Anlatım Biçimleri Soruları

diği türlü güzellikleri eksiklerle dolu olur şına uyar. Bu kuşak - Corneille oyununu ne karşı pek soğuk ichel ve Labiche'in daha hoş gelebilir. ez burun kıvırmak, gözü önüne sermek slerine katılmak ve enlerini araştırmak en asıl düşünce abilir, bu farklılığı lamaya çalışmak aklara aydınlar fi- her sanatçı bu dvillerindeki çar- sini yadırgamak tarafından be- aştırmak lazım. YAYINLARI LİMİT 36. Gazeteci: (1) ---- Sanatçı: Tiyatrodan müziğe kadar sanatın bütün kolla- rıyla ilgili. Ama sanatın içinde doğmuş olmasının büyük bir etkisi vardır tabii. Önünde örnekler var; babası müzikle ilgileniyor, resim yapıyor, anne- si çağdaş tasarımlarla ilgili çalışmalar yapıyor, ikimizden de ayrı etkileniyor. Iki yaşından beri tiyatroya gidiyordu, şimdi Şehir Tiyatrolarından da eğitim almaya başladı. Keman ve piyano çalıyor. Dolayısıyla gördüğü bir şey olduğu için ona doğal ve normal geliyor sanat. Gazeteci: (II) Sanatçı: - E, ben el yordamıyla buldum ama bütün imkânları kızımın önüne koyuyorum ki ileride ne seçmek istiyorsa onu yapsın. Bunların hiçbirini de seçmeyebilir. Ama en azından seçenekleri olacak. Babam belki bunları bana sunmadı ama o kırık bağlamadan sonra bana eli ayağı düzgün olan ilk bağlamamı alması benim için çok önemli- dir. Bütün babalık görevini orada yerine getirmiştir bana göre. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdaki- lerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? I. Kızınız sanatla ilgili mi? II. Siz kendi kendinizi yetiştirmişsiniz ama kızı- nız bu anlamda çok şanslı öyle değil mi? B) I. Kızınız sanatla ne kadar ilgili? II. Kızınızı bu konuda ne kadar etkileyebildi- niz? C) I. Sanatçı olmak soya çekimle mi ilgili? Il Siz nasıl ilgi duydunuz sanata? DYI. Çocuklarımızı hangi sanat dallarına yönlen- dirmeliyiz? II. Sanatçı olmak imkân meselesi denebilir mi? EX EI. Tiyatroya, müziğe ilgi duyanlar daha mı ba- şarılı oluyor? II. Siz nasıl geldiniz bu düzeye? Diğer sayfaya geçiniz.

1-2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Yaşam biçimlerindeki değişim sonucunda el sanatlarımız da değişti hatta giderek kaybolmaya başladı. Ne yazık ki Türkiye'de bu sanatları korumak için şimdiye kadar kapsamlı bir çalışma yapılmamış. Hiçbir el sanatımızın envanteri çıkarılmamış. Bu sanatların nasıl ortaya çıktığı, nasıl geliştiği, hangi koşullarda ve nasıl yok olduğu araştırılmadığı gibi birçoğuyla ilgili örnek de toplanmamış. Bugün bize düşen, yaşayan el sanatlarımızın toplanıp envanterinin çıkarılması, bu yolla gelecek kuşaklara aktarılmasıdır. Bu çalışmalar sayesinde Türk kültürü hem kendi halkımıza hem dünyaya tanıtılabilir. El sanatlarının tanıtıldığı etnografya müzeleri şimdi daha çok gerekli. Halkın kendi sanatının müzesi olmadan ulusal bellek oluşmuyor. conguç kampüs- 2. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada yakınılan durumlardan biri değildir? A) Yaşam biçimlerimizin değişmiş olması BEl sanatlarımızın gittikçe yok olması CLEl sanatlarımızı korumak için ayrıntılı bir çalışma yapılmaması 3. D) El sanatlarımızla ilgili numunelerin toplanmamış olması E) Ulusal belleğin oluşmamış olması Benim şiirlerim Bati modern şiirinin yapı özellikleriyle, geleneksel ifade ve imaj imkânlarını bir araya getiren ürünlerdir. Bireyin dünyadaki yerini, konusunu varoluşçu yaklaşımla ele alırım şiirlerimde. İkinci Yeni şairlerinde görülen umutsuzluk, bunalım gibi özellikler görülmez bu yüzden benim dizelerimde. Tam tersine topluma açılan dunarliličn ir "dirilio" squingini ve umudun

