Anlatım Biçimleri Soruları

11. Antartika; en soğuk, en rüzgârlı, canlılar için koşulların en zorlu olduğu kita. Ortalama sıcaklık yaz aylarında -20°C, kış aylarında ise -50°C ila - 60 °C arasında. Yeryüzünde ölçülen en düşük sıcaklık olan -93 °C de yine Antarktika'da ölçülmüş. Ozon tabakası da Antarktika üzerinde inceliyor. Kitadaki buzlar, kara parçasının yaklaşık %99'unu kaplı- yor. Tum bunlar, insanoğlunun kıtaya yerleşmesini en- gelliyor. Antarktika'nın ev sahipleri ise penguenler, foklar, balinalar, fırtına kuşları, kriller... Kıta, ülkemizin de taraf ol- duğu "Antarktika Anlaşması" ile 53 ülkenin bayrağı altında yönetiliyor. thotep imp Bu parçanın anlatımı için aşağıda verilenlerden hangi- si yanlıştır? A) Neden-sonuç ilişkisi taşıyan yargılar vardır. B) Nesnel yargılara dayanılmıştır. C Bimsel bir metin niteliği taşımaktadır. D) Gelecekten söz eden anlatım vardır. E Sayısal verilerden ve karşılaştırmalardan yararlanılmış- tır. shnimisis ninasaq us sm

Kişiler arası iletişimin temelini oluşturan kendini açma, uzun süreli ve sağlıklı ilişkiler oluşturmada önemli bir faktördür. Kendini açma, bireyin karşıdaki kişiye kendisi ile ilgili bilgi vermesidir. Birey; kendi duygu, düşünce ve eğilimlerini istekli olarak başka birisiyle paylaşıyorsa bu süreç sağlıklı olarak tamamlanır. Kendini açma, teşhircilik veya kendinden gelişigüzel söz etme olarak algılanmamalıdır. Burada sözü edilen, uygun bir kendini açmadır. Kendini açma, uygun zamanda, uygun bir yerde ve uygun bireylerle yapılır. Genellikle, hiç kimse bir toplantıda yeni tanıştığı kişiye cebindeki para ya da eşiyle ilgili bilgileri vermez. Kendini açma çoğu kişi için korkutucu gelebilir. Çünkü reddedileceğini ya da onaylanmayacağını düşünür. Oysa kendini açma, ilişkilerde yakınlık, açıklık ve güven sağlar, hareketlendirir. Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) İletişimin tam olarak gerçekleşmesi, kişinin kendisini açmasıyla mümkündür. B) Kişi sadece aileden olan kişilere kendisiyle ilgili özel bilgiler verir. iş toplantılarına katılan kişiler, kendilerini açmaktan her zaman kaçınır. D) Bireysel sorunların çözülmesi, kişinin kendisini sorun çözücüye iyi anlatmasını gerektirir. E) Kişi onaylanmayacağını düşündüğü konuları başkalarına açmaktan çekinir.

7. Lisanda sayılır öz Herkesin bildiği söz Manası anlaşılan Lügate atmadan göz Açık sözle kalmalı Fikre ışık salmalı Müteradif sözlerden Türkçesini almalı Bu dörtlükler aşağıdaki anlatım tekniklerinden hangisi- ne örnek oluşturur? A) Emredici anlatım B) Lirik anlatım C) Coşku ve heyecanı dile getiren anlatım D) Didaktik anlatım E) Öyküleyici anlatım

5. (1) Sanat tarihi dediğimiz bilim ve araştırma alanı, diğer bilim alanlarına, özellikle pozitif alanlara göre büyük farklılık gösterir. (II) Genel olarak bilim alanlarında araştınıcının davranışı için şart koşulan ortak özellikler; sağlam bilgi verilerine dayanmak, objektif kalmak, genel ve kesin yargılara ulaşmaktır. (III) Tarih, sosyoloji, ekonomi gibi sosyal bilim alanlarında nispeten sapma gösteren bu özellikler; sanat alanlarında objektif değerlerden çok subjektif değerlere doğru kayar. (IV) Çünkü sanatta insanın hayali ve hissi yönü ağır basmaktadır. (V) Ayrıca sanat tarihi, bizzat sanatın kendisi olmadığı gibi tarih de değildir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) cümleden, sanat tarihinin pozitif alanlardan büyük ölçüde ayrıştığı anlaşılmaktadır. + B) H. cümlede, bilim alanlarında çalışan araştırıcının sahip olması gereken ortak nitelikler verilmiştir C) II. cumlede, II. cümlede verilen niteliklerin sanat alanlarında, nesnel degerlerden çok öznel değerlere yaklaştığı ifade edilmiştir. D) V. cümlede, sanatı bilimden üstün kılan yönler açıklanmıştır. E) V. cümlede, sanat tarihinin sanat ve tarih olmadığı söylenmiştir. + 7. D Bes

