Anlatım Biçimleri Soruları

AR 6. Fotoğraf çekme üzerine değişik görüşler ve düşünceler vardır. Söz gelimi bir fotoğrafçı fotoğrafın belgesel değil, sanatsal, sezgisel ve şiirsel yanlarının olduğunu söylüyor. Bir başkasıysa fotoğrafın, dünyamızın hem görsel hem de düşünsel izdüşümü olduğunu belirtiyor. Bu açılardan bakıldığında fotoğraf çekerken neyi anlatmak istiyor ve ne hissediyorsak ona bakan da aynı şeyleri hissetmeli. Bunu yaparken ışık bize yardımcı olacaktır. Örneğin şu gördü- ğünüz deniz manzarasını çekerken sadeliği, sessizliği anlatmaya çalıştım, istedim ki insanlar bu fotoğrafa ba- karken kendini oradaymış gibi hissetsin, biraz rahatlasın. Bu fotoğrafı çekerken akşam ışığı bana gereken desteği verdi. Siz de önceden düşünün, çerçeveleme yaparken görüntünün, düşündüklerinizi yansıtması için çaba harca- yın. Bu parçadan fotoğrafçılıkla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? A) Işlevsellik açısından farklı boyutları olduğu BYararlanılan ve göz önünde bulundurulan temel etke- nin ne olduğu C) Görüntülerin, algılayışımızın bir yansıması olduğu DYaşamın birbirini izleyen evrelerine tanıklık ettiği n Görüntüyü saptamanın incelikli bir iş olduğu (2010-KPSS) 9. Bol An etk ve ku re A m iz B h

Bir mühendisi, bir şairi, bir doktoru, hatta ismini bile ömrü- nüzde işitmediğiniz herhangi bir mesleğe mensup birini, hiç anlamadığınız bir işinden dolayı beğenir gibi olunuz. Der- hal bütün faziletler sizindir: Hayırseversiniz, zekisiniz, se- vimlisiniz, terbiyelisiniz; ilminize, irfanınıza hiç diyecek yok! Ağzınızdan düşürüverdiğiniz küçük ve mürai bir övmeye karşılık sırtınıza geçirilen tantanalı altın hil'ati bir an içinde kaybetmemek ve yağmur altında bir çıplak gülünçlüğüne düşmemek istiyorsanız, sakın sözünüze en ufak bir ihtiyat kaydının gölgesini düşürmeyiniz. İşte rahat yaşamanın düs- turu! Halbuki her fikir otlağından, topal ve yaralı bir hay- van gibi, sopa ile, taşla, tekme ile uzaklaştırılan münekkit, hakikatte, insan zekasının en tesirli hizmetkarlarından biri- dir. Gelecek şafaklara doğru yürüyen kafilenin ta önünde, ümidin bayraklarını dalgalandıran onun koludur. Herhangi bir sahada insanı artık daha ileriye gitmekten vazgeçmiş görenler, bilmeyerek, onu hayvan seviyesine indirmek is- teyenlerdir. Münekkit ise, her beşeri marifetin hala gelişti- rilmeğe muhtaç olduğunu bağırmakla, her sabah, insana hayvan olmadığını hatırlatıyor. 4. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsanlığın gelişmesi için eleştirinin önemi bilinmelidir. B) Insanların birçok eksik yönü olsa da insan değerli bir varlıktır. Her insan övülmekten aynı derece hoşlanır. Övgüye layık insanların iyi belirlenmesi gerekir. E Hayvanların yaptıkları bazı hareketleri insanlar yapamaz.

