Anlatım Biçimleri Soruları

13. Geometri çalışan öğrencisi, Eukleides'e "Bunları öğrenip de ne elde edeceğim?" diye sorunca Eukleides de kölesini çağırıp şöyle demiş: "Bu çocuğa para ver çünkü öğrendik- lerinden bir şeyler elde etmeyi amaçlıyor." Asırlar geçti ama Eukleides'e katılmamak mümkün değil. Gerçekten de- 1. paranın açamayacağı kapı, çözemeyeceği sorun yok- tur. II. nerede, nasıl konuşacağını bilmeyen insan, paranın değerini de bilemez. III. hayatta bazı şeyler, her türlü menfaatin üzerindedir. IV. bilgi ancak para kazandırdığı zaman gerçek anlamını kazanır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangileri getirilebilir? A) Yalnız I D) I ve IV B) Yalnız III E) III ve IV C) I ve II ARI

1. Oysa yazınsal değeri olan romanlardan alınan edebî zevk, es- tetik bir heyecan odağında çoğalan ve uzun süre kalıcı olan bir duygudur. II. Popüler romanlar kalıcı duygular oluşturmak bir yana, basit bir dille oluşturuldukları için yüzeyseldirler. III. Bu yüzeysellik, aslında yeni bir şey söylemediği gibi, yeni bir sanatsal öz de sunmayan derinliksiz bir bakış açısının ürünü- dür. IV. Böylesine "keyif" veren bu romanlar çoğu zaman yaşanan ha- yatı sorgulatmadığı için okuru edilgen bir varlık durumuna in- dirger. V. Ayrıca bu tür romanlar, okuyana yalnızca keyif ve geçici bir haz duygusu verir. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluş- turulmak istenirse hangisi baştan dördüncü olur? A) I B) II C) III D) I E) V

09:51 zmanlar ta ir. Proteini; sinler yeri- ezelye gi- iklan bu- dirmalan belirle- kilerin des- zak ral Yayınları HEDİYEL 10 383 KENKO Paragrafın Yapısı 38. TÜRKÇE A) I * l %81 1. Bu ölümsüz kitaplar nesilden nesile milyonlarca çocuk tara findan okunup siki bir elemeden geçirildikten sonra çocuk edebiyatına terfi etmiştir. Vo) 4.5G II. Söz gelişi Define Adası, Tom Sawyer in Maceraları, Alice Ha- rikalar Diyan, Güliver in Geziler.... bu kitapların yazıldığı dö- nemlerde çocuk edebiyatı diye bir siniflandırma yoktu. 9 III. Günümüzde de çocuk edebiyatına gönül veren yazarların, bu ince noktaya dikkat ederek eserlerini yazmalan gerekir. IV. Yani sizin anlayacağınız, çocuklara bir şeyler kazandırmak amacıyla yazılmamışlar; onlara bir şeyler kazandırdıkları için çocuk edebiyatının klasikleri arasına girmişlerdir. V. Dünyada en güzel çocuk kitapları aslında çocuklar için de- ğil, yetişkinler için yazılmıştır. B) II Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluştu- racak biçimde sıralandığında hangi cümlenin yeri değişmez? C) III D) IV E) V

TYT / TÜRKÇE 21. (1) Edebiyat tarihsel süreç içerisinde bürokrasi kurumunu en fazla gündemine alan disiplinlerin başında gelmiş- tir. (II) Gogol, Dickens, Dostoyevski gibi bütün büyük ya- zarlar eserlerinde bu konuyu ele almış ve eleştirmişlerdir. (III) Türk edebiyatında pek çok yazar eserlerinde bürok- rasinin aksayan yanlarına odaklanmışlardır. (IV) Bu ya- zarlar bürokrasinin açmazlarını, devlet ve birey arasındaki uçurumu ve parlamentonun işlevsizliğini işlemişlerdir. (V) Bürokratların mevzuatı ve kanunları nasıl insanların aleyhine kullandıklarının çarpıcı örneklerini vermişlerdir. (VI) Tanzimat edebiyatından başlayarak bu konuyu ele alan eserler görmek mümkündür. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? C) IV (D) V A) II B) III E) VI 22

-Syer ov n 11. (1) Paragraf sorusu çözmek, dünyanın hem en ko- lay hem en zor işidir. (II) Kolay diyorum çünkü soru- nun cevabı elinizin altında bir yerlerde sizi bekliyor. ab ((III) Eaber yapmaya, işlemlerle boğuşmaya hiç ge- rek yok. (IV) Aynı zamanda zor diyorum çünkü o ce- vabı bulup çıkarmak için beyninizi kontrol altına ala- bilmeniz gerekir. (V) Beyninizin sizi değil, sizin onu yönlendirmeniz ve ona odaklamanız gerekir. (VI) Odaklanma veya odaklanamama sizin bir konu- yu öğrenme ihtiyacınız ile ilgilidir. lunda Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) II C) IV D) V EVI /limityayinlari

