Anlatım Biçimleri Soruları

TYT/ Türkçe 36.-37. soruları aşağıdaki parçaya göre cevapla- yınız. (1) Gaziantep, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Akdeniz Bölgesi arasında bulunan şehridir. (II) Güneydo- guda şehir olarak en fazla nüfusu barındırır. (III) Sanayi ve gelişmişlik bakımından birincidir. (IV) Gaziantep, Şe- hitkamil ve Şahinbey olmak üzere iki metropol ilçeye ay- rılmıştır. (V) Gelişmişlik açısından Türkiye'nin 20. büyük ilinin merkez ilçesidir. (VI) Ayrıca Gaziantep, Türkiye'nin hâlâ yaşanılan en eski kenti olup dünyanın da hâlâ yaşa- nilan en eski kentlerinden biridir. (VII) Bunların yanında Gaziantep, Türkiye sanayisi ve ticaretinde de çok önemli bir yer tutar. (VIII) Tabii ki bunda Gaziantep'in Anadolu ile Orta Doğu arasında bir konumda bulunması ve liman kent- lerine yakınlığı büyük rol oynamaktadır. (IX) Gaziantep'in simgeleri arasında Gaziantep Kalesi, baklava ve Antep fis- tığı sayılabilir. 36. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisinde yanlışlık yapılmıştır? I. cümlede, Gaziantep'in coğrafi konumu hakkında bilgi verilmiştir. B) II. cùmlede, nüfus bakımından bir kıyaslamaya gidil- miştir. III. cümlede Gaziantep'in bir üstünlüğünden bahsedil- miştir. D) VII. cümlede, Gaziantep'in mevcut durumuyla ilgili bir neden belirtilmiştir. IX. cümlede, Gaziantep denilince akla gelebilecek şey- ler sıralanmıştır. 38.

2019 TYT 4. Stephen Fears'ın 2006 yapımı etkileyici filmi Kraliçe, Prens Charles'tan boşandıktan sonra tüm İngiliz aristokrasisine sır- tını dönen Prenses Diana'nın ölümünü anlatıyor. Filmin esas odağı, Prenses Diana'nın şaibeli bir trafik kazasında hayatını kaybetmesinden hemen sonra kraliyet ailesinde yaşananlar. Pek çok yazılı ve görsel malzemeyle desteklenen bir belgesel gibi çekilmesine rağmen film, senaryosu fazlasıyla içeriden yazıldığı gerekçesiyle eleştirilmiştir. Bununla birlikte film, tipik İngiliz mizahi ile bu mizahla atbaşı giden hüzün duygusunu her karesinde birleştirmeyi başarmıştır. Bu parçada söz edilen filmin senaryosunun eleştirilme nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Prenses Diana'nın özel hayatıyla ilgili sırlara yer vermesi B) Üzücü bir olayı sinemaya aktarırken mizahi ögeler kullanması C) Olayları daha çok kraliyet ailesinin bakış açısıyla sunması D) Hayatını belgeselleştirerek Prenses Diana'yı idolleştirmesi E) İçeriğinin kazanın hemen ertesinde olanlarla sınırlı kalması 39

12. 1. Ölümle ilgili törenleri anlatan bazı romanlar da okun- maz olunca ağıt yakma geleneği de ağıtçılık da yavaş yavaş ortadan kalkacak gibi görünüyor. II. İnsanları tanıdım tanıyalı huzurum kaçtı, dedi bir küçük kurt. "Önüne gelen beni kötülüyor. Benim hiç mi iyi yanım yok? 'İçime bir kurt düştü.' diyerek, 'Ağacı kurt, insanı dert bitirir.' diyerek, 'Elmanın kurdu içinde olur.' diyerek hep kötülüğü somutlaştırıyorlar benimle." diye hayıflanıyordu. III. Aferin oğlum Ahmet, sen böyle devam et! Sakın çok çalışıp yorulma. Uykundan sakın ödün verme. Gündüz iyi dinlen ki gece rahat uyuyasın. Aman sınıfta soru sorma, öğretmeni yorma. Baktın çalışma hevesi geliyor, hemen çalışmadığın zaman ne kadar rahat olduğunu hatırla. IV. Düşmediği uçurum kalmayan adam Birkaç gölge toplayarak kaçıyordu Saat on'du on yoktu düşünde Ağaçlar ağzına sığmıyordu Numaralanmış metinlerle aşağıdaki anlatım teknikle- rinden hangisi arasında bir ilişki kurulamaz Gelecekten söz eden anlatım B) Bantastik anlatım Ironik ve mizahi anlatım Ingesel ve çağrışımsal anlatım E) Kanıtlayıcı anlatım 6 S 1 1 M Her a a) Ap b) Ta c) Öy d) Bez Tanık g riminin rinin sö Şiir, her şe edip anlar anlamı ve öneririm, den daha konuda (Ta Bir anlam

