Anlatım Biçimleri Soruları

4. (1) Bir düşünceyi ya da bir görselliği en güzel şekliyle yansı- tan veya ifade edebilen kişiye sanatçı diyoruz. (II) Her ya- ratıcı düşünen insan sanatkâr mıdır diye sorulacak olursa buna cevap "Hayır" olacaktır çünkü her yaratıcı düşünce sanat olmadığı gibi her yaratıcı düşünen de sanatçı değildir. (III) Sanatçı olabilecek insanın görsel ya da işitsel olarak estetik ögeler üretebilmesi gerekmektedir. (IV) Üretemeyen insan sanatçı olamaz. (V) Sanatkâr dediğin insana estetik zevk verme çabasında olmalıdır. (VI) Sanatkârlık eskiden doğuştan gelen bir yetenek gibi kabul edilse de günümüz- de sonradan kendini geliştirerek çok yüksek sanatkârlık seviyesine gelebilen nadide insanlar olduğunu görüyoruz. (VII) Bu da sanatkârlığın tek başına yetenek işi olmadığı, çalışma azmi de gerektiği anlamına gelmektedir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV D) V E) VI

6. Biz iş deyince bir değer ifade eden her çeşit çalışmayı an- larız. Hikâye eskidir: Vaktiyle Bağdat'ta bir adam, Harun Reşit'e gelir, izin alıp marifetini gösterir. Meğer adam, kırk tane iğneyi uzaktan atıp bir çuvaldızın gözünden geçiri- yormuş. Görenler, bu ustalığa şaşıp kalırlar. Halife Harun Reşit, bu adama kırk altın bağışlar, kırk tane de değnek vurulmasını emreder. Niçin mi? Harun Reşit'in dediğine göre, bu adam kırk altını da kırk sopayı da hak etmiştir. Bu parçada anlatılan olaydan çıkarılabilecek en kap- samlı düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Yöneticiler, yetenekli insanları desteklemelidir, onların yeteneklerini geliştirmesini sağlamalıdır. L G 1 B) Yetenek ödüllendirilmeyi, onun faydasız bir işte har- canması, cezalandırılmayı gerektirir. C) Bir insana yalnızca ceza vermek, onu kaybetmektir, onu kazanmak için ödül de gerekir. 8 S D) Yetenekli insanlar, kitlelerin hayranlığını kazanır hatta büyük insanlarla dost olur. E) Olağan dışı yeteneklere sahip insanlar iyi eğitilmezler- se onların yetenekleri körelir.

Başlangıç meridyeni, İngiltere'nin Greenwich Gözlemevi'nden geçer yani 0°dir (1) Meridyenin karşısında yer alan meridyen yayının derecesi 180°'dir. (H) Başlangıç meridyeninin 180 do- ğusunda ve 180 batısında olmak üzere toplam 360 tane me- ridyen bulunmaktadır. (III) "Tarih Değiştirme Çizgisi" olarak bilinen bu yay, Dünya'yı Doğu Yarım Küre ve Batı Yarım Küre olmak üzere ikiye ayırır. (IV) Ekvator üzerinde ardışık iki merid- yen arasındaki uzaklık 111 km'dir. (V) Bu uzaklık Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe azalır ve kutup noktalarında sıfırla- 2. nır. Bu parçanın anlam akışındaki bozukluğu gidermek için, aşağıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır? A) I. cümle ile II. cümle yer değiştirmeli B) II. cümle ile III. cümle yer değiştirmeli C) III. cümle ile IV. cümle yer değiştirmeli D) II. cümle IV. cümleden sonra gelmeli E) III. cümle V. cümleden sonra gelmeli