Mainisine sema naye nebrihichid ryp) cowbogvived slembapana ad promplen gibip ay 190 HOID 8 Şiirlerimi yazı makinesiyle yazarım. Yazarken aynı anda şi- iri görmek önemlidir benim için. Ön çalışmalarım; kalaba- lıklara karışmak, yolculuklara çıkmak, yıllardır bitiremedi- ğim İstanbul'u adım adım dolaşmaktır. Bir de denizsiz ya- pamam. Yaşamım, bir kıyının yaşamı gibidir. quind blenep leammitglcəb kabiliyor Bu parçada yazar kendisiyle ilgili aşağıdakilerin hangi- sinden söz etmektedir? A) Şiirle olan ilişkisinden B) Şiir yazma sürecinden C) Şiirinde işlediği temalardan D) Şiir yazma nedeninden Şiirinin dil özelliklerinden 209

6. Yeni yaptırdıkları evin bahçesini düzenlemek onun en büyük eğlencesiydi. Zevk alıyordu toprakla oynamak- tan, bir şeyler ekip dikmekten. Onun için bahçe evin en güzel yeriydi. Odaları büyükmüş, balkonu varmış, sessizmiş gibi özelliklerin bir önemi yoktu onun için. O tek başına otlarla konuşsa bile yeterdi. Ivir Zıvır işlerle uğraşmazdı. Bu ev onu özüne döndürmüştü. Bulmuştu artık kendini. Ufak tefek problemlerini de aşmış, kendini gerçekleştirmiş bile diyebiliriz onun için. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Niteleyici sözcüklere yer verilmiştir. B) İkilemeye yer verilmiştir. C) Karşılaştırma yapılmıştır. D) Görme duyusuna yönelik bir ayrıntıya yer veril- miştir. E) Benzetmeye yer verilmiştir. 20 O ● 6 O 6 O ● 60 O 0 D 0 O 9 9 0 ● 0 0 O . ● ● D O e O

20. 1. Katı tanımlamaların hiçbir hükmü yok burada. II. Anıların, umutların yekpare bir "şimdi"de buluştu- ğu yer. 1 III. Geçmiş ile şimdi arasında, yola çıktığın ve varaca- ğın iskele arasında, kabullenmekle ummak arasın- da, hayatla ölüm arasında... IV. Vapur benim için bir süzülme hâli. V. Can yelekleri hepimiz için aynı ne de olsa. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bü- tün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi gi- riş cümlesi olur? A) I. (B) I C) III. D) V. E) V.

. Aslıhan Lodi, Nesin ailesinin kapsamlı ve yoğun arşivini Ali Nesin özelinde pekiştirmek yerine, bizzat onun belleğinde yer edinen anıların ve başarısının sırrının peşine düşüyor. Lodi, zaten gözünü budaktan sakınmayan bir tavrı olan Ali Nesin'le yaptığı bu çalışmayı, çok daha sansasyonel bir hâle çekebilecek zemine sahipken böyle bir amaç gütme- yip Ali Nesin'i ve çalışmalarını iyi niyetiyle irdelemiş sorula- rinda. Yanlış anlaşılmasın, bu demek değil ki kitapta suya sabuna dokunulmadan yol alınıyor. Yeri geldiğinde eleştiri- lerini, hedefe yollamayı biliyor her iki isim de. Bu parçadan 1. Kendisiyle konuşulan kişi cesur biridir. II. Yazar, ustaca sorularla özellikle Ali Nesin üzerinde yoğunlaşmıştır. III. Okurlar için doyurucu, keyif veren, zevkli bir çalışma ortaya çıkmıştır. IV. Yazar ve mülakat yaptığı kişi, yanlışları da dile getir- miştir. ifadelerinden hangilerine ulaşılabilir? A) I ve IV B) II ve IV D) III ve IV C) Yalnız I E) II, III, ve IV

