Anlatım Biçimleri Soruları

6. "Ezberlemek, bilmek değildir." Montaigne Batı düşün- cesinin önemli kaynaklarından biri olan bu sözü söy- leyeli neredeyse dört yüz yıl oldu. Orta Çağ'ın eğitim ve öğretim sistemine karşı bir isyan bayrağıydı bu söz. Kara kitapların, kalıplaşmış bilgilerin yenileşme- sini, yaşayıp gelişmesini istiyordu Montaigne. lyi ka- fa, dolu kafa değil, işleyen bir kafaydı onun için. Bu parçaya göre Montaigne'in savunduğu düşün- ce aşağıdakilerin hangisidir? A) Bir alanda bilgi sahibi olmakla o bilgiyi başkalarına kazandırmak farklı şeylerdir. B) Eğitimin amaçları arasında kişiyi sosyal yaşama bazırlamak da olmalıdır C) Bilgilerin sorgulanmadan, olduğu gibi ezberletil- meşi çabuk unutulmasına sebep olur. Eğitim, kişiye sorgulama, eleştirel düşünme yetisi kazandırmalıdır. E) Bilgilerin eksik öğretilmesi ile öğretilmemesi ara- sında hiçbir ayrım yoktur. x 13

latimil Soru Bankası ITASI METODU 12. Tom Robbins'in külliyatı, birtakım ortak temalar üzerinden oluşmaktadır. Kurt Vonneguet gibi postmodern edebiyatın önemli temsilcileri arasında yer alan Robbins, modernlik çıkmazını, insanın doğadan kopuşunun yaratmış olduğu açmazları eleştiriyor. Katı pozitivist bir bakış yerine mistik olanı, duygularla hareket etmeyi öne çıkartıyor. Bunun için de romantik aşk çok kıymetlidir. Absürt ve hiç alışık olmadığımız türden bir aşk romanı olan Ağaçkakan'da Robbins, aşkın olanaklarını masaya yatırıyor. Ulusların olduğu gibi âşıkların da kendi kaderlerini tayin etme hakkının olduğunu vurguluyor. Modern hayatta rasyonaliteye ve çıkar ilişkilerine indirgenmiş aşkın kalıcı olabilmesinin tek koşulunun aşka ölümüne sahip çıkmak olduğunu hatırlatıyor. Ne kadar imkânsız görülse de görülsün, birini gerçekten seviyorsanız o duyguların muhakkak peşine düşmenin gerekliğini vurguluyor. Neticede katı gerçeklikle inşa edilmiş hayatlarımızda bir tek saf duygularımız kalmıştır. Bu parçadan aşağıdaki soruların hangisine yanıt bulunamaz? A) Robbins, hangi sanat akımına bağlıdır? B) Romantik aşk niçin önemlidir? C) Robbins'in eleştiri konusu nedir? D) Ağaçkakan'da neden bahsedilmektedir? E) Ulusların ve âşıkların kaderi aynı mıdır?

th ndig digin nin pos po vaka n, Oxf St-tr ret eni ve muz kile 11. Sürrealizmin son büyük temsilcisi olan Octavia Paz; Çamurdan Doğanlar adlı eserinin "Kendisine Karşı Gelenek" bölümünde geleneğin, zinciri kırıp sürekliliği kesintiye uğratan şey olup olmadığını sorgular. Bunun sonrasında da modernin nasıl gelenek olabileceği sorusunu cevaplar. Modern- liği günün geleneği olarak gören Paz'a göre her (söz dalaşçı) bir gelenektir. Yazar, bu değiştiren ne olursa olsun modernlik, değiştiren polemikçi ve polemikçi geleneğin kısa bir süre sonra yine modernliğin anlık bir tezahürü olan başka bir ge- leneğe yerini bıraktığı hususuna dikkatleri yöneltir. Gelenekten bahsederken onun modernlik ile olan ilişkisinden yola çıkan Paz, dolayısıyla modernliğin özelliklerinden de bahsetmiş olur. Modernliğin hiçbir zaman kendisi olmadığını, onun her zaman ötekiyi temsil ettiğini vurgular yazar. . Bu parçada Octavia Paz ve eseriyle ile ilgili düşüncelerini dile getiren bir eleştirmenin gözlemleri arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz? A) Çamurdan Doğanlar kitabının her bölümünde farklı konular işlendiği B) Kitabın bir bölümünde gelenekle ilgili sorulara cevap arandığı C) Modernliğin bir süre sonra geleneğe dönüşeceğinin dile getirildiği D) Gelenek ve modernliğin bir arada ele alındığı E) Modernliğin mutlaka bir değişimi beraberinde getirdiği Metot Anlatımlı Soru Bankası Paragrafin Şifresi