re ce- terly- ramsal kalıcı i geri marak bir eçil- filen ma- ynı İş- §. n ilik.com.tr TÜRKÇE 291. ve 292. soruları aşağıdaki parçaya göre ce- vaplayınız. Daha önce, yaşadığı dönemin olaylarını yansıtan Istik- lal Harbimiz ve Hayatım adlı iki kitabı kaleminden çıktığı gibi yayımlanan Kâzım Karabekir'in, 1944'te hazırladığı Ittihat ve Terakki Cemiyeti adlı çalışması da okurlarla buluştu. Tarihimizin önemli dönemlerinden birinin ka- ranlıkta kalmış yönlerini açığa çıkaran kitapta, İttihat ve Terakki adının ortaya çıkışından 1909'a kadarki dönem, cemiyet içindeki açık ve gizli eylemler gözler önüne se- riliyor. 291. Bu parçaya dayanarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? Yazarın bazı eserleri otobiyografik özellikler taşı- maktadır. B) Istiklal Harbimiz ve Hayatım adlı kitaplar 1944 yılın- dan önce kaleme alınmıştır. Kitaplarda başka kaynaklarda bulunmayan bazı bil- giler yer almaktadır. D) Ittihat ve Terakki Cemiyeti adlı kitap, yazarın, baskı- si yapılan son eseridir. É Yazar, o dönemin tarihî olaylarına tanıklık etmiş bir kişidir. 2011 İlkbahar Söz - 2 "2. Bu parçada geçen "kaleminden çıktığı gibi”

2. 11 cevapli test Cüm Beden müziği, beden sesleriyle yapılan müzik ve danstir. Buna "bedenle ritim", "beden perküsyonu da diyoruz. Beden ritmi ya da perküsyonu neler- dir? El çırpma, parmak şıklatma; ellerle dizler üs- tünde, göğüste, karında, yanaklarda, kalçada ri- timler çalmak; adım atmak, ayak sürümek, yeri tekmelemek, topuk vurmak, vokal yapmak, şarkı söylemek, konuşmak... aklınıza ne gelirse. Beden hareketleriyle oluşan her sesin bir de görüntüsü var, bu da dansı akla getiriyor. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Tanım cümlesi B) Terimin farklı ifadeleri C) Konuyu somut hâle getirmek için verilen ör- nekler D) Karşılaştırma anlamlı cümle E) Anlatılanın farklı bir boyutunun olduğunu belir- ten cümle (1) Istanbul Caz Festivali, bu yıl da farklı bir mekân ve yeni bir etkinlik ile seyircilerinin karşısına çıka- For lazz, tarihî, me- Y A R G 1 Y I N E V

9. Şiir için, düzyazı olmayan şey derler. Belliyi belirtmek gibi görünen bu tanımlama, şiirin derin bir yönüne dokunmakta- dır. Düzyazı hedefe yönelen düzenli yürüyüşe benzer. Bu yü- rüyüşün hızı, şekli ulaşılmak istenen hedefin değeriyle doğru orantılıdır. Şiirin ise bir gezintiye benzetilmesi doğru olur. Bu parçadaki altı çizili sözlerle aşağıdakilerin hangisi arasında anlamca bir ilgi kurulamaz? A) Belli bir amacı olma B) Değinmek, parmak basmak C) Bir şeye bağlı artma veya azalma D) Bilineni yinelemek E) Vakit öldürmeye yönelik

Sanatçı, Türk öykücülüğüne küçük insan kavramını kazandırmıştır. Bu tematik seçim, biçimsel tercihine de yansımış; şöhreti, yazarlık seçkinciliğini reddederek birlikte yaşamaktan zevk duyduğu insanlarla eşitlenmek için sıradan anlatımı yeğleyerek makyajlı söyleyişlerden kaçınmıştır. Bu parçadaki altı çizili sözle, sözü edilen sanatçının hangi özelliği vurgulanmak istenmiştir? A) Açıklık B) Duruluk D) Akıcılık E) Derinlik C) Yalınlık

3. Dilimiz, konuşma dilimizden çok yazı dilimiz, yıllardan beri durmadan değişiyor. Değişmesini bir dileyen oldu, bir buyuran oldu diye değil; değişmesi gerektiği için, de ğiştirmek zorunda olduğumuz için, içimizden duyduğu muz için değişiyor. Elimizdeki dille, dünden kalan dille, isteğimizi söyleyemediğimiz için değişiyor. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vurgulanmıştır? A) Dilimizin sürekli bir değişim ve gelişim içinde olması olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Dilimiz, dışarıdan yapılan müdahalelerle değil, ken- di doğal sürecinde değişim göstermektedir.- C) Konuşma dili ve yazı dili arasındaki farklılıklar yıllar- dır devam etmektedir.- D) Elimizdeki dille dünden kalan şeyleri söyleyemiyor, dolayısıyla geçmişimizden uzaklaşıyoruz. E) Dilin geleceği için dünün söylemlerinden vazgeç- mek önem arz etmektedir.

