Anlatım Biçimleri Soruları

61.-63. SORULARI AŞAĞIDAKI PARÇAYA GÖRE CEVAPLAYINIZ. Milyonlarca kişi kitap okuyor, müzik dinliyor, tiyatroya ve sinemaya gidiyor. Neden? Oyalanmak, dinlenmek istiyorlar, demek yeterli bir cevap olmaz. İnsanın bir başkasının hayatına, sorunlarına gömülmesi, kendini bir resim, bir müzik parçası ya da bir roman, oyun, film kişisi ile özdeşleştirmesi neden oyalayıcı, dinlen- dirici, eğlendirici olsun? Böyle gerçek dışı olaylar ne- den gerçekmiş gibi değerlendirilsin? Eğer. "Kendi ya- şantımızdan daha renkli, doyurucu bir yaşantıya geç- mek istiyoruz." dersek o zaman yeni bir soru ortaya çıkıyor. Yaşantımız neden yeterli değil? Belli ki insan kendini aşmak istiyor. Başkalarında, kendi yaşantısı olabilecek yaşantıları görüp onları kendinin kılarak çevreyle bütünleşebileceğini seziyor. 62. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? A) Sanat, onunla ilgilenen insanlar sayesinde de- ğişir, gelişir. B) Insan, başkalarından görüp öğrendiği davranış- ları özümser C) Insan değişime açık bir varlıktır. D) Insanlığın ortak uğraşları vardır. E) Sanat eserleri gerçeği yansıtmayabilir.

8. 1. Şairin titizliği biçimle ilgilidir, öz ise onun iç var- lığından kaynaklanır. II. Şiirde kalıcılığı sağlayan öge biçim güzelliğidir. III. Şiir, özle biçimin doğal kaynaşmasından meyda- na gelir. IV. Şiirde şekil ile öz bilinçsizce öylesine birleşir ki güzelliğin hangisinden kaynaklandığı anlaşıla- maz. Yukarıdaki cümlelerden hangileri anlamca birbi- rine en yakındır? Ave 11 Il ve IV B ve III E) III ve IV I ve IV

10. Bazen dilimizi tutmayı bilmeliyiz çünkü ağızdan çıkan bir söz, serseri kurşuna benzer; vurduğu yere felaket getirebilir. Bu cümlede vurgulanmak istenen, aşağıdakiler- den hangisidir? A Akıllılar, söyleyeceklerini çok önceden düşünür- ler. Susmak, insanı ele vermeyen sadık bir arkadaştır. C) Ne zaman susacağını bilmeyenler, etrafına çok büyük zararlar verebilir. Susmayı bilmeyen insanların her söylediğine güven olmaz. Sözün gücünün farkında olarak yaşamalıyız. 13

3. Türkçede "-ma (me), -iş (-iş, -uş, -üş), -mak (-mek)" ekleri fiillere getirilerek isim-fiiller oluşturulur. Bu isim-fiiller cümlede yüklem, özne, nesne görevin- de kullanılabilir. Buna göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde yük- lem olarak kullanılmış bir isim-fiil vardır? A) Aydın kişi, kendinden önce toplumun çıkarlarını düşünendir. B) Şairin bir sorumluluğu da bağlı olduğu şiir gele- eğine katkıda bulunmaktır. Sanatçı kendinden önceki ustaları ve eserlerini ta- nimalıdır. D) Okurlarının vefasızlığına, kendisini yalnız bırak- malarına üzülmüş, içine kapanmıştı.. E) Edebiyatın her alanına ilgi duymuş, üretken bir ya- zardır.

22. Son dönemlerin en üretken yazarı her zaman belirli bir beğeni düzeyinde öykü üretir. Okurlar onun öykü- lerini büyük bir merak ve heyecanla bekler. Dünya üzerindeki tüm insanların ortak sorunlarına duyarlıdır ve bunları öykülerinin odağına yerleştirir. Bireyin ruh- sal derinliklerindeki bunalımlarını, toplumla kişi arasındaki çelişkileri ve bunun sonucunda oluşan problemleri sağlam bir dille anlatır. Bu parçada söz edilen yazarla ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisi söylenemez? A) Sorunları çözüm yollarıyla birlikte anlattığı BY Okurlar üzerinde etkili olduğu e Evrensel konulardan söz ettiği D) Kişinin iç dünyasına ait ayrıntılara yer verdiği E Dili özenli bir biçimde kullandığı 175

39. Çocukların akciğerleri gelişim sürecinde olduğundan günümüz şehir hayatında havadaki toksik maddelere karşı çocuklar daha duyarlı olmaktadır. Arabaların ço- ğalması ile egzoz dumanının ve sanayi bölgelerindeki atıkların neden olduğu duman vs. dış ortamdaki hava kirliliğini artırmaktadır. Bu kirli havada bulunan karbon- monoksit, nitrojendioksit gibi gazların solunması, çocuk- larda astım gibi alerjik hastalıkların görülme sıklığını ar- tırmaktadır. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılabilir? A) Havada bulunan gazların büyük bir bölümü insan sağlığı için zararlıdır. B) Temiz hava, birçok hastalığın önlenmesinde birinci etkendir. C) Son günlerde hava kirliliğinin ortaya çıkardığı sağlık problemleri azalmaktadır. D) Çocuklarda alerjik astım riskini artıran sadece kirli hava değildir. E) Çocuklar, yetişkinlere göre hava kirliliğinin olumsuz etkilerine çok daha açık durumdadır.

