Anlatım Biçimleri Soruları

37 ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. İnsanlar yaşadıkları hayattan kaçmak, daha iyiyi, daha güzeli hayal etmek hatta elde etmek isterler. Okuyacakları kitapla- rin bu beklentilerine uygun içerikte olmasına özen gösterir- ler. En çok satan kitapların kolay yoldan mutluluğa, zenginli- ğe ulaşabilme arzusunu işleyen romanlar olması bundandır. Hayatın bir dönemeçte aniden değişmesi, olmadık anda mutluluğa ulaşılması gibi konular içeren yapıtlar bundan çok satılır. Yani kısaca demem o ki iyiliğe, mutluluğa, zenginliğe ulaşmanın kolay olduğunu anlatan romanların daha çok alıcı bulması, okuyucunun içinde bulunmak istediği durumu an- latarak onun beklentilerini hayal de olsa dile getirmesinden kaynaklanmaktadır. sique quiul ulminor 37. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? A) İnsanlar yaşamlarında her zaman daha iyisini isterler. İnsanların kitap seçimlen ile yaşamdan beklentileri ara- sında paralellik vardır. B) C) Hayal edilen hayata ancak romanlarda karşılaşmak mümkündür. (13 D) Yaşamın belli bir donemden sonra bir anda değişmesi ve mükemmelleşmesini ele alan eserler ilgi görmektedir. E) Romanların çok satmasında, insanların arzu ettiği konu- lara yer vermeleri önemli bir etkendir. H I Z R E N K 38. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir? A) ok okunan romanlar, insanların istekleri doğrultusunda kurgulanmış romanlardır. B) İnsanoğlu okuduğu kitaplarla iyiyi ve güzeli bulur. C) Çok satan romanlar, okuyucuya bir şeyler kazandıran romanlardır. D) İnsanların roman okumalarının tek sebebi beklentilerine cevap bulmaktır. E) Mutluluk roman okumakla elde edilemez. 3 la H V d n 39.

6. 1914'te doğup 2008'de ölen Fazıl Hüsnü Dağlarca 94 yıllık ömrüne 123 şiir kitabı sığdırmıştır. Yirminci yüzyıldaki ulusal kurtuluş savaşlarının neredey- se hepsine destan yazan şairimizin ilk şiir kitabı 1935'te çıkmıştır. Şairimiz 2007 yılına kadar şiir yazmış ve bunları kitap olarak yayımlamıştır. Bu parçadan hareketle Fazıl Hüsnü Dağlarca için 8 I. Türk edebiyatının en uzun yaşayan şairidir. II. Edebiyatımızda 100'den fazla şiir kitabı çıka- ran birkaç şairden biridir. III. Başka milletlerin bağımsızlık mücadelesini an- latan şiirler yazmıştır. IV. Hayatının üçte ikiden fazlasını şiir çalışmaları- na harcamıştır. yargılarından hangileri kesinlikle çıkarılabilir? A) Ivett C) III ve IV E) Yalnız III B) II ve ttt D) Yalnız IV

J n e J - 7 I I K 3 5 J I eis Yayınlan B) I ve III D) II ve III E) II, III ve IV C) I, II ve III 3. Afrika başta olmak üzere dünyadaki ekilebilir arazi- lerin bir kısmının biyoyakıt üretimi için ayrılmiş ol- ması büyük bir tehlikedir. Birçok sanayileşmiş ülke, Afrikalının açlığına çare olabilecek toprakları biyoya- Henkit üretimi için satın almaktadır. Örneğin Çin, Kon- go'da biyoyakıt üretimi için 2,8 milyon hektar toprak satın almıştır. Trafiğe çıkan her 20 araç 0.4 hektar ta- rim arazisini yok etmektedir. Afrika'da açlık nedeniy- le her gün pek çok çocuk yaşamını yitirirken bizim son model arabalarımızın depolarını doldurabilmek için Afrikalının toprağına ve dolayısıyla ekmeğine id göz dikmemiz ne kadar büyük bir paradokstur. Bu parçanın yazarının paradoks olarak gördüğü asıl durum aşağıdakilerden hangisidir? A) Afrika'nın dış ticaret politikası gereği uyguladığı biyoyakıt üretiminin önemli bir bölümünü sana- yileşmiş ülkelere ayırması B) Afrika ile sanayileşmiş ülkeler arasındaki ekono- üretimi için Afrika topraklarında ısrarcı olunması C) Dünya genelinde sanayide ilerlemiş ülkelerin ya- nında bu alanda ilerleme kaydedememiş ülkele- rin de bulunması D) Biyoyakıt üretiminde Afrika'ya yönelik olarak güçlü ülkelerin rekabet içinde olması E) Kimi coğrafyalar arasında yaşam biçimi farklılık- larının bulunması

