Anlatım Biçimleri Soruları

2. Bir yazar, bir sanatçı diyeceklerini daha iyi anlatmak istedi mi yolunu kendisi bulur. Uzmanlara danış- maz. Yeni bir sözcük mü gerekiyor? Kendisi bulur onu. Nitekim bu gereği duyan da kendisidir. Ya be- ğenir uzmanların yaptıklarını ya beğenmez. Beğe- nirse kullanır, beğenmezse kendisi arar bulur. Baş- ka yolu yoktur bunun. Yeni sözcükler yaza kullana yerleşirler. Yazar kullanmadıkça kimse çıkaramaz onları sözlüklerden, kimse yaşatmaz. Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Dilin gelişmesi için yazarlara sınırsız bir hareket alanı sunulduğunda dil kendi yatağını bulur. B) Yeni sözcüklerin dilimize yerleşmesinde halkın dil bilinci etkilidir. Paragrafin Şifresi-Metot Anlatımlı S C) Yazarlar, yeni sözcük gereksinimini kimseden yardım almadan karşılayabilir. D) Bazı sözcükler yazarlar tarafından kullanılmadığında etkisini kaybeder. E) Sanatçıyı özgün kılan özellik, sözcükleri yerinde kullanmaktır. Metot Anlatımlı Soru Bankası

6. Dünyada birçok yer gördüm ama gördüklerim arasında en çok İstanbul'u sevdim. Dönüp dolaşıp sonunda yine ona geli- yorum. Bu görkemli kenti yeterince anlatmadığımı düşünüyor ve bunun nedenini bulmaya çalışıyorum. Sanırım bu, insanın yakınındaki güzellikleri kanıksayıp onlara gereken ilgiyi gös- termemesinden kaynaklanıyor. Bu nedenle kalkıp dünyanın çok çok uzak köşelerindeki kentlere gidiyor, oraları tanıtıyor ama İstanbul'u hep erteliyorum. Oysa bu kentin tanıtılacak o kadar çok yönü var ki... Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Karşılaştırma B) Yinelemeye yer verme C) Eksiltili cümleye yer verme D) Gerekçe niteliki cümleler kullanma E) Kişileştirmeye başvurma ee

32. Fransız gök bilimci ve yazar Camille Flammarion, I. Dünya Savaşı sırasında önsezisel veya telepatik olguların belgelerini topladı 1921 tarihli Ölüm ve Onun Gizemi (Death and Its Mystery) adlı kitabında şunları yazdı: "Savaş alanlarından gönderilmiş te- lepatik mesajları anlatan çok sayıda mektup aldım." Verdiği örneklerden biri de Madame D.ninkiydi. Uzakta, savaşta olan kocasından uzun süredir ha- ber alamadığı için endişeliydi. Nihayet 25 Ağustos 1914'te ondan bir mektup aldı ve rahatladı. Aynı gün tam saat 15.00'te kız kardeşinin çaldığı piya- noyu dinlerken aniden ayağa kalktı, korkunç bir ağlama sesi çıkardı ve bayıldı. Kendine geldiğinde, savaş alanında korkunç bir katliam olduğunu ve ko- Telgrcasının düşüp öldüğünü gördüğünü söyledi. Daha sonra, kocasının 25 Ağustos'ta saat 15.00'te öldü- ğü ortaya çıktı. Tam kocasının öldüğü anda, savaş alanında kocasının öldüğü görüntüsü ile yıkıldı. Bu parçanın anlatımı ile ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? A Doğrudan anlatımlı cümleler kullanılmıştır. B) Betimleyici unsurlardan yararlanılmıştır. Sohbet havasında kaleme alınmıştır. D) Hikâyeleştirici anlatım söz konusudur. E Sayısal verilere yer verilmiştir. m yayıncılık

7. Sözcük, içsel bir yeterlilik olan düşünmenin içeriği ile dışsal biçim olan ses imgesinin birleştirilmesi sonucu oluşturulur. Sözcükler, düşünmenin yapı taşıdır. Onlar olmaksızın düşünmek istemek, akıl dışılık demektir. Ayrıca düşüncenin sözcüğe bağlı olmasını, düşüncenin eksiği sanmak da gülünçtür. Dile getirilemeyen şeyler; bulanık olan şeyler, mayalanmakta ve oluşmakta olan şeylerdir. Bu tür şeyler, ancak açıklık kazandıklarında söze dökülebilir. Dolayısıyla, sözcük, düşünceye kendisine uygun ve gerçek bir varoluş kazandırır. Bu durum, sözcüğün ve dilin suçu değil; eksik, belirsiz, içeriksiz düşünmenin sonucudur. Bu parçadaki altı çizili ifadeyle 1. Düşüncenin sözcükle ifade edilmesi II. Kesinleşmeyen düşüncenin söze dökülmemesi III. Sözcüklerin düşünceyi geliştirmesi durumlarından hangilerine gönderme yapılmamıştır? A) Yalnız I D) II ve III B) I ve II C) Yalnız II E) Yalnız III

