Anlatım Biçimleri Soruları

1. Yedi yaşında annesini yitirerek öksüz kalan İsmail Hakkı'nın babasıyla yaşadığı ev yanınca baba-oğul İstanbul'a yerleşmiş, mütevazı bir yaşam sürmüşler- dir. İsmail Hakkı, yirmili yaşlara geldiğinde tasavvufa meyletmiş; birçok İslam âliminden dersler almıştır. Osmanlı âlim, müfessir ve şeyhleri içinde eserleri- nin fazlalığıyla tanınan İsmail Hakkı, 1685'te Osman Fazlı Efendi'nin tayin etmesiyle Bursa'ya giderek Halvetiye tekkesine şeyh olmuş ve "Bursevi" ismini af almıştır. Halveti tarikatına mensup olduğundan do- -velayı aynı zamanda "Halveti" lakabıyla da tanınmıştır. Bursa'da verdiği tefsir dersleriyle büyük şöhret ka- zanan İsmail Hakkı'nın 136 eserinden en önemlisi yirmi üç yılını adadığı dört ciltlik Ruhu'l Beyan adlı tefsiridir. Ismail Hakkı ile ilgili olarak verilen bu parçada, -125 1. Çok sayıda eserinin olduğunav Tasavvufa yönelmesinin nedenlerine Çocukluğunda yaşadığı bazı olaylara IV. Tasavvufla ilgili dersler aldığınachi M III. eno V. Halkın ilgiyle dinlediği bir âlim olduğuna ifadelerinin hangilerine değinilmemistir? A) I. ve III. BNYalnız II. D) Yalnız V. C) II. ve IV. E) II. ve V. 1 1

4. Karşılaştırma C) Örnekleme gisinden yararlanılmıştır? B) Tartışma D) Tanık gösterme E) Benzetme Kimi sanat eserlerinin kalıcılığı sık sık mantıksız birtakım varsayımların öne sürülüşüne yol açar. Bu çeşit sanatın ölümsüz özleri kapsadığı hiç değişmeyecek özel doğruları ortaya koyduğu düşünülür. Ama bu gibi cılız düşünüş- lerden her yerde olduğu gibi burada da kaçınılmalıdır. Sorunun en iyi tartışmasını sağlayacak terimler bunlar değildir. Sanat eserinin başlangıcındaki itici güçlerin yek- nesaklığı kalıcılığın yeterli bir açıklamasıdır. İtici güçlerini, gelip geçici bir yüksek heyecanlanma durumunun rastgele patlayışlarından alan bir sanat eserinde fazla bir kalıcı- lık gücü bulunabileceğini düşünmek akla yatkın olmaz. Nasıl bir önceki yıl toplumsal nedenlerin oluşturması, ondengeye getirmesi, tetiğin ucuna bağlamasıyla birtakım davranışların doğmasına sihirliymişçesine yol açabilen bir sözcük ertesi yıl bütünüyle etkisiz, anlamsız kalabilirse, tıpkı öylece ama daha geniş bir oranda, göze çarpıcılık derecesi daha az olarak sanat eserleri de insanların içinde bulundukları özel toplumsal durumların yaratacağı etkilerle önem kazanabilir ya da önemlerini yitirebilir. En önemsiz şeylerde olduğu gibi en önemli şeylerde de modalar vardır ama bir sanatçı için onlardan yararlanmak çoğunca kalıcı- lıktan vazgeçmektir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır? A) Örnekleme B) Tartışma D) Karşılaştırma C) Açıklama E) Tanık gösterme Limit Yayınları 2. Bölüm

