Anlatım Biçimleri Soruları

11. (1) Problemler matematik dersini belki de en çekilmez hale getiren konudur. (II) Diğer konular problemler kadar insanı matematikten soğutmaz. (III) Prob- lemleri çıkar, matematik öğrenciler için dinlenir hale gelecektir. (IV) Problemleri yapan öğrencilerin mate- matiğe karşı bir sıkıntıları yok. (V) Matematik tama- men bitmiş gibi rahattırlar. (VI) Matematik, birtakım konular çıkarılınca rahat bir derstir. (VII) Ön yargılar kırıldığı müddetçe sıkıntı olmayacaktır. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa- ragraf hangi cümleyle başlar? A) III. B) IV. C) V. D) VI. E) VII.

Kimdir bu şairler? Kuşkusuz, genç şairin yaşıtları, çağdaşları değildir; kendisinden en az kırk elli yıl önce yazmış ve ardından eşsiz yapıtlar bırakarak göçüp git- miş şairlerdir. Öyleyse genç şaire antolojileri çok iyi değerlendirmeyi ve şiiri orada aramayı öneririm. Anlam bütünlüğü dikkate alınarak bu parçanın başı- na, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Gelenekçi şiirden kopup yenilikçi biçim ve öz dene- melerine girişen şairler, kalıcı olamazlar. B) Yaşadıkları döneme damgasını vuran, bugün de beğenilerek okunan şairler, başarılı şairlerdir. C) Yapıtlarını, kendinden önceki kuşakları iyi okuyup sindirerek oluşturanlar, günümüzde çok değil. D) Genç şairleri şiir yazmaya, özgün yapıtlar yaratma- ya çağıran, kendi çağdaşlarıdır. EX Şiir yazmanın kolay olmadığını, bunun büyük bir emek istediğini şairler kadar okuyanlar da bilmeli.

ibi yönde tadır. çeviri n 20 ğında 6. "Bilişim" kelimesini dilimize kazandıran isim Aydın Köksal'dır. Elektronik, bilgisayar, yazılım mühendisi ve dil bilimci olan Köksal, aynı zamanda Türkiye Bilişim Derneğinin onursal başkanıdır. Köksal; bilgisayar, bilişim, donanım, yazılım, veri tabanı gibi yaklaşık 2 bin 500 bilişim terimini Türkçeye kazandırmıştır. "Bilişim" kelimesi "bilmek" fiilinin bir türevi olan "bilişmek" fiilinden türetilmiştir. İngilizcede "informatics", Almancada "informatik", Fransızcada "informatique" şeklinde karşılığı olan bilişim, İskandinav ülkelerinde "datalogi" olarak kullanılmaktadır. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine yer verilmemiştir? A) B) Olay anlatımına Sayıp dökmelere Yabancı kelimelere Sayısal veriye Terimlere 8. (1) İyi m dikim v 35 vey beklet mevs kalın da y bakı has güb ba gu B r

8 3. Normal olarak roman, olay ve tiplerden oluşur. Elbette ki Bir Delinin Hatira Defteri gibi tek kahramandan oluşan istisnalar vardır. Bu bağlamda romanda tip veya karakter özelliği gösteren kahramanlar öne çıkar. Dolayısıyla romanda kişi çizimi çok önemlidir. Hiç okula gitmemiş, bir çiftikte doğup büyümüş, hayvanlarla meşgul olan bir kızın estetiğin felsefesi hakkında görüşler ileri süren bir roman kahramanı olması ne kadar doğrudur? Böyle bir roman, inandinciliğini kaybeder. Oysa romanın etkisi inandinciliğindadır. Pek çoklan tarafından ilk roman olarak kabul edilen Cervantes'in Don Kişot adlı romani inanılmaz olaylarla doludur fakat bu inanilmaz olaylan Cervantes, öyle bir kahramana yaşatıyor ki olay ile kahraman arasında uyum gerçekleştiği için roman etkisini Don Kişot'u kaybetmiyor. Hatta uyumdaki başari, esere farklı kimlikler de kazandırabilir. Nitekim b çocuklar masal, gençler macera romani, aydınlar felsefi bir eser olarak okurlar. Top icat edilmiş; düzenli orduların karşısında şövalyeliğin hiçbir önemi kalmamış olmasına rağmen şövalye figürünün İspanya hatta Avrupa tarihinde önemli yeri var. Ne çare ki insan istediği an maziden kurtulamıyor, geçmişi de yaşamaya kalkarsa başına olmadık işler geliyor. Eseri saçmalıktan kurtaran, Cervantes'in seçtiği Don Kişot tipidir. Bu romanda da görüldüğü üzere yazar, tipi tasvir ederken olaylara canlılık katmalı, olayları anlatırken de tipe hayat vermelidir. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Okur, roman kahramanıyla özdeşlik kurabilmelidir. B) Romancı, anlattığı olaya uygun tipler kullanmak zorundadır. C) Romanda kahramanının yaşamı okurun lgisini çekecek şekilde kurgulanmalıdır. D) Romanın başarış kişileri kurgulamadaki başarıyla ölçülür. E) Romanlar, temel bir olay etrafında gelişen ve iç içe geçmiş çok sayıda olaydan oluşur. luk Denemeler