5. 5.-7. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Bir konuda bilgili, bilgin, bilen olarak adlandırılan kim- selerin en büyük özelliği düşünüyor olmalarıdır. Ede- biyat programlarının temel noktası estetiktir, özendir. Hiçbir programcı edebiyat programı hazırlayanlar kadar titiz olamaz. Olmaya çalışsa bile onlar kadar hakkını veremez. Bir edebiyat programı yapacaksa- nız kesinlikle her şeyinizle mükemmel olmalısınız. Sadece şiir okumak değildir edebiyat. Edebiyat; du- ruşunuzla, konuşmanızla, gülümsemenizle bile bir bütün olabilmektir. Tüm bunları sağladınız diyelim. Programda da yapacaklarınız devam ediyor. Deko- rundan yayın saatine kadar önemlidir. Edebiyat prog- ramlarında rahat bir dekora ihtiyaç vardır. Şiirin âdeta stüdyoda dans ettiği, her sözün âdeta şiir tadı taşıdı- ğı bir ortam olmalıdır. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşıla- maz? A Edebiyat programı hazırlamak ciddi bir emek ge- rektirir. 2020 BY Her şeyinizle programa layık olmanız doğru olan- dır. C) Edebiyat programlarında şiir olmazsa olmaz tek yazı türüdür. nabuto D) Giyiminizle, konuşmanızla kesinlikle estetik bir görüntü çizmelisiniz. Edebiyat programı hazırlamak diğer programlara göre daha bir zahmet gerektirmektedir. J www.pelikanyayinevi.com.tr 7.

25. Otonom araç; insan müdahalesi gerekmeksizin, navigasyon ve yönlendirme yeteneğiyle çevresini algılayan araçlara verilen addır. Bu araçların genel özellikleri şunlardır: • Çalışma sistemlerinde bulunan radar, LİDAR, GPS ve odometri gibi donanımlarla çevreyi algılar. ● Gelişmiş bir otokontrol sisteminin yanında yol güzergâhında bulunan tabela ve engelleri algılayıp yorumlama yeteneğine sahiptir. Sürücü yönlendirmesine ihtiyaç duymayan bu araçlar, seçilen hedefe en güvenli şekilde ulaşabilmek için yol planlaması yapabilir Buna göre, aşağıdakilerin hangisi otonom araçların özelliklerinden biri değildir? A) Enerji tasarrufu sağlamak PY Trafik akışını anlayabilmek C) Kaza riskini azaltmak D) Özerk biçimde hareket edebilmek Eurafındakileri algılayabilmek 26

3. Kaliteli bir kompozisyon yazısı, duygu ve düşüncelerin belli bir plana bağlı olarak yazıya aktarılmasıdır. Kompozisyon, karışık hâlde bulunan unsurların oluşturduğu uyumlu bütünlük olarak tanımlanabilir. Dolayısıyla alelacele kaleme alınmış; sağlam bir mantıksal, anlamsal ve dil bilgisel örüntüden yoksun metinlerin kompozisyon olarak değerlendirilmesi mümkün değildir. Kompozisyonda başlık ile yazının gövdesi arasında tam bir uyum olması beklenir. Temanın iyi sınırlandırılmış olması, yazım ve noktalama kurallarına uygunluk aranır. Cümle düşüklüklerinin, anlatım bozukluklarının olmamasına dikkat edilir. Bu parça için en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir? A) Kompozisyon Yazmanın Zevkli Tarafları (A B) Kompozisyon Çeşitleri wwwgslump8 (9 e) Kompozisyonda Işlenen Başlıca Konular (0 D) Nitelikli Kompozisyonun Özellikleri EyrBir Kompozisyonun Dili lemb ob eye2

3. İlhan Berk'in bir süre sonra İlhan Berk tarzı şiirler yazması korkunç bir sanat cinayetiydi. İşte o, bu cinayeti işlemedi. Eğer bu cinayeti işleseydi öncelik- le ölen, onun şiiri olurdu. Bugün birçok insanın onu bir şiir virtüözü olarak hâlâ okuyor olmasını en fazla buna bağlıyorum. O Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen sanatçı tarafından söylenmiş olabilir? A) Şair, ancak ustalara öykünerek şair olur. Şiirde yol katetmek için yol arayarak zaman kaybetme- mek gerekir. B) Şiirin geleneklerine yönelip oradan beslenmeden kendi şiir tarzınızı oluşturursanız kalıcılığı yaka- layabilirsiniz. Ben başkalarının izine basıp yürümeyi bırakıp kendi özgün tarzımı oluşturmasaydım geleceğe seslenemezdim. D) Şiir dünyasında klasikleşmenin yolunu bulmuş- tum: Kendimi yinelemeye değil kendimi yenile- meye çalışmalıydım. E) Başkasının tıpkısı olmayı reddettiğim için okudu- ğum şiirleri unutmadan elime kalemimi almadım. Kendi sesim en uzaklara ulaştı. 5.