20. (1) Batı etkisindeki çağdaş Türk şiiri eskiyi yok sayarak, eskiden gelen her şeyi silip atarak gelişmedi. (II) Kısa sürse de eskiye karşı zorlu çıkışların yapıldığı, geçmişin küçümsendiği dönemler olmadı değil. (III) Ama çağdaş şiirimiz, edebiyatımızın çok daha eski dönemlerinin güzel ürünlerinden, güçlü ustalarından zaman zaman etkilendi. (IV) Sanatçılar, divan edebiyatı ve halk edebiyatının kimi unsurlarını eserlerine bazen örtülü olarak bazen de açıkça taşıdı. (V) Hatta bunların arasında çağdaşlıklarından hiçbir şey yitirmeden divan şiiri tarzında yazmayı deneyenler de oldu. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Eski şiire özgü üslubun çağdaş şiirde kullanılıp kullanılamayacağı konusunda tartışmalara girdi." cümlesi getirilebilir? A) I B) II C) III DIV E) V E

Eserlerimi bir tabloya benzetecek olursam bu tabloda ferdî rengimin ağır bastığını söyleyebilirim. Bu, okurlarımın renklerini hiçe saydığım anlamına gelmiyor elbette. Çünkü dünya üzerinde sayısız rengin var olduğunun bilincindeyim. Hatta okur sayısı kadar çok renk olduğunu ve her rengin özgün güzellikler taşıdığını biliyorum. Ne var ki eserlerinden kendi bireyselliğinin taşmasını istemek, bir sanatçının en doğal hakkı. Üstelik ben, bunu çok taşırmadığıma da inanıyorum. Bu parçada geçen "ferdi rengi ağır basmak" sözünü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Bireysel temaları işlediği eserlerinde daha başarılıydı. O, eserlerinde kendi his ve fikirlerini öne çıkaran bir hikâyeciydi. C) Şiirlerinin yanı sıra öykü ve romanlarında da toplumsallık belirgindi. Romanlarında kendi düşüncelerini kahramanları aracılığıyla vermiştir. E) Realist romancılar, romanlarını öznel bir yaklaşımla kaleme alırdı.

10. İnsan ruhunun derinlerine inen, kök duygularına daya- nan nitelikli her sanat eseri er geç tanınır. Her memle- ketin tarihinde, zamanlarında değer görmemiş yetkin sanatçılara rastlanır. Denebilir ki Baudelaire'in şiirleri nay kendi zamanında başka bir iklimin çiçekleri gibi karşı- blanmıştı. O gün onlara şer çiçekleri gibi bakılabiliyor- du ama Baudelaire'e bugün dünden çok büyük ve iç- nehoten bir şair olarak bakılmaktadır. Aynı biçimde büyük İngiliz şairi Donne da İngiliz edebiyatındaki yüksek ye- arini bu yüzyılda hatta ancak savaştan beri almıştır. De- mek istediğim şudur: ----. Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşa- ğıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Bazı sanatçılar hiçbir zaman hak ettiği üne kavuşa- maz B) Zamanında değeri bilinmeyen niteliksiz sanat ese- ri bile ileride çok büyük üne kavuşur Sheep C) İnsanı konu alan her sanat yapıtı, zamanla insan- lardan hak ettiği değeri görecektir D) Halk kitlesinin zevki, gerçek sanat eserine değerini vermekte gecikebilir ama vermezlik etmez E) Döneminde göklere çıkarılan birçok yapıt, kısa sü- re sonra tarihin tozlu raflarındaki yerini almıştır