ol- 3 tammat yayıncılık vikingob ud 4. (1) Lavta, uda benzer, eskiden 6-24, günümüzde 6 - 8 telli, telleri çekilerek çalınan küçük bir Batı müziği ve Türk müziği çalgısıdır. (II) Ud gibi lavta da. en eski milli sazımız olan kopuzun sonradan gelisip sekil almış hâlidir. (III) Araplar kanalıyla İspanya'ya, oradan da diğer Avrupa memleketleri- ne geçmiştir. (IV) Tamburda olduğu gibi üç çift ve bir tek ol- mak üzere yedi teli vardır ve ud ile tambur arasında bir sese sahip olup bağa mızrap ile çalınarak perdeler iyi kullanıldı- ğında tambura oldukça yakın bir ses verir. (V) Bu benzerlik lavtanın kullanımına gerek bırakmamış ve yaygın olarak kullanılmasına engel olmuştur. Vi ev (@ Bu parçada numaralanmış cümleler ile ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? >? A) I. cümle öznel bir tanım cümlesidir. pee II. cümlede ud ile lavta karşılaştırılmıştır. benzetilis C) III. cümlede lavtanın Batı ülkelerine nasıl ulaştığından söz edilmiştir. D) IV. cümlede lavta ile tamburanın ortak yönleri üzerinde durulmuştur. E) V. cümlede lavtanın IV. cümlede anlatılan niteliğinden dolayı yaygın bir kullanıma sahip olamadığından söz edilmiştir. Diğer sayfaya geçiniz

(1) İster iş yerimizde ister okulumuzda isterse aile içinde olsun insanlarla olan ilişkilerimizde dikkat etmemiz gereken çok önem- li bir şey var: (II) İnsanları doğru zamanda övmek ve yine zama- ni geldiğinde yermek. (III) Zamanında yapılmış her övgü ve yer- gi hedefe atılmış bir ok gibidir. (IV) Övgüler değerli, yergiler de- ğersiz değildir; övgü de yergi de doğru değerlendirilirse insana çok şey katar. (V) Türk toplumu olarak bizler övgüyü sever, yer- giye ise pek tahammül edemeyiz. (VI) Çünkü hep iyi şeyler duy- mayı isteriz, iyi sözlerin bizi iyi yerlere taşıyacağına inanırız. (VII) Bu yüzden olumsuz bir şey dile getirene hemen "Hayır ko- nuş!" diye müdahalede bulunuruz. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numa- ralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? B) III A) II C) IV D) V E) VI

24. Bana öyle geliyor ki bizim çoğu edebiyat adam- larımız, kendi zamanlarıyla yetindikleri, ileride yaşamaya hazırlanmadıkları için zamanlarıyla bir- likte yok olmuşlardır. Zamanı, bölünmez bir bütün olarak yaşayanlar, geleceğin yıpratıcı tesirinden kurtuluyor. Bu parçada asıl anlatılmak isteneni içeren yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) İyi eserler meydana getirmeyen yazarlar ölümleriyle birlikte unutulur. B) Sadece yaşadığı devri anlatan yazarlar zamanla unutulmuşlardır. C) Zamana dayanabilen eserleri yazmak, başarılı sanatçıların işidir. D) Ancak bütün zamanlara hitap edebilen eserler meydana getirenler kalıcı olabilirler. E) Zamana dayanabilmek için evrensel konuları yakalamak gerekir. www.paragrafinsifresi.com

E Sinif (1) Fotoğraf icat edildiğinden beri bir tartışma vardır. (II) Fotoğraf bir sanat mıdır, değil midir? (III) Genel ka- naat, elbette fotoğrafın bir sanat dalı olduğu yönünde- dir. (IV) Ama hangi fotoğraf? (V) Fotoğraf, gizli kalmış ayrıntıları öne çıkarırsa sanat katına yükselir. (VI) Diji- tal fotoğraf makinelerinin çıkmasıyla herkesin bolca fo- toğraf çekip bunları dergilerde, internette yayımladığı şu günlerde bu soru daha da önem kazanıyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi dü- şüncenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV D) V E) V Türk Dili ve Edebiyatı 25