25. Zaman sadece mekânları değiştirmiyor. Çehresindeki değişiklik sebebiyle senaryoda şehre ayrılan rol de ada- makıllı azalıyor. Ama bundan da önce Türk sineması- ni etki altına alan kötümserliğe dikkat çekmek gereki- yor. İyiye, güzele dair ne varsa el etek çekiyor âdeta kalabalık caddelerden. Eskinin, çekilen tüm acılara rağ- men mutlu sonla bağlanan aydınlık filmleri; yerini ka- palı, karanlık, umutsuz hikâyelere bırakıyor zaman için- de. Yeşilçam; şehir terbiyesi almış alçak gönüllü kah- ramanını ve kahramanlarının çirkinlikler içinde bile gü- zeli ayırt edebilen bakışını yitiriyor. Bu parçaya göre Türk sinemasını etki altına alan kötümserlik Yeşilçam'da, I. karakter, II. konu, III. betimleme gücü, IV. olaylara bakış kavramlarından hangilerinde değişikliğe sebep ok mamıştır? A) Yalnız I D) II ve IV B) Yalnız III E) III ve IV C) I ve II

1. İbrahim Peygamber'in, bugün kallenin II. Halep şehri, "süt sağmak" anlamına III. olduğu tepede süt sağarak ihtiyacı IV. gelen Arapça "Halab al Shahba" adini V. olanlara dağıtmasından alıyormuş Yukarıdaki sözler anlamlı ve kurallı bir cümle olmboluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baş- tan ikinci olur? 1. A) I. B) II. MICH C) III. D) IV. E) V. 7

3. Asistan: (1) --- Aziz Sancar: ---- - Kanser ilaçlarının etkisi ile insanın biyolojik saat ritmi arasındaki ilişkiyi araştırmada yeni bilgiler ürettik. Bu konuda yeni çalışmalarımız var. Özellikle ünlü kanser O ilacı Cisplatin'i kullanıyoruz. Bu ilaç kanser hücrelerini öldürüyor ama hem DNA'ya zarar veriyor hem de başka ciddi yan etkileri var. Hangi zaman diliminde alınmalı ki bu ilacın iyileştirici etkisi artsın veya zehirleyici etkisi azalsın? Bunu anlamak için fare böbrek ve karaciğe- rinde, Cisplatin kanser ilacının yarattığı DNA hasarının onarımında, biyolojik saat zamanının etkisini test ettik. Genom onarımının iki biyolojik saat tarafından kontrol edildiğini gördük. İlacın zamanlanmış dozu ile yapılacak yeni araştırmanın, ilacın sağlıklı dokudaki hasarı azalta- bileceğini ve tedavi indeksini geliştirebileceğini saptadık. Asistan: (11) Aziz Sancar: - Kanser konusunda her yıl 6 milyar doların üzerinde para harcanmasına rağmen, onlarca yıldır kesin bir çözüm üre- tilemedi. Bilim adım adım gider; taş üzerine taş konarak. Öyle büyük paradigma değişiklikleriyle, büyük devrim- sel çözümlerle sorunun halledileceğini düşünmüyorum. Çünkü moleküler ve genetik düzeyde anlaşılması gere- ken daha çok konu var. Bak, yeni yöntemler keşfediliyor ve bu yöntemler çalışmalara büyük hız kazandırıyor. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) (1) Sayın Hocam, bir kanser ilacı üretme aşamasın- da mısınız? (II) Kanser araştırmalarında yeterince yol aldığınızı düşünüyor musunuz? B) Cisplatin ilacının kanseri iyileştirirken başka organ- lara zarar verdiği saptamasına ne diyorsunuz? (II) Yani kansere çare bulduğunuzu söyleyebilir miyiz? (1) C) (1) Kanser ilaçlarının etkisi ile insanın biyolojik saat ritmi arasındaki ilişki konusundaki araştırmalarınız şu an hangi aşamada? (II) Yakın zamanda kanser alanında büyük bir devrim yaratacak bir ilaç üretilebileceğine inanıyor musunuz? D) (1) Sayın Sancar, kanserle ilgili hangi çalışmaları yürüt- mektesiniz? 11. Bu ik biçim A) C n (II) Peki bu çalışma nasıl ilerliyor, büyük bir gelişme bekleyebilir miyiz? ci (1) Hocam, çalışmalarınız Cisplatin ilacının kullanım dozajı ve zamanıyla mı ilgili? (II) Sizce kansere çare bulunamayışı neden kaynak- lanıyor? ha B) C) C 5.

