Anlatım Biçimleri Soruları

TYT/Türkçe 9. Hipotermi vücut ısısının 35 derecenin altına inmesi anlamına gelir. Soğuk havada uzun süre korumasız kalan kişilerde görülür ve hipotermi geçiren kişiye anında müdahale edilmezse kalp ritim bozukluğu, kalp yetmezliği hatta kalp krizi bulguları ortaya çıkabilir. Hipotermi bulgu- ları oldukça yavaş gelişir ve kişi genellikle bu durumun farkına varmaz. Uyku hâli, konuşmada ağırlaşma, derin soluk alma isteği, el ve ayaklarda ağırlık hissi, kontrolsüz el ve ayak hareketleri, davranış değişiklikleri ve titreme hipotermiyi akla getirmelidir. Bu parçadan kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağı- dakilerden hangisidir? A) A) Hipotermi geçiren kişilerde görülen ilk belirti kalp krizi- dir. 10. B) Vücut ISISI 35 dereceden yüksek olan kişide hipotermi gözlenmemektedir. C) Hipotermi geçiren kişilere her durumda anında müda- hale edilmektedir. D) Hipotermi bulgularının tümü eş zamanlı olarak başla- maktadır. E) Hipotermi durumunda en çok hasarı kalp almaktadır. za V a

TYT/Türkçe 33. (1) Angajman kuralları geniş anlamda diplomaside taraf- ların ilişkilerini yürütürken kullandıkları prosedürleri ifade ederken, askeri anlamda ise bir ülkenin başka bir ülkenin hava sahasını ihlal etme veya ülke topraklarında oluşa- cak bir tehdide karşı yapılacak askerî tepkinin şartlarını belirlemektedir. (II) Angajman kuralları kısaltmalar içeren askerî direktiflerdir. (III) Bir başka deyişle yetkili bir otorite tarafından çıkarılan ve askerî kuvvetlerin hedeflerini yerine getirirken tabi olacakları kuralları ve sınırları çizen direktiflerdir. (IV) Angajman kuralları ulusal askerî dokt- rinlerde, tamamlayıcı emirler, dağıtım emirleri, harekât planları, olmak üzere çeşitli şekillerde görülür. (V) Bu direktifler, kuvvet kullanımı konusunda yetkilendirme ve sınırlandırmalar içerir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I B) I C) III E) V A

Genç bir öğretmenken taşrada başlayan gerçek hayatını aktarıyor "Venüs" adlı yapıtında Necati Mert. Ancak bu hayat gerçekten onun hayatı mı yoksa sizin, bizim, onla- rin mi? Çünkü dil öyle bir dil ki otuz yıl evvelinin Türki- ye'sini karşımıza canlı canlı dikiveriyor. O yıllardan bugünü görmek, bugüne varacak sorunları o günden kestiren yazarın "sağlam" duruşunu seyreylemek, insa- nın kendine bakıp biraz utanmasına neden oluyor âdeta. Bu parçada sözü edilen yapıtla ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisi çıkarılamaz? LAY D Dilinin, canlılığını koruduğu B) Gerçek bir yaşamı ele aldığı C) Geçmiş - gelecek ilişkisi kurduğu D) Bireyselden toplumsala geçtiği E) Ülkenin değişmeyen gerçeklerini aktardığı 6.

Başarıya ulaşabilmek için kendinizi aşmayı, kendinizi değiştirmeyi ve tekdüzelikten kurtulmayı istemelisiniz. Bunun sonucunda elde edeceğiniz başarının, size ne gibi maddi ve manevi katkilar yapabileceğini yazarak görmeniz gerekebilir. Bu hem o hedefe yönelik iste- ginizi hem de performansiniz olumlu yönde etkileye cektir. Bazı işleri yaparken özellikle de normal günlük hayatın dışında bir aktivite gerçekleştirmemiz gereki yorsa bir miktar kaygı ve gerilim hissedebiliriz. Bir eyle me motivasyon için çok fazla olmamak kaydı ile kayg gerekdi bir durumdur. Karşılaştığımız bazı vücutsal ve duygusal sorunlar, belirtiler bir buzdağının suyun yü zünde kalan, gözle görülebilir belirtileridir. Buzdağının alt tarafında ise çok daha fazla değişken vardir. Bu parçanın anlatımında aşağıdaki düşünceyi ge- liştirme yollarından hangisi kullanilmiştir? A) Tanımlama Omekleme CY Benzetme Alıntı yapma 2) Sayısal veri kullanma