33. 1968'de Ontario'da evimin bahçesinde otururken gökyü- zünde parlak bir ışık gördüm. Bunun bir uydu olduğunu anladım. Berbat bir matematik öğrencisiydim, lisedeki ilk yılımdan itibaren matematikte hep zorlanmıştım. Ama bilim ve uzay konusu çok hoşuma gidiyordu. O yüzden hemen gördüğüm uydunun yörüngesini hesaplamaya çalıştım. Nasıl olduysa o çürük matematiğimle on ikiden vurmuştum. Ertesi gün uzay aracı tam da hesapladığım yerdeydi. Daha sonraları bunun NASA'nın ilk iletişim uydularından Echoll olduğunu öğrendim. Uyduyu tanımanın üzerimde büyük bir etkisi oldu. O günden beri hayatımın büyük kısmını bah- çemde, amatör bir uydu gözlemcisi olarak geçiriyorum. Kendisinden böyle söz eden biri aşağıdakilerden hangi- siyle nitelendirilebilir? A) Öz eleştiri yapabilen - meraklı B) Araştırmacı inatçı C) Doğasever - duygusal Şüpheci - içe dönük B Tutk E Tutkulu - işinin uzmanı L G

1. Son yıllarda meydana gelen teknolojik gelişmeler ve endüst- rileşme hava kirliliğinin artmasına neden olmuştur. Otomo- bil üretiminin artması ve bunlarda petrolün kullanımı, fab- rika bacaları ve kimyasal hesne üreten imalathaneler hava kirliliğini artıran unsurlardır. • Hava kirliliğinin büyük bölümü, yanma reaksiyonlarından kaynaklanmaktadır. Karbon ve hidrojen moleküllerini kap- sayan petrol ürünleri yakıldığında karbondioksit ve su olu- şur fakat bütün yanma gerçekleşmediğinde karbonmonok- sit gibi insan sağlığı için çok tehlikeli gazlar ortaya çıkar. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Farklı anlayışların aslında birbirini desteklediğini göstermek- tedir. inst B) iki farklı konuya ilişkin ortak bir görüş olduğunu vurgulamak- tadır. Aynı olguyu farklı yönleriyle değerlendirip ele almaktadır. DAynı görüşü pekiştirmeye yönelik farklı örnekler sunmaktadır. E) Farklı biçemler kullansalar da konuyu benzer nedenlerle açık- lamaktadır.

6. Genç bir sanatçı olarak ortaya çıktığınızda şiirinizle ilgili eleştiriler sizin edebiyat portrenizi çizer. Yani si- zin edebî kimliğinizi, kişiliğinizi oluşturmaya başlar- lar. Kısacası sizin için bir elbise biçerler. Bu, bilinen bir durumdur. Yalnız bir süre sonra o biçilen elbise sanatçıya dar gelmiyorsa bir sorun var demektir. Bu parçada geçen "biçilen elbisenin sanatçıya dar gelmesi" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? 110 A A) Sanatçı hakkında yanlış değerlendirmeler yapıl- masi f B) Sanatçının kendini olduğundan farklı gösterme- ye çalışması Sanatomin kendini sürekli geliştirmesi D) Sanatçıdan, başka türlerde de yazmasının bek- lenmesi Q ÖZDEBİR YAYINLARI E) Eleştirmenlerin sanatçının değeri üzerinde uzla- şamaması O 1-A 2-D 3-E 8. $ 1 9

