Anlatım Biçimleri Soruları

6. Altı yaşımdayken "Gerçek Öyküler" adlı, balta gir- memiş ormanlardan söz eden bir kitapta korkunç bir resim görmüştüm. Boa yılanının bir hayvanı nasıl yuttuğunu gösteriyordu. Kitapta şunlar yazı- lıydı: "Boa yılanı, avını bütün hâlinde çiğnemeden yutar. Ondan sonra hiçbir yere kıpırdamaz ve altı ay süren sindirimi boyunca uyur." Balta girmemiş ormanlar üzerine, uzun uzun düşündüm bunları okuyunca. Sonra da biraz çaba ve renkli kalemle resmimi yaptım. Sanat yapıtımı büyüklere göster- dim. Korkup korkmadıklarını sordum. "Korkmak mı?" dediler. "Şapkadan mı?" İyi ama şapka resmi yapmamıştım ki ben. Fili yutmuş bir boa yılanı res- mi yapmıştım. Ama büyükler anlamadığı için onlara bir resim daha yaptım. Büyükler açık seçik görüp anlasınlar diye fili yutmuş olan yılanın içini çizdim. Şu büyüklere tek tek her şeyi açıklamak gerekir hep. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? ADüşsel ögelerle zenginleştirilmiştir. B)Konuşma havası içinde yazılmıştır. Devrik cümlelere yer verilmiştir. karekö DÖyküleyici bir yol izlenmiştir. E) Yazar, iç dünyasını yansıtmıştır.

¡ sen 19. Güzel dil Türkçe bize Başka dil gece bize. İstanbul konuşması En saf, en ince bize Uydurma söz yapmayız Yapma yola sapmayız Türkçeleşmiş. Türkçedir Eski köke tapmayız Açık sözle kalmalı Fikre ışık salmalı Lisanda sayılır öz Herkesin bildiği söz Manası anlaşılan Lügale atmadan göz Türkçesini almalı Müteradif (anlamdaş) sözlerden Yukarıdaki şiirde Milli Edebiyat dil anlayışının hangi ilkesine yer verilmemiştir? A) Türkçede karşılığı bulunan yabancı sözcükler kulla- nılmamalıdır. B Arapça ve Farsça kelimeler Türkçede söylendiği gibi yazılmalıdır. Anlamı herkes tarafından bilinen kelimeler Türkçeleşmiş sayılmalıdır. D) Dilimize yerleşmiş, Türkçeleşmiş olan yabancı keli- meler (Arapça-Farsça) atılmamalıdır. Yazı ve konuşmada İstanbul Türkçesi esas alınmalıdır. 22

16. "Bu roman tamamen gerçekleri yansıtıyor." demekle, "Bu yapıt- taki her şey hayal ürünüdür, gerçek hayattakilerle benzeşmeler rastlantıdan başka bir şey değildir." demek aynı ölçüde gerçek dışıdır. Romanla ilgili bu sözlerle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? ADüşle gerçek birbiriyle kaynaştırılarak verilir. Düşsellikle gerçekliğin dengesini kurmak güçtür. C) Gerçeğe ya da düş gücüne dayalı oluşuna yazar değil, okur karar verir. D) Düşselliğin gelişigüzel kullanılması yapıtın değerini azaltır. Tümüyle gerçeklere dayandırılması ona inandırıcılık kazan- dırır. ÖSS - 2009

PARAF YAYINLARI | 5. I. Atmosfer tıpkı bir sera gibi çalışır. Yeryüzüne ulaşan güneş ışınlarının neredeyse yarıya yakını yeryüzünden yansır. At- mosferimiz, sera gazı olarak da nitelendirilen karbondioksit, metan, su buharı, ozon, azot oksit vb. gazlar sayesinde yer- yüzünden yansıyan güneş ışınlarının bir kısmını tekrar yer- yüzüne gönderir. II. İlkbaharda kovan kalabalıklaşmaya başlayınca arıların üç- te ikisi yeni bir koloni kurmak üzere yuvayı terk eder. Uçu- şa geçmeden önce karınlar tıka basa balla doldurulur. Bu bal yeni kovuklarına gidinceye kadar arılara enerji verecek ve ham madde olacaktır. Arılar otuz metre kadar uçtuktan sonra bir ağaç dalında, sakalı andıran bir oğul meydana ge- tirirler. Oğul, birkaç yüz arıyı yeni bir yuva için uygun bir yer aramak üzere keşfe yollar. www Yukarıdaki parçaların ortak özelliği aşağıdakilerden han- gisidir? A Benzetmeyle anlatımı somutlaştırma Tanımlamalarla söyleyişte yoğunluk sağlama C) Anlatılanları nedenleriyle belirtme D) Tartışmacı anlatıma başvurarak kanıları değiştirme E) Söylenenleri, örneklerle zenginleştirme 7.