13. Bayılma, beynin normal çalışmasına engel olabilecek her- hangi bir durumda ortaya çıkan geçici bilinç kaybıdır. Bilin- cin kaybolmadığı, bayılacak gibi olma hissi bayılma olarak isimlendirilmemeli. Bayılma genellikle beyne gelen kan ba- sıncının azalması veya yokluğu durumunda, bilinci açık tutan beyin hücrelerinin geçici olarak işlevlerini yitirmesi sonucunda oluşur. Bu durum kanın beyin dışı bölgelerde (uzuvlar veya gövde) toplanmasıyla gerçekleşir. Kanı beyne pompalama görevi olan kalbin görevini etkin şekilde yerine getiremedi- ği durumlarda (ritm bozukluğu, kalp kapak hastalıkları, kalp krizi) veya kan basıncının hızlı düştüğü zamanlarda bayılma gerçekleşir. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşıla- maz? A) Bayılma esnasında beyne gelen kan basıncı çoğunlukla azalır. B Bayılmanın gerçekleştiği durumlardan biri de kan basıncı- hın hızlı düşmesidir. C) Bayılma beynin rutin düzenine etki eden süreçlerin ortaya çıkmasıyla gerçekleşir. D) Bilinci açık tutmaya yarayan beyin hücreleri vardır. E) Bayılma ile bilinç kaybı yaşanması söz konusudur.

1 ve 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Hâlâ oynanan en eski oyun olan gonun temelleri 4.000 yıl öncesine dayanır. Peki, insanlar nasıl oldu da bu oyunu oy- namayı bu kadar zamandır devam ettirebildi? Yıllar boyunca değişen kültürlerde yaşamayı sürdürdü? Çin'de eski Taocular Yin Yang felsefesindeki dengenin temellerini goda bulmuşlar- dır. Siyah Yang taşlar ve beyaz Yin taşlar önsezi ve ilhamla bir- biri arkasından ahenkle sıralanır tahtaya. Taşlarla çevrelenen boşluklarda "gözler" (mu) oluşturulur. Bu boşluk kavramı bizi aynı zamanda Laozi'ye götürür. Taoculuğun üstadı boşluğun önemini şöyle anlatıyor: "Tekerleğin otuz parmağı tekerleğin ortasında birleşir ama at arabasını yürüten ortasındaki boşluk- tur. Testi kilden yapılır ama içindeki boşluktur işimize yarayan, evdeki pencere ve kapıların boşluklarıdır evi yaşanılır kılan." Taocuların rakipleri olan Konfüçyüsçüler önceleri go oynama- nın zaman kaybından başka bir şey olmadığını düşünmelerine rağmen bin yıl içinde hatalarını anlamışlar ve gonun en hevesli oyuncuları hâline gelmişlerdir! Go için "elin konuşması" diyor- lardı ve erdemli bir insanın bulundurması gereken beş önemli özellikten biri olarak go oynamayı da sayıyorlardı (müzik, şiir, güzel yazı yazma ve sanatın yanında). Bu parçadan go ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? Tarihin en eski oyun olduğu B Oyundaki taşlar hislene ve duygulanmalarla sıralanır. Konfüçyüsçüler, bu oyuna ilk başta sıcak bakmamışlardı Dyi bir insan olmanın ölçütlerinde biri de go oynamaktır. Go, birçok kültürde oynanmaktadır.

50 da n K 5. I. Dünya genelinde Sumatra gergedanlarının sayısının 30 ile 80 arasında olduğu düşünülüyor. En küçük gergedan türü olan bu hayvanların çoğu Endonezya'nın Sumatra Adası ve Borneo'nun Endonezya'ya ait kesiminde yaşıyor. II. Ülkede Sumatra gergedanlarının soyunu kurtarma umutları ise 2014'te yakalanan 'Iman' adlı dişi gergedana bağlanmış durumda. Doğal yaşamı koruma uzmanlarına göre Iman, rahmindeki sorundan dolayı hamile kalamıyor. Hayvandan alınacak yumurtaların Endonezya'daki bir erkek gergedanın spermiyle döllenmesi planlanıyor. Yukarıdaki numaralı metinlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Y A) II. metinde neden-sonuç bağı kurmuş bir cümle vardır. B). metinde tedbir olabilecek bir durumdan bahsedilmiştir. C) 1. metinde karşılaştırma yapılmış bir cümle vardır. D) II. metinde tasarı bildiren bir cümle vardır. E) I. cümlede tahmine yer verilmiştir. ragrafın Şifresi - TÜRKÇE DENEMELERİ 7. Or işt za 09:08MB ar ö yi B y A E C

