Anlatım Biçimleri Soruları

ya- 3. Her insanın heves ettiği hobidir gemi maketleri yapmak. Bu; yetenek, sabır ve bolca emek ister. Maketler bittiğinde gurur- la odanın en görünür yerine konur, sabrımızın ve yeteneğimizin somutlaştığı nesneler olur. Görenlere huzur verir ama aslında tüm meşakkatli yapım süreçlerine rağmen asıl o maketleri panlar huzur bulur. Çıkılamayan seyahatlerin, yaşanamayan maceraların ya da sahip olunamayan konforun özlemi dindirilir bu maketlerle. Eğer böyle yeteneklerimiz yoksa ne yapar eder en azından böyle bir gemiye sahip olur, çalışma masamızın bir köşesine koyarız. Böylece çaresizce bastırılmış duygularımız bir nebze bu gemilerle rahatlatılır. Bu parçadan hareketle aşağıdaki çıkarımlardan hangisi ya- pılabilir? A) İnsanlar, istek ve arzularını hayata geçirmenin bir yolunu eninde sonunda bulur. B) Gerçekleşmesi mümkün olmayan hedefler, mutsuzluğumu- zun temelini oluşturur. C) Sanatsal faaliyetler, hayattaki zorluklarla baş edebilmemizi sağlayan en iyi yoldur. D) Somut nesnelere çeşitli anlamlar yüklemek, onları duygu dünyamızın bir parçasına dönüştürür. E) Hobiler, sıradan insanlara bile sanatçı kimliği kazandıran meşru alanlardır.

Toplumda yaşayan insan, zihnindeki düşünceye uygun ke- limeyi bulmak zorundadır. Herkes gereksinimlerinin türüne ve olanaklarının genişliğine göre bunu gerçekleştirmeye çalışır. Bazen kelime aranmadan bulunur ve kendiliğinden cümle içindeki yerini alır. Bir çırpıda aydınlatıverir düşünceyi. Pırıl pırıldır artık düşünce. Sanatçı da halktan adam da aynı zevkle ürperir bu olay karşısında. Çünkü kelime, düşüncenin kapsadığı ya da değindiği her şeye ortaktır. Bu parçada vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakiler- den hangisidir? A) Kullandığı kelimeler, kişinin düşünsel ve kültürel birikimini yansıtmaktadır. B) Bir dildeki kelimelerin sayısı, o dilin yeni kelimelere ihtiyaç duymasıyla artar. C) Halk dilindeki kelimeleri kullanması sanatçının daha çok okunmasına katkı sağlayacaktır. D) Kullanılan kelimeler bir düşüncenin daha açık ve etkili ifade edilmesini sağlar. E) Düşüncenin doğru aktarılması için kelimelerin gerçek anlamlarıyla kullanılması gerekir. 8.

1. Çevirilerin şiirin aslının uyandırdığı kendine özgü coşkunun pek azını aktarışı, şiirin temel özelliklerinden biri olarak bilinir. Bir çeviriyi okuduktan sonra şiirin yazıldığı dili öğrenmiş olan herkes söyler bunu. Ölçü yeniden yaratılabilir. Anlam, eksiksiz çevrilebilir. Ama o çok özel şiirsel coşku kaybolur. Fitzgerald'in Rubailer'i ya da Pope'un İlyada'sı gibi çeviriler iyi şiir iseler gerçekte yeniden yaratmalardır da ondan. Yeniden yaratılan şiirsel coşkunun ise şiirin aslının uyandırdığıyla benzerlik taşıdığı durumlar pek enderdir. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden han- gisidir? A) Şiir çevirisi ancak aslına uygun yapılırsa okuyucu tarafın- dan beğenilir. B) Şiir) çevrildiği dilin olanaklarıyla yeniden doğar ve zen- ginleşir. C) Şiirin tüm yönleriyle bir başka dile çevrilmesi emek ge- rektirir. D) Şiirin aslına kodlanmış olan duygu, çeviri esnasında kaybolur. E) Klasik denebilecek şiirlerin başka dile çevrilmesi daha kolaydır.