19. Hatice Hanım, doktorun tavsiye ettiği bu yünden terlikleri aldırdı. Hakikaten rahattı. İki gün içinde başının dönmesi falan geçti. Dizlerinde, baldirla- rında sızı kalmadı. Fakat böyle, tam vücudu rahat ettiği sırada, ruhu derin bir azap duydu. Dokuz se- nelik adamlarının iki gün içinde birdenbire ahlak- ları bozulmuştu. Eleni'yi kendi diş fırçasıyla ağzını yıkarken, Gülter'i kilerde reçel kavanozunu boşal- tırken görmüştü. Mehmet'i et günü olmadığı hâlde bol bir sahan külbastıyı yerken yakaladı. Yüksek Ökçelerden alınmış bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Bilinç akışı tekniği kullanılmıştır. Bahî bakış açısıyla yazılmıştır. C) Omer Seyfettin tarafından kaleme alınmıştır. D) Niteleyici sözcüklere yer verilmiştir. E) Kişi ögesinin üzerinde durulmuştur.

UNCE den sim ığı en tir. a- e 13 2. Eğitimi alınmadan veya bir iş iyice öğrenilmeden ortaya çıkan eserin güzel olması tesadüflere bağlıdır. Şiirde anlatılan kadar, anlattıklarımızın mısralara dökülürken etkileyici bir üslupla birleştirilmesi de önemlidir. Şiiri şiir yapan ve onu güzel kılan sadece konu değildir. Şiir sanıl- dığı gibi basit bir sanat dalı olsaydı günümüzde ya da her devirde sayılamayacak kadar çok şairin yetişmesi ve hepsinin de çağımızda meşhur bir şair olarak okunuyor olması lazım gelmez miydi? Oysaki şair diye anılanların azlığı ile yaşadığı devirde şair diye tanınanların çokluğu arasında ters bir orantı vardır. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A Güçlü bir şair olmak için şiir alanında eğitim alınması zorunludur.mesh B) Kimi sanatçılar yazdıkları tek şiirle şöhrete ulaşmıştır. C) Belli bir eğitimi ve kendine has üslubu olan şairler, ge- Necekte de şair olarak hatırlanacaktır. D Her dönemde ilgi gören şairler insanlığın ortak duygu- larmişleyen şairlerdir. E) Her insan birtakım uğraşlar sonucunda etkili bir şiir meydana getirebilir. 3. Edebiyat, öğretilen şeydir. Hepimiz farklı farklı eğitim Je süreçlerinden geçerek öğreniriz edebiyatı. Sadece okul-

NCU TE ÖSYM TARZI TURUNCU HIZ TESTI 08 PARAGRAFIN YAPISI 1. İnsan; duyularının önüne koyulan şeylerin biçimine, yüze- yine ve kütlesine göre davranır. Dolayısıyla biçimi, yüzeyi ve kütlesi belli ölçülere göre düzenlenmiş nesneler insa- nın hoşuna gider. Bu da güzellik duygusudur ve bu kav- ram aslında Eski Yunan Dönemi'nden doğan bir ideal İnsanlar bu nedenle sanatta felsefenin ürünüdür. geometrik bir kanun bulmaya çalışmıştır. ---- Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Bu yaklaşım, mükemmel ölçülü olan ideal insanın yü- celtilmesi fikrine dayanmaktadır. B) Ancak sanatın amacı olan güzelliğe ulaşmak için be- Tirli sınırlamalar zorunlu olmuştur. C) Bu düşüncenin kaynağı, sanatın güzellik ve fayday birleştirme çabasıdır. D) Güzelliğin göreceli olduğu yargısını daha güçlü vu gulamak istemişlerdir. Sanatın belirli bir disiplin kazanmasını amaçlamışl dır.