1. Şarkılar, şiirler, romanlar, öyküler ve diğer tüm sanat eserleri toplumun iç dünyasını gösteren birer penceredir. II. Neşeli şarkılar, hüzünlü şiirler, heyecanlı romanlar, karamsar öyküler... yani toplum ne hissediyorsa onu yazıyor, onu okuyor, onu dinliyor, onunla ilgili bir eser ortaya koyuyor. III. Böylece bu duygular insanların yazdıklarında okuduklarında, dinlediklerinde veya ortaya koyduğu eserlerde hayat buluyor. IV. Çünkü insan, eyleme dökemediği, sözle anlatamadığı her türlü duyguyu bir şekilde dışa aktarmanın yollarını arıyor. V. Bu sebeple bir ülkede öne çıkan eserlere baktığımızd toplumda olanı biteni anlamak çok da zor olmasa gerek. umaralanmış cümlelerle anlamlı bir bütün oluşturmak n hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? I ve II Soitrev C) II ve D) Il ve IV E) Ill ve V

5. Tarih bilgisi derinleştikçe tarihsel kişilerin bir gün olumlu kahramanlar, ertesi günse olumsuz karakter- ler olarak nitelenebilmesi olasılığı, bu alanda gerçek- çi roman yazımını oldukça güçleştirir. Bu cümleye göre tarihsel alanda gerçekçi roman yazmanın zorluğu aşağıdakilerden hangisidir? A) Tarihsel bilginin sadece belli kaynaklara yaslan- ması B Tarihsel kişilere bakış açısının edinilen yeni bilgi- lerle değişmesi C) Tarihsel kişilerin gerçekliğinin, dolayısıyla inandırı- cılığının zayıf olması D Her insanın tarihi kendi açısından yorumlaması E) Tarihsel kişilerin, kendi zamanlarında doğru anla- şılamaması (A

P E S 10.. 226 İnsanın kendini yetiştirmesinde önemli rol oynayan okuma becerisini geliştirmedeki engelleri en aza indir- mek gerekmektedir. Okuma güçlüklerini en aza indir- menin yolu ise çok okumaktır. Bu nedenle okulda ve evde okuma etkinlikleri yapılmalıdır. Öğrenciler oku- mak için heveslendirilmeye çalışılmalıdır. Okuma, insanın kendini gerçekleştirmesi ve yaşamını sürdürebilmesi bakımından çok önemlidir. Dil eğiti- mi içinde hem dil bilincinin hem de diğer becerilerin etkili bir biçimde kazandırılmasında ayrı bir değere sahip olan okuma, temel eğitimin başından başlayarak yükseköğretimin sonuna kadar tüm eğitim disiplinleri içinde birincil edinim ve paylaşım aracı olarak kullanıl- maktadır. 12. Ga imp Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Aynı düşünceyi pekiştirmeye yönelik farklı örnekler sunmaktadırlar. B) Farklı görüşlerin aslında birbirine desteklediğini göster- op mektedirler. sunmaktadırlar. sal içe to sa El- C) Aynı konuya ilişkin ortak bir bakış açısını yansıtmakta- dırlar. D) Aynı olguya farklı çözümler üretmektedirler. E) Benzer üsluplar kullanarak bir soruna kesin çözümler ge e y