Bir düşüncenin hemen ve zahmetsizce anlaşılır nitelikte olması, onun anlatımındaki açıklıktan kaynaklanır. Bu, iyi bir edebî ifadenin en temel kuralıdır. Açık bir şekilde anlatmanın ilk şartı, anlatılacak şeyin önce anlatan tara- fından iyice anlaşılmış olmasıdır. Fikirleri, doğal ve man- tıksal düzenleri içinde sunmak gerekir. Fikirler sebep-so- nuç ilişkisi içinde anlatılmalıdır. Cümleler, kısa ve düzenli olduğu ölçüde açık olur. Doğru kelimelerin seçilmesi anlaşılmayı kolaylaştırır. Bu dört niteliğe sahip olan söz, açık sözdür. Aşağıdaki yargılardan hangisi parçada sözü edilen niteliklerden biriyle eşleştirilemez? A) Anlatıcı ne diyeceğini iyi bilmezse bu kararsızlığı ifa- desine de yansır. B) Düşünceler, belirli bir plan içinde sunulmalıdır. ~ Anlatılmak istenen düşünce ilgi çekici olmalıdır. Sözcük seçiminde ekonomik davranılmalıdır. E) İleri sürülen düşüncenin gerekçesi verilmelidir. G

(1) Rus insanı Fransız insanından çok farklıdır ama Flaubert'in yazdığına da Dostoyevski'nin yazdığı- na da roman deriz. (II) Aradaki farklar konulardan, yazarların mizacından, uyguladıkları tekniklerden kaynaklanıyor. (III) Anlattıkları insanların ulusal özellikleri romanlarının biçimlerini değiştirmiyor. (IV) Roman diğer türlere göre daha çok tercih edilmiştir. (V) Çünkü roman sanatının evrensel kuralları vardır ve bu sanatçılar da bu kurallara uymuştur. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I. B) II. III. M D) IV. E) V.

ARI 3. 53+ 5 I. ----, anlatımın veya düşüncelerin başka bir anlatıma veya düşünceye benzememesidir. ----, az sözle çok şey anlatmaktır. III. ----, anlatımın pürüzsüz olması, hiçbir engele takılma- masıdır. IV. --, anlatımda gereksiz sözcüğün bulunmamasıdır. V. ----, anlatımın hiçbir tartışmaya yol açmadan tek bir yargıyı ifade etmesidir. 52, Yukarıdaki boşluklara aşağıdaki anlatım özelliklerin- den hangisi getirilemez? A) Puruluk C) Özlülük E) Akıcılık B Yalınlık D) Özgünlük

TÜRKCE TES 17. Balat her dinden, her ırktan, her düşünceden insanın yaşadığı kozmopolit bir tarihi semt. Kadın Eserleri Kütüphanesi işte tam da bu tarihî doku içerisinde 28 yıldır hizmet veriyor. Balat sahi- lindeki kütüphane binasının tarihi ise kimilerine göre MO 350 y lina, kimilerine göre ise bundan daha sonraki bir zamana daya- kadın yazarların kaleme aldığı kitaplar, yayımlanan kadın der- niyor. Vakıf, geç Osmanlı Dönemi'nde ve Cumhuriyet tarihinde gileri, gazetelerde kadınlar hakkında çıkan makaleler, kupür- ler kadın hareketi ve yazın tarihine derinlemesine ışık tutuyor. Kütüphanenin fotoğraf, afiş, dia, kartpostal arşivi de inceleme- ye değer. Fatma Aliye, Halide Edip Adıvar gibi önemli yazarla- rin hem Arap hem de Latin harfleriyle basılan kitapları ve birçok yapıtı sinemaya uyarlanan Kerime Nadir'in arşivi vakıf koleksi- yonlarının önemli parçaları arasında. Bu parçada Kadın Eserleri Kütüphanesi ile ilgili olarak 1. Farklı kültürden, düşünceden insanlara hitap edebildiği II. Kadın yazarların yapıtlarına ve kadınlara dair çeşitli yazılara yer verildiği B III. Cumhuriyet Dönemi'nde daha aktif bir rol üstlendiği IV. Hizmet verdiği binanın geçmişinin, bu vakıftan çok daha es- kiye dayandığı bilgilerinden hangilerine değinilmemiştir? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız II E) III ve IV C) Ive