2. Matematik gibi akılcı ve fizik gibi deneyli ilimlerde tarifler çok önemli ve kesindir. Fikir ve sanat dalla- rında ise kesin olamayacağı gibi önemli de sayıl- maz. Burada tarifin görevi öğretmekten çok düşün- dürmektir. Söz gelişi şiir kavramının binlerce tari- fi yapılmıştır. Hepsi de doğruya benzer. Ama hepsi de doğruya benziyorsa hiçbiri doğru değil demektir. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşı- labilir? A) Şiir, tarif edenin zevkine ve sanat anlayışına here göre değişebilir. B) Edebiyatın tanımı hiçbir zaman yapılamaz. C) Matematik ve fizik gibi ilimlerin tanımı kişinin ba- kış açısına bağlıdır. D) Bazı sanat dallarının tarifi çok önemlidir. E) Fiziğin görevi öğretmekten çok düşündürmektir. 46

(1) Edebiyatın konusu insandır, doğadır. (II) Edebiyat bütün olanaklarıyla insanı tanıtmaya yönelmiştir. (III) Eleştirinin konusu eserdir, amacı eseri tanıtmak ve değerlendirmektir. (IV) Edebiyatta dolaysız bir üretme söz konusudur. (V) Eleştir- men ise dolaylı üreten kişidir. (VI) Eleştiri bir eseri iyi ve kötü yanlarıyla ortaya koyma, değerlendirme işidir. (VII) Eleştirmen eseri değerlendirirken tarafsız olmaya özen göstermelidir. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralı cümlelerden hangisi ile başlar? A) II B) III C) IV D) V E) VI

5 ve 6. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. A Eğitim-öğretim alanında hızlı değişmeler mey- dana geldi. Yeni yeni öğrenme teorileri ortaya atıldı. Toplumsal yapıdaki değişme ve gelişmele- re paralel olarak okulun işlevinde de değişiklikler gerçekleşti. Bilimsel ilerlemeler sayesinde çocuk gelişimi ve psikolojisi alanında sağlanan gelişme- ler eğitim-öğretim sahasında yeni ufuklar açtı. Bu- nun uzantısı olarak öğretmenin rolü de değişime uğradı. Günümüzde artık öğretmen; bilgi öğreten kişi olmaktan çıkmış, öğrencinin bilgi kaynağı ile doğrudan temasını sağlamaya yardımcı kişi hali- ne gelmiştir. Bu anlamda öğretmenden öğrenciye rehberlik etmesi, onun ihtiyaçlarını belirleyip ona göre öğrenme ortamını düzenlemesi, öğrenciyi öğrenmeye isteklendirmesi, amaçlara ulaşıp ulaş- madığını kontrol edip gerekli önlemleri alması bek- lenmektedir. Bu durumda öğretmenin ve anne-ba- banın değişen şartlar karşısında kendini sürekli yenileyip geliştirmesi, yeni bilgi ve becerilerle do- nanması şarttır. Böyle bir tavrı olmayan öğretmen ve anne-babanın etkin, verimli ve başarılı olması mümkün değildir. Bu parça aşağıdaki metin türlerinden hangisi- ne ait olabilir? A) Anlatmaya Bağlı Metinler B) Göstermeye Bağlı Metinler C) Sanat Metinleri / Gazete Çevresinde Gelişen Metinler X E) Kişisel Hayatı Konu Alan Metinler Bir an na inc türü ile ilgili aşağı- kırmız liydi. tek tel zama benze tilar. durdu bulur diner terzi ler, p cam Yukarı kaygıs çıkan bir ha Edebi bir ar kelim nilir lerde makate dre edeb Tebili Buna duşu II. E 711 TVS V.

