Anlatım Biçimleri Soruları

11. İstanbul'da semt isimleri, yıllar öncesinden "yalancı" durumuna düşmüştür. Bahçelievler'de hiç bahçeli ev var mı, kaldı mı? Kaç tane? Ya Bostancı'da bostan? Kozyatağı'nda koz yani ceviz? Süreyya Plajı'nda plaj? Bağcılar'da bağ? Dereboyu'nda dere? Daha pek çok örnek sayılabilir. Bu parçada yakınılan aşağıdakilerden hangisidir? A) Semtleri, adlarındaki sözcüklerin asıl anlamlarıyla düşünmenin yersiz olduğu B) İstanbul'un doğal dokusunun korunmaması C) İstanbullunun kente sahip çıkmaması D) Semtlerin kimliklerinin bozulması E) İstanbul'da semtlere, özellikleriyle uyuşmayan adlar verilmesi

Türkçe 30. Tarih, canlı bir bilinç varlığıdır ve kendisiyle ilgilenen tarihçiyle iç içedir. Toynbee'nin tarihçiyi anlatırken kullandığı "bir ayağı bugünde, bir ayağı geçmişte; gözlerini geleceğe diken adam" tiplemesi hem tarih hem de tarihçi hakkında kuşkusuz bize tarihin neliği hakkında fikir vermektedir. Tarihi, sırf geçmişin bilgisi olarak düşünmek yeterli değil. Zira tarih kavramının neliği sorgulanırken içeriklerinin yapılarında yer alan kavramlar bizi çok farklı bakış açılarına götürmektedir. Tarih, çok girift içerikler sunan ve insanla ilişkili olan yapısı nedeniyle kendisi hakkında sürekli düşünceler ileri sürülen, yorumlar yapılan bir hâl almıştır. Bu parçaya göre, Toynbee'nin tarih ile ilgili vurgulamak istediği aşağıdakilerden hangisidir? sy hoes leaslidsid inibned num A) Olay ve olguları neden-sonuç ilişkisine göre açıkladığı B) Geçmişteki olay ve olguların günümüzdeki iz düşümü olduğu C) Geçmiş, bugün ve gelecek arasında kesintisiz bir bütünlük sağladığı D) Devamlı ve birbirini çağrıştıran olaylar döngüsünden ibaret olduğu E) Geçmişin verilerinden hareketle bugün hakkında çıkarımlar yaptığı

TYT 20. (1) Edebi eserlerde anlatının ve yazarın yaratma ediminin çekirdeğini oluşturan öge kişiler kadrosudur. (II) Kişiler ne kadar iyi işlenmişse eserin çatışması da o denli inandırıcıdır. (III) Yazar; karakterler, kahramanlar, eyleyen kişiler ya da sadece kişiler denilen bu kadro ile diğer yapı unsurlarını ve izleksel çerçeveyi kurgular. (IV) Eyleyen kişiler sıfatı eylemleri geri planda kalan bireylere yakışmadığı gibi, bütün edebî eserlerdeki bütün bireylere de kahraman demek doğru değildir. (MV) Geleneksel kahraman anlayışının karşısında yer alan antikahraman eylemsiz, güçsüz, korkak ve beceriksizdir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? B) II C) III A) I D) IV E) V