10. Dilin, güzel ve doğru konuşulduğu en önemli yapıların ba- şında tiyatro sahneleri gelir. Günümüzde ise yıllardır ya- düşeninden fazlasını almış; ülkemizde son on beş yirmi şanan sanat, kültür ve dil savurganlığından tiyatro payına yıldır tiyatroya verilen önem ve değer giderek azalmıştır. Oysa tiyatro bir okuldur, sunduğu bütün güzelliklerin ya- nında yaşamın bir yansımasıdır. Diğer uygar ülkelerde de tiyatrolar bu yarayı almış ama bu durumun düzelmesi için çalışmalar başlatılmıştır. Bu parçadan "tiyatro" ile ilgili olarak aşağıdaki yargılar- dan hangisine ulaşılamaz? A) Son yıllarda sanat ve kültür sahasında dille ilgili sorun- lardan etkilenen alanlardan biri de tiyatrodur. B) Tiyatro, dilin itinalı kullanıldığı alanlardan biridir. C) Tiyatro yaşamı aksettiren bir sanattır. D) Çağdaş ülkelerde bir sanat olarak hak ettiği konumunu hiç yitirmemiştir. E) Tiyatronun dile katkısı, ülkemizdeki değerinin kaybol- masına engel olamamıştır.

(1) Bir insan, ortalama 70 yıl yaşayabilmektedir. (II) Gelişmiş ülkelerde ortalama yaşam süresi 80'e çıksa da geri kalmış ülkelerde 60'a hatta 55'e kadar düşmektedir. (III) Bir insan, hayata geldiği andan itibaren bir maden gibi şekillenmektedir. (IV) Bu biçimlendirme pek tabiidir ki evvela ailede başlamaktadır. (V) Daha sonra da okulda devam etmektedir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden önce "Elbette bu, ülkeden ülkeye değişmektedir." cümlesi getirilebilir? A) II B) III C) V D) I E) IV

eşi- eri- In 3- 5 27. Şairin estetik alanı geniş olmalı. Şair, yalnız şiir okumakla kalmamalı. Dergileri, gazeteleri izlemeli. Dünyada neler olup bittiğini bilmeli. Yalnız sanatla ilgilenmek yetmez; fel- sefeyle, bilimle de ilgilenmeli. Kısacası şair, -3², Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre aşağı- dakilerden hangisi getirilebilir? A) geleceğe kalabilmek için yaşadığı çağı iyi yansıtabil- melidir B) sadece bireysel değil, toplumsal olaylarla da ilgilen- melidir şiirini geliştirmek için öteki yazın türlerinde de yapıtlar vermelidir D) şiirini belirli konularla sınırlamayıp konu alanını geniş- letmelidir E) sanatsal ve kültürel birikimle donanarak kendini sürekli geliştirmelidir