statü- tedir. klilerin ine ina- biçim- klere sa- dere yer- abakalaş- li insanla- düşünen erine bağlı ğu düşün- gerektiğini yi esas alıp yerleşmesi edir. endirmenin Cümle Yorumu 17-ÖĞRETEN SORU/2018 MSÜ • Yakup Kadri'ye göre aydinlar, köyün geri kalmışlığının en büyük nedenidir. Bu düşünce onun, aydinlan köyün kalkınmasında kur tanci olarak görmesini engellemez. • Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru biçimde birleştirilmiş hali aşağıdakilerden hangisidir? A) Yakup Kadri bir yandan köyün geri kalmışlığının asıl ne- deni, diğer yandan köyün kalkınmasının öncüsü olarak aydınlan görür. B) Yakup Kadri aydınlan köyün geri kalmışlığının asıl nedeni olarak gördüğü için onlara köyün kalkınmasında kurta- nci bir rol verir. Yakup Kadri köyün geri kalmışlığını etkileyen pek çok un- sur olsa da köyün kalkınmasının aydinlar sayesinde ger çekleşeceğini düşünür. D) Yakup Kadri köyün kalkınmasında farklı etkenlerin rol al dığını düşünürken geri kalmışlığında en büyük nedenin aydınlar olduğunu savunur. E) Yakup Kadri hem köylülerin hem aydınların köyün geri kalmışlığının yanı sıra kalkınmasında da büyük paya sa- hip olduğunu öne sürer. Çözüm Oc

Geçmiş yıllarımda çok kırıcı yazılar yazdım. İsmail Cem'in çıkarttığı Politika gazetesinin Ortalık diye bir sütunu vardı. Tabii şimdiki gençlerin hatırlaması, bilmesi mümkün değil. O köşede Oğuz Atay ile aramızın açılmasına neden olan bir yazı yazdım. Benim hatalı olduğum bir yazıydı. Yazmasam iyiydi ama bir kere yazmış oldum. Bu parçada; I. sitem, II. pişmanlık, III. özlem duygularından hangileri belirgindir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III E) II ve III C) I ve II

12. Örneğin Rubens, yüzünün güzelliğiyle övünç duyduğu kü- çük oğlunun resmini yaparken ona bizim de hayran kalmamı- zı bekliyordu. Elbette bu çok doğal bir istekti. Ancak, bu türden konulara duyulan ilgi, ilk bakışta daha az çekici gelen konu- ları dışlamamıza yol açarak beğenimizi sınırlayabilir. Bunu aş- mak için, Albrecht Dürer'in annesinin yaşlı yüzünü resimlediği tabloda, gençlikten kaynaklanan güzellikten başka şeyler ara- ma sabrini göstermemiz gerekli. Çünkü bu tablonun başarısı, konu aldığı figürün yüzündeki güzellikten gelmez. Nitekim tab- loyu sevdiren, yüzdeki güzelliğin önüne geçecek kadar etkili ol- muş ifadedir. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakiler- den hangisi getirilebilir? A) Sanatçı, genellikle yarattığı tablolarda insanların gerçek hayatta görmekten hoşlandıkları şeyleri yansıtmak ister B) Gördüğümüz bir tablonun, geçmişte yaşadığımız güzellik- leri çağrıştırması onun olumlu bir özelliğidir C) Gerçek bir sanatçı, tablolarının sanattan anlamayan kişiler- ce değerlendirilmesini önemsemez D) Duyguları anlatan her çalışmanın, sanatsal bir yön içerme- si gerekmediğini baştan kabul etmek gerekir E) Sanat tarihinde dış gerçekliği kendi algılama yetisine göre değiştirip yansıtan ressamlar da vardır PARAGRAFTA YAPI

