Anlatım Biçimleri Soruları

3. Öyle gerçekler vardır ki, yazdığınız zaman dahi fantastik görünür. Benzer şekilde öyle fanteziler vardır ki, düpedüz gerçektir. Dua ve beddua fantastiktir. Görüp bilmediğiniz göksel bir varlıktan medet niyaz edersiniz. Bunların bazıla- ri gerçekleşir. Siz dua veya beddua ettiniz diye mi gerçek- leşmiştir, yoksa gerçekleşeceği vardı da ondan mı, bilme- nize imkan yoktur. Ama önemsemezsiniz, inandığınız sürece en gerçek gerçek budur. Ümit de öyle... Birini veya birilerinin sizin beklenti, heves ve arzularınız doğrultusunda bir şeyler yapmasını beklersiniz. Bazen yaparlar. Siz ümit ettiniz, pozitif düşündünüz diye mi yapmışlardır yoksa yapacakları olduğundan mı bilemezsiniz. Ama siz, öyle umduğunuz için olduğuna inanırsınız. Bu çok fantastiktir. Siz büyücü müsünüz? Rüyalar fantastiktir. Kimileri çıkar. Siz, rüyanız çıktığı zaman "Biliyordum." dersiniz. Olacakları önce- den görme yeteneğiniz mi var, yoksa zamanda yolculuk mu yapıyorsunuz? Belki hem o hem bu, belki de ne o ne bu... Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmıştır? A) Açıklama C) Tanık gösterme E) Karşılaştırma B) Örnekleme D) Tartışma

1. Fotoğraflarının konusu, yangın yerleri, asfalt parçaları, dövü- şen köpekler, kurbanlık koyunlardır. Ama gelecekte adından söz ettirecek asıl önemli çalışmaları, insan fotoğraflarıdır. Çünkü sanatçı onlarda, hayatta gizlenen bütün önemli şeyle- rin ışıltısını ortaya çıkarabilmiştir. Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak aşağıdaki- lerin hangisi söylenebilir? Fotoğraflarının konuşu, insanın yaşamda ayakta kalma mücadelesidir. B) Ele aldığı konular eleştirilmektedir. r.X C) Kalıcı nitelikte yapıtlar ortaya koymuştur. D) Kuralları ters yüz etmekle yenilikler ortaya koyabileceğini düşünmektedir. E) Yeterince bilgi sahibi olmadan bir konu üzerinde çalışıl- maması gerektiğini savunmaktadır. (ALES) 3.

Paragraf - VI 0. (1) Mahyacılık dört yüz yıllık geçmişi olan bir Türk sanatı. (11) Ramazan ayı boyunca iftardan sahura kadar yanarmış mah- yalar. (III) İlkin nerede ve ne zaman başladığı bilinmese de Koca Mustafapaşa Camisi'ndeki süslemeyle ilk şeklini aldı- ğı söylenir. (IV) Mahyalar, çift minareli ve çift şerefeli cami- lere kurulur. (V) Dört şerefe arasına gerilen çelik halatlar ve lambalarla yazı oluşturur. TÜRKÇE Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akşını bozmaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V

49. (1) Yazın kuramcıları ve yazın tarihçileri, şiirin düşünce ve duyguyu biçimlendirmede özel ola- rak seçilmiş bir tür olduğunu söylerler. (II) Hatta yazınsal türler içerisinde, en etkili dile sahip bir söylem biçimi... (III) Çünkü şiir bir söz sanatıdır, bir bakıma, imgelerle düşünme sanatıdır. (IV) Hem öyle bir sanat ki dilin toprağında boy atıp gelişmiştir. (V) Daha doğrusu yazınsal ürünlerin ya da türlerin anası şiirdir. (VI) Yaşamın içinde yaşamı anlamlı kılan, yaşamın asıl adı, asıl yü- züdür şiir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi- sinden başlayarak yazar, öne sürdüğü düşün- ceyi somutlaştırmaya çalışmıştır? A) VI B) I C) IV D) V E) Il

35. Geçenlerde gazete okurken şöyle bir cümleye denk gel- dim: "Akıllarda ve kalplerde entegrasyon sağlanamadı." Karşılığının Türkçede bütünleşme olduğunu bildiğimiz entegrasyon sözcüğünün kullanılması şık olmamış. An- laşılan yazar, gazetesinde "Toplum olarak akılca, yürek- çe bütünleşemedik." demek istemiş. Düşünüyorum da Türkçe karşılığı olan yabancı sözcüklerin kullanılması, birçoğuna belki aykırı gelmiyordur. Ancak Türk dili üze- rinde düşünen biri için böyle kullanımların tepkiyle karşı- lanacağı bilinmelidir. Lisan'dan dil'e geçerken geldiğimiz düzey bu olmamalıdır. Bu parçada yazarın asıl yakındığı durum aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Türkçe karşılığı olan yabancı kelimelerin kullanılma- SI B) Aydınların dil konusunda umursamaz tavırlar takın- ması C) Gazetelerde özensiz bir dile yer verilmesi D) Dilimizde birçok yabancı sözcüğün yer alması E) Toplumun dil konusunda yeterli hassasiyeti göster- memesi av Hizmetleri Genel Müdürlüğü

