanın Camus'u, Cervantes'i yaratmayanın Unemuno'su, Marlovo'u yaratmayanın Shakespeare'i, Goethe'yi yaratmayanın Thomas Mann'ı olmaz. Bu parçada numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturması için aşağıdakilerden hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? A) I ve III D) II ve V 607 B) II ve III E) III ve IV JU C) II ve IV Diğer sayfaya geçiniz.

(1) Bildiklerimizin aşağı yukan %80'i dinleme yoluyla kazanılmaktadır. (II) Bazı öğrenciler normal dinleme becerisine sahipken bazıları kulak rahatsızlığından veya dinleme sürecinde uygun modellerle karşılaşma fırsatı bulamadıklarından dinleme becerilerini yeterince geliştirememiş olabilirler. (III) Öğrenciler arasındaki bireysel farklılıkları da unutmamak gerekir. (IV) İlköğretim okullarında dinleme, ağırlıklı olarak sadece öğretmen veya başka bir yetişkinin konuşmasına dayandığı için çocuklar pasif bir konumda kalmakta ve öğretimden yeterince yararlanamamaktadırlar. (V) Dikkat eksikliği, hiperaktiflik, beyinle ilgili özel sorunlar da dinleme yetersizliklerine yol açabilir. Bu parçanın anlamsal bütünlüğü aşağıdaki değişikliklerden hangisiyle sağlanabilir? A) III. cümle V.den sonra gelmeli. B) II. cümle ile IV.sü yer değiştirmeli. C) I. cümle ile IV.sü yer değiştirmeli. III. cümle ile V.si yer değiştirmeli. E) II. cümle IV.den sonra gelmeli.

6. (1) Bizim romanlarımızda bizi, yaşadıklarımızı ve yaşamakta olduklarımızı arıyorum. (II) Bu ara- da bizi, eski romancılarımızda neden çok daha fazla, genç romancılarımızda ise neden giderek azalan ölçüde bulabildiğimi kendi kendime soru- yorum. (III) Romancılığımızda ithal malı sorun- lar, bize özgü olanlar karşısında neden ağır ba- sıyor? (IV) Bu sorunun yanıtını gittikçe daha çok düşünüyorum. (V) Bazen buna cevap bulsam da üzüldüğümden hemen başka bir şeyle meşgul ediyorum kendimi. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangi- sinden sonra "Beni kendi toplumum ilgilendiri- yor." cümlesi getirilirse paragrafın anlam bü- tünlüğü bozulmamış olur? C) III. B) II. D) IV. E) V.

TURKCE TESTİ z duygu bir aras una göre z etkiler karbon- onin se- hizla ra- bireyle- esi kan e katkı Conhid- un bir er için nucu kolo- nesa- soy- Pri Yayınları 31. Aşağıdakilerin hangisi "Öykülerimde ve romanlarımda, gör. düklerimi bir ayna gibi yansıtmam; kendi yorumlarımı da işin içine katarak yeniden şekillendiririm." diyen bir sanatçıya ait olabilir? A) Kapıyı çaldı. Bir süre kapının önünde bekledi. Arada si- rada saatine bakıyor, gözlerini kapıdan ayırmıyordu. Ka- pryi kimsenin açmadığını görünce caddeye doğru yürüdü. B) Üzerinde kirli bir gömlek, eski bir pantolon, ayağında yırtık bir spor ayakkabısı bulunan adam gözlerini ovuş- turdu, gerindi, yavaş hareketlerle yerinde doğruldu. Yanı başındaki kasketini siperliği arkaya gelecek şekilde başı- na geçirdi. C) Herkes ona bakıyordu. O ise insanların alaycı, küçüm- seyici bakışlarına aldırmadan masasının başına geçti. Sinirden olacak, elleri titriyordu. Karmaşık düşünceler geçiyordu aklından. Çekmeceden çıkardığı istifa mek- tubunu sunmak için müdürün odasına yöneldi. D) Öğleüzeriydi. Rıhtım Caddesi ile İzzettin Sokağı'nın ke- siştiği köşedeki yüksek yapının üst katlarında bir büro- nun kapısı açıldı, içeri bir adam girdi. E) Büyük bir salondu burası. Yola bakan pencerenin önün- de uzun bir yemek masası ve masanın etrafında sekiz sandalye vardı. Eski, ahşap oyma mobilyalardı bunlar. 3