Kolay değildir deniz insanlarının yaşamı. Yüzünde dal- gadan başka iz bulunmayan bu insanlar, daha gün doğ- madan ağlara sarılırlar. "Dip" sözcüğü, sünger avcılarının işini değil hayatını tanımlar. Vurgun, gündelik dilin bir par- çasıdır. Ölüm ıslaktır oralarda. Kıyılar, dalgalar gibi sade- ce coşkulu değil, hüzünlüdür aynı zamanda. *** INFORMAL YAYINLARI KARA KUTU YAYIN Bu parçada sözü edilen insanlarla ilgili olarak asıl an- latılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Sık sık deniz kazası geçirdikleri B) Günlük konuşmalarının denizle ilgili olduğu C) Mutlulukla mutsuzluğu aynı anda yaşadıkları D) Zamanından önce yaşlandıkları E) Geçimlerini güç koşullarda sağladıkları (2007-JOK Uzm. J.)

bürün- ek bir şiir sö- dir? 74 5. B) En zor sorulara cevap bulmak C) Insan ruhunun gizli yönlerini açığa çıkarmak D) Soylenemeyenleri açıkça dile getirmek E) Yoni bakış açılan ve yaklaşımlar kazanmak Eski şiirimizde "Aldanma ki şair sözü elbette yalandır." dizesi sık sık dile getirilir ya, buradaki "yalandır" sözcüğü ozana hakaret anlamında değildir. Yalan, birini aldatmak için söylendiğinde kötüdür; ozan ise kimseyi aldatmak istemez fakat okuyanı bir söz cennetine götürür. O cennet ise elbette yalandır. Bu parçada "şairin sözü yalandır" ifadesiyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? SAY Sözü hayranlık uyandıracak şekilde söylemek B) Gerçeğin üstünü örtmek C) Sözcüklerle okuru yanıltmak Dr Sirle hayalî bir evren oluşturmak E) Olumsuzlukları ve çirkinlikleri gizlemek ELIF MARANGOZ

9. Somutlaştırma; soyut kavramların, çeşitli durum, davranış ve duyguların somut sözlerle dile getirilmesi, gözle görülür biçim- de aktarılmasıdır. Buna göre asagidaki cümlelerin hangisinde somutlaştırma- ya örnek yoktur? A) Sürekli kabaran bir öfkeyle sağa sola çatıp duruyordu. B Baharın gelişiyle doğada her şey renk değiştirmeye başla- mişti. C) Seni hafızama kazıdım, artık kolay kolay unutmam. Vonu Onun gereksiz önerilerini dinlerken sıkıntıdan patladık. E) İçimde yeni duygular filizleniyordu, artık kötü günler geride kalmıştı. 11

09 5. Eleştirel düşünme becerisini kazanış kişi, birta- kım düşünce kalıplarının içinde kalamaz. Onları yan yana getirir, üst üste dizer, yığar, aralarında bağıntılar kurar. Kısacası hazır bilgiler taşıyan bir kafa olmaktan çıkar. Parçada sözü edilen beceriyi kazanmış bir kişi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Çeşitli görüşleri aktaran B) Ezberciliğe karşı çıkan C) Yeni kavramlar oluşturabilen DY Yeniliklere açık olan E) Olaylar arasındaki ilişkileri görebilen

SORU TARZI 5 Çevre düzenlemesi denildi mi birçok stil akla gelir. Özellikle de bahçelerin düzenlenmesinde. Son dö- nemlerde bahçe süslemeciliği konusunda yeni bir akım ortaya çıktı: keltoma bahoa. Keltoma bahoa adı verilen yöntem oldukça ilginç bir bahçe süsle- meciliği anlayışı. Bu anlayışa göre bahçe tamamen bulunulan yerin iklimsel raporlarına göre hazırlanı- yor. Nasıl mı? Bulunulan bölgenin iklimsel raporları ortaya konuluyor. Yağışların sıklığı, yağma süreleri, yoğunluğu, güneşin doğuş saati, güneşin batış saati, bulutlanmaların en çok görüldüğü saat aralıkları ve dahası. İşte tüm bunlar bahçenin süslenmesi için ge- rekli olan veriler. Bu verileri toplayan kişi bahçe süs- lemeciliğine başlıyor. Yapılan süslemede verilerden de anlaşılacağı gibi canlı tohumların kullanılacağını tahmin etmek zor değil. Süsleme bittiğinde ise de- vamlılık süresi ile ilgili de bilgi veriliyor. Raporlara tam manasıyla uyulan süslemelerde devamlılık süresi 1 ile 2 yıl arasında değişiyor. Aksi hâlde bu süre daha da kısalabiliyor. 3. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşıla- maz? A Keltoma bahoa adı verilen bu teknik, bazı özel tohumların kullanılması gerekliliğini zorunlu kıl- maktadır. B) Özellikle de iklim raporlarına gerektiği gibi uyula- rak yapılan düzenlemelerin ömürleri birkaç yılla şınırlı tutuluyor. Cşleme devamlılık süresi ile ilgili bilgi raporlara göre düzenlenen bahçe işlerinin bitmesi sonra- sında veriliyor. D) İklim raporlarının dikkate alınıyor olması süsle- mede kullanılacak tohumların canlı olacağı ön- görüsünü ortaya çıkarıyor. E) Düzenleme için birkaç yıllık süre raporlara tam anlamıyla uyulmadığı takdirde kısalabiliyor www.pelikanyayinevi.com.tr 4.