26. (1) Dede Korkut Hikâyeleri, sıradan olay metinleri ya da eğlencelik olayları anlatan hikâyeler değildir. (II) Rastgele uydurulan vakit geçirme araçları da değil- dir. (III) Uzun zaman sözlü gelenekte yaşayan bu hikâ- yeler, 15. yüzyılda Akkoyunlular Dönemi'nde yazıya geçirilmiştir. (IV) Dede Korkut Hikâyeleri; belli bir fikri, felsefi, dinî ve millî derinliğe sahip, hem millî hem de manevi değerlerimizi sembolik kurgular üzerinden ve- ren metinlerdir. (V) Türklük ve Müslümanlık değerlerini ve anlayışını simgesel motifler, kişiler, olaylar, olgular, durumlar ve nesneler üzerinden aktarır. (VI) Dede Kor- kut Hikâyeleri'ni Müslüman Türk milletinin dinî ve milli değerlerini etkileyici ve kalıcı bir üslupla aktaran yani edebiyattan taviz vermeden ders ve ibret veren metinler olarak okumak gerekmektedir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi par- çanın anlam akışını bozmaktadır? A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI.

8. Hayranlıkla baktığımız tablolar çoğu zaman tek bir seferde ortaya çıkmaz. (1) Sanatçılar, genellikle işe bir eskiz çizerek başlar. (II) Ancak tablonun yapım aşamasında bazen fikir de- ğiştirip planda olmayan figürler ekler ya da önceden planla- dıkları figürleri çıkarırlar. (III) Bazen de boyamaya başladık- ları bir figürün yerini ya da biçimini değiştirirler. (IV) Sanatçı- nin fikir değiştirerek yaptığı değişikliklerin izleri, resmin ta- mamlanmasından yıllar sonra, kullanılan boyaların ışık ge- çirgenliğinin artmasıyla ortaya çıkar. (V) Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisine "Picasso gibi ressamlarsa üzerinde daha önce yarım bıraktıkları tab lolar olan eski tuvallere yeni tablolar yapmalarıyla bilinin cümlesi getirilmelidir? A) I B) II C) III D) IV

43-46. soruları aşağıdaki bilgilere göre birbirinden bağımsız olarak cevaplayınız. Kleia A, B ve C takımlarındaki(Murat, Nida, Orhan, Pelin, Riza, Suat, Tarık, Uras ve Verda adlı dağcılar bir zirve tırma- nışı yapmışlardır. Orhan ve Suat'ın C takımında; Tarık ve Verda'nın B takı- mında olduğu bilinmektedir. Dağcıla- rin takımlarına ve zirveye ulaşma si- ralarına ilişkin kimi bilgiler şu şekilde- dir: • ● ● . Tarık'tan hemen önce zirveye A takımından bir dağcı ulaşmıştır. Verda'dan hemen sonra zirveye A takımından bir dağcı ulaşmıştır. • B takımında toplam dört dağcı vardır. ● ● Aynı anda zirveye birden fazla dağcı ulaşmamıştır Orhan ve Suat'tan biri ikinci, diğe- ri yedinci sırada zirveye ulaşmış- tır. . Tarık'tan hemen sonra zirveye Verda ulaşmıştır. Y A R G I Y A Y I N E V B takımından hiç kimse zirveye dokuzuncu sırada ulaşmamıştır. Murat ile Rıza'dan biri birinci, di- ğeri dokuzuncu sırada ulaşmıştır. irveye Uras ile Pelin aynı takımdadır Pelin ve Riza aynı takımdadır. 44. ağıdaki dağcılardan ha veye art arda ulaşmış olame A) Murat ve Nida B) Orhan ve Pelin C) Tarık ve Uras D) Suat ve Uras E) Verda ve Nida Orhonuot and Toket B Topian Verda wat JB+cku u Teri SINAV) SO Dağcı 2. Shr/sty 3 Atelum Tek 45. Aşağıdaki eşleştirmelerden hang kesin olarak doğrudur? 2174 A) Riza B) Murat FC) Uras Uras E) Mura vity A 18.6 GIE 9. Aya 1199406 Takımı A+ COLONA Atakın 46. Suat zirveye Pelin'den hemen sc

