Anlatım Biçimleri Soruları

(1) Edebiyat, sözlü ve yazılı ürünler aracılığıyla toplu- mun kültürel birikimini oluşturur. (II) Toplumun duygu, düşünce ve hayalleri; sosyal yaşamı, inançları ve de- ğerleri onun aracılığıyla dile getirilir. (III) Sanat, siyaset, bilim, felsefe, ekonomi, din, tarih gibi her alan; sevgi, nefret, korku, öfke, üzüntü, sevinç, arzu, aşk, mutluluk, mutsuzluk gibi her duygu; kısacası insanı ilgilendiren her şey edebiyatın ilgi alanına girer. (IV) Bu anlamda edebiyat, toplumların duygu ve düşüncelerinin yansı- dığı alandır. (V) Kültür ve uygarlığın bileşeni, ifadesi, edebiyatın ayrılmaz bir parçasıdır. 3. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerin- de tanımlama yapılmıştır?

18 Yazın değeri taşıyan bir roman) bir öykü, bir oyun, yaşam çevremizi genişletir; içinde bulunduğumuz gerçek dünya- nın dışına çıkarır bizi. Bu, elbette bir kaçış ya da kendi gerçeklerimizden kopuş değildir. Tam tersine gerçekleri değişik bir gözle görmemizi, olaylara farklı açılardan bak- mamızı sağlar. A A Bu parçada yazın değeri taşıyan bir eserin kazanımla- rıyla ilgili asıl olarak anlatılmak istenen aşağıdakiler- M den hangisidir?+) A Gerçeklere farklı açılardan bakma imkânı vererek oku- yucusunun ufkunu genişletir. X S B) Yeni kahraman ve karakterlerle tanışıklık sağlayarak okuyucunun çevresini genişletir. C) Özellikle roman, öykü ve oyun türleri yazın değeri taşır. Dy Edebiyata yenilik getiren yazarların eserleri okuyucu- nun dünyasını da zenginleştirir. E) Olaylara farklı bakış açılarıyla birlikte, duygusal zengin- Tik kazandırır.

Soru 1: Sivas'ta hükümdarlık yapmış bir Anadolu şairidir. Azeri Türkçesini kullanmıştır. Kaside, gazel ve tuyuğlardan oluşan bir divanı vardır. Özellikle sık sık cinaslara başvurduğu tuyuğlarıyla tanınır. Parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir? A) Kadı Burhaneddin B) Babür Şah C) Bâkî D) EXPir Sultan Abdal Mevlânâ

7. Çok sultan görmüştür yazın dünyası. Iz bırakanlar, yıllara meydan okuyanlar, çığır açanlar, dönem kapatanlar... In- sanın var edilişi ile yaşıt denebilecek edebiyat, kimi satır aralarında kalmış, unutulmaya yüz tutmuş olsa da sayısız kalem ile gelmiştir bugüne. Edebiyat saraylarına talip olan- lanın saraya yaptığı güzellemelerle doludur sayfalar. Ancak kimileri saray bahçesinin çitlerine takılır kalır, kimileri bah- çıvanlığa erişir. Kimi sarayın hesap kitap işlerine dalarken kimi mutfağa dalar, envai çeşit gıda başlarını döndürür, her şeyden tatmak isterken hiçbir şeyin tadına bakmamış olur. En nihayet kimi de gözünü diktiği yerden ayırmaz ve tacı kapar. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kanıtlayıcı bir tutum benimsenmiştir. BY Soyut kavramlar somutlaştırılarak verilmiştir. C) Örneklendirmelerden yararlanılmıştır. -D Deyimler kullanılmıştır. E Değişik türde cümleler vardır.