1. Çevremdeki her şeyi izlerim. Otobüste, yolda, vapurda, ilgimi çeken hiçbir durumu kaçırmam. Bunun gibi, din- lediğim bir şarkıdaki duygu, izlediğim bir filmdeki sahne, zihnimde imgeye dönüşebilir. Tüm bu deneyimler, birikim- ler, duygulanımlar sonucunda bakıyorsunuz ki sözcük- ler üzerinde düşünmeye, onlarla dans etmeye başlamış- sınız. Hatta sozcukleri yaşıyorsunuz, dahası sözcüklerin iç evreninde bir yolculuğa çıkıyorsunuz. Sözcüğün me- lodisi, tinısı, kâğıda dökülürken çıkardığı ses, büyük bir lezzet sunuyor. Sizin kattığınız duyguyla bambaşka bir zenginlik kazanıyor. Bu parçada konuşan kişi altı çizili sözlerle, sözcükle- re yönelik olarak neyi yaptığını belirtmiştir? A) Onların anlam katmanlarında dolaştığını B) Anlatımını yalnızca dilin çevrimindekilerle sınırlandır- dığını Ses özelliklerine, anlamdan daha çok önem verdiğini D) Kullanıma yenilerini kattığını E) Duygusal boyutlu olanları sıkça kullandığını (2012 - YGS)

10. Romandan, tarih anlatan şiirden, her şeye burnunu sokan oyundan, resimden, heykelden, kısacası bü- tün sanatların bildiğimiz bütün olanaklarını benim- seyerek yeni olanaklar yaratacak yeni bir anlatım... İnsan, toplum ancak o yeni yolla anlatılabilecek. Bu parçada sözü edilen yeni anlatım aşağıdaki- lerden hangisiyle nitelendirilebilir? B) Somut D) Özgün KA45 AYEtkileyici C) Akıcı E) Yalın

TYT TÜRKÇE SORU BANKASI 6. Sanat eserinde konunun esas değil, sadece bir vesile ol- duğunu birçok şairin aynı konuları ele almaları da gösterir. Leyla ile Mecnun konusunda eser veren şairimiz çoktur. Ama bunlardan ancak Fuzuli'ninki yaşamakta ve gerçek bir değer taşımaktadır. Baudelaire, "Kötülük Çiçekleri'ndeki şi- irlerinden pek çoğunun konusunu Montepin'in "Altın Kızlar adlı hiçbir özelliği olmayan şiir kitabından almıştır. Fakat bugün Motepin'i kim hatırlıyor? Aynı konular, Baudelaire'de yaşayarak yepyeni işleyişlerle zenginleşmemiş midir? Bu parçanın anlatımı için aşağıdaki belirlemelerden hangisi doğru değildir? A) Parçanın ana düşüncesi ilk cümlede verilerek tümden- gelim yöntemi uygulanmıştır. +B) Yazar, birinci cümledeki savını kanıtlamak için örnekle- me yöntemine başvurmuştur. C) Sözde sorularla anlatıma canlılık kazandırılmıştır. D) Düşünceyi inandırıcı kılmak için tanık gösterme yönte- minden yararlanılmıştır. E) Söyleşmeye dayalı bir anlatım yöntemine de rastlan- maktadır. dyleşmeci anlatım = karşılıklı konuma 1 8. ĺ L G 1 S 8 R M A 78

Kronometreni aç! Çözdüğün süreyi not et. tercihlerimizin rolü inkâr edilemez ancak daha sonra Tutum ve davranışlarımızı oluştururken kişisel bilinçli tercihler, yerini alışkanlıklarımıza bırakıyor. Bu sebeptendir ki bazen istediğimiz saatte uyanamıyor, bazen en sevdiğimiz gömleği sürekli giymekten vazgeçmiyor veya unutmamamız gereken şeyleri sıkça unutabiliyoruz. Yazar, parçanın ilk cümlesindeki savını inandırıcı kılmak için aşağıdakilerden hangisine başvurmuştur? A) Sayısal verilerden yararlanmaya B) Olayları oluş sırasına göre vermeye C) Tanık göstermeye D) Örneklendirmeye E) Tarihî bilgiler vermeye 5