Kan akıyor oluklardan öyle kan Boyanır batmış gemiler perşembesi Bir tesbih bir zımba bir yazı makinesi Çektikçe böyle katil kralları Sağrıları tuzlu kara koşumlu atlar Uyandıkça kan uyandıkça ölü kadınlar sevmesi Ağaçlarda, gemiler sularında, lokantalarda Kentlerin kan üstüne kan yaması Ölü kadınların öpölü çocuklar doğurması 2. A) Kapalılık C) Yerellik C Kuşsuz ve balıksız konsollu odalarda İkinci Yeni şairlerinden Turgut Uyar'a ait bu dizelerin anlatım özelliği aşağıdakilerden hangisi olabilir? E) Doğallık BOS B) Ağdalı anlatım D) Evrensellik 4.

7. Gabriel Garcia Marquez, "Yüzyıllık Yalnızlık" romanıyla ilgili şöyle der: "Bu kitabı iki yıldan daha kısa bir zamanda yazıya geçirdim; ama bu kitabı yaratmak için on beş, on altı yılımı verdim." C Yazarın kitabıyla ilgili bu söyledikleri ile aşa- ğıdakilerden hangisi arasında anlamca bir yakınlık vardır? A) Öykü yazmaya başlamadan önce Çehov gibi Kafka gibi usta yazarların öykülerini okudum. inceledim ve kendi yolumu çizmeye çalıştım. B) Bir doğa resmi yapmanın en kolay tarafı onu tuvale taşımaktır, zor olan ise gerçek doğayı zihinde yeniden var etmektir. C) Tiyatroyu sevmemin en önemli nedeni tiyatro- nun beni yansıtması ve izlerken kendimi görüp değerlendirmemdir. D) Günlük konuşma dilini herkes kullanabilir ama zor olan bu konuşmalardan farklı yaratımlar ve çağrışımlar çıkarabilmektir. Akadem E) Masallarda olağanüstü olay anlatırken ola- yın bir çocuğun dünyasında neye dönüştüğü- nü bilmek isterdim.

1. Bir şiir eleştirmeniydim ben ve şiirler üzerine çalı- şırdım. Şiirinin iyi olmadığını düşündüğüm biri bana sen şiir yazıyor musun diye sorduğunda ona şu karşılığı verdim: "Hayır, ben şiire saygı duyuyorum." Bu parçada eleştirmenin verdiği karşılık aşa- ğıdaki cümlelerden hangisiyle anlamca en yakındır? AYŞiirleri yalnızca usta sanatçılar yazmalıdır. B) Yazılan her şiir güzel-olmayabilir. C) Şiirlere belli bir güzel ölçütü konmalıdır. D) Şiirden anlamayanlar şiir yazmamalıdır. E) Şiir, diğer türlere göre fazla çaba ister.

üze bak aya est Tun n an 25. Dar kapısından başka aydınlık girecek hiçbir yeri olmayan dükkânında tek başına, gece gündüz kıvılcımlar saçarak çalışan Koca Ali, tıpkı kafese konmuş terbiyeli bir arslanı andırıyordu. Uzun boylu, iri pençeli, kalın pazılı, geniş omuzlu bir pehlivandı. On yıldır bu karanlık in içinde ham demirden dövdüğü kılıç ve namluları tüm Anadolu'da, tüm Rumeli'de sınır boylarında büyük bir ün kazanmıştı. Yanına çırak almaz, kimseyle çok konuşmaz, dükkânından dışarı çıkmaz, durmadan uğraşırdı. Bekârdı. Hısımı, akrabası yoktu. Kentin yabancısıydı. Kılıçtan, demirden, çelikten, ateşten başka söz bilmez, pazarlığa girişmez, müşterileri ne verirse alırdı. Yalnız savaş zamanları ocağını söndürür, dükkânının kapı- sını kilitler, kaybolur, savaştan sonra ortaya çıkardı. Kentte onunla ilgili birçok hikâye söylenirdi. Ama kimdi? Nereliydi? Nereden gelmişti? Bunları bilen yoktu. Halk onu seviyordu. Kentte böyle tanınmış bir ustanın bulunması herkes için ayrı bir övünç kaynağıydı. Bu parça ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Betimlemelere sıkça başvurulmuştur. Dahi bakış açısıyla yazılmıştır. C) Merak unsuru ikinci plandadır. D) Koca Ali'nin kişisel portresine yer verilmiştir. E) Yer ve zaman ögeleri bellidir.