4. AUTO "Hayat bir düştür, yalnız sana güzel görünür." Işte yeni roma- nimdan basit bir cümle. Roman yazmak kahır işidir. Oyle kendi kendine yapınca bir şey olmuyor zannediyorlar, aksine oluyor. Çok basit gibi gelen cümleler, insanın kalbini zayıflatırken kol- larını güçlendiriyor. Yalnızca kollarını. Neyse uzundur tanış- mak, dünyanın her yerinde bu böyle. "Kamyonlar kavun taşır, ben hep seni düşünürüm.” diye başlayan şiirin “İçimdeki şarkı sustu." diye bitmesi beni hep üzmüştür. Biz insanlar, tanışma faslını hep iskalarız nedense. "Nasıl tanıştınız?" dünyanın en güzel sorusudur oysa. Nedense üzerine pek düşünmeyiz. Sahi, siz nasıl tanıştınız? Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A) Tartışmacı bir anlatımı vardır. B) Tahminde bulunulmuştur. C)/Öznellik söz konusudur. D) Alıntılama yapılmıştır. E) Sohbet havasında yazılmıştır. VING

ÖSYM, SORULARI NERED 20. (1) Batı etkisindeki çağdaş Türk şiiri eskiyi yok sayarak, eskiden gelen her şeyi silip atarak gelişmedi. (H) Kısa sürse de eskiye karşı zorlu çıkışların yapıldığı, geçmişin küçümsendiği dönemler olmadı değil. (III) Ama çağdaş şiirimiz, edebiyatımızın çok daha eski dönemlerinin güzel ürünlerinden, güçlü ustalarından zaman zaman etkilendi. (IV) Sanatçılar, divan edebiyatı ve halk edebiyatının kimi unsurlarını eserlerine bazen örtülü olarak bazen de açıkça taşıdı. (V) Hatta bunların arasında çağdaşlıklarından hiçbir şey yitirmeden divan şiiri tarzında yazmayı deneyenler de oldu. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Eski şiire özgü üslubun çağdaş şiirde kullanılıp kullanılamayacağı konusunda tartışmalara girdi." cümlesi getirilebilir? A) I B) II C) III DIV TYT-2020 ÖSYM 26. Türk edebiyatında ve sosyolojisinde Batılılaşma E) V olgusuna ilickin kormanık pürogloro ingrot odon penis hin Öte daş rek g di. C pildiğ kurai döne de gr landi dan oran rinda da ya rinde tartış lama ki ed gittiğ çek: arayı ulusla sürec len, c lan b özgü masi Türk

1 Trubloy leipner nebeliebigega sbnimitains hisqua 2. Türkçede ekmek sözcüğünün, tuhaf belki ama, "tohum ek- mek'teki "ekmek'le bir ilgisi yok. Ad olan ekmek sözcüğü, Eski Türkçede "pişirmek, ateşe göstermek" anlamına gelen "ütmek/ötmek" fiilinden türemiş. Pişmiş hamur demek özetle. I Sözcüğün kimi yabancı dil karşılıkları da dilimizde başka baş- ka anlamlarla yer almaya devam eder. Mesela "nan" sözcüğü -bulmaca çözenler iyi bilir- Farsça ekmek demektir. Nankör ise "ekmek-körü" anlamına gelir. Kendisine ekmek veren ele ve- fasızlık eden manasında. Bir diğer kelime de "kumpanya"dır. Kökeni Latincedir aslında ama bizim dilimize İtalyanca/İspan- yolca'dan girmiştir. Latince "ile, birlikte" anlamına gelen "com" ve "ekmek" anlamına gelen "pane" sözcüklerinin bir araya gel- nlemesiyle oluşmuştur. Birlikte ekmek yiyen, bölüşen anlamına gelir. Bir işten beraber ekmek yiyenlerin bir araya gelmesiyle oluşmuş teşebbüslerin adıdır ki güncel dilimize İngilizceden gelen hâliyle "company" biçiminde bir kez daha girmiştir. entBu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? AY Açıklayıcı bilgiler verilmiştir. BY Nesnel veriler aktarılmıştır. C) Ara cümle kullanılmıştır. Tanımlamadan yararlanılmıştır. E Izlenim kazandırma amaçlanmıştır. 1 1 I 1 1 I 1 1 1 I 1 1 I I I 1 1 212