Paragraf 5. Romancının ilk görevi kişiliğini yitirmemesi, sınırla- rini bilmesidir. Büyük romancı kendinden başkası- ni kaynak olarak almaz. Kendini kalıba döker, o ka- libi da ancak kendisi doldurabilir. Bir roman yaza- ri, en iyi hangi üslupla kendini anlatabiliyorsa o üs- lubu seçmelidir. Başkalarının üslubuna benzer üs- lup, fena üsluptur. Bu parçaya göre romancıdan asıl beklenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Dile egemen olması Özgün bir üslup geliştirmesi C) Roman tekniğini iyi bilmesi D) Gözlemlerden yararlanabilmesi E) Kişiliğini yansıtacak eserler yazabilmesi 7.

3. 1) Yurduma döndüğümde eski yerime alışmam hiç de kolay olmadı. (II) Yetersiz bazı çekip çevirmeler, savruk sertliklerle epeyce çekilmez olmuştu çalış- ma ortamım. (III) İnandığım bazı değerleri ayakta tutmak amacıyla, gürültü patırtı çıkarmadan dire- nip üretmem gerekiyordu. (IV) irili ufaklı çıkarların birlikte sürüklediği acımasız ödünler kol geziyordu ortalıkta. (V) Hiçbir şey bıraktığım gibi ümit verici değildi, her şey değişmişti. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi- sinden sonra, düşüncenin akışına göre, “Umut beklediğim çevremdeki birkaç kişi, yükselme tutku- suna kaptırmıştı kendini." cümlesi getirilmelidir? A) I. B) II. C) III NIV. E) V.

1.-2. soruları aşağıd Dağın eteğine beyaz minareleriyle sarılmış bu şehrin lisesi, zaman geçtikçe daha canlı, daha berrak hatıralarla bize döner; bizi tekrar içine alırdı. Biz, herhangi bir siniftık. Herhangi bir son sinif olduk. On avlusu, aynı zamanda burunları, kolları kırık heykellerle süslü bir müze bahçesi ancak son sınıf tale- beleriyle muallimlerin gezindiği bir yer olan liseyi, bir gün ardı- mıza dönüp bakmadan başkalarına bıraktık. Bir daha buraya ömrümüzün sonuna kadar talebe olarak giremeyeceğimizi bile bile. Bu müthiş bir şeydi! Biz ne kadar seviniyorduk! Bu parçanın anlatımında aşağıda verilen anlatım teknikleri ve düşünceyi geliştirme yollarından han- gileri kullanılmıştır? A) Açıklama tartışma B) Tanık gösterme-benzetme C) Betimleme-öyküleme D) Kişileştirme - örnekleme E) Karşılaştırma - sayıp dökme Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak, İkilemeye yer verilmiştir. II. Farklı yapıda cümleler kullanılmıştır. III Mecaz anlamlı sözcükler kullanılmıştır. IV. Nesnel bir anlatım benimsenmiştir. yargılarından hangileri doğrudur? A) ve tv B) I, II ve III All yorganı kafa kalan ayakla la beraber hasıyla gül çok az ola çocuğunda Yemek od ekmek kc semaveri II, III ve IV kaya ber istihsal e nın önür E) I, II, III ve IV Kafadengi 3. C) I, III ve IV

6. 19. yüzyılın ilk yarısında sanatçılar doğanın gerçeğine ve onu sürekli gözlemeye yöneldiler. Özellikle ressamlar ilk kez loş atölyelerinden ayrılıp açık havada çalışmaya başladılar. Kırda, tarlada, nehir kenarında yaptıkları bu ilk çalışmalar kısa zamanda resim tarihini kökten etkile- yen bir keşifle sonuçlandı. İlk olarak J. Constable anladı ki çimenler aslında yeşil renktedir. Bugün sıradan bulup güleceğimiz bu keşif, ressamların gözlerini fal taşı gibi açtı. Öyle ki Constable'in yeşil renkli peyzajını gören De- lacroix'nmin hemen atölyesine koşup bir peyzajındaki çimenleri alelacele yeşile boyadığı söylenir O ana değin ressamların tümü, doğayı kahverengi tonlarda ve doğa- daki değişmelere yer vermeyen geleneksel bilgilere göre betimliyordu. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Örneklerle konu somutlaştırılmıştır. B) Karşılaştırma yapılmıştır. C) Deyim kullanılmıştır. D) Kişileştirme yapılmıştır. E) Alıntı yapılmıştır. 8.