k olarak ken- elliğe kendi- geri dönüşü n ötürü son Bu terim za- ndilerini din- rahatsızlık. bir gününü aslında ken- adığını ileri a tekrarlasa korur. İlginç süre sonra çağında bu ağı dönemi de bir şey rahatsızlık n ölümüne denen de kla birlikte atsızlıktan - değinil- urmasına en bir ra- olmaya sonucu eren ra- daha çö- n büyük duğunun n bu dü- 12 www.pelikanyayinevi.com.tr 2. İnsanların en büyük uğraşlarından biri de dil öğren- me uğraşıdır. Yaşı ne olursa olsun insanoğlu kafaya taktı mı dil öğrenmenin peşinden gidiyor. Öğrenene kadar da elinden geleni yapıyor. İşte bu nedenlerden ötürü dil öğrenimi üzerine yapılan araştırmalarda bazı sonuçlar ortaya çıktı. İşte bu bilgiler: Dil öğren- me yeteneği doğuştan getirilen birtakım özelliklerle desteklenebildiği gibi beynin bir bölümünün de ken- dini bu yeteneğe adadığı bilinen bir gerçek. Hepimiz biliriz bir trafik kazası sonrası kaza geçiren kişinin hiç bilmediği hâlde Italyancayı ana dili gibi konuştuğunu. Kulak arkasındaki bir bölümde beynin dil öğrenimi için ayırdığı bir bölüm olduğu söyleniyor. Bu bölüm- de dil öğrenimine ait ne varsa depolanıyor. Doğuştan getirilen yetenekler, aile, çevre gibi birçok etken bu bölümü besliyor ve sonucunda dil öğrenimi gerçek- leşiyor. Dil öğreniminde sıkıntı yaşayanların büyük bir bölümü aile ve çevre faktörleri konusunda eksik kalanlardır. Ailesinde ve çevresinde dil öğrenmeye yatkınlık ya da öğrenmek istediği dili konuşanlar ol- mayınca doğuştan getirdiği yeteneklerle ancak bir süre yol alabiliyor. Daha sonra ise beynin o bölümü beslenemiyor ve ölüyor. Dil öğrenme bölümünün beslenebilmesinde ortam değişikliği yani bu çevre diye adlandırdığımız etken en güçlü etken olarak görülüyor. Ortam değişikliği yapan kişiler dil öğrenimi konusunda önemli adımlar atmış oluyor. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşıla- maz? A) Dil öğrenme konusunda sıkıntı yaşayanlar çevre etkisinden uzak kalanlardır. (B) insan beyninin dil öğrenimine ayırdığı bölümün beslenmesinde en etkili faktör ailedir. C) Aslında dil öğrenimi konusunda beyne etki eden unsurlar çeşitlilik göstermektedir. SORU TARZI 5 D) Yeteneklerin sürdürülebilmesi için aile içi etkenler devreye girebilir. E) Beyinde dil gelişimi için ayrılan bir bölüm bulun- maktadır.

laşma umudumu yana atarım... ağmen yazıp mlandığında getirdiğim gölgesi bütün aştan 7. Yazdıklarımın herkesçe okunmasını istiyorum. Ben oku- yanların, kitaplarımda kendinden bir parça bulabilmesini, yüreğine seslenen bir şeyler yakalayabilmesini istiyorum. Bu nedenle olabildiğince duru bir dil, yalın bir anlatım ile yazmaya çalışıyorum. Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? AÇünkü önemli olan, okurun, kitapla ve yazarla sıcak bir bağ kurabilmesidir. B) Benim için yazmak okuru stresli günlük yaşamdan uzaklaştırabilmektir. Onun için yazdıklarımda kendimden çok okuyucunun duygu, düşünce ve beğenilerini önemserim. DY Yazmayı duygu ve hayalleri başkalarıyla paylaşmanın en etkili yolu olarak görüyorum. E Bundan dolayı yazmak benim için her şeyden önce bir ihtiyaçtır. Say 6 12 18.