22. (1) Yaşamının ilk yıllarında anneyle kurulan iletişim, çocuk- ta güven ve güvensizlik duygularının oluşmasına neden olur. (II) Anne bebeğin isteklerine karşı duyarlıysa, sürek- li ve tutarlı biçimde ihtiyaçlarını karşılıyorsa, bebekte gü- ven duygusu gelişecektir. (III) Anne, bebeğin etkileşime girme isteklerini reddediyorsa ve ihtiyaçlarına zamanında cevap vermiyorsa bebek güven duygusundan yoksun ka- lir. (IV) Bebekle annesi arasındaki ilişkiden doğan güven duygusu, onun gelecekte diğer insanlarla kuracağı ilişki- lerin temelini oluşturur. (V) Böylece kendine ve çevresine güvenmeyen bireyler yetişir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi ikisi yer değiştirilirse anlam bütünlüğü sağlanmış olur? A)II ve III B) I ve III C) III ve IV D) Il ve V E) I ve V

MEC Birçok şe ayı yapar gesine iz Kulesi'ne anir bi bir kert Bundan Man bir ant a zellikle Aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Italo Calvino, pek çok yapıtında olduğu gibi "Marcovaldo ya da Kentte Mevsimler de de tuhaf ve çocuksu özellikler taşıyan bir kahramanla çıkıyor karşımıza. (i) Kahramanını anlatımındaki sadelikle sarmalayarak büyülü bir dünya yaratıyor ve bu dünyanın eksenine bir insanlık durumunu yerleştiriyor. (III) Insanın insanla ve doğayla kurduğu ilişki, okuyucunun dünyasında görünmeyen pek çok ayrıntıys nür kılmayı hedefliyor. (IV) Dilde sadeliği özellikle tercih görünür gorriak eden yazar, karakterlerinin çocuksuluğunu ve yarattığı dünyanın içtenliğini sözcükleriyle de doğrulayarak bambaşka bir insanlık durumuna yoğunlaşıyor. (V) Kahramanlarının dünyası, olasılıklardan çok uzak görünse de her zaman hayatın olasılıklarıyla kesişmeye hazır, bizleri bekliyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilerden hangisi yanlıştır? A) 1. cümlede karşılaştırma yapılmışır. B) II. cümlede öznellik söz konusudur. C) III. cümlede bir amaç belirtilmiştir. D) IV. cümlede örnekleme yoluna gidilmiştir. E) V. cümlede koşula bağlı bir durumun geçersizliği açıklanmıştır DO buna bahn 2 1. Ayrıntıları somutlama yoluna gitme II. Etkileyici bir anlatıma sahip olma III. Çocuk kahramanlar ekseninde yoğunlaşma X Bu parçaya göre yukarıdakilerden hangileri italo Calvino'nun özelliklerinden biri değildir? A) Yalnız I B) Yalnız il C) Yalnız III 3-4. sorulan aşağıdaki Zaman.clur. günler birbiris ağır akar ki durmuş gibi g de bakarsiniz her şey des bile kalmaz. Günler deği taş üstünde birakmaz ge dünya, yüzyilda değiştic canlı cansız bütün varl ifade eder. Bin için ölür odunun ölümü, ateşin 3. Bu parçadaki al 1. Düşüncem II. Bir durum III. Tahmin e özelliklerinden A) Yalnızl B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve Il E) II ve III 4. Bu pa özdey A) Za B) H C) D)

eskopla- amanda dâhil ol- Herden 3. Şiir bir anlaşma aracı değildir. Bütün bu nedenlerledir ki; - imge-şiirin olmazsa olmazlarından biridir. Octavia Paz'ın dediği gibi "imge, ifade edilmez olanı ifade eder” Çünkü söylediğim gibi; şiirsel dile şair; günübirlik dili önce eğerek, sonra kırarak, sonra da parçalayarak ulaşır. Bu parçada altı çizili sözlerle ne anlatılmak istenmiş- tir? A) Halkın kullandığı dili halktan uzaklaştırıp değiştirmek B) Günlük dilden uzak, anlaşılması zor dizeler oluşturmak C) Konuşma dilindeki kelimelere yeni anlamlar kazandır- mak D) Dili değiştirerek ortaya yabancı yeni bir dil koymak. E) Şiirsel dili oluşturmak için günlük dile zarar vermek.