Paragraf 5 ve 6. soruları aşağıdaki parçaya göre cevapla- yınız. Güçlü bir yazarın, şu tarihle bu tarih arasına sıkışıp sıkıştı- rılmayacağı gerçeği ortadadır. Sürekli olarak zamanının sınırlarını zorlar çünkü yazar. Bir bakıma başarısı bu özelli- ğinden geliyor. Yalnızca zaman mı? Gelişmeleri engelleyen tutucu, ileriye götürmez hatta geriletici koşulları da... Bu nedenle, her çağdan, çağlardan yazarın sesi gelir. Odur yeniliklerin, geleceklerin, mutlulukların, iyi düşünüşlerin ışığını yakan. Bu ışığını yakmak için nice savaşlara giriş- miştir, nice engeller aşmıştır. Düşünce gelişiminin her adı- mında yazarın namuslu alın terinin ıslaklığını duyarız. Homeros, Beydeba, Yunus, Karacaoğlan, Shakespeare savaşlar vererek, sınavlardan geçerek gelmişlerdir bugüne, bu çağa. Ne demektir bir yazarın çağların sınavından geç- mesi? Günlerinin süsüne püsüne kapılanlar, günlük kişilerin sözcükleri olanlar geçemezler bu sınavdan. Değil sınavdan geçmek, yanına yaklaşamazlar böyle bir değer- lendirmenin. Çünkü böyle bir değerlendirmenin terazisinin dirhemi tartmaz onları. 5. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) Her çağda geçerliliği tartışılmaz düşünceler, duygular eluşturması demektir. B) Zamanın yıldırıcı yeline karşı hiç aşınmayan hep aynı değerde kalması demektir. C) Eskimezlik duvarına çarpıp kalması demektir. D) Yıllar geçmesine rağmen tazeliğinden bir şey kaybet- memesi demektir. E) Her dönemde hatırlanması, değerini hiç yitirmemesi demektir. C 31 E 8.

ir- eri m. en e n 7. u 7 140 8. Bizde gerçek anlamda şiir eleştirisi yapılıyor mu? Bence bu soruya "Evet" demek fazlasıyla iyimserlik olur. Gerçi dergi- lerde, şiir hakkında yazılar çıkmakta, eleştiri ve değerlen- dirmeler yapılmaktadır. Ama bunların çoğunda nedenlere, niçinlere, nasıllara karşılık verilmez, söylenilenter kanıtlara dayandırılmaz. Çünkü çoğu, bir ön yargıdan yola çıkılarak yazılmıştır. Evet, şiirlerim övülmesin ama gerçek anlamda değerlendirilip tanıtılsın isterim. Sanıyorum okuyucu da şiir eleştirisinden bunu bekler. Bu paragrafta yazar aşağıdakilerden hangisinden akmaktadır waving A) Siir hakkında fazla eleştiri yapılmamasından Şiirle ilgili yapılan eleştirilerin tarafsız olmamasından C) Şiir eleştirilerinin dergilerde yayımlanmamasından D) Şiirin diğer türlerden daha çok ilgi görmesinden E) Şiire fazla ilgi gösterilmemesinden aki numaralanmış cümlelerden hangisi Limit Yayınlan B) 1 O [11 e di = = |w ec SO ir e ir b 'e l, ?

8. Koku Eksperi Bihter Türkan Ergül, Osmanlı arşivlerini inceleyerek o dönemin kokularını günümüze yeniden kazandırıyor. Parfüm değil, koku yaptığını söyleyen Ergül ile, Beşiktaş'taki dükkânında konuştuk... İçeri adım atar atmaz burnumuza değişik rayihalar çalınıyor. Bir an portakal çiçeği kokusu geliyor, ardından hafif bir başka çiçek kokusu... Bilimsel anlatımla, beynimize olumlu sinyaller veren hoş kokular eşliğinde sohbetimize başlıyoruz. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Ayrı görüşlerin aslında birbirini desteklediği gösterilmektedir. BY Iki farklı konuya ilişkin ortak bir görüş olduğu vurgulanmaktadır. C) Aynı konu eksi ve artı yönleriyle değerlendirilip ele alınmaktadır. D) Bir duyuya ait konu, kişi ve örnekle desteklenmiştir. E) Nedeni verilen bir durumun sonucu açıklanmıştır.