YA 4. Kahve ağacı, kışın yaprak dökmeyen ve sadece tropik iklimde yetişen bir bitki. Her zaman parlak yeşil renkte olan yapraklarının yanında beyaz çiçekler ve kırmızı meyveler görebilmek için üç yıl sabretmek gerekiyor. Doğal şartlarda on metreye kadar ulaşsa da daha iyi verim alınabilmesi için budanarak en fazla dört met- re boyunda tutuluyor. Bu aşama atlatıldıktan sonra o ağaçtan yaklaşık kırk yıl boyunca aralıksız meyve alı- niyor. Her bir meyvenin içinde bulunan ikişer çekirdek tanesi, dışındaki zardan ayrıldıktan sonra işlenmeye hazır hâle geliyor. Türk kahvesinin üretildiği türün ana vatanı ise Brezilya. Bu parçada "kahve ağacı" ile ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisine değinilmemiştir? A) Hangi iklimde yetiştiğine B) Kaç yıl süreyle meyve verebildiğine C) Ağacın yaprak yapısına D) Meyvesinin içindeki çekirdek sayısına En çok hangi ülkede yetiştiğine

6. 5. Şiirde öğreticilik sırıtmamalı; güzellik ve estetik, amaç ol- malıdır. Herhangi bir düşünce bir şiir içinde verilebilir el- bette; ama -- Düşüncenin akışına göre, bu sözlerin aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanması en uygundur? A) bu düşüncenin, anlatımın gücüyle anlaşılır. kılınması şarttır B) düşüncenin asıl anlatım aracı düzyazıdır C) bu düşünce, okurun düşüncelerine aykını, uzak olma- malıdır D) verilen düşünce, okuru sıkmayan ve zorlamayan bir anlatımla aktarılmalıdır E) bu düşünce, suda eriyen şeker gibi, şiire sindirilmiş olarak verilmelidir Günümüzde, kalabalık sınıflarda eğitim-öğretim yapmak 8. (1) Türkiy kiler, sar niyeti hi vimsiz rak yer rindan katkıla yapılr anac şünc Osm Bu "ne 9. A

40. Nükteci, bir iğneyle söndürüverir balonu. Avının karşısına geçip sözünü hemen fırlatan bir okçudur. Mizahçı ise ar- kasında durup bütün hareketlerini taklit ettiği avını gülünç duruma sokar. Kendisi de gülünç olmayı kabul eder böy- lece. Alçakgönüllü olmalıdır bu yüzden. Çoğu zaman, kaz- dığı kuyuya kendi düşer; kendi kendisiyle alay eder çün- kü. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmuştur? + A) Tartışmaya C) Betimlemeye B) Karşılaştırmaya D) Öykülemeye E) Örneklemeye iza 3, e at al i aşa sana de es iç ele a yışında a biçim-

07 7. Eskiz, kelime olarak "ön çalışma, taslak" anlamına gelmektedir. Genellikle resim sanatında kullanılan bir terimdir. Eskiz, sanatçının resmini çizmeye başlamadan önceki model üzerinde çözümlemeler yapmayı amaçladığı kısa ve seri çizimlerdir. Mimari çizimlerde de sıklıkla kullanılan eskiz, modelleme yapmadan önce el ile kâğıda yapılan deneme çizimleri olarak da ifade edilebilir. Yani karalama yöntemi kullanılarak asıl projenin ön hazırlığının çizilmesidir. B Bu parçada aşağıdakilerin hangisi üzerinde durulmaktadır? A B) Eskizin ne olduğu elyi eskiz çizmenin yolları D) Eskizde işık ve gölgelendirme Eskizde perspektif Eskizde modelleme yöntemi UcDört Bes Diğer sayfaya geçiniz.