9. 1. Halkın belleğinde derin ve sarsıcı izler bırakan ta- rihsel olay, zaman içinde gelişerek bir kar topu gibi büyür; farklı söyleyişlerle ve eklemelerle zenginle- şir. II. Efsaneleşen olayları düşsel dünyalarında geliştire- rek saz eşliğinde dillendirirler. III. Destanların oluşumu üç safhada gerçekleşir, bi- rinci safha, tarihsel olayın ortaya çıktığı çekirdek dönemidir. 6 12 IV. İkinci safhada ozanlar Yazıya geçmediği için bu dönemde de büyüme de- vam eder. devreye devreye girerler. VI. Son safha destan geleneğini bilen bir destan şai- rinin destanın tüm varyantlarını elde ettikten sonra dehasıyla birleştirerek yeniden yaratmasıdır. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. ADE AN HIN DWZWIW cümley ? E eyen Nini naz E M E alan ko uğumu E ya da zama lolus 'in; 69

bir j- 8. Niğde'deki Kaletepe'de insanlığın başlangıcı 13 m yıl öncesine kadar gidiyor, Kaletepe, Anadolu'nun he yapılan eski hem de kazılan ilk atölyesidir. Bölgede bulundu. Bunların içinde en seçkin örnekler ise el bata larda Neolitik Çağ'a ait obisidyenden yapılmış n. Ok ve mizrak uçlarının yanı sıra tahılları biçmeye y yan orak uçlan da bulunan diğer aletler. Bulunan ales uzmanlaştığı ve büyük bir ihtimalle başka bir isle uğ bu dönemde yaşayan üreticilerin taşı biçimlendirmes mayan profesyoneller olduklarını düşündürmektedir. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerde hangisi söylenemez? A) Tarihsel verilerden yararlanılmıştır. B) Karşılaştırma yapılmıştır. C) Açıklayıcı bilgiler verilmiştir. D) Betimleme yapılmıştır. Bir çıkarımda bulunulmuştur.

af r. ek i- I 4. E) Takım çalışması Eleştirmen, okurun göremediği, göremeyeceği yönlerine ışık tu- tar yapıtın. Bir sanat yapıtına yanlış bakışı düzeltmeye, doğru bakış açıları geliştirmeye çalışır. Sanat dışı yapılan değerlendir- melerin karşısına çıkar. Ya da ucuz sanat yapıtlarına karşı çıka- rak yazın dünyasının nitelik kaybının önüne geçer. Değerini yi- tirmiş eleştiri ölçütlerinin tutarsız yanlarını ortaya koyar, çağdaş ölçütlerin nasıl olması gerektiğini uygulayarak gösterir. Sanat di- şi desteklerle ayakta tutulmaya çalışılan sözde yapıtların karşı- sına gerçek sanat yapıtlarını çıkarır. Bu parçada bir eleştirmenden beklenen görevler arasında I. Geçerliliğini yitirmiş, değerlendirme yöntemlerinin yanlışlı- ğını göstermek II. Yapıtların okurlarca fark edilmeyen yönlerini ortaya çıkarmak III. Nitelikli yapıtları ayrıntılı değerlendirmek ifadelerinden hangisi yoktur? A) Yalnız I D) Ive Il B) Yalnız ll assing Expres E) II ve III C)Yalnız III

(1) Herhangi bir derinlikte olan depremin, yeryüzünde hisse- dildiği bir noktadaki etkisinin ölçüsü depremin şiddeti ola- rak tanımlanmaktadır. (II) Diğer bir deyişle depremin şidde- ti, onun yapılar, doğa ve insanlar üzerindeki etkilerinin bir öl- çüsüdür. (III) Bu etki; depremin büyüklüğüne, derinliğine ve yapıların depreme karşı dayanıklılığına göre değişik olabil- mektedir. (IV) Şiddet, depremin kaynağındaki büyüklüğü hakkında doğru bilgi vermemekle beraber, deprem dolayı- sıyla oluşan hasarı bu etkenlere bağlı olarak yansıtır. (V) Bir deprem oluştuğunda, bu depremin herhangi bir noktadaki şiddetini belirlemek için o bölgede meydana gelen etkiler gözlenir. (VI) Deprem kuşağında bulunan ülkeler sel, yangın ve tsunami gibi felaketlere karşı da önlem alır, almalıdır da. Bu parçadakı numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? y A) II B) III C) IV cek pare alkın ma O D) V 5: E) VI