Anlam Bilgisi, Fiil, Yazım - Noktalam Yazı Türleri, Akıl Yürütme / Mantık 5. Aşağıdaki parçaların hangisinde anlatım farklı bir kişi ağzından yapılmıştır? A) Elindeki bardak sanki kendisine emanet gibi du- ruyordu. Oysa bir parça olsun huzur almaya gelmişti, sahilde çay içip kitap okuyacaktı. Olmu- yordu, aklındakileri de yanında götürürken hiçbir yer huzur vermiyordu. B) Gökyüzündeki uçurtmaları gördü Kadir, hepsi ne kadar da güzel dalgalanıyordu. 'Benimki de bu kadar yükseğe çıkacak mı?" diye sordu babasına. Güldü babası, "En yükseğe çıkamasa da en güzel seninki dalgalanacak." dedi. C) Yeniden yazmak lazım, yeniden... Ama nasıl? Kendi hikâyemin içinde ben kendimi kaybetmiş- ken nasıl yazacaktım? Gezip durduğum sokak- lardan insanlar topluyordum kendimce, olmu- yordu, aklıma hiçbir şey gelmiyordu. D) Bisküvisini Neriman ile paylaşmak istiyordu. Ama korkuyor ve utanıyordu. İki gün önce, "Böyle isim mi olur?" demişti kızın suratına. Kırmıştı onu. Hâlâ da öyle düşünüyordu. Neriman, teyzesinin ismiydi; komik geliyordu.

41. ve 42. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Denizanaları veya medüzler, Scyphozoa ve Cubozoa sınıflarında bulunan, serbestçe yüzen deniz canlıları- dır. Medüzler, yassılaşmış ve yüzmeye uyum yapmış varlıklar olarak tanımlanabilirler. Vücut şekli çoğunluk- lerden daha karmaşık yapılı canlılardır. Yüzme organı la yayvan ya da kubbeli bir şemsiye şeklindedir. Polip- olarak bir şemsiye gelişmiştir. Bu organ sayesinde hay- Medusa'nın yılanlardan oluşan saçlarını anımsatması van ileriye doğru hareket eder. Kollarının mitolojideki nedeniyle "medüz" olarak adlandırılan bu denizanası içinde serbestçe hareket edebilir. Vücudunun türü, su iç ve dış kısmını kaplayan doku tabakalarının arasında mezoglea denen jel benzeri bir katman bulunan me- düzler, bu doku tabakalarıyla mezogleayı sıkıştırarak bir jet motoru gibi suyu döndürüp ağızlarından dışarı iter. Böylece, birbirini izleyen kasılma ve gevşemelerin sonucunda hareket edebilir. 41. Bu parçaya göre, sözü edilen denizanası türü aşa- ğıdakilerden hangisi dikkate alınarak adlandırıl- mıştır? A) Büyüklüğü B) Beslenme yöntemi C) Yaşam alanı D) Hareket biçimi E) Vücut şekli APEGEM AKADEMİ- 43. ve 44. cevaplay Türk sinema geçmişi vam sende geliş güsüne sa Şaşırtıcı o nulardaki ve gözyaş Şısında, b bu karakt geliyor all durumda ceğini m hikâyesi bu hikâ 43. Bu pa gisin- A) B) C) D

(3) 5. (1) Eskisini yerinden eden her kuşak, bir sonraki kuşağa aşılması gereken bir eşik bırakır. (II) Bizim öykücülüğümüzde özellikle 1950 sonrasındakilerin böyle bir eşikle karşılaştığını söyleyebiliriz. (III) Öy- künün ne olduğu, ne olması gerektiği hakkında esaslı sorular sorarak ortaya çıkan 1950 kuşağının deneyimi, Türkiye'de öykü türünün seyrini değiştir- miştir. (IV) zamana kadar daha çok bireysel çaba- larla ilerleyen öykücülüğümüz, ilk kez bu denli zor bir eşikle karşılaşmıştır (VDönemine göre hayli cesur çabalar içeren bu deneyim, sonraki kuşaklar üzerinde izler bırakmıştır şüphesiz. (VI) Özellikle üst düzeydeki günümüz öykücülüğünde bu kuşağın etkisi yadsınamaz. & nyası askısı mi'nin ikkate k kay- tanbul österir sayıla- asında rmiştir. gazete e takip ası için Bu parçada düşüncenin akışının sağlanması için numaralanmış cümlelerden hangileri yer değiş- irmelidir? A) I. ile II. D) II. ile VI. B) II. ile III. C) III. ile IV. E) V. ile VI. 1. (1) kon lüğü olm teri (IV gel sa run Bu nu

