Anlatım Biçimleri Soruları

A) C) Tanımlama E) Mecazlı söyleyiş ey brother langgel 6. Şakayık, gösterişli ve mağrur bir çiçektir. Bu sebeple şef- kati simgeler. Şakayık, tıpkı mutluluğu ve huzuru için yaşa- yan insanlar gibidir. Şakayığın hikâyesi ise elbette birçok çiçekte olduğu gibi Yunan mitolojisinden geliyor. Eski Yu- nan zamanında ilaç tanrısının öğrencisi olan Paeon, an- Jatilana göre hocası tarafından ormana bir çiçek bulmaya gönderiliyor. Bir peri olan Paeon'un aradığı çiçek şakayık, çiçeğin deva olduğu dert ise hamile olan kadınların çektik leri ağrılar. Günümüzde de sancı giderici özelliği olduğu bilinen şakayık pek çok ilaçta kullanılabilmektedir. Ancak kıskançlığı ile bilinen ilaç tanrısı, Paeon'u çok kıskanıyor- muş. Bu gezinin sonu da hiç iyi bir yere varmayacakmış kafasındaki plana göre. Onun bu düşüncelerini öngören tanrıların tanrısı Zeus, zarar görmesin diye Paeon'u bir şa- kayık çiçeğine çeviriyor. O günden sonra çiçeğe Paeonia adı veriliyor. FRA Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A Kişileştirmeye yer verilmiştir. B) Örnekleme kullanılmıştır. C) Karşılaştırmadan yararlanılmıştır.. Öyküleyici, anlatıma başvurulmuştur Benzetmeler yapılmıştır.

Raunt 8. rıdakilerden hangileri getirilemez? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III C) Yalnız III E) II ve III Teknoloji hayatın içerisine o kadar girdi ki insan kendi- siyle bile yalnız kalamıyor. Her şeyi bir kenara bırakabil- se de telefonundan ayrılamıyor. Aile ortamında da insan- lar birbiriyle sohbet etmek yerine televizyon seyretmeyi tercih ediyorlar. Anne babalar en çok, çocuğunun saat- lerce internet başında kalmasından şikâyetçi, büyükler ise çocuklarının ve torunlarının kendilerini ziyaret etme- diğinden dert yanıyor. İnsanlar eski dostlukları, eski ah- baplarını özlüyor. Büyüklerin gaz lambası altında yaptı- ğı o hoş sohbetlerde anlattığı kıssaların tadını bugün hangi teknoloji verebilir ki? Aşağıdakilerden hangisi bu parçada yakınılan du- rumlardan biri değildir? A) Ailelerin sohbet etme yerine TV izlemesi B) Çocukların internette çok vakit harcaması C) Torunların, büyükleri ziyarete gitmemesi D) İnsanların yalnız kalamaması E) Ailelerin çocuklarla yeterince ilgilenmemesi

Raunt D) Modern nitelikte olmasına E) Güncel olmasına 16. Sanatın / şiirin asıl mevzusunun hayat, ölüm ve tabiat olmadığı gerçeğinin farkına varırız. Çünkü insanın dışın- da ve ondan tecrit edilmiş hâlde bir mevzu yoktur. Ne olursa olsun edebî eserdeki konuya hayatiyet veren in- sandır, başka bir ifadeyle insan olduğu için konu vardır. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? A) Sanatın birçok işlevi vardır. B) Şiirin asıl konusu insandır. C) Edebiyatta konu sınırı yoktur. D) Edebî eserde anlatım tarzı önemlidir. E) Şiirde işlenmeyecek konu yoktur. Öğrenci No Cevaplar 11 12 (A) 13 14 15 16 17 18 19 10 20 Köşelerdeki kareleri ekranının kenarlarına gelecek şekilde yaklaştır. 2 3 5 9