Kafa Dengi Edat E) Zarf X₁ İsim İsim Edat Bağlaç Edat Zarf Zarf Sifat I. Böyle olunca da sanat adina cinayet işlenmiş oluyor. II. İsmet Özel'in Evet Isyan'ı ile Amentü'sünü ardı ardına okumak da garip değildir. III. Çünkü günümüz şair ve yazarlar sanatlarını ideolojilerine kurban ediyorlar 3 IV. Ama iş şimdiki dergileri okumaya gelince olay garipleşiyor 5 SPONGONIS V. Nazım Hikmet ile Necip Fazıl'ı aynı gün içerisinde okumak garip değildir. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi sondan ikinci olur? B) II D) IV E) V Halim Meric Is Merk. No:15/E K:9 D:41 Me

8. (1) Alman bilim insanı Friedrich Sarre'nin 1895 yazında İç Ege, Göller Bölgesi ve Konya civarında yaptığı geziyi anla- tan kitap ülkemizde Küçük Asya Seyahati adıyla yayımlandı. (11) Kitabın bir bölümünde yazar aynı bölgeye gidecek Ba- tılı gezginlere birtakım pratik bilgiler veriyor. (III) Bu satırları okurken zamanımız gezginlerinin ne kadar şanslı olduğunu düşündüm. (IV) At sırtında saatlerce süren zahmetli yolcu- luklar, şimdi arabayla birkaç saat sürüyor. (V) Yetersiz han odalarının yerini tertemiz oteller aldı. (VI) Yalnız o dönemin yemeklerinde aklım kaldı. (VII) Grubun aşçısının yolculuk si- rasında avladığı kuşların etlerinden yaptığı yemekleri bugün bulmak olanaksız. B Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümleyle başlar? A) II. B) III. C) IV, D) V. E) VI. (ALES)

en 13. Dostluk... Güzel bir sözcük. Neler söylenmemiş, neler yazıl- mamış bu konuda. Ne desem eski ne yazsam boş. Kişi, ken- dini bildiğinden bu yana dostluğu öteki duygularından üstün tutmuş. Dost bildiğine sarılmış dört elle. Dostunu; dünyanın çok güvenilir, en çok inanılır kişisi bellemiş. Çoğu kez düş kı- rıklığına uğramışsa da gene de dostluk sürüp gelmiş bugüne dek. Yarınlara da kalıp gidecek. Böyle dostluklarda ruhlar bir- birine derin bir ahenkle karışır ve kaynaşır. Bu parçadaki altı çizili ifadelerden herhangi birine anlam- ca karşıt olabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisin- de vardır? A Her gün yapacağı işe büyük bir önem verip özen göstere- rek girişirdi. B) Bu sene de bütün çabasına karşın beklediği sonucu ala- madı. bos 2. C) Yıllardan beri devam eden alışkanları, onu istediği başarı- dan uzaklaştırıyordu.dort ette sowe D) Bütün-sözleri, çevresindekileri ikna etmek üzere söylenmiş anlamsız vaatler miydi? E) Toplantıya katılanlar arasında düzensiz bir etkileşim ve ile- tişim vardı.