Biçim Karşımda şeftali ağacı... Sayısız arı kıpırdıyor dalları arasında. Arı değil, diyor bir dostum, onlar sinek. Her biri kocaman birer uçak. Sokmazlarmış insanı, ısırır- larmış. Şeftali ağacı bağrına basıyor hepsini. Çünkü doğada bireycilik yok, herkes her şeyden payını alıyor. Şeftali ağacı, çocukluğumun erik ağacını anımsattı bana. Bozdoğan Kemeri'nin bittiği yerdeydi bahçemiz. Kuyu çıkrığının ince sesini duyar gibiyim şimdi. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Benzetmeden yararlanma B) Görme duyusuyla algılanan ayrıntılara yer verme CTDeyim kullanma D Bir durumla ilgili yorum yapma EY Açıklamaya yer verme 4

Yaşayan dilin kaynak alınması, halk diliyle sıkı ilişki güzel deyiş için ilk koşuldur. Üslup; sanatçının yolu; yazarın duyuş, düşünüş ayrılığı; cümlelerinin uzun- luğu, kısalığı; kelimeleri seçişi, yazısının ahenginde- ki ayrılıklardır. Uslup için; ifade tarzı, usul, tarz, yol da denilebilir. Uslup, insanın özünden doğar. Edebi eserler ancak üslupların kuvvetiyle ölümsüzlüğe erişir. Bu parçada yazarın anlatmak istediği düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Üslup, yazarın ve yazının en önemli özelliğidir, farklılığıdır. B) Üslubu oluşturmak için geniş bir zamana ihtiyaç vardır. C) Her yazıda farklı üslup kullanmak usta yazarla- rın işidir. D) Ünlü yazarların üslubu geçmişteki ustalarını andırır. E) Üsluplar arasındaki ayrılıklar yazarlara zarar verir. Gerçek yazar, olaylar arasında en anlamlı olanlarını seçmek kabiliyetiyle, fikirlerinin değeriyle sivrilir. Bütün kaynaklardan faydalanılarak kullanılan dil inlir Edebî çalış-

(1) Servetifünun anlayışında görülen ölçuyu gevşetme veya yenileme çabası şiiri nesre yaklaştırır. (II) Nesir de şiirde gördüğü tasvire yönelerek belirli ölçüde şiire benzemeye çalışır. (III) Aslında "mensur şiir" denilen tür de bu ilişkinin yeni bir form (şekil) kazanmasıdır. (IV) Bu form, dönemin hikâye ve romanları üzerinde de etkili olur. (V) Halit Ziya ve Mehmet Rauf'un mensur şiirleri ile roman ve 6. hikayelerindeki duygu tasvirleri karşılaştırıldığında bu etkileşim rahatlıkla fark edilebilir. (VI) Mensur şiirin isim babası ve bu türün Türk edebiyatındaki ilk temsilcisi Halit Ziya Uşaklıgil'dir. (VII) Halit Ziya, mensur şiirlerini 1891'de "Mensur Şiirler" ve "Mezardan Sesler" başlığıyla yayımlar. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II Bill C) IV E) ediler DIV E) VI PARAGRAFIKS 22 Sorul