9. İnsan önce kendi içindeki sıkıntıyı dağıtmazsa yer değiş- tirmek onu daha fazla bunaltır. Nasıl ki yerine oturmuş yük- ler geminin gidişine daha az engel olur, bir hastaya da ye- rini değiştirmekle iyilikten çok kötülük edersiniz. Onu ki- mildatmakla hastalığını azdırırsınız. Onun için kalabalıktan kaçmak yetmez, bir yerden başka bir yere gitmekle iş bit- mez. ----. Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre, aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? ob En iyisi kalabalığın dağılmasını beklemek B) Gideceğimiz yerleri önceden görmek çok önemli Cçimizdeki kalabalık hâllerimizden kurtulmamız gerek D) Yer değiştirmek için insanlarla birlikte ve çok çalışma- hıyız E Etrafımızdaki dağınıklığın nedenlerini bulup ortadan kal- dırmak lazım

11. Anadolu kilimlerinde çizgiler sert, renkler haşindir. Çok so- ğuk, dondurucu bir kıştan sonra baharı görmeden kavuru- cu bir sıcağı yaşayan, güneş doğarken yatağından kalkan, çamaşırını yıkayan, tezgâha oturan, yemeğini pişiren yine botezgâhına oturan, çocuğunu emziren, güneş batıncaya kadar koşan, yorulan, bir daha tezgâhına oturan Anadolu kadınının günlük çabası içinde çizgiler elbette yumuşak, renkler elbette duru olmayacaktır. inimsiso pis Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? nheir A) Anadolu kadını, çileli yaşantısını kilimlere dokumuştur. B) Anadolu'da dokunan her kilimde Türk kadınının el eme- ği, göz nuru vardır. CAnadolu kadını ezilmeye ve sömürülmeye mahkûm edilmiş bir dönem. D) Anadolu'da kadının üstlendiği toplumsal rol erkeğe göre daha zor ve yıpratıcıdır. E) Anadolu kadını da her kadın gibi ekmeğini taştan çıkarmak için gece gündüz çalışır. 231

) Romanin Don Kişoftan bu yana taşıdığı en büyük nitelik olan "kurmaca ile gerçek arasındaki ayrım", artık kolayca belirlenemiyor birçok kitapta. (II) Böyle bir ayrımın yapılması toptan yadsınıyor (II) Söz gelimi Irlandalı yazar John Banville'in Copernecus adlı eseri roman mı, biyografi mi? (IV) Yazar nerede gerçekleri kullanıyor, nerede kurmacaya başvuruyor? (V) Buna benzer daha pek çok soru, roman türüne ilişkin giderek artan bir belirsizliği ve değişimi ispatlıyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Heümleden, kurmaca ile gerçek arasındaki ayrımın yapılmasının tamamen inkâr edildiği sonucu ortaya çıkmaktadır. B) V cümleden romana dair belirsizliğin ve değişimin zamanla arttığı anlaşılmaktadır. C) III cümlede, iddia edilen düşüncenin pekiştirilmesi için örneğe yer verilmiştir. D) IV. cümleden, III. cümlede adı geçen eserde gerçek ve kurmacanın ustaca harmanlandığı anlaşılmaktadır. -E) 1. cumleden, romanın en büyük özelliğinin artık, basitçe tespit edilemediği anlaşılmaktadır. +