1. Türkçe PARAGRAF YAF Aşağıdakilerden hangisi bir paragrafın giriş cümlesi olamaz? A) Felsefenin inanç sistemlerine yaklaşımı filozoflar ta- rafından her dönemde tartışılmıştır. B) İlk kez El-Harezmi tarafından kullanılan sıfır (0) sayı- si ne negatif ne de pozitif bir sayıdır. C) Bilim dünyası uzayın sınırlarıyla ilgili önceki çalışma- ları feshedecek yeni bir keşifle sarsıldı. D) Uzun yolculuklarda görülen jetlag etkisini medikal açıdan ortadan kaldırmak isteyen doktorlar bu konu- ya farklı yaklaşıyorlardı. E) Temel matematiği öğrencilerin daha iyi kavramasını isteyen bir öğretmen, bu konuda Japon eğitiminden yardım aldı. 2. 1. Daha uzaktaki daha büyük kuşak ise yeryüzündén, 3. ( T@stokul

Cümle Yapısı (Cümle Oluşturma) 7. 1. sürekli parlayan güneşi sayesinde II. yarımadanın güney ucunda III. binlerce turisti kendine çekiyor IV. pek çok ülkeden V. yer alan şehir Yukarıdaki sözler kurallı ve anlamlı bir cümle oluşturacak biçimde sıralandığında, hangisi birinci olur? A) I B) II C) III DAIV E) V (LES)

TÜRK (1) Edebiyat ile tarih birbirinden ayrılmaz iki alandır. (II) Çünkü edebiyatın da tarihin de temel konusu, insan ve insanın yaşamıdır. (III) Her iki alan da okuyucuya geç- mişleriyle ve gelişimleriyle ilgili bilgi verir. (IV) Tek fark vardır: Tarih, anlattıklarını olabildiğince gerçeğe uygun sergilemeye çalışırken edebiyat, kendine bir sınır ge- tirmez; insan gerçeğini kurgulayarak, yeniden üreterek okuyucuya aktarır. (V) Dolayısıyla edebiyat ürünleri, ya- zıldıkları dönemin zihniyetinden etkilenmez. D) IV 11. Luga III. Di E) V Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) 1 B) II C) III sinde bir bilgi yas edebi

Anne babanın bebeğin dünyaya gelmesine istekli ya da isteksiz oluşu, hazır olup olmamaları, bebekle ilgili beklentileri bebeğin ilk izlenimlerinde ve çevresiyle duygusal etkileşiminde rol oynamaktadır. Bu cümlede asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? (A) Anne babanın çocuk üzerindeki etkilerinin bebek dünyaya gelmeden önce başladığı B) Çocuğun fiziksel gelişimiyle duygusal gelişiminin sıkı ilişki içinde olduğu Sosyalleşmenin çocuğun toplum içinde yer almasıyla başlayan bir süreç olduğu D) Ailenin doğumdan itibaren çocuğun her türlü gelişimini biçimlendirdiği E) Çocuğun çevresiyle etkileşiminde okul öncesi dönemin daha önemli olduğu 3.

6. "İlerlemeye inanmak an itibarıyla bir ilerleme olduğuna inanmak anlamına gelmez. Yoksa bu inanç olmaz." Kafka'nın bu sözünde vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsanları inandıklarından vazgeçirmek, bir şeye inandırmaktan daha zordur. B) İnandığı her şeyin yalandan ibaret olduğunu fark etmek kadar kötü bir duygu yoktur. C) Hiçbir şeye inanmayan kişi, gerçeğe yanlış inanca sahip olandan daha yakındır. D) Yaşananı, görüleni, bilineni kabul etmek inanç değil, bilgidir. İmkânsıza ulaşmanın yolu, onun mümkün olduğuna inanmaktır. 8.

Sözcükle ve Söz Öbekl 1. Son zamanlarda Türkçe için endişeli bir gelişmey- le karşı karşıyayız. Gençlerimiz arasında İngilizce sözcüklerin, Türkçe karşılıklarının yerine kullanılması gün geçtikçe Gençlerimiz bu kelimeleri sadece kullanmakla kalmıyor, bunları gayet doğal bir şekilde yaşıyor. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda- ki sözcüklerden hangileri getirilmelidir? A) yaygınlaşıyor - hayata geçirerek B) artiyor - kullanarak C) yaygınlaşıp çoğalıyor - hayatını D) çoğalıyor - severek E) kullanmak istiyor - güzelce 2. Eline aldığı bu işi basarmadan haba