A 3. Günümüz okuru, eline aldığı eseri, etrafına toplanan kimse- lere sesli olarak okumuyor artık. Ya odasına çekilerek ya da koltuğuna kurularak okumayı tercih ediyor. Bu durum, kültü- rel şartların değişmesine ve teknolojik gelişmelere bağlana- bilir. "Biz"in yerini "ben"in alması da bu değişmeyi hazırlayan koşullar arasında sayılabilir. Bu parçada geçen "biz'in yerini 'ben'in alması" sözüyle an- latılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Bireyler arasındaki iletişimin kopması B) Başkalarını önemsememe tutumunun yaygınlaşması C) Çeşitli alanlardaki gelişmelerin birbirini etkilemesi D) Ailenin toplumsal bir birim olmaktan çıkması E) Toplumsal sorunların değil, bireysel sorunların öncelikli olması mrk z YAYINLARI 6

TEST 4 BAŞARI İZLEME TESTİ Cümle Anlamı 1. (1) Portre yazıları ölen kişiyi fiziki görünümü, tinsel ya da kişilik özellikleriyle betimleyen metinlerdir. (II) Kişinin dış görünüşü, fiziki özellikleri betimlenir veya o kişinin miza- ci, davranışları ya da düşünceleri yansıtılır bu metinlerde. (III) Bununla birlikte bu yazılarda yazar, sadece bir kişiyi tanıtmaz; kendi kişisel düşüncelerine dayanarak kişiyi ki- mi zaman öven kimi zaman yeren bir tavır sergileyebilir. (IV) Bu, yazarın tavrına ve o kişiyle olan ilişkilerine bağ- li bir durumdur. (V) Yazar burada çeşitli yönleriyle ele al- dığı kişiyi kendi tanıklığından ya da onun hakkında an- latılanlardan yola çıkarak değerlendirebilir. Portre yazılarının ele alındığı bu parçada numara- lanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi söylenemez? A) I. cümle, tanımsal bir nitelik taşımaktadır. II. cümlede, işlevi hakkında bilgi veriliyor. C) III. cümlede, eleştiriyle övgünün iç içe olduğu vurg lanıyor. D) IV. cümlede, bir önceki cümledeki durumun hangi koşullarda ortaya çıktığı dile getiriliyor. O E). cümlede, takip edilebilecek metotlar üzerinde du- ruluyor. şim Yayınları A le

1 N E V 12. Sesimizi kullanmadığımız gün yok gibidir. Konuşma ve şarkı söyleme gücünü bize sesimiz verir. Sevinci- mizi, üzüntümüzü, neşemizi, öfkemizi kısacası duy- gularımızı onun aracılığıyla dile getiririz. --. Farklı renkleri, olağanüstü yetenekleri sayesinde çevre- mizdekileri etkileriz. Gerçekte doğadaki güçlü ve çok yönlü araçlardan biridir ses. Yeter ki onun bu yönle- rinin bilincinde olalım. Bu parçadaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilirse parçanın anlam bakımından bütünlüğü bozulur? A) Bizi tanımayan ve yalnızca sesimizi duyabilen bir kimse o an ne hissettiğimizi sesimizden anlayabilir B) Dolayısıyla sesimiz, ruh hâlimizden yani mutlu veya üzgün, heyecanlı veya sakin olmamızdan etkilenir C) Sesimizle sevgi ve nefretimizi belli eder, ince ince alay eder, değer verdiğimizi veya küçümse- diğimizi belli ederiz D) Sesimiz uzun uzun veya bağıra bağıra konuştuk- tan sonra kısılabilir E) Sesimiz sayesinde kimi zaman söylediklerimize farklı anlamlar katabilir, dinleyende bambaşka etkiler yaratabiliriz

2. İstanbul dünyanın en eski şehirlerinden. Ancak bugün İstanbul'un eski bir şehir olduğu söylenemez. Çünkü artık İstanbul'un ne eski sokakları ve mahalleleri ne de o daracık sokakları ve tarihî evleri kaldı. Bir Fatih'e, bir Beyazıt'a, bir Üsküdar'a gittiğinizde o eski sokak ve semtlerde dolaşmış olmuyorsunuz. Onların sadece adi kalmıştır eskiden. İstanbul'da kalan ise sadece tarihî eserlerdir. O güzelim sokakları, semtleri, eski evleri bir bir yok ettik. Yenileşeceğiz derken eskileri yok ettik. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden yakınılmak- tadır? Astanbul'un gerçek kimliğinin yok edilmesinden B) Modern hayatın İstanbul'un kültür hayatını yok etmesinden Ülkemizdeki tarihî eserlerin korunamamasından D) İstanbul sokaklarının modern hayatın kurbanı olma- sından E) Kültürel değerlerimizin bir bir yok olmasından