14. Kendimi anlatma konusunda hem bonkör hem de iktisatlı davranırım. Bonkörlüğüm, kendimi çokça anlatmamdan geliyor. Bu konuda çok samimiyim ama. İktisatlı olmam da "ben, ben" diye başlayan cümleler kurmak istemememden kaynaklanıyor. Karşımdaki insana kendimi 61 doğrudan anlatarak onu sıkmak istemem. Bu tekniği bulmak, oturmak için çok çaba ivea gösterdim. Benim bir eserimi okuduğunuzda aslında beni okursunuz ama beni hiç duymazsınız bu sırasında. Bu parçanın yazarı için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Her eserinde yeni teknikler denediği au B) Karşıt duyguların etkisinde kaldığı SC) Alçakgönüllü bir yapısı olduğu 60100 DY Didaktik üsluptan kaçındığı E) Kişiliğini eserlerine sindirdiği 1 1 1 1 1 1 16

Paragraf Tamamlama Konya'ya 9. Konya, tam bozkırın çocuğudur. Onun gibi kendini gizleyen esrarlı bir güzelliği vardır. - hangi yoldan girerseniz girin sizi bu serap düşüncesi karşılar. Çok arızalı bir arazinin arasından ufka daima bir ışık oyunu, bir rüya gibi takılır. Serin gölgeleri ve çeşmeleri susuzluğumuza uzaktan gülen bir rüya, yolun her dirseğinde siline kaybola büyür, genişler ve sonunda kendinizi Selçuklu sultanlarının gölgesinde bulursunuz. Sağlam ruhlu, kendi başına yaşamaktan hoşlanan, dışarıdan gösterişsiz, içten zengin Orta Anadolu insanına benzer. Onu yakalayabilmek için saat ve mevsimlerine iyice yaklaşmanız gerekir. Anlam akışı gözetildiğinde bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (A) Çeşitli güzergâhlar takip edilerek bu şehre ulaşmak mümkündür. Y BÖyle gizli bir güzelliktir ki bu ancak ona gönülden bağlanana kendini açar. Yerleşimi dümdüz bir ovaya alabildiğine yayılmıştır. D) Bozkır, kendine bir serap çeşnisi vermekten hoşlanır. Ancak içinde yaşayanların algılayacağı ve hayatlarına sindireceği bir güzellik duygusudur bu.

cak belli yazarların eserleri ile ilgili eleştiriler yap- ması alaob teE) Eleştirilerini içten ve yalın bir anlatımla oluşturması nintem leloned nhalolmus gimnamun blabriedu 4. Erguvan mevsimi geldi, Boğaz'ın erguvanları coştu. Ma- hallemizdeki erguvan, kupkuru susuyordu. Sabah ak- nşam bakiyor, bir hayat belirtisi bekliyordum. Bir şey oldu Febs buna, dedim, kuruyup kaldı. Evet, bir şey olmuştu. He- ovirmen arkasında eski, ahşap bir ev vardı. Onu yıktılar, ye- ensori bomboş şimdi. O güzelim deli ağaç, o coşkulu ergu- Ovan, yığıntıların önünde kalakalmış! Üstelik büyükçe bir Sodalını da insanın kolunu burar gibi burmuşlar, kurumuş. asb Belki köküne, gövdesine de bir şeyler oldu, incittiler. Bel- ski hınzırın biri tutup zararlı bir şey döktü dibine, kurusun By istedi. Belki de hiçbir şey olmadı. Kimse dokunmadı da ve o kahirlandi kendi kendine. Gönülsüzlendi.ud siz -min Bu sözleri söyleyen kişi, aşağıdakilerden hangisi ile nitelendirilebilir? Hayata karamsar bakar.lain B Carpik kentleşmeye karşıdır. Çevreye ve yaşama duyarlıdır. (D) Cevreye olumsuz bakış çısıyla bakmaktadır. Çevresindeki kişileri yakından izlemektedir. 103

ürkçe de kolay nemli Jari hi Kul n TYT Sirayet, genellikle tıp alanında kullanılan terimsel bir kelimedir. Yayılma, dağılma gibi anlamlarının dışında daha çok hastalıklar için kullanılan kelime; bulaşma, başkalarına geçme anlamında kullanılır. "Verem, öksürük ve hapşırık gibi yollarla kolaylıkla sirayet eder." şeklinde cümlede kullanmak mümkündür. Bildiğimiz "can" kelimesi ile tırmalayan anlamına gelen "hıraş" kelimelerinden oluşmuştur. Anlamını bilmeseniz bile duyduğunuz anda bir hüzün hissi uyandıran "Canhıraş" kelimesini sıkça kullanırız. Misal "Öyle canhıraş feryatlar kopuyordu ki..." Bu iki parçayla ilgili olarak 1. Düşünceyi geliştirmek için örneklemeye başvurulmuştur. 32. • Anlatmaya bağlı metinlerden alınmıştır. Açıklayıcı anlatım biçimine başvurulmuştur. IV. Hayali unsurlarla anlatım zenginleştirilmiştir. yargılarından hangisine ulaşılabilir? A) Yalnız L B) I ve II D) II ve E) III ve IV C) Avell