=) x) ir e- ✓ =) la 9. Neden yücelir onun adı gün gün? Halkın ağ- zından konuştuğu, halkı kendi ağzından konuşturduğu; yüreğini, düşüncesini ezi- lenlerden yana koyduğu; kendi toplumunun acılarına, sevinçlerine ortak olduğu; başka bir iklimden aktarılmış şiirler yazmadığı için... Bu parçada geçen "başka bir iklimden ak- tarmak" sözüyle anlatılmak istenen, aşa- ğıdakilerden hangisidir? bisizohso69 bo YA Kendi toplumunun değerlerini yansıtmak B) Yalnızca, toplumun belli bir kesimine (SIQBOYAM sm hitap etmek C) Evrenselliğe ulaşmayı amaçlamak OD) Anlatımda doğallığı yakalamak E) Yabancı bir kültürü benimseyip kullanmak (8 deyir seriln "İste birtai mak Az koru Hem Ismi >Yük

ecati atmış, bi 7 mıştır. mış, ştır. le 7 B B PALME YAYINEVİ Türkçe 13. Gereğinden çok hoşgörülü ve iyimser bir eleştirmen olduğumu düşünüyorlar. Hakkımda böyle düşünenler, eleştirdiğim yapıtlara genellikle olumlu yargılarla yaklaşmamdan edindikleri izlenimi, bir çeşit abartılı hoşgörü olarak yorumluyorlar. Oysa yapıtlara yaklaşımımın ya da eleştirmen olarak tavrımın, bütünlük içinde görülmeyip yazılarımın tek tek değerlendirilmesinden kaynaklanan yanıltıcı bir değerlendirme bu. Eleştirilerim genellikle olumlu bulunuyorsa bunun nedeni çoğunlukla beğendiğim, önemli bulduğum yapıtlar üzerine yazmamdır. Her yeni çıkan üzerine yazsaydım ne sivri dilli olabildiğimi görürdünüz. Bu parçanın yazarından kendisine yöneltilen eleştirilere yanıt olarak aşağıdakilerden hangisini söylemesi beklenemez? A) Beğendiğim, değerli bulduğum yapıtları eleştirdiğim için iyimser olarak değerlendiriliyorum ben. B) Değerlendireceğim eserlerde seçici davranmasam benim de olumsuz yargılarıma rastlarsınız. C)Yeri geldiğinde bizler, yazarların özendiricileri olabilmeliyiz ki onları yüreklendirelim. D) Benim için hoşgörülü denmesini anlayamıyorum, eleştiride hoşgörünün yeri yoktur ki. 14. Nuri Bilge filmi, Bir 2 Ancak ke E) Eleştirilerimde saldırgan bir tutum sergilemediğim, çokça iyimser olduğum doğrudur. ile yıllar a Babasın ziraat te Anadolu bunun çalışar yönetr mekâ PATIENTERVE Ceyla iddias özler belg bas çoc taş Bu ol: A E

sinden kalan büyüler ya- yütülür. da adadan un yaşam cülük yete- na öğretir. maca diye paragraf V V 113 Yanıt Yayınlanı 4. I. Dokumalarda kullanılan ağaç motiflerinin her biri, çizgilerin ötesinde çağrışımlar yüklenmiştir. II. Asırlardır mezarlıkları yeşillendiren servi ağaçları, Türk nakışlarında işlenmiş, sanki ruhun Allah'a yükselişini simgelemiştir. III. Bitki motiflerinde gül, sümbül, karanfil gibi çiçeklerin yanında ağaçlar kullanılmıştır. IV. Geleneksel Türk dokumalarında16. yüzyılla birlikte atkılı, sarma, balık sırtı tekniğiyle geometrik biçimlerde stilize edilen hayvan ve bitki motiflerine yer verilmiştir. 1 V. 19. yüzyıla gelindiğinde ise el işlerinde salkım söğüt nachomotiflerinin sıkça kullanıldığı görülür ve bu motiflerde toprağa eğilen dallar, melankolik bir duygu uyandırır. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçün- cü olur? A) I. MB) II. C) III. D) IV. 1E) V.