Emin SINAVLA ÖĞRENCI ALACAK ORTAÖĞRETİM KURUMLARINA İLİŞKİN DENEME SINAVI BILIM ANAHTARI YAYINLARI TÜRKÇE B 15. Bir haziran günü... Elimde karnem Heyecanım boyumdan büyük. Takdir almışım. Bahçe kapısından rüzgâr gibi geçip avluya varıyorum. Annem ortalarda gözükmüyor. Evdedir diye düşünüyorum. Hızlı hızlı çalıyorum zili. An- nem karnemi görecek, aldığım takdire bakıp küçük kızıyla gurur duyacak. Sevinecek, gözlerinin içi gülecek. Kapı açılıyor. Annemin gözlerinde bir soğukluk. Usulca sus işareti yapıyor. Ağabeyin evde. Karneni görmesin. Hemen depititur vitrine sakla. Çıkarma sakın. Sevincime neşter vuruyor bu sözler. Adımlarım yavaşlıyor. Babam akşam usul- ca bir buse konduruyor yanağıma. Ceketinden çıkardığı cicili bicili bir paketi yastığımın altına iliştiriyor. Bak bu kar- ne hediyen, diyor. Babam, kahramanım oluyor o gece. Bu metnin yazıldığı türle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Anlatım birinci kişi veya üçüncü kişi ağzından yapılabilir. Genellikle olayın kahramanı, yazarın kendisidir. Öykdoma C) Yasanmış bir olay sıcağı sıcağına kaleme alınır. D) Anlatılanlar gerçeğe uygundur, hayalî unsurlar yer almaz. SINAVLA ÖĞRENCI ALAC KURUMLARINA ILISKIN D 17. Edebiyatımızda dos sözünü hiçbirimiz t çalışırız. Dostluk b rız. Dost kara qür IV yaşam yolunda b Bu metindeki r ni anlamdadır"

bizler için nesneler aya baş- ibi akse- çimizde ne var- e şifalı e artış bütün üçün- rağı B B Deneme - 1 29. Üzüm yetiştirmek, aslında çok yorucu ve emek gerektiren bir uğraş. Önce ekim ayında toprak çapalanarak kabartılı- yor, kışa girerken toprakta kanallar açılıyor, ilkbaharda filiz- ler budanıyor sonra da haziranda yağmursuz ve rüzgârsız havalarda kükürtleme yapılıyor. Beş yılda bir de toprağa güvercin gübresi atılıyor. Budanması, kükürt ve göz taşı ile ilaçlanması hep emek isteyen işler. Bu parçada “üzüm yetiştirme" ile ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisine değinilmemiştir? A) Üzüm yetiştirmenin zor bir iş olduğuna B) Beş yıl aralıklarla toprağa doğal gübre atıldığına C) Filizleri budamanın ilkbaharda yapıldığına D) Ekim ayında toprağın kabartıldığına E) ilaçlama işinin teknolojik araçlarla yapıldığına 30. Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın 1935 yılında yayımlattığı ilk şiir kitabı Havaya Çizilen Dünya'n

n "li a ir a 7 i G geli denliv A R K Deneme - 1 17 ve 18. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Anlatılanlara bakılırsa Jack London, 1897'de Klondike Altina Hücum dalgasına katılmak üzere yola çıktığında henüz yirmi bir yaşındaydı. (II) Dalganın kışlık kampında yanında götürdüğü kitapları, mesela Charles Darwin'in Türlerin Kökeni ve John Milton'in Kaybolan Cennet adlı eserlerini okumaya başladı. (III) Çocukluğunun büyük bir bölümünü yalnız geçirmişti. (IV) Altın arayıcılarıyla birlikte Beyaz Geçit adı verilen bir yerden geçmek zorunda kaldı. (V) Burası, iklim koşullarına, yalçın araziye dayanamayarak ölen atların iskeletleriyle doluydu. (VI) "Ölü At Geçidi" ola- rak anılmasının sebebi buydu. 17. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi ken- dinden sonraki cümlenin gerekçesi durumundadır? A) I B) II ((D) IV E) V III neden;