TEST-2 4. Arabaşı, muhallebi kıvamındaki hamur ile öğün arasında yenilen bir çorba çeşididir. Öğün zamanları dışında yenildiğinden çorbanın adı "ara aşı" olarak da bilinmektedir. Bu isim zamanla değişerek "arabaşı" halini almıştır.Arabaşı çorbası bazı il ve ilçelerde sadece bir yemek çeşidi olarak görülürken, bazı yerlerde her yıl düzenlenen etkinliklerle insanları bir araya getiren özel gün yiyeceğine dönüşmektedir. Örneğin, Yozgat'ın ilçe ve köylerinde "sıra arabaşı geceleri" düzenlenmektedir. Bazı yörelerde arabaşı hamuru baklava dilimi şeklinde kesilir ve orta bölümdeki dilimler alınarak tepsinin kenarına dizilir, ortaya çorba kâsesi yerleştirilir. Bazen de hamurun ortası yıldız şeklinde çıkartılır, çıkartılan yıldızdan ilk dilimi alan kişiye sonraki bir tarihte arabaşı yaparak, herkesi şaka yoluyla davet etme cezası verilir. Aynı şekilde hamuru çorbaya ilk defa düşüren kişi, evinde bir sonraki tarihte arabaşı yapar. Bu tür uygulamalarla arabaşını önemli kılan en önemli özelliği insanların bir araya gelmesini sağlayarak sosyalleşmeye ve yardımlaşmaya vesile olmasıdır. Bu parçada arabaşı ile ilgili olarak asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Hangi yöreye ait olduğu B) Çorbanın nasıl yapıldığı C) Kelimenin kökeninin ne olduğu D) İnsanların toplumsal ilişkilerini geliştirdiği E) Geleneksel bir anlayışa dayandığı 6

TYT/ TÜRKÇE 33. Medeniyette en ileri gitmiş olan milletler yaptıkları şeyleri sağlam yapmakla tanınmış olan milletlerdir. Bu şöhret de ancak milletlerin içindeki ustaların, hüner sahiplerinin sağ- lam bir iş ahlakıyla yetişmeleri sayesinde kazanılmıştır. Yapmaya giriştikleri işleri başlarında bir kontrol olmasa bile sadece kendilerine karşı mahcup olmak endişesiyle iyi yap- maktan şaşmayan, küçük menfaatler için hileye tenezzül etmeyen, kötüye çıkan bir ismin bir daha iyiye dönemeyece- ğini bilen ustaları yetiştiren milletler, dünyanın medeni ve aynı zamanda mesut ve bahtiyar milletleri arasına girmeye adaydır. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) Sağlam bir iş ahlakının milletleri medenileştirdiğine Bislerini düzgün yapan insanların milletlerini yücelttiğine C) Refah seviyesi en yüksek ülkelerin işini kötüye kullan- mayan insanlardan oluştuğuna D) Kontrol mekanizması olmadan işini iyi yapan insanların milletlerinin ilerlediğine Refah düzeyi iyi olan milletlerin diğerlerini yönlendirdiğine 35. 1. HINH

DRUMU-I dan anla nin arka ar, Ingiliz hakkin ilgi verir. e kahra- a ede- daki- mak- rcih sal 8. 18 Ariane Koek, uzun yıllar BBC'de çalışmış başarı belgesel yapımcısı ve küratör. Onu, bugün meslektaş- lanından ayıran ise CERN'de (Avrupa Nükleer Araştır- ma Merkezi) sanat etkinlikleri düzenlemesi. Ilk bakışta parçacık fiziği, kuantum vb. ile sanatı eşleştirmesi zor ancak Koek'e göre bilim zaten sanatla iç içe ve oldukça benzer; ikisi de düşünsel süreçlerden geçiyor ve ortaya bir ürün, buluş çıkıyor. Bilim insanı ve sanatçı, her ikisi de sezgisel ilerliyor. Yaratıcılık ise her ikisi için önemli. Aşağıdakilerden hangisi bu parçaya uygun bir baş- lık olabilir? A) Benzer Iki Saha Olarak Sanatla Bilim B) Yaratıcılığın Ortak Paydası: CERN C) Fiziğin Sanatla Çarpışması D) Bir Bilim Insanına Göre Sanat E) Sanata İlham Veren Bilim Evrenin başka verlerinde hayat olup olmadığı