; 3. • Okul-aile iş birliği sürecine dair veli ve öğretmen görüşle- rinin belirlenmesi amacıyla bir araştırma yapılmıştır. Araş- tırmaya katılan veliler, bu alanda yetersiz toplantı yapılma- sından ve okullarda yapılan veli toplantılarının sadece not aktarımı yönünde gerçekleştirilmesinden yakınmıştır. ● Aile faktörünün çocuğun eğitimindeki etkisi dikkate alın- dığında eğitimcilere, ailelerin eğitim sürecine katılımları- nın sağlanması ve ailelerle iş birliği yapılması konusunda önemli görevler düştüğü göz ardı edilmektedir. Bu konuda yapılacak çalışmalar sayesinde çocuğun çevresinde onun eğitimini destekleyen bir çevre oluşturulması ve onun bütün- cül gelişiminin sağlanması mümkün olacaktır. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nebilir? A) Farklı üsluplar kullansalar da konuyu benzer nedenlerle açıklamaktadırlar. B) Aynı olguyu farklı yönleriyle değerlendirip ele almaktadır- lar. C) Iki farklı konuya ilişkin ortak bir görüş olduğu vurgulanmak- tadır. D) Aynı konuyla ilgili uygulamadaki yanlışlık ve eksiklik tespit edilmiştir. E) Farklı görüşlerin aslında birbirini desteklediğini göstermek- tedirler.

Inkası 13. İlk defa Eski Çağ'da MÖ 3. yüzyıl başlarında kullanılmaya başlanan coğrafya terimi, ortaya çıktığı tarihten itibaren 19. yüzyılın sonlarına kadar genel itibariyle "yerin tasviri" anlamında kullanılmıştır. Bilginin, gündelik hayatta pratik kullanım açısından keşfetme ve tasnif etme yöntemine dayandığı bu süreçte coğrafya, genelde dünyayı ve bölümlerini tasvir etmek şeklinde tanımlanmıştır. Coğrafya biliminde bilginin tasvir, tasnif ve ezberleme dönemini, elde edilen bu bilginin genelleme ve karşılaştırmalara tabi tutulması dönemi takip etmiştir. 20. yüzyılın başlarına gelindiğinde coğrafya, Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerinde problem çözmeye dayanan bir akademik araştırma sahası haline gelmiş ve elyi coğrafyacılar arazi kullanımı ve çalışmalarında ar olduğu kadar küresel konularla ilgili olarak da önemli çalışmalara imza atmaya başlamışlardır. Bu parçada aşağıdakilerin hangisi ya da hangilerinden söz edilmemiştir? migelbite abisilib 1. Coğrafyanın terim olarak tarihsel gelişiminden ve işlevinden II. XX. yüzyılda coğrafyanın inceleme alanlarının arttığından ble wen III. Yakın dönemlere kadar coğrafyanın dünyayı betimlemek için kullanıldığından IV.XX. yüzyılda sadece birkaç ülkede coğrafyanın bir bilim olarak ele alındığından A) I ve IV D) Yalnız IV B) I, II ve IV C) ve III E) III ve IV