or. 51- er, B 35-36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. Varlığını çok eski tarihlerden günümüze ulaştıran Türk kültüründe kilim motifleri ve bunların anlamları önemli bir kültürel değer olarak bugüne dek gelmiştir. Türk do- kumacılığında halı ve kilimlerin motiflerinin farklı inanış- ları temsil eden, o dönemin yaşam biçimleri hakkında bilgiler veren semboller olduğu söylenebilir. Söz gelimi akrep motifi ölümü, buğday motifi bereketi temsil eder. Bukağı motifi onu yapan genç kızın sevdiğine bağlı ol- duğunun, kuş motifi ise sevdiğinden haber beklediğinin göstergesidir. Motiflerin dilinin bölgelerin coğrafik yapı- sı, kültür ve sosyal gelişimi ile atbaşı giden bir kompo- zisyonla oluşturulduğu ve bir motifin yaygınlığının tarihi arka planda geniş kitlelerce benimsendiğinin işareti ol- duğunu da belirtmek gerek. 35. Bu parçadan hareketle aşağıdaki yargılardan hangi- sine ulaşılamaz? A) Toplumun geneli tarafından benimsenen değerlerin kalıcılığı daha yüksektir. B) insanoğlu, varoluşundan bu yana hayatını ve hayal- lerini anlatma ihtiyacı duyar. C) Her dönemin kendini ifade etme biçimi, o döneme özgü araçlarla mümkün olmuştur. D) Bazı-semboller göründüğünden çok öte ve derin an- lamlar taşıyabilir. E) Tarihî dönemde ortaya çıkan bazı motifler zamanla anlamını yitirebilir.

A kitapçiği TURKÇ 14. Ruh sağlığı bozukluklan klinik psikologlar ve psikiyatrlar da dâhil olmak üzere çok çeşitli sağlık hizmetleri sağlayıcıları tarafından dikkatli bir şekilde muayene edildikten sonra teş- his edilmektedir. Bununla birlikte, zihinsel hastalıkları tespit etmek, fiziksel hastalıkları teşhis etmekten çok daha zordur. Sosyal baskılar ve tedavi maliyeti dâhil olmak üzere çeşitli faktörler etkilenen kişilerin yardım aramasını engelleyebil- mektedir. Halen, araştırmacılar zihinsel hastalıklardan etki- lenenlerin ortalama yüzde 60'ının tedavi alamadığını tahmin ediyor. Depresyon belirtilerini otomatik olarak tespit edebi- len yöntemler geliştirmek, tanı araçlarının doğruluğunu ve kullanılabilirliğini artırarak daha hızlı ve daha verimli müda- halelere ve tedaviye olanak sağlayabilir. Mimiklerde ve jest- lerde hareketsizlik ve aşağı doğru bakışlar dâhil bir dizi söz- lü ve sözsüz semptomlar bu rahatsızlıkta görülmektedir. Bu parçaya göre ruh sağlığı bozukluklanı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Hastalıkları belirlemenin zor olduğu B) Öneminin günümüzde bile anlaşılmadığı C) Çeşitli nedenlerle hastaların tedavi olmaktan kaçındığı D) Hastaların yarıdan fazlasının tedavi edilmediği E) Dış görünüşten de tanı konulabildiği

B i 11. O'nun fikirlerinde ve duygularında hiçbir 1 şey değişmemiştir. Bu gidişten o da memnun || değil, ne bu yaşayış tarzını, ne evlerine girip ||| IV çıkan insanları, o da beğenmiyor; fakat ne V çare ki iş çığırından çıkmış, zaafları yüzünden yahut daha başka sebeplerden kendini bir kere bu korkunç akıntıya kaptırmıştır. Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bir noktalama yanlışı yapılmamıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

Biyografiler, otobiyografiler derken edebiyatta şimdi de moda bir kavram gelişti: Nehir söyleşiler. Bir nehir gibi durmaksızın akan, kollara ayrılan, ayrıldıkça daha çok toprağa can veren, hakkında yeni şeyler söylenen hayatların kitap sayfalarına dökülmüş hâlleri...Bir insanla söyleşmek, ona sorular sormak, cevaplar almak, sorarak tanımak ve tanıtmak, bir ömre tanıklık etmek... Hayatını anlatmak ise kolay iş değil, cesaret ister; dürüstlük, sağlam bir hafıza, bir oranda nesnellik, olaylarla yeniden yüzleşebilmek... Kimisi yazar kimisi anlatır. İşte nehir söyleşi de bu anlatanlar için var. Neden yaşam öyküleri okuruz? Yaşamadıklarımızı okuyarak o hayatlara girmek için belki. Belki de en ucuza mal olan deneyimler başkalarına ait olduğu için. Bu parçadan nehir söyleşilerle ilgili aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Soru-cevap tekniğinin kullanıldığı B) Yazılı gelenekte varlık bulduğu C) Söyleşi yapılan kişinin anılarıyla yüzleştiği Dy Başkalarının yaşamına duyulan meraktan doğduğu E) Başka hayatların yaşanmışlıklarını gösterdiği 1. M Z b d k S E ċ b L