6. TO Eserler yayıma hazırlanırken yapılan çok büyük bir hata var: Sadeleştirme! Bir yazarın, dil ve üslubuyla, yaşadı- ğı coğrafya ve zaman dilimiyle bir yuva kurduğunu ve eserlerinin de bu yuvada doğup burada büyüdüğünü ye- niden ve yeniden anlatmak gerekiyor demek ki. Bu ede- biyat barbarlığından kaçınan yayımcılar, o kadar az ki... Halit Ziya'nın kitapları bir editörün kalemiyle can vermiş, Peyami Safa'nın romanları meydan dayağı yemiş; sa- deleştirilen eserlerin hepsi ağzı yüzü kan içinde bekliyor anki. Bu sözleri söyleyen kişi aşağıdakilerin hangisinden yakınmaktadır? A) Günümüz Türkçesine uyarlanan kitapların daha az okunmasından B) Sadeleştirmenin nasıl yapılması gerektiği konusu- nun herkesçe farklı anlaşılmasından C) Sadeleştirilecek metnin yazarından izin alınmadığın- dan D) Sadeleştirilen eserlerin okur kitlesini kaybetmesin- den E) Edebi eserin orijinalliği, yapısı bozularak sadeleştiril- mesinden içi gibi, ina Dünya'nın yük olan cisimlerin kullanılm leri, kons ler de b de kirle yönde ketle c rünge olabi Bu tad A) E

"0. Hata Kitabi a er CÜMLEDE ANLAM 7. • Deniz kıyıları, çocukların bir yandan eğlenirken bir yandan da doğal çevreyle buluşma şansı yakaladığı yerlerdir. • Deniz kıyıları çocuklarda çevrelerine ve doğaya yö- nelik bir merak oluşmasında ve gelişmesinde faydalı olabilecek alanlardır. Aşağıdakilerden hangisi bu iki cümlede ifade edilen- leri anlamca doğru bir biçimde birleştirmiştir? A) Çocuklarda doğa sevgisinin oluşmasında önemli bir yere sahip olan deniz kıyıları, gezip eğlenmek için en çok tercih edilen yerlerden biridir. B) Deniz kıyılarında doğayı tanıyıp sevme şansı yakala- yan çocuklar, doğaya karşı olan merak duygularını gidermiş olur. C) Çocukların kendilerini doğaya yakın hissetmelerini sağlayan deniz kıyıları ayrıca insanlar için eğlence ve dinlenme mekânlarıdır. D) Çocukların eğlenceli bir şekilde doğayla buluşmasını sağlayan deniz kıyıları, çocukların doğaya karşı ilgi- lerinin artmasında etkin rol oynayabilir. E) Deniz kıyıları çocuklara çevre bilinci aşılamada etkili bir şekilde kullanılabileceği gibi çocukların doğayla daha çok içli dışlı olmasını sağlar.

MAESTRO 35. Çoğu kez üzerinde düşünmeye değer bir şey bulamayız. Ki- tabı elimizden bıraktığımız anda kitapla ilgili söyleyecek bir şeyimiz neredeyse yoktur; güzel, sıkıcı, idare eder gibi kısıt- li lafları saymazsak. Okudukları, dinledikleri, izledikleri üze- rine birkaç söz edebilenler ve de bunlarla ilgili birkaç satır yazı yazabilenler, günlük hayatın dışına çıkabilmiş ender in- sanlar kabul edilir Bu, yalnızca üstün yetenek sahibi insan- lara hasmış gibi görülür. Çünkü bizim için bazen bir dilekçe bile yazmak çok zor ve aşılması mümkün olmayan bir en- geldir. Herkesin usta birer kaleme sahip olamayacağı bir ger- çek ama en azından her insanın kendini ifade edebilecek ve derdini anlatacak kadar kalem oynatabileceğine inanması gerekiyor. **** Bu parçada anlatılanlara göre altı çizili sözle belirtilenin gerçekleşmemesi, I. Donanımlarının farkında olmamak II. Yüzeysel yorumlarla yetinmek III. Herkes gibi düşünmeyi başaramamak IV Yazma uğraşını ulaşılmaz görmek düşünce ve tutumlarının hangilerinden kaynaklanmak- tadır? A) I vel D) II ve IV B) ve IV 36. Son du E) III ve IV C) ve III mu to. SI g la