yordu. Böyle bir oynama hiç görmemiştim. 1- ÖĞRETEN SORU / ÖSYM Adalarda oturanlar, akşamüzeri iskeleye çıkıp gelenleri karşı- lar, gidenleri uğurlarlar; gençler arkadaşlarıyla buluşur; yaşlı- lar çay bahçelerinde, aralarında söyleşirler. Saat dokuza ge- lince, herkes evine dönmüş, sofraya oturmuş olur. Adalara gezmeye gelen birkaç kişi dışında kimseleri göremezsiniz or- talıkta. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine baş- vurulmuştur? A) Öyküleme C) Tartışma Çözüm n E Karşılaştırma B) Tanımlama D) Açıklama

1. Evin avlusuna geldiğinde karanlık kavuşmuştu. Öte- lerde birçok ev karaltısı daha gördü. Bir an durdu. Düşündü. Bu köy, o köy mü ola? Kapının önünde uzun sakalı sallanan bir adam semerle uğraşıyordu. Başını kaldırınca sakallı, avlunun ortasında, dikilmiş kalmış bir karaltı gördü. Karaltı kendisine doğru bir iki adım attı durdu. Adam aldırmadı. İşine daldı. Ortalık iyice kararınca adamın gözleri görmez olup uğraşmayı bıraktı. Ayağa kalktı. Soluna dönünce deminki karaltıyı olduğu yerde öylece dikilmiş durup durur gördü: "Hişt! Hişt!" dedi. "Hişt! Ne işin var burada?" Kararti: "Ben" dedi, "Çoban olurum sana dayı. Ben çift de süre- rim. Her bir iş yaparım size dayı." Sakallı adam karartıyı kolundan tuttu içeri çekti: "Gel hele sen içeri, sonra konuşuruz hepsini... Inceden bir poyraz esiyordu. Memed, tir tir titriyordu. Öyle bir titriyordu ki uçacak gibi. Yaşar Kemal'in "İnce Memed" romanından alınan bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Üçüncü kişili anlatıma başvurulmuştur. B) Öyküleyici ve betimleyici anlatımdan yararlanılmış- tır. C) Hâkim anlatıcı bakış açısıyla yazılmıştır. D) Bilinç akışı tekniği ile oluşturulmuştur. E) Diyalog tekniğine yer verilmiştir.

yordu. Böyle bir oynama hiç görmemiştim. 1- ÖĞRETEN SORU / ÖSYM Adalarda oturanlar, akşamüzeri iskeleye çıkıp gelenleri karşı- lar, gidenleri uğurlarlar; gençler arkadaşlarıyla buluşur; yaşlı- lar çay bahçelerinde, aralarında söyleşirler. Saat dokuza ge- lince, herkes evine dönmüş, sofraya oturmuş olur. Adalara gezmeye gelen birkaç kişi dışında kimseleri göremezsiniz or- talıkta. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine baş- vurulmuştur? A) Öyküleme C) Tartışma Çözüm n E Karşılaştırma B) Tanımlama D) Açıklama

6-ÖĞRETEN SORU / ÖSYM Soğuk bir İstanbul sabahı... Gökyüzünde bulut kaynıyor; yağ- mur yağdı yağacak... Biz yola koyuluyoruz. Yarım saat süre- cek yolculuğumuzu, Maltepe'nin bildik sokaklarından geçe- rek bir an önce bitirme telaşındayız. Sokaklar, işe yetişmek için koşuşanlarla dolu. İnsanlar, rayların üzerinden, sağa sola bakarak, hızlı adımlarla geçiyor. Bir banliyö treni Gebze yö- nüne doğru gürültüyle yol alıyor. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine baş- vurulmuştur? AVÖyküleme - betimleme BY Açıklama - betimleme C) Karşılaştırma - öyküleme D) Tanımlama - açıklama E) Karşılaştırma - tanımlama Çözüm