18. İkiz metaforuna (simgesine) çok yabancı değiliz. Sinemada ve edebiyatta zaman zaman kullanılıyor. Akla ilk gelen de Orhan Pamuk'un "Beyaz Kale"si. Pamuk'un tarih üzerine yaptığı arkeolojik kazılarının ürünü olan bu kısa romanda 17. yy. Osmanlısından bir hikâye anlatılıyor. Napoli'ye ya- pılan deniz seferi sonrası tutsak edilen Venedikli bir köle, İstanbul'a getirilip satılır. Sahibiyle arasında bire bir ben- zerlik vardır. Zamanla yer değiştirirler. İlim ve fen üzerine sohbetler eden ikilinin yer değiştirme motifi, oldukça çarpı- ci göndermeler içermektedir. Bu roman da Dostoyevski'nin "Öteki" romanı gibi çok ilginç ama bir o kadar da göz ardı edilen bir roman olup Pamuk'un üslubunun yeni yeni ken- dini göstermeye başladığı dönemlere ait bir eser. Bu parçada üzerinde durulan romanın özellikleri ara- sında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Romanın hak ettiği ilgiyi görmediği, B) Alegorik bir anlatımının olduğu C) Xazarının biçem özelliklerini tümüyle yansıttığı Dstü kapalı olarak verilen mesajların ilgi çekici olduğu E) Tarihsel araştırmalardan yararlanılarak yazıldığı 20

2. Anadolu'da özellikle düğün törenleri sırasında göz- lemlenen takı kullanma ve süslenme geleneği bu törenler sırasında kişilerin önem sırasına ve törenin önemine göre değişmektedir. Örneğin, kına gece- sinde gelin süslenmez onun yerine kız evinden- başka bir genç kız gelin gibi giyinir, takılarını takar ve süslenir. Bir genç kızın evlenmeden önce süs- lenmesi hoş karşılanmaz ancak evden çıkacağı gün geçmişte daha çok nazar inancına bağlı olarak gü- nümüzde ise güzel görünme amaçlı süs yapılmak- tadır. Bu parçanın anlatımında, aşağıdakilerden han- gilerine başvurulmuştur? A Öyküleme - Betimleme B) Açıklama - Benzetme Örnekleme - Açıklama D Betimleme - Karşılaştırma E) Açıklama - Betimleme PARAGRAF HIZ SORULARI H 1 Z E R E N K 19

gisl A) I BY II ALK C)/II B) III 18. (1) Okullar, artık televizyon ve siber dünyanın tutsağı hâline getirilmiş çocuklarla dolu. (II) Bu yüzden çocuklarda öğren- me güçlüğü veya dikkat eksikliği gibi sorunlar günümüzde çok daha fazla teşhis ediliyor. (III) Dolayısıyla çocukları okul- larda bedensel ve ruhsal olarak tutmak eskisinden daha zor. (IV) Birçoğu, televizyon ve internetin etkisiyle hıza ve eğlen- ceye alıştırılıyor. (V) Imgelerin hızla değiştiği, egoların şişti- ği, şiddetin sıradanlaştığı, dilin giderek daraldığı bir medya ortamı içindeler. (VI) Modern dünyada başarının, her şeyi meşrulaştıran bir işlevi olduğu çok açık. (VII) Bu yüzden ço- cuklar ders çalışmak, kitap okumak veya düşünmek gibi ya- vaşlık ve dikkat gerektiren eylemleri yapamaz hâle geliyorlar. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? Bron IV C) IV E) D) V E) VI KÖŞEBİLGİ Yayınları

Divan şiirinin gerçekliği yansıtmaması, yaşamdan soyut olması ne demektir? Hangi yazınsal yapıt yaşamın ken- disidir? Divan şiirinin yaşamı yansıtmadığını öne sürenler kuşkusuz, edebiyatla yaşam arasında dolaysız bir bağlan- tvar sanıyorlar. Üstelik Agah Siri Levent bile "mazmunlar ve kavramlar edebiyatı" dediği bu edebiyatın her edebiyat gibi kendi döneminin özelliklerini, zevklerini, sanatsal gelişmelerini, gerçek ve batıl bilgilerini taşıdığını söylüyor, yaşamla ilgisi ne kadar az olsa bile. Anlaşılır gibi değil! Hem yaşamla ilgisi az olacak, hem de kendi döneminin bütün özelliklerini taşıyacak. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak 1. Tanık göstermeden yararlanılmıştır. II. Çelişkili bir durum ortaya konmuştur. III. Soru cümleleriyle konuşma havası oluşturulmuştur. IV. Saptamalara yer verilmiştir. V. Tartışmacı anlatıma örnektir. ifadelerinden kaç tanesi doğrudur? A) 1) B) 2 C) 3 D) 4 E5 8.