29. Hamuruna bir hikâye tohumu eklemedikçe şehir, mimari bir suret gibi kalakalır. İnsanın katışmadığı, hikâyesini dâhil edemediği şehirler isimsiz insanlara benzer; var- lıklarına şahit bulmak imkânsızlaşır. Bu yüzden olsa ge- rek, bir şehri fethetmek, ona yeni bir hikâye yazmak de- mektir aslında ve bu iş genellikle Eyüp Sultan, Somuncu Baba, Gül Baba gibi "menkibe sahipleri'ne düşer yani "hiç"liği arayanlara. Bundan sonrası şehrin sakinlerinin ne göreceği, ne görmek isteyeceklerinde düğümlüdür. Onlarda gördüğümüz her şey "biz" demektir artık, hoş- nutluğumuz da hoşnutsuzluğumuz da "biz"dendir. Bu parçadan hareketle "menkibe sahipleri" aşağıdaki- lerden hangisiyle tanımlanabilir? A) Kendi içinde kaybolan insanlara, gitmek istedikleri yolu gösterecek deniz fenerleridir. B) Hikâyesi yarım kalmış kimselerin eksiklerini, kaldığı yerden nihayete erdiren kimselerdir. C) Kendi hikâyesini, herkesin hikâyesini gösteren bir aynaya dönüştürebilen insanlardır. DY Bilinen varlık algısını tersine çevirip "hiçlikte" vücut bulan manevi şahsiyetlerdir. E) Kendilerini tanımak isteyenlere mana kapılarını ka- payan sır erbaplarıdır.

2. 1945 yılında yaşamını yitiren Halit Ziya Uşaklıgil'in eserleri, artık telif kanununa tabi değil, Bu kapsamda yayınevleri, yazarın kitapları arasından önce Aşk-ı Memnu'yu yayımlamayı tercih etti, Aşk-ı Memnu dışında da birçok başarılı eseri bulunan Halit Ziya Uşaklıgil'e gösterilen ilginin bu eserinden kaynak- landığı düşüncesi, yayınevlerini esere yönlendiren etmenlerin başında geliyor. Fakat bu kanının doğru olup olmadığı, sanatçının diğer eserlerinin de yayım- lanmasıyla netleşecek. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenebilir? A) Betimlemelerden faydalanılmıştır. B) Karşılaştırmaya başvurulmuştur. C) Alıntılardan yararlanılmıştır. D) Tartışmacı anlatım kullanılmıştır. E) Betimlemeden yararlanılmıştır.

6. Türkiye'deki yetişkinler; sözel beceriler, sayısal ve teknoloji bakımından yoğun ortamlarda problem çözme becerileri alanlarının her üçünde de OECD ortalamasının altında bir yeterlilik gösteriyor. Türkiye'de yetişkin nüfusun %45,7'si sözel beceriler alanında, %50,2'si sayısal beceriler alanında en temel düzey olan 1'inci düzey ve altında bir yeterliğe sahip. Ayrıca Türkiye'de üniversite mezunları ile liseden daha düşük eğitim seviyesine sahip yetişkinler arasındaki sözel beceri farkı OECD ülkelerine kıyasla daha düşük. Bu sonuçlar ışığında Türkiye'nin, eğitim seviyesi ve sözel beceri arasındaki ilişkinin en zayıf olduğu iki ülkeden biri olduğu vurgulanıyor. Bu parçadaki altı çizili ifadeyle I. Yetişkin nüfusun sayısal becerilerde ilk düzeyin altında olan kısmının sözelde ilk düzeyin altında olan kısmından daha çok olduğu, löd Yetişkinlerde sözel becerilerin teknoloji yönünden yoğun ortamlarda sorun çözme becerilerinden geride olduğu, TH Lise öncesi eğitim düzeyi ile üniversite mezunları arasındaki sözel beceri farkının OECD ülkelerinden daha aşağıda olduğu sonuçlarından hangilerine gönderme yapılmamıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III