17 ANLATIM BICIMLERİ II (Düşünceyl Geliştirme Yolluni: 2) Hatıralar, insan hayatının dokusu, in- | 9. san hayatının kendisidir. Onları atınız, insan da kalmaz. Hatıralar, şuuru- muzdan geçtikleri, bizden birer parça oldukları ve bir daha yaşanmayacak duyguları taşıdığı için değerlidir. Hati- ralar, zaman içinde; yani şuurun akışı içinde uzaklaşarak koyulaşan sistere büründükçe güzelleşirler. Bu parçada düşünceyi geliştirmek için aşağıdakilerin_hangisinde ya- rarlanılmıştır? A) Tartışma B) Açıklama C) Örnekleme DY Karşılaştırma E) Tanımlama 8. Şair, hayatı dar bir çerçeveden gör- mez duyguları sığ olmadığ gibi tek renkte de değildir. B Bianguis, H. Hei- ne için "Şiirlerinde hayata ait her türlü anlayışı buluyoruz." derken bir çeliş- kiyi değil, şairin şiirlerinin tutarlılığını vurguluyor. Çünkü yaşamın kendisi böyledir 10. Y is. ke lil V lil b a C n B k A

emetz Kū- dit e- 71, si al YAYIN DENİZİ K 4. Metin tahlili, bir metni anlama ve yorumlama etkinliğidir. Metni doğru anlamlandırmak ve yorumlamak için kayda değer bir birikime sahip olmalıyız. Objektifliğimizi koru- yarak kendi birikimimizi ön plana çıkarmadan eseri tah- lil etmeliyiz. Bilimsel duyarlılığımızı korumalıyız. Eseri bir bütün olarak ele almalıyız, Yapı ve içeriği bir bütün olarak değerlendirmeli, hem eserin hem de sanatçının altyapısını tahlil sürecine dâhil etmeliyiz. Bu parçadan hareketle metin tahlili yapılırken; 1. Esere şekil ve konu bakımından bütüncül bir yakla- şim sergilenmelidir. II. Tahlil yapan kişi, kendi birikimini ön planda tutmalıdır. III. Tahlil yapan kişi belirli bir kültürel donanıma sahip olmalıdır. IV Eseri yazan kişinin bilgi ve deneyimi tahlil sürecine dâhil edilmelidir. V. Bilimsel duyarlılık yerine kişisel beğeni ve yorumla- ra yer verilmelidir. hususlarından hangileri dikkat edilmesi gerekenler arasında yer almaz? CIV B) DIII, ve -Dytt vett E) I, II, III, IV ve V 11, IU, U degu C

36. (1) "Simyacı", Ispanya'dan kalkıp Mısır Piramitlerinin eteklerin- de, hazinesini aramaya giden Endülüşlü çoban Santiago'nun masalsı yaşamının felsefi öyküsü (II) Sanki bir nasihatname: "Yazgına nasıl egemen olacaksın, mutluluğunu nasıl kuracak- sin?" sorularına yanıt arayan masalsı bir eser. (III) Mistik bir peri masalına benzeyen romanın altı yılda, kırk yedi milyondan fazla okur bulmasının gizi, kuşkusuz onun bu kılavuzluk niteliğinden kaynaklanıyor. (IV) Simyacı'yı okumak, herkes daha uykudayken güneşin doğuşunu seyretmek için şafak vakti uyanmaya benziyor. (V) Bu kitap, yüreğinde çocukluğunu yitirmemiş olan okurlara çok şey vadediyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde somutla- maya başvurulmuştur? A) I (B) I C) III IV E) V