17. B Eserlerinde gereksiz sözcüklerden olabildiğince kaçınır. Sıfatlar, benzetmeler, gereksiz tekrarlar, birbirini karşılayan ifadeler onun eserlerinde görülmez. Çünkü o, eserde siri- tan, işlevsiz olan sözcüklerden kaçınır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada söz edilen bir sa- natçının eserlerinden alınmış bir cümle olamaz? A) En koyu umutsuzluğun içinde bu umutsuzluğu aşma- nın yollarını aradım. B) Kendime mavi renkli, insanın gönlünü okşayan güzel bir araba almıştım. Sanatın, insanların aklını ve yüreğini etkileme gücü var- dır. D) Sanat ürünlerine ilgi duymayan, hayali işlemeyen, baş- kalarının acılarına ortak olmayan biridir. E) Batı toplumu sanata, kendinden olmayanların yani ya- bancıların, kendisi gibi yapıt vermesini anlamıyor. ÖZEL KONSEPT

Dünyanın en iyi futbolcusunun seçildiği yarışmada daha önce iki yıl üst üste bu ödülü kazanan ünlü futbolcu, bu yıl ödülü veren kişi oldu. Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağı- dakilerden hangisidir? A) Yarışmanın birincisi, tüm futbolcuların oyları sonucun- da belli olmuştur. B) Yarışmada daha önce iki ödül alan futbolcu yeniden ödül alamamıştır. C) Yarışmada ödüller futbolu bırakmış kişiler tarafından verilmektedir. D) Yarışma, her yıl farklı bir ülkede düzenlenmektedir. E) Dünyanın en iyi futbolcusu ödülü verilmeye üç yıl ön- ce başlanmıştır.

9. (1) “Güz Türküleri”"ni uzun bir aşk şiiri yazmak için yazdım. (II) Aslında uzun şiir yazmak kısa şiir yazmaktan kolaydır. (III) Dikkat ederseniz "Güz Türküleri'nde birtakım ufak tefek dü- şüşler var. (IV) Orada kısa şiirin yumuşaklığını, biçimselliğini kullandım. (V) Bunu, "Atatürk Kurtuluş Savaşı'nda" da yap- mak istemiştim. Bir şairin kendi eserini tanıttığı bu parçadaki numaralan- mış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yan- liştır? A) 1. cümlede, yaptığı işin amacını ortaya koyuyor. B) II. cümlede, öznel bir karşılaştırma yapıyor. C) III. cümlede, bir değer azalmasını dile getiriyor. D) IV. cümlede, şiirin içeriğiyle ilgili ipuçları veriyor. E) V. cümlede, gerçekleşmemiş bir tasarıdan söz ediyor.

kaynagi olur-yapar 6. I. üzerinde bir kadersizlik dolaşan güzel şeh- rimin II. suyun kıyısında kurulmuş ve nicedir III. ben fındığına uzak, kemençesine yabancı kalsam da IV. hatta kapım sokağına kapalı, kulaklarım şi- vesine tıkanmış olsa da V. bahçeli evlerine ucundan kıyısından yetişe- bilen son nesildenim Yukarıdaki sözler anlamlı ve kurallı bir cümle haline getirildiğinde hangisi üçüncü olur? A) I B) II C) III D) IV TÜRKÇE SORU BANKASI E) V 53

7. Edebiyat; karakter, tip, yaratıcılık, hayal, seziş, buluş ister. Tanıdığı bir şoförü, bir memuru, bir berberi anlatan sanatçı, belli bir insanın fotoğrafını çekmiş olur. Oysa edebiyat fotoğraf değildir, yaratmaktır. Düşüncenin akışına göre bu parçanın sonuna aşağı- dakilerden hangisinin getirilmesi uygun olur? A) Fotoğraf özelliği taşıyan edebiyat, özlemi duyulan edebiyattır. B) Üstelik yaşamı olduğu gibi vermeyen edebiyatın de- ğeri de yoktur. Yeni tipler yaratmakla edebiyat geliştirilmiş olmaz. DY Edebiyat için yeni tiplerin yaratılması gerekli değil- dir. Gözleme dayalı edebiyat, yaratıcılık ve düşünce kı- sırlığı oluşturur..