2005 yılında Journal of Personality and Social Psychology'de ya- yımlanan bir araştırmada, dünyanın farklı yerlerinde yaşayan in- sanların kişilikleri arasındaki belirgin farklılıklar belgelenebildi. Araştırma verilerine göre örneğin Avrupa kültürlerindeki yetiş- kinler, Asya kültürlerindeki yetişkinlere kıyasla yeni deneyimler elde etmeye daha açık insanlar. Öte yandan Kuzey Avrupa'daki- lerin Güney Avrupa'daki akranlarından daha vicdanlı oldukları bulgusuna ulaşıldı. 2017 yılında Journal of Research in Persona- lity'de yayımlanan bir başka araştırmada ise bu farklıların bazı- lanının izleri erken çocukluk dönemine kadar takip edilebildi. Gö- rünüşe göre ve şaşırılmayacak biçimde ebeveynlerin bu farklı- lıklarda bir rol sahibi olduğu gözlemlendi. Bu şekillendirmenin tam olarak nasıl gerçekleştiği üzerine yapılan güncel araştırma- ların verileri, bir yandan da Hollandalı psikolog Geert Hofste- de'nin 1970'lerde dünyanın farklı yerlerinden gelen IBM çalışan- larının iş memnuniyetini etkileyen faktörlerle de çapraz sorgu- ya tabi tutuldu. Bu parçaya göre insanın kişiliği üzerinde; 1. Kişinin bireysel olarak takındığı ana-baba rolü, II. Çocukluğun ilk yılları, II. Yaşamın sürdürüldüğü coğrafya Insurlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir? ] Yalnız ! D) I ve Ill B) Yalnız III O E)Il ve Il Deve ll

11. Kumsal boyunca kuşlar yerlerini mandalara, mandalar sazlıklara, sazlıklar denize sokulan ormana, balıkçı teknelerine ve beton bir yola bırakıyor. Yol; bu bitmek bilmez kıyıya, kuma kalpler çizerek birbirlerinin gönlünü alan çiftleri, kederli yalnızları, sahil bandının hemen ardına dizilmiş yazlıkları getiriyor..Yazlıkların safları sıklaş- tırıp boylarını uzattığı yerde kumsala "plaj" denmeye başlıyor. Bu noktada yolun bir tarafında palmiye ağaçları, plajlar ve deniz; di- ğer tarafında kafeler, restoranlar sıralanıyor. Bu parçanın anlatımı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Sayıp dökmelere yer verilmiştir. B) Soyutlaştırma yapılmıştır. İnsan dışındaki varlıklara insan özelliği verilmiştir. D) Farklı yapıda cümleler kullanılmıştır. E) Yinelemelere yer verilmiştir. 7-C 8-E 9-D

Gıdanın, döne dolaşa damarlarımızda kan hâline gelişi Kültür, sahibinde fikir bünyesi hâline gelmiş bilgidir. gibi... Kimse bize kilerindeki erzaki gösterip o ölçüde kan sahibi olduğunu iddia edemez. Kimse de ansiklopedi ezberlemekle kültürlü olmaz. Kültür, bilgi sahibi olmak bilmediği şeylerin de bir çeşit âlimidir. Nasıl ki parası olan, değil, bilme özelliğine ermektir. Bilme özelliğine'eren, bilgilerin kaynağına ulaşmak için çabalamış ve bir dünya satın almadığı şeylerin de bir çeşit sahibiyse... Bütün üniversitelerde öğrenci, bir şeyi öğrenmekten çok nasıl görüşüne varmış her insan kültürlüdür. Bunun içindir ki öğrenileceğini öğrenir. Üniversite, öğrenme metotlarını öğreten ocak. 1 Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A örneklere yer verilmiştir. B) Benzetme yapılmıştır. C) Tanık göstermeye başvurulmuştur. D) Tanımlama yapılmıştır. E) Açıklamaya başvurulmuştur. 16 13.