(1) Kimileri edebiyat tarihçilerini tarihçi; kimileri ise edebiyatçı olarak nitelendirir. (II)Tarihçi diyenler, onların asıl işlerinin tarih olduğunu, bunun içinde edebiyatın da yerinin olduğunu; edebiyatçı diyen- ler ise tarihçi olsalar edebiyatı nasıl yazacaklarını bahane olarak öne sürerler. (III) Ancak her iki ta- raf da bir şeyi göremediğinin farkında değil. (IV) Bu noktada ayrım yapmak çok zor. (V) Dolayısıy- la bana göre bunlar hem edebiyatın hem de tari- hin inceliklerini bilen insanlar. Yani hem tarihçi hem edebiyatçıdırlar. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisin- den sonra "Edebiyat ve tarih birbirine o kadar ya- kın ki!" cümlesi getirilirse paragrafın anlam bü- tünlüğü sağlanmış olur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

3. Öykünün romana göre kısa olan yapısı ve şiire göre anlam açıklığıyla modern insanı rahatlıkla yakala- yabilecek bir tür olduğunu düşünüyorum. Yani öykü, kısa ve yoğun yapısı, anlam açıklığı ve gündelik ha- yata denk düşen yalın, dolaysız anlatım ile modern insanın beklentilerine cevap verebilecek bir özelliğe sahiptir. Ayrıca öykü, modern insanın ritmiyle, tem- posuyla ve yaşadıklarıyla örtüşen bir türdür. Bu parçada öykünün hangi yönü üzerinde du- rulmaktadır? A) Öyküyle roman arasında şiirle öykü arasındaki aynı türde bir fark olduğu B) Öykünün romandan ve şiirden bazı özellikler alarak günümüz insanını etkilediği Öykünün diğer türlere göre daha iyi bir anlatıma sahip olduğu DÖykünün yapısı gereği romana da şiire de ben- zemediği E) Öykünün yapısıyla modern yaşamın örtüştüğü

7. Her insanı anlatmaya teşvik etmek ve onu içtenlikle dinlemek, onları duygulandırır ve dostluğu güçlen- dirir. Çünkü hepimizin şu veya bu zamanda bir din- leyiciye gereksinimi vardır. Hatta çok zaman çekti- ğimiz üzüntü ve sıkıntıların asıl nedeni, bunları an- latabileceğimiz, bizi dinleyecek bir arkadaş bulama- mamızdır. Bu parçada savunulan düşünce aşağıdakiler- den hangisidir? A) Insanın kişisel gelişimi için mutlaka konuşmaya teşvik edilmesi gerekir. B) Dertlerimizi paylaşacak birini bulduğumuzda asıl mutluluğu o zaman elde ediriz. C) insanlar dertlerini ancak bir yoldaşıyla konuştu- ğunda çözümler, dertlerini anlattığı için rahatlar. D) Bazen sıkıntılarımızı anlatmak için bir dinleyici- ye ihtiyacımız vardır. EÇektiğimiz üzüntülerin temel kaynağı arkadaş- sızlıktır.

4. ---- Gelişmekte olan bir ülkenin bu hizmeti istendi- ği gibi yapması beklenemez. Bu hizmet, başkaları- ni düşünmeyen belirli bir varlıklı kesime de bırakıla- maz. Bu, toplumsal dayanışma duygusunu zorunlu kılan bir hizmettir. Hasta olduğumuzda bizi iyileşti- rebilecek bir sağlık hizmeti istiyorsak sağlık hizmet- lerine toplum olarak şimdiden katkıda bulunmak zo- rundayız. Bu parça aşağıdakilerden hangisiyle başlatıl- dığında ana düşüncenin gerekçesini içermiş olur? A) Herkes kendi bağını kendisi kesmek durumun- da olduğundan sağlık hizmeti tam alınamamak- tadır. B) Bizler toplum olarak sağlık hizmetlerinden tam olarak yararlanmıyoruz. C) Bazen sağlık hizmeti almaya tek kişinin gücü yetmez. Sağlık D) Sağlık hizmeti, öncelikli olduğu kadar pahalı bir hizmettir; bina, teknik araç ve yetişmiş eleman ister. E Sağlık hizmetlerinin alınmasında ilgililer katkıyı ne yazık ki tam olarak yapmıyor. 55