6. Dostluk kavgacı olmadı mı sağlam ve cömert de değil- dir. Yapmacık bir hava, birini kırma korkusu, dostluğa rahat nefes aldırmaz. Bana çatıldığı zaman öfkem değil dikkatim uyanır. Bana çatandan bir şeyler öğrenmeye can atarım. Doğruyu bulmak için her iki tarafın da kay- gısı olmalı. İnsan öfkelendi mi düşünemez olur, aklın- dan önce duyguları işler. Kısaca Düşüncenin akışına göre bu parçanın sonuna aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? A) "doğru"dan ayrıldığımız zaman elle tutulur bir şeyler kaybedeceğimizi bilmeliyiz. B insanların, düşüncelerimize karşı çıkmaları, her za- man yararımıza sonuçlanır. C) dostluklar, duygularımız olmasa kurulamaz ve uzun sürmez. 8. D) dostlarımız yanı başımızdadır da biz bunu çok son- ra fark ederiz. E) "Dost dost diye nicesine sarıldım / Benim sadık yâ- rim kara topraktır" sözünü unutmamalıyız.

hy 17. Yazma sürecine girdiğimde her gün düzenli yazarım. Bazen sekiz saat çalıştığım olur. Yazma sureci bitince yeni bir kitabın planlanma süreci başlıyor. O süreçte düzenli yazmıyorum. Araş- tırma yapıyorum. Kayıt cihazıma notlar almakla yetiniyorum. Sessizlik dışında mekân konusunda pek takıntım yok. Samanlık seyran yani. Ancak kitabın yazımı sona erince altı kez okumadan yayınevine vermiyorum. Bu da takıntım. Sor Bu parçadaki gibi düşünen bir yazar aşağıdakilerden hangisini söylerse kendi tutum ve düşüncesiyle çelişmiş olur? A) Ön hazırlık yapmadan yazma işine girişmem. B) Yazmak için yer, benim için önem arz etmiyor. C) Kitabım basılmadan titizlikle incelerim. D) Kitabı yazarken ara verdiğim zamanlar olur. E) Gürültülü ortam yazma işimi geriletir. bu kitan icin

26. I. Örneğin "Kızını dövmeyen dizini döver." sözü, eği- tim psikolojisi kapsamındaki günümüz bilgileriyle bağdaşmıyor, tedavülden kalkmış görünüyor. II. Dilimizde dünden gelen birtakım atasözleri var. III. Ancak bazı atasözleri hâlâ geçerliliğini korumayı başarmıştır. IV. Bugün bunlardan bazılarını hâlâ beğeniyor, bu- günkü bilgilerimizle uygun buluyor, bazılarını ise beğenmiyoruz. Ankara Y N. Bunlardan biri ise: "Marifet iltifata tabidir." Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle anlamlı bir bü- tün oluşturulduğunda baştan üçüncü cümle aşağıda- kilerden hangisi olur? A) I B) II C) III D) IV E) V

6. Yapay zekânın, robotların iyice ön planda olmaya başladığı bir çağda yaşıyoruz. Her gün milyonlarca insanın çalıştığı teknoloji sektöründe büyük projelere imza atılıyor. Üst düzey robotlar ya- pılıyor, bilişim teknolojileri gelişiyor ve yenilikler insanlığa âde- ta meydan okuyor. Peki, bizim gençlerimiz ne yapıyor? Onlar da boş durmuyor elbette, bilim kurgu konulu dizi ve filmler saye- sinde yapay zekânın ve 4. Sanayi Devrimi'nin gelişimini yakın- dan takip ediyorlar. Robotların hayatımızdaki yerini düşünüp ya gelecekle ilgili endişeleniyor ya da onlar sayesinde kolaylaşacak yaşamlarını düşünüp heyecanlanıyorlar. İşte bu durum, bilim dünyasının ayak izlerindeki stabil yürüyüşümüzü resmediyor. 3jis Bu parçadaki altı çizili ifadeyle 1. Bilişim teknolojilerini ve yenilikleri yakından takip etme, II. Yapay zekâ konusundaki çalışmalara seyirci kalma, II. Bilimsel çalışmalar karşısında gelecek kaygısı taşıma durumlarından hangilerine gönderme yapılmamıştır? B) Yalnız A) Yalnız D) I yell E) II ve H - C)Yalnız III