13. Ömer Seyfettin, hikâyeciliği meslek edinmiş bir yazardır. Bir fikri savunmak veya yermek için yazdığı Falaka, ço- | cukluğundan aldığı hikâyelerden oluşan Kızıl Elma Neresi, th Türk savaş tarihinden çıkardığı hikâyelerden oluşan Başını Vermeyen Şehit, folklordan ve Anadolu efsanelerin- III den aldığı hikâyelerden oluşan Yalnız Efe, sınır bölüğünde- IV ki gözlemlerine dayanarak yazdığı Bomba, sanatçının en V önemli eserleri arasındadır. Bu parçadaki altı çizili yapıtlardan hangi ikisi yer de- ğiştirirse bilgi yanlışlığı giderilmiş olur? A ve Il D) NI ve V B) I ve III E) IV ve V ▷ Doğru C) II ve IV ▷ Yanlış

Klasikler genelde okur kitaplıklarında okunmak üzere bekleyen kitaplardır, bir diğer yandan okunmadığı şöylendiğinde utanılacak kitaplar olarak da tanımlanabilir, (1) Ancak burada bir parantez açmakta fayda var. (II) Insanların bu kitapların okunması gerektiğini düşünmeler ve zamanı geldiğinde okuyacaklarını hesap ederek bekletmeleri önemli., (II) Nedeni ise bir bilinç, belki de farkındalık meselesidir. (IV) Okurlar, yollarının bir şekilde klasiklerle kesişip yıllardır raflarda beklettikleri kitaplarla didişmek, boğuşmak zorunda kalacaklarının ayırdında olarak alırlar klasikleri kendi kişisel kitaplıklarına. (V) Ancak her ne hikmetse -gündeliğin hayhuyu mu dersiniz ya da güncel kitapların daha cazip gelmesi mi- bir türlü sıra gelmez onlara. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra Daha çok güncelle bir bağlantısı yakalandığında uzanır eller o klasiğe" cümlesi getirilebilir? A) I. B) II. C) III. D) IV. (1) Tarih bizlere genellikle komutanları Zorl E) V.

1. (1) Bu yönetmenimiz ilk filmiyle töre konusuna yepyeni bir pencereden baktığını göstermişti. (II) Bir köyde töreler üze- rinden yaratılan düşmanlık algısının alegorik bir dille işlen- diği film, törelere dair ipuçları veriyordu. (III) İkinci filminde de sinema dünyasında geniş yankılar uyandıran ilk filmine benzer bir tema var. (IV) İkisinde de töre baskısı altında bu- nalan birey ve toplum, baskıya karşı gelmek yerine kendi- ne yeni nefes alma alanları yaratıyor. (V) Her iki film de, yö- netmenin röportajlarından anladığımız kadarıyla, "bugün"e dair tezler ortaya koyuyor. Bir yönetmenden söz edilen bu parçadaki numaralan- mış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A 1. cümlede, ilk filminde töreye farklı bir bakış açısıyla yak- laştığı belirtilmiştir. B) II. cümlede, ilk filminin konusundan söz edilmiştir. C) III. cümlede, ikinci filminin geniş kitleler tarafından beğe- nildiği açıklanmıştır. Iman IV. cümlede, iki filminin ortak bir yönünden söz edil- miştir. E) V. cümlede, filmlerinde günümüze yönelik düşünceler ileri sürdüğü belirtilmiştir. ead id yol.md som o Trubusunel xoa dided 118

6. Yazarın bu kitabı, eleştirmenler tarafından beğeniyle kar- şılanmasının yanı sıra dünyanın en saygın ödüllerinden birini almayı da başardı. Bu cümle; I. karşılaştırma, II. benzetme, III. abartma özelliklerinden hangilerini örnekler? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III