PARAGRAF 13. (1) Cemal Şakar'ın "Öykünmek" hikâyesinde kahraman, "Doğallığı beceremiyoruz." diye söylenir. (II) Anlatıcı tiyatroya gidip oyunu izlerken kendi kendine söylenen biridir. (III) Sahne, izleyiciler ve oyuncular vardır. (IV) Dekor bir köy evidir. (V) Hikâye bir tiyatro salonunda ge- çer. (VI) Bu arada hem oyun hem de kendisi hakkında düşünür. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bü- tün oluşturması için aşağıdakilerden hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? A) I ve III B) II ve V D) IV ve V C) III ve IV E) V ve VI 14. Kitap okumak, bir alışkanlıktan ziyade, bir yetenek işidir. Tıpkı resim yapmak gibi bu yetenek, ilkokulda ortaya çıkar, ortaokulda gelişir; lisede ise yapılması gereken, 15

TIKSAL AKIL YÜRÜTME IZ: Dil kuramlarından en çok bilinen, Noam Chomsky'nin kuramıdır. Chomsky, çocuklara dilin öğretilebileceği fikrini sert bir biçimde eleştirmiştir. Çocukların, tüm insanlarda var olan ve konuşmayı işleyen "dil kazanma aygıtı" olarak geçen, içsel bir mekanizmayla doğduklarını, dolayısıyla bebek konuşmasının evrensel olduğunu ileri sürmüştür. Dil kazanma aygıtı; çocukların kendi cümlelerini oluşturmalarını, işittiklerini anlamlı hâle getirmelerini ve temel dil bilgisi kurallarını anlamalarını sağlar. Bu bir bakıma dilin içsel bir haritası gibidir. Çocu- ğun yapması gereken, çevrenin sağladığı bilgilerle boşlukları doldurmaktir. TEST 2 Bu parçaya göre, aşağıdakilerden hangisi Chomsky'nin görüşüne kanıt olabilecek bir durumdur? A) Aynı ailede büyüyen çocukların birbirlerini daha iyi anlayabilmeleri B Her ülkede, çocukların 18 aylıkken konuşmaya başlaması C) Biri 6, diğeri 9 aylık iki bebeğin benzer sesler çıkarması D) 12. sınıfa giden çocukların kompozisyon yazabilmesi E) Çok kitap okuyan çocukların düşüncelerini daha iyi ifade edebilmesi

Son dönemlerde piyasaya giren bu firmanın ürettiği peynirler, rakiplerininkinden %60 daha fazla süt içeri- yor. Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Firmanın ürettiği peynirler, tüketici tarafından be- ğenilmiştir. B) Bu marka, piyasada süt oranı en yüksek olan peyniri üretmektedir. Rakip peynir markalarının içerdiği süt oranı %40'tır. D) Firma yalnızca peynir üretmektedir. E) Firma, piyasada kalıcı olmaya çalışmaktadır.

CARDIMCI DÜŞÜNCE Test-9 3. Şiirden önce öyküler yazardım, şiir benim için liseye kadar ikinci sıradaydı. Liseden sonra şiir ilk sıraya yükseldi, hem de diğer her şeyi silerek. Odaklanma sorunu yaşadığım için uzun zamandır öykü yazamıyorum, aynı sebep dolayısıyla roman da. Elimde güzel bir kurgu olsa, metne sakinlikle başlamış olsam bile ilerledikçe bocalıyorum ve kontrolümü kaybe- diyorum. Bu nedenle çok istememe rağmen öykü, roman yazamıyorum uzun zamandır. Tiyatro metinleriyle de pek ilgili değilim. Bende hep olumsuz duygulara neden oluyor tiyatro metinleri. Ancak son yıllarda şiir dışında deneme türüyle de ilgilenmeye başladım. Alışılmışın dışında bir şeyler yazmaya çalışıyorum. Bunları kitaplaştırır mıyım, bilemiyorum ama deneme yazarken keyif alıyorum, içim rahatlıyor. SHTEPI Bu parçanın yazarı için aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Şiir yazmaya başladıktan sonra roman ve öyküye ilgisinin azaldığı B) Yazınsal türler arasında en çok şiiri önemsediği singing an que Şiir dışındaki yazınsal türlerde yazmayı pek istemediği D) Deneme türündeki yazılarında özgünlüğü yakalamaya çabaladığı leigned VE) Roman ve öykü türünde yazmamasının, benzer sebeplere dayandığı