11. (1) Cumhuriyet Döneminde dilimiz daha da arılaşmış, TDK kurulmuştur. (II) Bu dönemde Kurtuluş Savaşı ve köy sorunları romana girmiştir. (III) II. Dünya Savaşı'yla birlikte değişen toplumsal yapı, edebiyata da yansımıştır. (IV) Bu dönemin üç büyük ozanıyla şiirimize yenilikler getirilmiştir. (V) Ancak roman alanında uzun soluklu yapıtlar verilememiştir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yergi" söz konusudur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

3. Yazar kahramanına saygı duymalı; onu başkalaştırmaya, kendinceleştirmeye yeltenmemelidir. Bu cümle, aşağıdakilerin hangisiyle neden ilişkisi içinde olamaz? - sonuç A) Yoksa yazarın en sevdiği kahramanın öyküleri oluverir yazdıkları. B) Herkeste aynı etkiyi ve düşünceyi yaratmaya çalışmalıdır. C) Kendine yakın bulduğu, kendine benzettiği kişiler öne çıkar. D) Çünkü yazar, kendini bu kadar kolay ele vermemelidir. E) Bir süre sonra, bir de bakılır ki hep aynı kişinin öyküleri olmuş.

2. Yayınevlerinin tercihi her zaman romandan yana olmuştur. Yalnız bizde değil, dünyada da böyle. Öyküler ise daha çok dergilerde varlıklarını sürdürüyor. Öykü kitabı yayımlamakta direnen genç yeteneklere olanak sağlayan yayınevleri - neyse ki - var. Şu da bir gerçek ki beş altı yıldır durağan bir ortamda kendini yineliyor öykü ama yenileyemiyor. Bu nereye kadar sürer, kestirmek güç; ardından bir yükselişin, belki de sıçramanın yaşanacağı kesin. Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık olarak söylenmiş olabilir? a Öykücülerin soyut konulara ağırlık verişini neye bağlıyorsunuz? by Yayınevleri öykü seçiminde hangi ölçütlere bağlı kalıyor? Genç yazarları öykü yazmaya yönlendirmek için neler yapılabilir? Türk edebiyatında romanın yükselişi karşısında öykünün konumunu nasıl değerlendiriyorsunuz? e Roman türündeki kalıplaşmaya gidiş konusunda ne düşünüyorsunuz?

var. in, dar ve etini rer in ki 26.-27. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Modern olmak, çelişkilerle dolu bir hayat sürdürmek demektir. Çağdaşlık, ortak yaşamları kontrol ve çoğu zaman yok etme gücüne sahip devasa bürokratik örgütlerin gölgesi altında yaşamak ama yine de bu güçlerin karşısına çıkmaktan, dünyayı değiştirmek ve ona hükmetmek için savaşmaktan bir an olsun yılmamak demektir. Aynı zamanda hem yenilikçi hem de muhafazakâr olmak, yeni deneyim ve serüven olanaklarına kucak açmak, bir yandan da çoğu modern serüvenin yol açtığı nihilistçe derinlikler karşısında korkuya kapılmak, her şey buhar olup giderken bile somut bir şeyler yaratıp onlara tutunmak istemiyle yanıp tutuşmak demektir. 26. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi modern olmanın özelliklerinden biri değildir? A) Nihilizme yatkın olmak Deneyimlere açık olmak Zıtlıkları bir arada yaşamak V DBürokrasiye maruz kalmak V Nesneye bağlı kalmak V 27 Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi modern insanın içinde bulunduğu karşıtlıklardan biri değildir? A) kontrollü boşvermiş yenilikçi-gelenekçi e girişken-çekingen korkak - cesur çelişkili - kararlı ir? de ; m de niçeriği dirilmiştir. Eko Kita Jim bu masin. Ser ntajını ya katkıda b