DENEME 12 27. Cahit Külebi, halkın şiir besleyen kaynaklarından doğmuştur, anlatımı doğaldır, sözcüklerine egemen- dir. Bütün bunlar, şiirsel ortamda tartışılacak konu- lardır. Ama gerçek yurt sevgisinin, yazınımıza Küle- bi, Dağlarca, Ahmet Arif, Nazım gibi şairlerle de gir- diği bir gerçektir. Yurt sevgisi basmakalıp sözlerden, slogancı bağırtılardan, yaranma sözlerinden, nutuk ağzından onların emekleriyle kurtulmuştur. Külebi, memleket sevdasını farklı bir anlatımla işlemiştir. Sevgilisine "Sen Türkiye gibi aydınlık ve güzelsin / Benim doğduğum köyler de güzeldi" diyen Külebi'dir; Türkiye'ye, "Tarlalar buğday bekler senden, çocuk- lar ekmek" diye seslenen Külebi'dir; yurdumuzu "Si- vas kiliminden yolları/Gökte yıldız kadar köyleri var- dır" dizeleriyle anlatan da Külebi'dir. Bu parçada Cahit Külebi ile ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisine değinilmemiştir? A) Söylev üslubundan uzak olduğuna B) Yapmacıksız bir üslubunun olduğuna C) Klişe sözlere bağlı kalmadığına qell D) Özgün dizelerle yurt sevgisini anlattığına E) Şiirlerinde Milli Mücadele yılarındaki Anadolu'yu anlattığına

. Yalnızlık, yazmanın aslıdır. Yalnız olmayan insan yazamaz. Bu, insanın kendini yalnızlaştırması değildir. Doğal, insanın ne yaparsa yapsın içinden çıkamadığı, içinden çıkaramadı- ğı yalnızlık duygusudur yazmayı ateşleyen. İnsan yazınca yalnızlığına çare bulamaz. (Tersine) yazmak o yalnızlığı derinleştirir. Ama o zırha ihtiyaç duyanlardır yazanlar. Yalnızlıktan kurtulmak isteyen yazdığı ikinci metinde yazar- lığa veda eder. Yazamamak insanın yalnızlaşamaması ve o "kalabalıklar zehri" nin vücuduna geçişini engelleyememe- sidir. Yazarlar yalnızlığın yollarını kafalarının içindeki solgun ve turuncu fener ışığıyla aydınlatarak, daha doğrusu gölge- lendirerek ilerleyenlerdir. Bu paragrafta asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? Yazmanın çeşitli koşullarının olduğu B) Yazmayı doğuran koşulların zorluğu Yalnızlığın yazarı besleyen bir durum olduğu D) Yazarın yalnız kaldığında önemli yapıtlar ürettiği E) Yalnızlığın yazarlar için bir tercih olduğu Co Limit Yayınları Limit Yayınları 4. Bc züy ellik

25. Bir yerde yaşamayı sevmek için orada mutlaka anılarınızın olması gerekli. Yoksa evler soğuk bi- rer duvar yığını, cadde ve sokaklar yabancılara ait yerlerdir. Size dostça bakmayan bu otobüs du- rağında eğreti eğreti beklersiniz. Yeni bir eve ta- şınmanın birçok insana hiç çekici gelmemesinin nedenleri de aslında bunlardır. Evin duvarlarında geçmişinizin o acı tatlı anılarından hiçbir iz yok- tur. Bir tanışla iş dönüşü karşılaşıp dostça iki çift laf edilmiş o eski sokağınızla hiçbir benzerliği bu- lunmaz bu sokağın. Her şey, sesler, renkler sizin dışınızda akıp gider gibidir. Bu yüzden, hayatını- za yeni giren bir yeri benimsemek için zamana ihtiyacınız olacaktır. Orayı sevemezsiniz. Ta ki ani biriktirene kadar. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? AY İkilemelere yer verme Karşılaştırmaya başvurma C) Birden çok duyuya seslenme Betimleyici ögelerden yararlanma EX Birinci kişili anlatımla oluşturulma