(1) Sana başka bir şey söyleyeyim, Keziban. (II) Şiir manadadır diyenlerle de sestedir diyenlerle de anlaşa- mam. (III) Çünkü ikisi de doğrudur, ama ayrı ayrı doğ- ru değil, bir araya gelince doğrudur. (IV) Gençliğimde mana, şekil kavgasının bir aslı olduğunu sanırdım. (V) Şimdi anlıyorum ki yokmuş. Bu parçanın ana düşüncesi numaralanmış cümle- lerin hangisinde verilmiştir? C) III. D) IV. E) V. A) I. B) II.

6. I. Geçmişten bu yana hemen hemen herkes tarafından, ba- lıkla birlikte süt ürünleri özellikle de yoğurt tüketmenin ze- hirlenmeye yol açtığı söylenmektedir. II. Balıkta bulunan histamin, balığın bayatlamasıyla ortaya çıkan bir aminoasittir ve bu madde yoğurtta da olduğun- dan ikisi birlikte yendiğinde vücuttaki histamin miktarı artabilir; bunun sonucunda da bir zehirlenme gerçekle- şebilir. Aşağıdaki yargılardan hangisi bu iki cümlede ifade edi- lenleri doğru bir biçimde birleştirmiştir? A) Eskiden beri insanlar, balıkla birlikte yoğurt tüketmenin zehirlenmeye neden olduğunu düşünse de zehirlenme- nin sebebi balığın bayatlamasıyla açığa çıkan ve yoğurt- ta da bulunduğu için birlikte tüketiminde artan histamin adlı aminoasittir. B) Balıkta bulunan histamin adı verilen aminoasit, ölüme kadar sürükleyebilecek oldukça zehirli bir maddedir an- cak balık tutulduktan kısa süre içinde tüketildiğinde her- hangi bir soruna neden olmamaktadır. C) Bilinenin aksine balığın yoğurt veya peynirle birlikte ye- nilmesinde hiçbir sakınca olmadığı yapılan araştırmalar sonucunda ortaya konmuştur. D) Doğru sanılan bir yanlış da balıkla birlikte yenilen yo- ğurdun zehirlenmeye yol açtığıdır oysa zehirli madde yoğurtta değil balıkta bulunmaktadır. E) Balık tüketerek histamin adlı zehirli maddeyi alan vücu- da yoğurdun da eklenmesiyle vücutta bulunan histamin miktarı epey artar ve bunun sonucunda da ciddi bir ze- hirlenme gerçekleşebilir. H -N R E N K

Yönetmen, sadece Rus sinemasında değil dünya sinema- sında da önemli bir yer edinmiş, gününün koşullarında unu- tulmaz yapıtlar ortaya koymuştur. Ele aldığı konuya felsefi bir açıdan yaklaşmıştır. Böylece sorunların düşünsel boyutu- nu yansıtmayı başarmıştır. Çağının çok ilerisinde bir sinema sanatı oluşturmuştur. Kültürel bir birikimin ve keskin bir zekânın yüküne katlanmak zorunda olan kafası, sinemada eşsiz teknikler ortaya çıkarmıştır. Bu parçadaki yönetmen ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sinema sektöründe yeni bir çığır açtığı B) Sinema yaparken gününün koşullarını aştığı C) Sinemanın düşünsel boyutuna önem verdiği D) Sinemaya kendinden çok şey kattığı E) Sinemalarının, kendi çağında en çok izlenen eserler olduğu