3. B TYT/Türkçe 3 ve 4. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. B Sol yanım sanki uçurum... Gözlerimde, bulutları kıs- kandıracak kadar gözyaşım var. Saatlerce ağlamak ve içimin uçurumunu doldurmak istiyorum. Kimse- nin olmadığı bir boşlukta günlerdir yüzüyor gibiyim ama yüreğimden başka bir yerim ıslanmıyor. Bu si- ralar sadece yüreğim kanıyor. Ayrılık sonrası insanın içi neden bu kadar çok acır? Anılarla dolu eve neden bir daha girmek istemez? Neden bir zamanlar mutlu eden anılar, acıtan, yakan bir sancıya dönüşüverir? Cevaplayamadığım her soru yüreğimi ince ince diş- liyor. Seninle yıllar önce yüreğimizin keşfetmediği bir coğrafyada tanışmıştık. Sokak lambasının körelttiği solgun sarı ışıktan dolayı gözlerimiz birbirine değmi- yordu ama yine de bakışıyorduk. Suskunluklarımızı kelimelere emanet etmeye korkuyorduk. Gözleri- mizle sevişerek konuşuyorduk. Yalnızlığı acıtıcı bir ok olmaktan çıkartıp birbirimize çoğul türküler söy- lüyorduk. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangi- sinden yararlanılmamıştır? A) Tanık göstermeden B) Kişileştirmeden C) Benzetmeden ✓ D) Alışılmamış bağdaştırmalardan E) Karşılaştırmadan 4. Bu parçadaki cümleler için yapılan aşağıdaki be- lirlemelerden hangisi doğru değildir? A) "Gözlerimde, bulutları kıskandıracak kadar göz- me vonilmistir ✔ voo 5. Bir toplu manevi mirasınd etkilenm lendirme aydın ya zınsal en edebiya güdük, lum olar Bu par latılmal A) Ölü B) Güz C) D) İçer E) Pop 6. Ahmet bir yoru siyle ve sinde diği gil yararla şairder görüld Şır gör dönem Ahmet Haşim görüni çelişkil deler Hamit Bu pa neme A) At

4. 3 3. Kitapla ilgisi olmayan okurun, kitap eklerini görerek kitaba yöneleceğini sanmıyorum tabii ki. Kitap ekleri. bir açlık duyan, güncel edebiyatı ve kitap dünyasını takip etmek isteyen ama buna ulaşmakta güçlük çeken okurun, özellikle de genç okurun derdine derman oluyor. İyi okur, iyi kitaplara, onlar hakkında yazılmış iyi metinlere ulaşmak için ekleri bekliyor. Bu sözler, aşağıdaki sorulardan hangisine karşı- lik olarak söylenmiş olabilir? A) Yayımlanan kitap eklerinin kitap satışlarını artır- dığı doğru mu? B) Kitap eklerinin okuru kitaplara yönlendirmesinde bir etkisi var mıdır? C) Yeni çıkan kitapların kitap eklerinde tanıtılması- nın önemi var mıdır? D) Birçok gazetenin günümüzde kitap eki çıkarması hakkında ne düşünüyorsunuz? E) Kitapların okuyucuya tanıtılması için nasıl bir yol izlenmelidir? Edebiyatçı da her şeyden önce bir insandır. Onu insan dışı ya da başka bir gezegenden gelmiş bir yaratık gibi göremeyiz. O da bu toplumda yaşar; diğer insanların karşılaştıkları zorluklarla, güçlük- lerle karşılaşır. Hayatını devam ettir