2. Parmak çıtlatmak bana hep saçma gelmiştir. Saçma olduğu kadar da zararlı olduğunu düşünürdüm. Kardeşim yapıyor bazen bunu, parmaklarını sırasıyla kemik kırar gibi çıtlatıyor. Derken internette sahibine Ig Nobel Ödülü kazandırmış bir araştırmayla karşılaştım. Donald L. Unger isimli doktor, bakalım ne olacak deyip, 60 sene boyunca sol elindeki parmakları her gün düzenli olarak çıtlatıp sağ eline dokunmamış. 60 yılın sonunda çektiği röntgen filminden an- laşılmış ki parmak çıtlatmanın, kemiklere hiçbir zararı yokmuş. Bun- dan sonra size benim gibi bilgiçlik yapan olursa Ig Nobel ödüllü bu araştırmadan kendisine bahsedin. Unutmadan, bu ödül gerçek No- bel'in bir parodisi. Ama rahat olun, tamamen bilimsel. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Ig Nobel Ödülü, ünlü Nobel ödülünün bilimsel ama gülünç bir benzeridir. B) Parmak çıtlatmanın kemiklere etkisi röntgen filmi çekilerek anlaşılabilir. C) Bilim insanları, insanlar arasındaki basit tartışmaları bitirebilir. D) Parmak çıtlatmanın sağlığa zararı olmadığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır.

12. En güzel konuları berbat eden ressamlar olduğu gibi en sıradan konulardan şaheser yaratan ressamlar da vardır. Cezanne gibi, iki elmayı masaya koyar, resmini yaptıktan sonra kübizmin temelini atmış olursunuz. Onun için Rafael: "İyi çizilmiş bir limon resmi, kötü çizilmiş bir kadın resminden her zaman güzeldir." der. Ben, konularıma bu açıdan bakarım. Bir resmin değeri, ne konusuyla ne de yansıttığı gerçeklerle ölçülemez. Bu sözler, aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı olabilir? A) Resimlerinizin konularını nasıl seçiyorsunuz? UN B) Bir resmin boyutuyla değeri arasında nasıl bir ilişki kurulabilir? C) Resim sanatında hangi yollarla ün kazanılabilir? D) Resim sanatındaki akımlar üzerine düşünceleriniz nelerdir? E) Şize göre, resimde konunun önemi nedir?

1 14. Ben kendi hesabıma sanatım olmadan yaşayamam. Ama bu sanatı her şeyin üstüne koymuş da değilim. Tersine, onsuz edemeyişim, onun beni herkesle bir etmesi ve olduğumdan başka türlü olmaksızın her- kesle bir düzeyde yaşatmasıdır. Sanat, benim için tek başına tadı çıkarılan bir şey değildir. Sanat ben- ce, en büyük sayıda insanı, ortak acılar ve sevinçler- le coşturacak görüntüleri, biçimleri bulmaktır. Demek ki sanat, sanatçıyı insanlardan ayrılmamaya zorlar; onu en gündelik ve en evrensel gerçeğe bağlar. söylenebi- Bu parça için aşağıdakilerden hangisi ir? A) Duygu ve hayaller simgelerle ifade edilmiştir. B) Anlatmaya bağlı eserlerin yapı unsurlarına yer verilmiştir. 9. SINIF SARMAL TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI C) Coşku ve heyecanı dile getiren bir metin örneği- dir. D) Öğretici metinlere özgü bir anlatım vardır. E) Olaya dayalı bir edebî metinden alınmıştır. ↑

Büyükada'da her köşede uykucu kediler, tembel köpekler, geveze martılar, çalışkan atlar... İnsanların hayvanseverliği gözümden kaçmıyor. İlk günler martı çığlıklarından uykularımda bölünmeler oldu. Sanki geceleri kavga ediyorlardı martılar. Bir koro gibi hep bir ağızdan çıkardıkları gürültüyü andıran ilginç çığlıkları gecenin sessizliğinde yankılanıyordu. Sanırım sürekli yaşayanlar alışmışlardır. Her yerdeler. İnsana çok yakınlar, buranın gerçek sahipleri gibi dolaşıyorlar ortalıkta. Bahçelere düşen yavru martılar, uçmayı öğreninceye kadar bahçelere konuk oluyor. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Eleştirel bir tutum sergileme B) Söz sanatlarına yer verme C) Gözlem gücünden yararlanma D) Karşıt anlamlı sözcüklere yer verme E) Sessel yinelemelerle ahenk sağlama