N K 32. Genç şairlerin çoğu, içinde bulundukları koşulların uygun olmamasından yakınır dururlar. Bu ortamın kendilerini engel- lediğini iddia ederler. Oysa onların bilmediği bir şey var: Koşulların uygunsuz olmasının bir şair için birçok yararı vardır. Uygunsuz koşullar; genç şairi diri tutar, sıkıntılar için- de olgunlaştırır ve şairin kendini bulmasına yardımcı olur. Bir şairin sıkıntılar yaşamadan üstün sanat eserleri oluşturması mümkün değildir. Sanatçı olmanın gelecekte ona yükleyece- ği sorumlulukların bilincinde olması da buna bağlıdır. Bu parçada genç sanatçılar ve olumsuz koşullarla ilgili olarak asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisi- dir? A) Sanatçı olmanın insana yüklediği birçok sorumluluk var- dır. B) Sanatçıları olgunlaştıran ve onu gerçek anlamda sanatçı yapan olumsuz şartlardır. kurudans D10A C) Genç şairlerin başarısızlığı bahaneler üretmelerinden kaynaklanmaktadır. D) Sanatçı olmanın zorluklarını yaşamak istemeyenler zor- lukları aşamayanlardır. E) Genç şairler, tecrübeli olanları örnek aldıkları sürece ba- şarı olurlar. 10 18 (8

e cevaplayınız. bazı kanunlarına kmak ve yok et- di edip yokmuş sa bu kanunlara mede, suyun ise a temizliğe ka- n her alanında önelik bir tavır Sylelikle mutlu abilir? 3 5 330 3 8 H V U a C E 41 91 91 71 21 11 OL 6 8 L 9 S C 12- 39 ve 40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Televizyon eğlendiriyor, eğlendirmekle de yetinmiyor güldürü yor, güldürürken biçimlendiriyor. Yer yer arınma sağlıyor. Gün boyunca içinde biriken toplumsal baskı ve zorlanmayı aşmanızı sağlıyor. Sanal bir ortamda sizi seçkin insanlarla buluşturuyor. Onların zevklerine, seçimlerine ortak ediyor. Onlarla bütünleşti- riyor. Bir süreliğine bu yapay ortamda tutuyor sizi. Bir macera- nın, bir çelişkinin, bir dramın içine çekiyor sizi. Bütün bunları bir arada yapıyor. Peş peşe yapıyor. Haber programlarında yok- sulluk ve çaresizlik trajedileri üstüne binen defile görüntüleri bu cinstendir. Tartışma programlarında gözetilen denge bunu sağ- lamaya dönüktür. 7 U a a ↓ ✔ J J 91 51 21 21 IL OL 6 8 J V L V 9 S a a 8 L V V U SL 71 SL ZI IL OL 6 8 L J 9 U 9 U 5 3 2 2 [ 0 by £ C J 7 £ U 0 3 E C V a J P J 5 JOV 61 81 21 91 S11E1 ZI IL OL 6 8 E 9 S 77 2 30 2 L 2 0 1 3 L a a SONO SONVANO 40. Bu parçada geçen altı çizili sözle televizyonun hangi özelli- ğine gönderme yapılmıştır? A) Insanda farklı duygular yaşatmasına BHginç olayları gözler önüne sermesine zleyende kimlik bunalımına sebep olmasına D) Gerçek olayları ekrana taşımasına E) Herkes için ortak bir nitelik taşımasına TÜRKÇE TESTİ BİTTİ. SOSYAL BİLİMLER TESTİNE GEÇİNİZ. 1. Bu testte 20 sor 2. Cevaplarınızı, C 1. İlk insanlar savu yaşarken; tunç mak kenarlarınd mıştır. Bu durum şehirlere şehirler Bu bilgiler aşağ P Artı ürün ka B) Devletleşme Insanlar için D) Millî devlet mıştır. EX Madenden dımcı olmu 2. Orhun Kitab "Doğuda gün tısına, kuzey bana tâbidir. lerde görüle A) Atalar kü B) Töre huk Dünya h D) Veraset E) Onlu sis

27. Her yıl, milyonlarca ton plastik üretiliyor. Diğer yandan da plastik su şişeleri gibi geri dönüşümü sağlanamayan büyük miktarda atığın denizleri doldurmaması için çözüm arayışı sürüyor. Bu çözümlerden en umut verici olanı atıkları veya plastikleri parçalayan organizmalar. Ancak daha basit çözümler de var. Yakın zamanda bir araştırmacı, plastiğin aksine kalıcı olmayan ve kullanıldıktan sonra biyolojik olarak parçalanabilen bir malzemeden şişe üretme fikrini ortaya attı. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Biyolojik olarak parçalanabilen şişe, şimdilik tasarım aşamasında olan sonuç odaklı çalışmalardan biridir. B) Geri dönüşüm sorununun ortadan kaldırılmasında parçalanabilen şişe fikriyle önemli bir adım atılmış oldu. C) Plastiğin yerine alternatif malzeme üretme fikrinin ortaya atılması, kısa vadede bir çözüm olarak görünmüyor. D) Geri dönüşümü sağlanamayan plastik ve benzeri maddeler doğal hayata kalıcı hasarlar vermektedir. E) Plastiğin doğada dönüşüme uğramaması, ilerleyen zamanlarda ciddi sağlık sorunlarına yol açacaktır.