Muhabir: (1)- Akademisyen: -Çocuklara fazla ilaç verilmesi bir problem. Rus- ya'da doktorlar..çocuğun evde kalmasını ve evde ziyaret edilmesini tercih ediyorlar. Genellikle de tanı için gerekli işlemleri evde gerçekleştiriyorlar. Türkiye'de tepkiler ailelerden geliyor. Doktor, an- tibiyotik vermeyince "Bu nasıl doktor? Neden-an- tibiyotik yazmadı?" diyerek antibiyotik aldıkları oluyormuş. Hem de çocuklarında görülebilecek büyük sağlık sorunlarını kulak ardı ederek... 30 yıldır bu konuda çalışıyoruz. Önemli ölçüde bir azalma sağladık. Ancak hålá tepki gösteren aile- ler mevcut. Bir çocuğa antibiyotik verilmesi gere- kiyorsa çok duyarlı testler yapılması gerekir. Biz de bu sistemi deniyoruz. Muhabir: (11) - Akademisyen: -Son yıllarda doğumlarda sezaryen kullanımının artması, bebekleri doğum esnasında anneden alı- nan probiyotikten yoksun bırakıyor. Bununla be- raber daha çok, endüstriyel besinlerle beslenili- yor olması ve antibiyotik kullanımının fazlalaşma- Si da bu durumu pekiştiriyor. Hastalıklara karşı güçlü durmak ve bağışıklık sistemini dengelemek için probiyotik takviyesinin önemi artık tüm dün- yada kabul ediliyor. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdaki- lerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? AVI. Özellikle çocuklarda gereksiz antibiyotik kullanımı, büyük bir sorun, değil mi? II. Probiyotiğin bağışıklığı koruduğu ve den- gelediği söylenmekte. Peki, probiyotik ile antibiyotikler arasında nasıl bir ilişki bulun- makta? B) I. Türkiye'de tedavide antibiyotiğin.çok kulla- nilma nedenleri nelerdir? II. Ameliyat sonrası antibiyotik kullanımı konu- sunda neler söylersiniz? M. Antibiyotiğin bilinçli kullanımı konusundaki çalışmalarda ne aşamaya gelindi? II. Probiyotik ürünler, antibiyotik üzerinde et- kili mi? IW D) I. Kimi hastalıklarda bağışıklık sistemine za- rar verdiği için mi antibiyotik önerilmiyor? II. Probiyotik alımının artması hızlı iyileşmeyi sağlıyor mu? E) 1. Türkiye'de antibiyotik kullanımı diğer ülke- lerden çok fazla Bu, sağlık açısından ön- celikle hangi konuda sorun oluşturuyor? II. Endüstriyel besinlerle besleniliyor olmak, vücudun probiyoak dengesini bozuyor mu?

6. Aslan bir sineğe "Defol git, cılız sinek!" diye ba- ğırmıştı. Sinek ise hiç altta kalmadan "Sen krallık namınla beni korkutacağını mı sandın?" deyip aslana savaş açmış ve aslanın vücudunun çeşitli yerlerini ısırmıştı. Hayvanların kralı köpürmüş, si- nirinden ne yapacağını bilemez bir hâle gelmişti. Ormanlar kralı bir sineğin oyuncağı olmuştu. Bu nedenle aslanın kızgınlığı son noktasına varmıştı. Kendisinin güçlü pençeleri, keskin dişleri, herke- si korkutan heybeti o küçücük hayvan karşısında işe yaramamıştı. Kuyruğunu havada sallamış ama bir şey yapamamış, öfkesinden yorulmuş, bitkin bir hâlde çöküp kalmıştı. Sinek ise küçücük cüs- sesiyle savaşı zaferle bitirmişti. Bu zaferi herkese duyurmak istemişti. Bunun için de büyük bir he- yecanla diğer hayvanların yanına gitmek için öne doğru atılmış ancak bir örümceğin ağına takılıp kalmıştı. Zaferden adeta başı dönen sinek de gu- rurlanmanın cezasını hayatıyla ödemişti. LERA Bu metinde verilmek istenen mesaj aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Hayatta elde edilen hiçbir başarı kalıcı değildir. B) Zafer sarhoşluğu kişinin başına felaketler açar. C) Öfke, kontrol edilmezse tehlikeli bir hal alır. D) Kendini büyük görenler toplumda sevilmez.

32. Önder ve başkan tanımayan Eskimoların toplum- sal birimleri aileden öteye gitmemektedir. Yaş- It, akıllı kişilere saygı duyarlar ama önderlik yetki- si vermezler. Eskimolarda toplumsal ve ekonomik sınıflaşma da söz konusu değildir. Herkes eşittir ve doğal koşullara karşı el birliğiyle yaşam kavga- si verilir. Belki de bu yüzden kan çanağına dönen dünyaya çatısından bakıp kendilerine "İnsanlar" yani "İnnuit" adını takmışlardır. Avcılık, Eskimola- rin tek geçim kaynağıdır. Ama yaşadıkları ortama bakılırsa bu konuda pek şanslı oldukları söylene- mez. Şiirlerinde en çok ele aldıkları konunun ba- şında avcılık gelir. Bu parçadan "Eskimolar"la ilgili olarak 1. Zorluklara karşı gerekli durumlarda yardımla- şarak mücadele ederler. II. Aralarında toplumsal ve ekonomik sınıf farkı yoktur. III. Kendilerini ifade ettikleri en önemli alan şiirdir. yargılarının hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I D) I ve Il B) Yalnız II C) Yalnız III E) Il ve Ill