8. A Lehçe D Argo E Jargon Gine de muhtarlığımda yapmış olduğum bir eyiliktir gomşularıma! Gum paralarının hatırına tam üç yıl heç birine salma salmadım, saldırmadım. Başka köylerin muhtarlarının eline geçseydi böyle fırsand, herif parayı guşana gor annadın mı, her boçça za- manı avuç avuç para isterdi gomşudan. Alam gine haram lokma geçirmesin boğazımdan, neme lazım. Bu parçanın dil özellikleriyle ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisi söylenemez? A Konuşma dili kullanılmıştır. BAğız özellikleri göstermektedir. C) Öyküleyici bir anlatım kullanılmıştır. D) Argo ve jargona yer verilmiştir. E) Açık ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır. Yazınsal metin insanda estetik bir du S

4. 1) Kapanıp roman yazan asosyal Elif ile etkinliklere katılan, imza günleri düzenleyen yanım birbirinden farklı. (II) Bence her insanın içinde birbirinden farklı hâller var. (III) Gündelik ha- yatta çok sakin bir insanım, genellikle. (IV) Küçük şeylerden mutlu oluyorum. (V) Sevdiğim işi yapıyorum, yazmayı sevdi- ğim için yapıyorum. (VI) Benim için işte de özel hayatımda da sevgi rehberdir. Yukarıdaki parçada anlatımın akışını bozan cümle aşağı- dakilerden hangisidir? B) III A) II C) IV D) V E) VI

B KİTAPÇIĞI 16. Orhan Veli ve arkadaşları, Garip isimli ortak kitabın ön sö zünde geleneği eleştirerek kendi şiir anlayışlarını açıklamış lardır. Onlara göre, gelenek, şiiri konuşma dilinden ayırmış- tır. Vezin ve kafiyeyi şiirin temel unsurları olarak görmüştür. Oysa vezin ve kafiye sadece şiirin ezberlenmesi için yardım- ci olan ögelerdir, estetik bir değer taşımaz, bu yüzden ge- reksizdir. Gelenek, söz sanatlarını yüceltmiştir. Bugüne ka- dar yüzlerce şair binlerce teşbih yapmıştır. Bundan sonra yapılmaması, şiire hiçbir şey kaybettirmez. Gelenek, şiiri seç- kinlerin sesi olarak kullanmıştır. Şiir hep egemen) sınıfa ses- lenmiş, onu anlatmıştır. Yeni şiirin dayanacağı zevk, azınlığı oluşturan bu seçkin sınıfın değil, çoğunluğu oluşturan hal- kın zevki olacaktır. Bütün bunların yanında her sanat dalının kendine özgü özellikleri ve ifade araçları vardır. Şiirde mū- zik ve resme öykünmek zayıf sanatçıların işidir. Şiiri şiir ya- pan, yalnızca edasındaki özelliktir ve o da manaya aittir. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi Orhan Veli ve arkadaşlarının şiir anlayışına uymaz? A) Konuşma dilini kullanmak B) Sıradan insanları anlatmak c) Söz sanatlarından uzak durmak DGüzel sanatlardan yararlanmak E) Olçü ve kafiyeden vazgeçmek

A) gösterişli - pazarlama alanları B) güzel - piyasa - bölgeleri C) uygun - reklam - tesisleri D) resmî - tanıtım - kutuları E) sevimli - satış - merkezleri Utku ŞAHİN Pek çok sanatçı, bayağılaşmak korkusuyla hâlâ çoğunluğu yok sayarak eski yollarında ayak diriyor. Halbuki çoğunlukla anlaşmak, mutlaka bayağılaşmak demek değildir. Yunan tragedyası çoğunluğun dilediği veya beğendiği gibi olmakla bayağılaşmamıştı. Değerini düşürmeden büyük kalabalıklarla uzlaşabilen bir sanattı. Zamanımızın istediği de bu olsa gerek. Bu parçada geçen "çoğunluğu yok saymak" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Her zorluğa göğüs germek B) Yaygın kanaatleri değiştirmek C) Geniş kitleleri görmezlikten gelmek D) Sanatı; sanat için değil, halk için yapmak E) Sosyal hayatı gözden geçirmek > A # C