işaretleyiniz. 2. "Şehzade" adlı romanı okumaya başladığımda yıllardır beklediğim esere kavuştuğumu düşündüm. Okulda gör- düğüm tarih dersi formatıyla tarih konusundaki açlığımı giderebilmem çok zor Merak ettiğim bir dönemi ince ay- rıntılarla, zarif bir kurguyla süsleyen bu roman tam da aradığım cinsten bir eser. Üstelik son derece akılcı, man- tıklı, insan doğasını çözmüş. Ön yargılardan ve zorlama- lardan sıyrılabilmiş berrak bir bakış açısıyla, dupduru bir Türkçeyle yazılıp edebî değer taşıyan cümlelerle zengin- leştirilmiş. Bu tarz kitaplar bana tarih kitaplarından çok daha fazlasını veriyor kanımca. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir? A Tarihî kişileri yücelten bir tutumla yazılan tarih kitap- ları günümüz okurunca ilgi görmemektedir. Tarihî konular tek yönlü bakış açısından uzak bir bi- AUMEN çimde ancak edebiyat eserlerinde yer alabilir. C) Okullarda verilen tarih dersleri içerik açısından son derece zayıftır. + D) Tarihî konularda bilgi almak isteyen kişiler yalnızca edebî eserleri referans almalıdır. E) Tarihin edebiyat yoluyla ele alınması, bilimsel kitap- lara göre daha ilgi çekici olabilmektedir. deneme D

1 PARAGRAFTA KONU ANA DÜŞÜNCE 13. Türk Dil Kurumu, 1985'te Prof. Hasan Eren'in adını taşıyan bir İmlâ Kılavuzu çıkararak yazan çizen herkesi, özellikle öğretmen ve öğrencileri sıkıntıya sokmuştu. Bu kılavuzda adından başlayarak kurallarda da eskiye dönüş, eski yazının imlerini diriltmek söz konusuydu. 1932-1983 arasında hep kurullarca hazırlanan ve bütün ülkenin tek kaynağı olan kılavuz, bu kez bir kişinin imzası ve öznel görüşleriyle çıkmış, ortalığı karıştırmıştı. Neredeyse bütün yazım kuralları bozulmuştu. TEST 20 Aşağıdakilerden hangisi bu parçada yakınılan durumlardan biridir? A) Yazım kurallarının toplum tarafından benimsenmemesi BY Araştırmacıların dil konusunda duyarlılık göstermemesi Dil biliminin değişkenlik gösteren yapısının olması Dört D) Kılavuzun eski kurallarla ve öznel bir yaklaşımla oluşturulması Öğretmenlerin kurallara gereken önemi vermemesi a

1. Foman ve öykü iki farklı türdür. Dolayısıyla farklı şekillerde yazılması gerekir. Nasıl ki roman tekniği ile öykü yazılmazsa öyküdeki tekniklerin romana uygulanması da iyi sonuçlar vermez. Sporu düşü- nün, maratonu yüz metre temposunda koşamaz- sınız. Çünkü maraton yüz metre koşusundan çok daha uzundur. Bu nedenle yavaş tempoyla koşul- malıdır. Roman da öyküden farklı olarak çok daha uzun soluklu, daha yayılarak yazılması gereken bir türdür. Bu yayılma, sanıldığı gibi dolgu değildir, temponun ayarlanmasıdır. Öykü bir melodidir, ro- man bir şarkıdır. Bu parçanın anlatımı ile ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? LA) Örneklemeye yer verilmiştir. B) Deyim kullanılmıştır. Tanımlama yapılmıştır. Karşılaştırma yapılmıştır. E) Tanık göstermeye başvurulmuştur.