9. Ernest Hemingway, 1952 yılında yayımlanan Yaşlı Adam ve Deniz romanıyla 1953'te Pulitzer Ödülü'nü, 1954'teyse Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanmıştı. Dünya edebiyatına katkılarından dolayı Hemingway'e verilen Nobel Edebiyat Ödülü'nün sunumunda, özellikle yazarın Yaşlı Adam ve Deniz romanı vurgulanıyordu. O yıllardan sonra Hemingway'le başyapıtı Yaşlı Adam ve Deniz'in tüm dünyadaki ünü giderek arttı. Küçük Prens'in her ço- cuk tarafından okunduğu gibi, Yaşlı Adam ve Deniz'in de her yetişkin tarafından okunması gereken bir başya- pit olduğu yazılıp söylendi. Peki, üç saatte okunabilen yüz otuz sayfalık bu kısa romanı 20. yüzyılın en önemli başyapıtlarından biri hâline getiren neydi? Hemingway, Florida sahillerinden okyanusa açılan Kübalı yaşlı balık- çıyla onun kovaladığı kılıç balığının mücadelesini öylesi- ne anlatmıştı ki kitabı okuyanlar kendilerini aynı sandalin içinde hissettiklerini söylüyordu. gecekailie ver Bu parçada sözü edilen romanın çok okunmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Gerçekçi olması B) Başyapıt niteliği taşıması e) Ödüller alması D Her yaşa hitap etmesi E) Edebiyata katkı sağlaması

14.-15. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Bir zamanlar yabancı dil bilen herkesin doğal olarak çeviri de yapabileceği düşünülürdü. Daha çok, dille ilgili bir iş ola- rak görülüyordu çeviri. Oysa bugün bunun, boşlukta çeviri yapmak gibi bir şey olduğunu biliyoruz. Çevirmen boşlukta çeviri yapmaz çünkü çevirdiği metin boşlukta üretilmemiş- tir. Evet, çeviri dilsel bir üründür ama belli sanatsal, tarihsel, coğrafi koşullarda; belli tüketiciler için belli bir amaçla üre- tilmiştir. Farklı koşullarda, farklı tüketiciler için, belki de farklı bir amaç için çevrilecek, yeniden doğacaktır. Bunu yapmak için çevirmen, her şeyden önce bir metni okumadan çevire- meyeceğini bilmelidir. Nasıl olur, çevirmen metni çevirebil- mek için zaten okumak zorundadır, diyebilirsiniz. Ama ben metni bütün üretiliş koşulları içinde değerlendirip özümse- mekten söz ediyorum. Çok gördüm, metni hiç anlamadan çevireni, sözcükleri ve yapıları çeviren ama ne dendiğini an- lamayanı. Metin kuramlarından biliyoruz ki bir metnin anla- mi siz o metinden ne anlıyorsanız odur. Çevirmen, metni an- cak kendi anladığı gibi aktaracaktır. 15. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Bir metni aslına bağlı kalarak çevirebilmek, deneyimli çevirmenlerin yapabileceği bir iştir. B) Çevirmenin, bir metni çevirmesi için o metnin ortaya çıkış süreçlerini iyi bilmesi gerekir. C) Kendine özgü koşulların ürünü olarak ortaya çıkan eser, çevirmenin elinde yeniden üretilir D) Çevirmen, çevireceği metni derinlemesine anlayıp yo- Fumlamadan çevirmeye kalkmamalıdır. E) Sadece çevirisi yapılacak metnin yazıldığı dili iyi bilmek o metni çevirmek için yeterli değildir.

23. Ben saatçıya soru sormak gereğini de duymuyorum. Yalan söyleyeceğini biliyorum, "İşler nasıl ustam?" desem gözlüklerinin üstünden kuşkuyla bakar bana. "Kim bu herif? Neden soruşturup duruyor? Vergimi arttırmak için mi gönderdiler bunu?" diye düşünür. "Kötü, kötü" der. Ne soracağım ona? Evli olduğunu, çocuğu olmadığını, çocuk istemediğini de biliyorum. Bütün uyanık düş görenler gibi o da az bencildir. Dükkânın içini göreceğim de ne olacak? Duvarlarda durmadan işleyen saatlar asılı olduğunu bil- mek bana yeter. Bu parçanın anlatımında aşağıdaki anlatım teknikleri- nin hangisinden faydalanılmıştır? A) Bilinç akışı E Parodi E) İç konuşma By Diyalog D) Pastiş 222300-3