eden k m. Bir diği ağı 7 3. Sanatçı, sürekli bir alışveriş içindedir. Öyle ki bir eliyle önceki günü yoklar, öbür eliyle de bir sonraki günü arar. Böylece günün yakın sınırları içinde bir hesaplaşmayı sürdürür. Açık denizde yerini bulmak isteyen, bunun( için de ardını önünü kollayan bir gemi gibidir sanatçıl O, dünden kalan değerleri tartmak, bugünden yarına nelerin aktarılabileceğini anlamak ve bu değerlerden açığa çıkmamış olanların en iyilerini bulup gün yüzüne boring çıkarmak ister. 2020 Bu metinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 5. A) Benzetmeden yararlanılmıştır. B) Karşılaştırma yapılmıştır. e) Devrik cümle bulunmamaktadır. D) Nesnel yargılara yer verilmemiştir. E) Öznel yargılar vardır.

5. (1) Keyifsizliğe, karamsar bir ruh hâline karşı harekete geçmek, aklın mantığın işi değildir. (II) Bu konuda onun elinden bir şey gelmez. (III) Gerekli olan şey, insanın kendi tavrını değiştir- mesi ve duruma en uygun olan hareketi yapma- sıdır çünkü bizi hareket ettiren kaslarımız, bede- nimizin söz geçirebileceği biricik bölümleridir. (IV) Gülümsemek, omuz silkmek, kaygı ve tasaya karşı başvurduğumuz bir davranıştır. (V) Kaygı ve tasa, hayatımızı cehenneme çeviren ruh hâlleridir. (VI) Bu derece kolay olan bu davranışların çarçabuk kan dolaşımını değiştirdiğini gözden kaçırmamalıyız ama sabırsızlık içinde bulunan bir kimse, böylesi kayıtsız bir tavır takınmayı aklından bile geçirmez. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? AH BIV (C)VD) VI -E) VII II. III. I

Lisesine 23. I. Araştırmanın başında yer alan Maria Blasco, "Bu araş- tırmanın sonuçları bize "normal, ölümlü bir hücreyi, ölüm- süz bir hücreye" çevirebileceğimizi gösterdi." diyor. II. Bunun özenli ve dikkatli bir biçimde kullanılması duru- munda, insan yaşamının da uzatılabileceği konusunda yardımcı olacağını kaydediyor. III. Bunu ispatlamak için de laboratuvar fareleri üzerinde de- neyler yaptılar ve telomeraz düzeyleri 10 kat arttırılmış olanların, normallerinden yüzde 50 daha uzun yaşadık- larını gördüler. IV. İnsan yaşlandıkça hücreleri bölünüyor ve ölüyor. V. İspanyol bilim adamları, hücrelerdeki bu ölümlerin azal- tılması için vücudun doğal telomeraz düzeyini arttırmak gerektiğine dair bir teori geliştirdiler. Yukarıda verilen cümleter anlamlı ve kurallı bir bütün oluşturacak şekilde sıralandığında hangi cümle baştan üçüncü olur? ÜRKÇE B) II D) IV E) V 50

6. (Bu memleket niçin bizim, dört yüz atlıyla Orta Asya'dan gelip fethettiğimiz için mi? (1) Boyle diyenler gerçekten benimsemiyor, ana yurt saymıyorlar bu memleketi; gur- bette biliyorlar kendilerini yaşadıkları yerde. (Hititler, Frigyalılar, Yunanlılar, Farslar, Romalılar, Moğollar da fethetmişler Anadolu'yu. (V) Ne olmuş sonunda? Anadolu onların değil, onlar Anadolu'nun mali olmuşlar. (VI) Söylemem o ki bu memleket bizim oldu- ğu için bizim, fethettiğimiz için değil. (VII) Aramızda dışarıdan gelenler olsa bile kaynaşmış hepsi. (VIII) Fetheden de biziz artık, fethedilen de eriten de biziz, eriyen de. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümle ile başlar? A) III B) IV C) V D) VI E) VII