üzerinde dur. Unut utulmaya mişçesine yorlar. B ygulamak zaman iş bir kitle ,basit T ce aşağ tulmayan gruymus rin daha erin de in çeşi 19. (1) Zaman zaman görüyorsunuz: "Sanatçılık" sifa- tinı hak etmiş bir şair, yazar ya da müzisyen si- yasete giriyor. (II) Çünkü siyasete girmesi, bana göre o sanatçının misyonuna zarar veriyor ve onun sunduğu estetikten bir kesimi mahrum edi- | yor. (III) Diyeceksiniz ki siyaset de bir hizmettir ve sanatçının da ülke yönetiminde söz sahibi olma- si gerekir ne var bunda? (IV) Bence çok şey var çünkü ülkeyi yönetmek, yalnızca siyasetle olmaz, insanların kafasını ve kalbini yöneten sanatçı- lar, asıl yöneticilerdir. (V) Bir de herkes siyasetçi olabilir ama herkes, sanatçı olamaz, bu yüzden sanatçı, daima aktif siyasetin dışında ve üstünde olmalıdır. S Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi- sinden sonra "Ben, sanatçının bu yaptığını asla olumlu ve kabul edilebilir bulamıyorum." cümlesi getirilirse düşüncenin akışında bir bozulma ol- maz? A) I. C) III D) IV. E) V. BY II. 155

heleri a okuduğum kitaplardan ab sunun olmasıydı. (1) Anatia a kitabı saatlerce elimden b erken saatlerine kadar dar Onemde ilginç gelen yasa niversitede ise kitapta en çok a slup özelliği oldu. Bu tabı okumam için bir neden diğim yeni bilgilerle, elestro em kitaptan beklentilene du. numaralanmış cümlelerin yazarda, kitaplarla ilgili di söz edilmektedir? C) VI. ik bir ticaret konusu olm liştirilmesi ile ilgili bir etkinlike an kişiyi birey olarak ilgilend kmıştır. Sporun özendirici m sum ve amatörce yarışmalara ebilmek için kullanılan bir kişilik bir spor olan boks, ad unduğu ve bu örgütlerin di üreş... O da aynı. Günümü mayan bir spor dali brak arışları, jimnastik... akındığı durumu en iyi ak den hangisidir? bu işi genellikle maddi kat an spor dallarının herkesi ENEME 19 kar amaçlı kullanılmas iren türden sporlann gin ndiren bir aktivitenin topl nesi Kronometre Paragraf Denemeleri 29 ve 30. soruları aşağıdaki metne göre ce- vaplayınız. Gülleriyle ünlü Isparta, 1800'lü yılların sonundan bu yana bu bitkiden para kazanıyor. Ancak sadece bir aylık bir sezona sıkışan gül yağı sektörü oldukça zor bir alan. Dünyanın birkaç bölgesinde olduğu gibi sadece mayısta güneş doğmadan önce elle tek tek toplanan ve "rosa damascena" adı verilen gül türün- den elde edilen yağ, kozmetik sektörünün de çok değerli bir ürünüdür. 29. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine kesinlikle ulaşılabilir? A) Gül yağı yalnızca kozmetik sektöründe kullanıl- maktadır. B) Isparta halkının en önemli geçim kaynağı gül yağı üretimidir. C) Gül yetiştirme ve gülden ekonomik imkanlar elde etme Isparta'da yaklaşık iki asırdır sürmektedir. D) Gül yağı zor elde edildiğinden satış fiyatı da ol- dukça yüksektir. E) Isparta'da farklı türlerde güllerden yağ üretilmek- tedir. Yayınları 30. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Açıklama yapılmıştır. B) Karşılaştırmaya yer verilmiştir. Sayısal veriler kullanılmıştır. D) Hem nesnel hem öznel anlatımdan yararlanılmıştır. Kişileştirmeye başvurulmuştur. Limit 108

liminde Sürekli, m sürün. etmek cin en llanın. ini süre Ü- :))) 6. Aşağıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturması için aşağıdakilerden hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? I. "Kolay veya zor iş yoktur." diyebiliriz. II. Çalışmayı göze alan için ise hiçbir engel söz konusu olamaz. III. Kolay iş bedelini göze aldığınızdır. IV. Çalışmak istemediğiniz sürece sadece "durma" işi bile işkence gibi gelecektir. V. Çalışmak istemiyorsanız size her iş büyük bir engel- dir. VI. Çalışma isteği vardır veya yoktur. A) II-VI B) IV - V D) I-IV 1.C 2.A 3.E 4.E E) IV-VI 1 1 C) II-V 8. (1) Tecrübe yaşadıkla 1 1 1 1 de işimizi (III) Kenc koşulu k çıkarıml önceki sonuçla Bu pa cenim ya ça A) I 165