A), vem. 23. Yirmi yaşında vardım, ya yoktum. Küçücük köpeğim Koton'la Izmir'in ikinci sınıf otellerinden birinde oturuyordum Bir gün karşımdaki odaya, iri mavi gözlü, Rose Mayer adında, sarı saçlı bir Fransız kızı geldi. Kederli olduğu yüzün. den belli idi. Otelciye kim olduğunu sordum. - Paris'ten bir doktora âşık olmuş, peşine takılmış, doktorun ailesi kabul etmemiş, kovmuşlar. Zavallı şimdi memleke tine dönmek için vapur bekliyor, dedi. Rose ile merdivenlerde, koridorlarda karşı karşıya geldikçe birbirimize dikkatli bakmaya... Sonra "bonjur, bonsuvar demeye başladık. Nihayet bir hafta içinde dost olduk. Bir ay geçmeden anlaştık. Evlendik. Rose, gerçekten sokağı, gezmeyi hiç sevmiyordu. Sabahtan akşama kadar evin işleriyle uğraşıyor, durmak, dinlenmek bilmez bir hırsla her tarafı, her şeyi yıkıyordu. O, ben, köpeğim, üçümüz de günde üç defa banyo ediyorduk. Geceleri Paris Kahvesi'ne veya sinemaya giderdik. Dönüşte Rose, yorgun argin, ayakkabılarımızın altını çamaşır sulu suyla siler, Koton'un ayaklarını yıkamakla kalmaz, bazı geceler zavallı hayvancağızı tepeden tırnağa gıcır gıcır sabunlardı. Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Yaşanması mümkün olan bir olay anlatılmıştır. B) Çağrışımlarla yüklü ağır bir dili vardır. C) Kahraman anlatıcı bakış açısı kullanılmıştır. Merak ögesi ön planda tutulmuştur. E) Kadın kahramanın fiziksel ve ruhsal portresine yer verilmiştir. D) Koca A E) Yer ve 26. "Paska ne otu selli a be du ismin çok keth sih oy ha S E

22. | Kalikallalal atmak istiyorum. I. Bağın ortasındaki yıkık kulübenin kapısız girişinden bir ihtiyar çıktı. Saçı sakali bembeyazdı. Kamburunu düzelt- mek istiyormuş gibi gerindi. Elleri, ayakları titriyordu. Gök kadar boş, gök kadar sakin duran denize baktı, baktı Il Duvarın dibindeki taş yığınlarına çöktü. Başını ellerinin arasına aldı. Sırtında yırtık bir çuval vardı. Çıplak ayak- ları topraktan yoğrulmuş gibiydi. Zayıf kolları kirli tunç rengindeydi. Yine başını kaldırdı. Gökle denizin birleştiği dumandan çizgiye dikkatle baktı, III. Bu, her gece uykusunda onu kurtarmak için birçok geminin pupa yelken geldiğini gören zavallı eski bir Türk Xforsasıydı. Tutsak olalı kırk yılı geçmişti. Otuz yaşında, dinç, levent, güçlü bir kahramanken Malta korsanlarının eline düşmüştü. IV. Yirmi yıl onların kadırgalarında kürek çekti. Yirmi yıl iki zincirle iki ayağından rutubetli bir geminin dibine bağlan- mış yaşadı. Yirmi yılın yazları, kışları, rüzgârları, fırtınaları, güneşleri onun vücudunu eritemedi. V. Elli yaşına gelince, korsanlar onu, "Artık iyi kürek çekemez!" diye bir adada satmışlardı. Efendisi bir çiftçiydi. On yıl kuru ekmekle onun yanında çalıştı. Tanrı'ya şükrediyordu. Çünkü artık bacaklarından mıhlı değildi. Numaralanmış cümlelerin hangilerinde hikâye kişisinin fiziksel betimlemesine yer verilmiştir? A) I, II ve III. , II ve IV. C) I, III ve IV. D) II, III ve IV. E) III, IV ve V. 25