6. Sıra dışı zamanlar yaşıyoruz. Koronavirüs salgınıyla bir- likte hem toplumsal hayatta hem gündelik yaşamımızda hem de dünya genelinde yaşanan büyük değişimlere ta- nıklık ediyoruz. Hemen hemen dünyanın her yerinde si- caklıklar arttı, iklim değişti, hiç görülmeyen iklim olayları ortaya çıktı, birçok afet yaşandı, hayat durma noktasına geldi. Ancak tüm bu yaşananların, olumsuzlukların yanı sıra doğanın bize güzel sürprizleri de var: gökyüzü mas- mavi, sular berrak, yaban hayatı olması gerektiği gibi... Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Karşılaştırma C) Benzetme B) ikileme D) Örnekleme E) Niteleme

TYT/Türkçe 3 ve 4. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Sol yanım sanki uçurum... Gözlerimde, bulutları kıs- kandıracak kadar gözyaşım var. Saatlerce ağlamak ve içimin uçurumunu doldurmak istiyorum. Kimse- nin olmadığı bir boşlukta günlerdir yüzüyor gibiyim ama yüreğimden başka bir yerim islanmıyor. Bu si- ralar sadece yüreğim kanıyor. Ayrılık sonrası insanın içi neden bu kadar çok acır? Anılarla dolu eve neden bir daha girmek istemez? Neden bir zamanlar mutlu eden anılar, acıtan, yakan bir sancıya dönüşüverir? Cevaplayamadığım her soru yüreğimi ince ince diş- liyor. Seninle yıllar önce yüreğimizin keşfetmediği bir coğrafyada tanışmıştık. Sokak lambasının körelttiği solgun sarı ışıktan dolayı gözlerimiz birbirine değmi- yordu ama yine de bakışıyorduk. Suskunluklarımızı kelimelere emanet etmeye korkuyorduk. Gözleri- mizle sevişerek konuşuyorduk. Yalnızlığı acıtıcı bir ok olmaktan çıkartıp birbirimize çoğul türküler söy- lüyorduk. 3. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangi- sinden yararlanılmamıştır? A) Tanık göstermeden B) Kişileştirmeden V C) Benzetmeden ✓ D) Alışılmamış bağdaştırmalardan E) Karşılaştırmadan 4. Bu parçadaki cümleler için yapılan aşağıdaki be- lirlemelerden hangisi doğru değildir? A) "Gözlerimde, bulutları kıskandıracak kadar göz- yaşım var." cümlesinde abartma yapılmıştır. ✔ B 5. B m m et le av ZI ed gi lu B la A) B C D) E) 6. Ar bir Siy sir dic ya şa gö Şır dö Ah Ha gö çel del Ha Bu ne A)

2. Şiirlerine ve şiir üzerine yazdıklarına bakınca yaşamla ve evrenle hesabını korakor sürdüren bir şair karşısındayız. Rilke'nin "yazmak" üzerine söyledikleri geliyor aklıma. "Yalnız bir tek yol vardır: İçinize dönün. Size yaz diyen nedeni araştırın. Kökleri, yüreğinizin en derinliklerinde dal budak salıyor mu buna bakın. İçinize dönün, yaşamınızın kaynadığı derinlikleri yoklayın; onun kaynağında siz, yaratmanız gerekiyor mu sorusunun karşılığını bulacaksınız." Bu parçada Rilke'nin, yazma nedenini aşağıdakilerden hangisine bağladığı söylenebilir? A) İçsel hesaplaşmaya B) Özgür olmaya Yenilik aramaya Düşünsel zemine oturtmaya E) Karakteristik özellikleri bulmaya

33. Kış, adanın sahillerine lodoslarla beraber gelirdi. Ko- cayemiş ağaçlarının çamlarla birleştiği adanın lodos tarafında hiçbir ev yoktur. Orada kocaman vahşi kaya- lar, tuhaf kuşlar ve derin uçurumlar vardır. Kalpazanlar Kayası'nın üstünden lodos aştığı zaman, adanın poy- raz tarafındaki evlerde sessiz bir hayat başlardı. Yazın gelen göçler gitmiş olurdu. Banyolar sökülmüş, köşkler küskün ve hayatsız dururdu. İşte balık zamanı bu za- mandı. Kocaman gırgır kayıkları sahile başvurur; torik ve palamut, adanın etrafında bütün gün döner dolaşırdı. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Kişileştirme C) Mecazlı söyleyiş B) ikileme D) Niteleme E) Betimleme