ORU BANKASI Leylek sevdasıyla bir bahar günü çıktık yola. İçimizdeki kuş sevgisi, doğa özlemi ve ley- lekleri yakından görme aşkı durduğumuz yerde durdurmadı bizi. Kuş gözlemcileri- nin Karacabey'de bir araya geldiğini ve 18. Türkiye Kuş Konferansı'nı düzenledikleri- ni öğrendiğimizde artık durmak mümkün olmamıştı. Bursa Karacabey, Eski Karaağaç Köyü'nde 5-6 farklı kurum ve kuruluşun iş birliğinde gerçekleştirilen geniş çaplı orga- nizasyona, Türkiye'nin son elli yılına şahitlik etmiş çok sayıda araştırmacı ve doğa koru- macı da katıldı. Elbette böyle güzel bir fırsatı kaçıramazdık. 23. I. II. Kuşlar güzel şeylerdir fakat leyleğin yeri nedendir hep ayrı tutulur. Kimilerine göre ömrü laklakla geçer, Batı kültüründe uğur getirdiğine inanılır. Bir çocuk için yeni doğan küçük kardeşin "üretici firma" yalanıdır. Av- cılara göre vurulmaması gereken kuşlar ka- tegorisindedir. Çiftçilere göre tarıma zararlı canlıları yediği için dosttur. Eski Yunanlılara göre vazifeye bağlılığın timsali olmuşlardır. Mevlana'ya göre ise leylek kuşların şeyhidir. Aşağıdaki yargılardan hangisi verilen iki parça için yapılan doğru bir saptamadır? A) Öznel bir bakış açısıyla farklı konuların ortak yapılarını dile getirmektedirler. B) Belli bir ana fikir etrafında düşünsel plana göre örgülenmişlerdir. % Farklı anlatım teknikleriyle aynı konunun deği- şik yönleriyle ilgili bilgiler içermektedirler. Betimleme ve öyküleme anlatım biçimleriyle okuyucuyu olayın ve mekânın içinde yaşat- maktadırlar. Tartışmacı anlatım yöntemiyle okuyucunun fikirlerini değiştirme amacı taşımaktadırlar. 24. Ser yal Oy bir S R M bu nir de lür SI ar ru B A B C a) b)

aşağıdakilerden an Meyveleri Isırarak ocuklara olculuklar lan söz sanatı, Z-ı mürsel E) Uzak gri bir çizgide Birleşiyor gökle deniz. Bir martı tek başına uçuyor Maviliklere Sandalda bir kayıkçı Sanki yalnızlığı topluyor ağlara 7-Bu dizelerde aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisi ağır basmaktadır? A) Betimleme B) Açıklama C) Örnekleme D) Karşılaştırma E) Tartışma

8. Kendi kendime şaşıyorum; yılların, hadiselerin harap ettiği bir vücutta kalbim hâlâ ilk günlerdeki gibi çarpıyor. Şimdi ya- vaş yavaş kendimi buldukça beni iğnelemek isteyen acıların, bana boyun eğdiremeyecek kadar cılız ve bayağı şeyler ol- duklarını anlıyorum. Burada ne şehrin tozlu, gürültülü sokak- ları ne dedikodulu kalabalığı var. Burada huzur var. Anlıyo- rum ki huzur, sorunsuz olmak değil sorunların aşılabileceği- ne inanmakmış. GAMBAY Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Soyut kavramlar somutlaştırılarak anlatılmıştır. B) Karşılaştırmalar yapılmıştır. C) Duygular abartılarak anlatılmıştır. D) Tanımlamadan yararlanılmıştır. E) Benzetmeye başvurulmuştur. de rum lişt Biz ma B y A 1