n Z I 12 21. Günümüzde, insanların karşılaştığı psiko-sosyal so- runlara çözüm olabilecek alanlardan biri sanattır. İnsan duyarlılığının karmaşık ürünleri olan ve daima insan öz- gürlüğünün hakkını arayan sanat eserleri kimi zaman insanların yönünü bulmalarına yardımcı olur. Bazı ka- lıpları sürekli olarak zorlayıp aşar, onların nitelik olarak daha üstün ve yoğun yeni seviyelere ulaşmasını sağlar. Tolstoy, "İnsanın bir zamanlar yaşamış olduğu duyguyu kendinde canlandırdıktan sonra aynı duyguyu başkaları- nın da hissedebilmesi için hareket, ses, çizgi, renk veya kelimelerle belirlenen biçimlerle ifade etme ihtiyacından sanat ortaya çıkmıştır." der. İnsan, nasıl duymaya, dü- şünmeye başladığı andan itibaren kelimenin gerçek anlamıyla hayata girmiş olursa insanlık da duygularını ve düşüncelerini sesler, çizgiler ve renklerle canlı ve cansız imgeler hâlinde şekillendirmeye başladığı andan itibaren gerçekten tarih sahnesine çıkmış olur. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? A) Sanat eseri, insanın hissettiklerini diğer insanların da hissedebilmesi için ortaya konan üründür. B) Sanat, insanların yaşamda karşılaştıkları güçlüklere çözüm üretmelerini kolaylaştıran bir olgudur. C) Sanat eseri, dokunduğu her durum ve koşulu daha ni- telikli ve derin bir düzeye taşır. D) Sanat eseri daima insana yol gösterici olma niteliğine sahiptir. E) Bir toplum, sanatsal yönden ne kadar güçlüyse o top- Jumun dünya üzerindeki yeri de o denli güçlü olur. Diğer sayfaya geçiniz. 22. Bu ra A 23. E 24.

J Aşağıdaki cümlelerden hangisi bir paragrafın giriş cümlesi olamaz? A) Basılı kitapların sayfa kenarlarındaki boşlukların dar olma- sı, yazılarda küçük puntoların kullanılması nedeniyle zor okunması, basım hatalarının olması gibi biçim yönünden çeşitli yetersizlikleri vardır. B) Oltalama saldırılar, banka hesabınızın veya e-posta ku- tunuzun şifresi gibi önemli bilgileri ele geçirmek üzere kurgulanmış bir saldırı çeşididir. C) Bilişim teknolojisi alanında piyasa analizleri yapan bir şirketin verilerine göre bu yılın ilk çeyreğindeki cep te- lefonu satışları, geçen yılın ilk yarısındaki satışları aşmış bulunuyor. D) Bir romanın kurgusuna yedirilmiş, yaşamla ilgili ipuçları, deneyimler, öznel olmayan görüşler, çocuğun kimliğini geliştirir; ufkunu ve zihnini açar. E) Bir bilgisayar tarama sisteminde geliştirilen yöntemle, haritada seçtiğiniz bir noktanın üzerine geldiğinizde, o bölgenin göz hizasından alınmış panoramik manzarasını da ekranda görüntüleyebiliyorsunuz.

Müzik, hiçbir zaman fenomeni (görünüşleri) dile getirmez. Mü- ziğin dile getirdiği şey, bütün fenomenlerin iç özü ve kendinde varlığıdır; yani iradenin ta kendisidir. Bundan ötürü, müziğin belli bir neşeyi, şu ya da bu hüznü, şu ya da bu tutkuyu, iç rahatlığını dile getirdiği söylenemez. Müzikte dile gelen şey, her çeşit ruhsal dürtünün ve koşulun dışındaki genel ve soyut özdür. Müzikte, bu soyut özü, kolaylıkla ve eksiksiz bir biçimde kavrarız. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır? A) Tanımlama BÖrnekleme D) Öyküleme C) Betimleme E) Tartışma