2019-TYT/Türkçe 30. 1928-1992 yılları arasında yaşayan Philip K. Dick, bilim kurgu edebiyatının en beğenilen yazarlarından biridir. İlk hikâye ve romanlarından başlayarak tüm eserlerinde, gerçeklik ve insanı insan yapan özellikleri birbirine bağlı iki tema olarak ele alır. Bu temaları başarıyla işlediği eserlerinden biri, 1968 yılında kaleme aldığı Androidler Elektrikli Koyun Düşler mi? adlı romanıdır. Romanın ana karakteri Rick Deckard, Mars'tan kaçan altı androidi yakalamakla görevlidir. Ancak bu görevi sırasında, insanla robot arasındaki sınırın hiç de kesin olmadığını görür. Böylece eser bir yandan insan benzeri robotlar ile gerçek insanlar arasındaki farkı sorgularken diğer yandan gerçeklik algısı üzerine düşündürmektedir. Dick'in bu romanı, tüm zamanların en iyi bilim kurgu filmlerinden biri olarak kabul edilen Bıçak Sırtı filmine de kaynaklık etmiştir. Bu parçada Philip K. Dick ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Belirli bir alandaki çalışmalarının takdir edildiği B) Farklı türdeki eserlerinde benzer konular üzerinde durduğu C) Eserlerinin edebiyat dünyası dışında da ilgi gördüğü igricin D) Gerçeğin ne kadar gerçek olduğu konusunu sorguladığı E) Romanlarında belirli bir karakterin maceralarını anlattığı 31

3. (1) Don Kişot edebiyat tarihinin en ünlü birkaç kahrama- nından biridir. (II) Hamlet, Pollyanna, Odysseus, Küçük Prens gibi diğer ünlü kurgu kahramanlardan daha çok ta- nınır ve belki hepsinden daha fazla sevilir. (III) Don Kişot, okuduğu şövalye romanlarının hayal dünyasında yaşar. (IV)onu Cervantes'in romanından tanıdığını bile unutur insan. (V) Ideallerinin peşinde koşmasına saygı duyar, dünyanın acı gerçeklerinin onu yenmesine üzülür, zayıfların güçlüler karşısında ezilmelerine karşı duyduğu heyecanı destekler. (VI) Ama bir yandan da bu yaşlı şövalyenin çaresizliğine ay- kırılığına güler. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV D) V E) VI

zaur 5. PARAGRAFTA YARDIMCI DÜŞÜN Kişisel bir yaşam sürmek, kendi kurduğu dünyada yaşa- mak, toplumdan kopmak, insanlardan ve her şeyden ayrı olmak değildir. Belki kafa dinginliğinin getirdiği rahatlıkla başka bireylere hoşgörüyle yaklaşmaktır. Bu hoşgörüyle benim olmayanı benimseyebilirim. Yalnız bu, ben istedi- ğim için böyledir. Çünkü benimsediğim, kendimden bir parça gördüğüm şey bana aittir. Beni başka olana bağla- yan köprüyü yalnız ben kurabilirim. Aşağıdakilerden hangisi bu parçanın yazarının düşün- cesini destekleyen bir örnek değildir? A) Kazandığı ödüllerle yazın dünyasının zirvesine çıkan usta ozanın başarısını takdir edebilirim yeter ki o, ken- di başarısını devam ettirsin. B) içerisinde yer almadığım bir müzik grubunun kazan- dığı birinciliğe sevinebilirim yeter ki o, kendi birinciliği- min bir basamağı olsun. C) Kurulum aşamasında hiçbir katkımın olmadığı bir iş yerine sahip olabilirim yeter ki o, içinde çalıştığım bir iş yeri olsun. he 7. D) Şurada duran kimsenin sahiplenmediği tarla benim olabilir yeter ki o, kendi çabamla bakımını yaptığım bir tarla olsun. E) Ulusal takımımızın aldığı yenilginin üzüntüsünü yüre- ğimde duyabilirim yeter ki o, bana benim bir parçam olduğunu hissettirebilsin.

39. Bu nedenle uzmanlar ağzımızdaki şekerden bir an önce kurtulmanın daha iyi olacağını belirti- yor. II. Ancak bu durumda da dikkat edilmesi gereken bir husus var: Sert olan şekerleri ısırırken dişleri- nizi kırmamak. III. Bir şekeri emerek yemeniz onun ağzınızda uzun süre kalması, dolayısıyla uzun süre asit üretil- mesi ve dişleri çürütmesi demektir. IV. Bunun yolu da şekeri ısırarak parçalayıp yut- maktan geçiyor. V. Şeker yemekte israrcıysanız sonucunda kırık bir diş mi yoksa çürük bir diş mi tercih edersiniz, karar size kalıyor. Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı bir bü- tün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan dördüncü olur? A) I C) III BIL D) IV EV