orayı öyle da kendi- oturdu da hep o ar- ğim evini ir kızdır. a elinde berabe- uğunu, zaman görür, daki- Patlıcanlar morara morara kadife rengini aldı. nesine güvenen, sırtına küfesini takan sokakta de güzel sebzedir. Misafir ağırlar. Biraz hazmı zor- "Kemer patlıcanlarım!" diye bağırıyor... Gerçekten dur ama doyurur, bıktırmaz. Her şeye karışır, türlüye girer, dolma olur, şişe dizilir, ezim ezim ezilir. Imam- dehşetlidir. Biraz çalı bayıldı şeklinde görülür. Fakat tavası Neredeyse çıkar. Ne de kolay yemektir. C çırpı, talaş, yonga, bakkaldan biraz yağ, bir kase yoğurt alındı mı! Evde bir meşguliyet peyda olur. İki diş sarımsağa havan işlemeye başlar.) Delikli kap sahanlıktan iner. Birer birer alaca biçim kesilip dilim dilim doğranır, zehri çıksın diye tuzlanır, bir kenara çekilir. Odunun kurusu, ortaya, yanına malzemeler yerleştirilir. Gelsin yelpaze, kürek puf puf. Alev aldı mi tava üstüne bolca zeytinyağı, "Oh!" ne cızırtı. KURUMSAL DENEME YAYINLARI DYSayıp dökmelere BÖykülemeye başvurulmuştur. 8. Bu parçanın anlatımı ile ilgili olarak aşağıdaki. lerden hangisi söylenemez? A Fillerin çokça kullanıldığı öyküleyici bir anlatı- ma yer verilmiştir. BSayıp dökmelerden yararlanılarak anlatımda akıcılık sağlanmıştır. Varlıkların ayırıcı özellikleri karşılaştırma yoluy- la ortaya konmuştur. Ünlem ve ikilemelerle anlatım konuşma diline yaklaştırılmıştır. EX Farklı duyulardan yararlanılarak betimleme ya- pılmıştır. Türkçe 2,

6. "kimsesizlik", "Olüm", "yaşam", "dostluk" üzerine binlerce gir yaz lerin sınırını aşamamış, yitip gitmiştir zaman içinde. Bir bölümüyse çad çıkmalarına, aynı konuyu solumalarına karşın neden kimileri yitip gitme olan yaratılanın tümüyle yaşaması gerekirdi. Bu parçada boş bırakılan yere anlam akışına göre aşağıdakilerd- Akonunun yazınsal yaratı içindeki yeri; yaraticinin onu ele aligna, Cünkü bir yazınsal yaratıda önemli olan konunun işleniş biçimi Kimi konular her dönemde geçerliğini koruyamamış, ilgi görme D Demek ki konu yazınsal yaratıyı yaşar kilan bir öge değildir E) Konunun yaşı da çağı da yoktur da ondan 7. Çocukluk baştan aşağı oyun demektir. Çocuklar oynaya oynaya insan değerleriyle bezenir. Oyundan daha bilge bir yetiştirici bulunmaz. Çocuk, hak ve sorumluluğu oy- narken öğrenir. Oyun oynamayanın kafasına nereden dank edecek mızıkçılığın kötü bir şey olduğu? Yarışmalı oyunlarda öz bilinç gelişir; kardeşlik duygusu oyunlarda kökleşir. Bazı oyunlar olmasaydı ne "ben" ne de "biz" pe- kişirdi insanda. Oynarken tanır kendini insan; Bu parçanın sonuna konunun akışına göre, kendisinde ummadığı yetenekler bulur da şaşırır II. yaşıtlarının, kendisinde olmayan becerilerine imrenir III. kolay sandığı birçok hareketi yapamadığını fark eder ifadelerinden hangisi/hangileri getirilebilir? AY Yalnız I D) I, II ve III eis Türkçe Soru Bankası B) I ve II E) Yalnız III C) I ve III