önüne ko ni-klasik bir pilar yıktını- hşap yapı- ahmut ve ni bu yalı marımlarla ğı harem amlı bir iyle yer Dalga-parçacık ikiliği, ışık ve elektronlar gibi hem parçacık hem dalga özelliği taşıyan fiziksel yapı- ları tanımlamakta kullanılan bir kavramdır. II. 1905'te ilk olarak Albert Einstein, elde ettiği de- neysel bulgulara dayanarak o zamana değin bir elektromanyetik dalga türü olarak kabul edilen ışığın, aynı zamanda parçacık benzeri bir yapıya sahip olduğunu ya da kesikli enerji paketleri hâlin- de kümeleştiğini gösterdi. III. 1924'te ise Fransız Fizikçi Louis-Victor Broglie, daha önceleri maddesel parçacıklar olarak ka- bul edilen elektronların ve öteki parçacıkların, aynı zamanda dalga özelliği gösterdiğini ve dalga boyu ve frekans gibi özelliklerinin bulunduğunu öne sürdü. IV. Ertesi yıl da aynı olgunun dalga ve parçacık özel- likleri arasındaki tümleyicilik ilişkisi tamamlandı. V1927'de elektronların dalga yapısı deneysel ola- rak saptandı. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturması için hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? BI ve IV iziksel özel- ANI ve V onucu min ve D) II ve III C) IV ve V Eve IV

Syküle- Cevri er ve elmiş- ukları mek, ardı. bir 1. cer Dostları arasında, "balıkçı" diye anılan Cevat Şa- kir, yaşamının büyük bölümünü eskiden Halikar- nassos ya da Halikarnas denen Bodrum kentine, denizcilere, balıkçılara adamış; Anadolu'nun uy- garlık tarihindeki önemini ortaya koymuştur. öy- elirli III. Yemek masasının altına girip resim çizmek en sevdiği uğraşlardandı. II. Kendi başına oyunlar oynamayı seven bir çocuk- tu; eline kalem, tebeşir, ne geçirirse duvarları yazı ve resimlerle doldururdu. IV. Halikarnas Balıkçısı'nın babası Mehmet Şakir Paşa tarih yazarı bir Osmanlı veziriydi. Babasının görevde bulunduğu Girit'te doğan Musa Cevat Şakir, beş yaşında ailesiyle İstanbul'a geldi. V. Daha sonra da yazarlık yaşamının yanı sıra resim çalışmalarını da sürdürdü. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturması için hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? A) ve III B) ve V Il ve IV C) III ve IV E) I ve V

Dü- ala- ran tları den şla- rku on- du. rak attı. erin er- iş- nevi.com.tr 3. Suyu görür görmez aklı başından gitti. Ayaklarını suya sokmak için büyük bir telaşla koştu. Kayalık olduğundan tam uzanamadı ama bir nebze de olsa ayaklarını sokabildi. Buz gibi su âdeta kanını dondur- muştu. Sudan ayaklarını çekince doğruca kurulama- ya gitti. Havluyla kuruladıktan sonra güneşe doğru uzandı. Yemyeşil yüzeye başını koydu. Karıncaların yüzünde gezindiğini hissetti ama rahatsız olmadı. Eliyle karıncaları temizledi. Sonra üstünü toparlayıp yürüyüşe devam etti. Bir uğultu duydu ötelerden. Ne olduğunu merak etmedi çünkü oradan uzaklaşmak üzereydi. Usul usul yürüdü ve çıktı kulvardan. Artık şehirdeki işleri onu bekliyordu. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) İkilemeye yer verilmiştir. Kişisel görüşler göze çarpmaktadır. Öyküleyici anlatım ağır basmaktadır. Olaylar bir devinim içerisinde aktarılmıştır. Uzun cümlelerle anlatım güçlendirilmiştir. ARZI