2 11. (1) Dünya nüfusunun hızla artması, çevre kirliliği, gelir den- gesizliği ve eğitim yetersizliği, güvenli gıdaya ulaşımı zor- laştırıyor. (II) Bununla beraber üreticiler arasındaki rekabet ortamı, gelişen gıda güvenlik sistemlerini uygulama konu- sunda teşvik edici oluyor. (III) Gida endüstrisinde, kalite ürün güvenliğinin sağlanmasına yönelik, bilimsel çalışmalar- la oluşturulan ve uygulanması zorunlu olan kriterler saptan- mış durumda. (IV) Böylece beslenme ve sağlık ilişkisiyle ilgili birtakım standartlar geliştirilerek gıda güvenliği garanti altına alınmaya çalışılıyor. (V) Gıda güvenliğinin sağlanması, halk sağlığının korunmasını, ürünün tarladan sofraya uzanan yol- culuğunda zincirin her halkasının denetlenmesini kapsayan bir sorumluluk. (VI) Gıda güvenliği, yalnız gelişmekte olan ülkelerin değil endüstriyel toplumların da sorunu olmaya de- vam ediyor. ve Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi ken- dinden önceki cümlede belirtilen olayın sonucudur? A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. (ALES)

2. (1) Hızla gelişen bilgisayar teknolojisinin özellikle mekân tasarlama konusunda sinemaya olan katkısı giderek doğal sayılıyor. (II) Örneğin, 2000 yılında gösterilen Gladyatör adlı filmdeki tarihsel mekânların oluşturulmasında bilgisayar tek- nolojisinden bol bol yararlanıldı. (III) Böylece, Antik Roma'nın Colosseum'u bilgisayarda yeniden oluşturuldu ve burada birkaç yüz kişilik kalabalık, binlerce kişilik görkemli bir kala- balığa dönüştürüldü. (IV) 2001'de gösterilen Pearl Harbour filminde eski fotoğraflar kullanılarak limanın 50 yıl önceki gö- rüntüsü elde edildi. (V) 145 milyon dolara mal olan bu filmde, bir hava saldırısının tümüyle bilgisayarda tasarlanması için gerekli harcamadan kaçınılmadı ve büyük ölçüde gerçek iz- lenimi veren görüntüler oluşturuldu. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde nes- nellik söz konusudur? A) I. B) II. III. D) IV, E) V. (LYS)

8. (2004-ÖSS) Dilleri, zengin, yoksul, eksikli, yetkin gibi sözcüklerle nitelendirmek bilimsel gerçeklerle bağdaşmaz. Her dil, olayları, durumları, varlıkları, evreni, kendince adlandırıp yansıtır. Bir başka deyişle, o dili kulla- nan toplumun yaşama biçimiyle ilgilidir bu. Örneğin, Türkçede dört ayrı sözcükle anlatılan "baldız, elti, görümce, yenge" için, İngilizcede yalnızca "sister-in- law", Almancada ise "Schwâgerin" karşılıkları vardır. Bunun gibi Türkçede "kayınbirader, enişte, bacanak" ilişkisi, İngilizcede "brother-in-law", Almancada ise "Schwager" sözcüğüyle belirtilir. ---- Bu parça düşüncenin akışına göre aşağıdaki- lerden hangisiyle surdurulebilir? A) Böyle olduğu için, Türkçe işlenmiş, gelişmiş kültür dili sayılan bu dillerden daha zengindir diyebiliriz. B) Bu durumda Türkçenin insanoğlunun acılarını, tutkularını, düşlerini doğadaki varlıklardan ya- rarlanarak anlatan, olanakları geniş bir dil ol- duğu görülür. C) Bu bize, olsa olsa Türk toplumunda aile ve ak- rabalık ilişkilerinin ayrıntılı olarak yer aldığını, bunun da söz varlığımıza yansıdığını gösterir. Oysa Türkçede bir nesne ya da varlığı anla- tabilmek için doğadaki bir başka nesne ya da varlıktan yararlanma söz konusudur. E) Daha doğrusu, "İstenirse Türkçeyle anlatılama- yacak hiçbir kavram yoktur." düşüncesini yay- gınlaştırmak gerekir. (2004 - ÖSS)

6. Dağlarda inler, ağaç kovuğunda, sabahı zor eder kovanda, düşer yollara, her çiçeğin hatırını sorar, usulca üzerine konar, incitmez onları, önce sahibinin selamını sunar sonra sabırla toplar usareleri ve incecik kanatlarıyla yuvaya döner. Ne çok yol katetmiştir sevdası uğruna. Hafiftir, çünkü ağır bir yük taşımaktadır canı pahasına. Korur içindeki emaneti. Onu yolundan alıkoymak isteyenlere hazırdır iğnesi. Kendi hayatı için tehlike hissetmezse asla sokmaz başkasını. Kovanının içine kadar girersin. Bir gün dinlenmez işinden. Kilometrelerce öteden alır has çiçeğin kokusunu. Bizim göremediğimizi görür, duyamadığımızı duyar. Sırrı ördüğü harika peteklerde gizlidir. Emre amade bal yapan arı. İnsan imrenecekse arıya imrenmeli. Bu parçada arıların özellikleri arasında aşağıdakiler- den hangisi sayılmamıştır? A) Yumuşak davranma B) Çalışkan olma C) Hassas olma D) Sir saklama E) Ürününe sahip çıkma nlar1 8

en- ve as- mili- et- na- eri- aş- cu an na ek, en- in- çık- lüm mak sa- inli- nlış Anlam Bilgisi - Yeni Nesil Sorular - v 1. 3 Eylül 2018 tarihinde Brezilya'nın Rio de Janeiro şehrin- deki Ulusal Müze'de çıkan yangında aşağıdaki eserler ta- mamen yandı: do Luiza'nın İskeleti Fransız ve e Brezilyalı bilim insanlarından oluşan bir grubun Minas Gerais eyaletinde Lapa Vermalha adlı bir mağarada HD bulduğu kadının kalıntılarıdır. Bu kalıntılar 11 bin 400 ya- 4derşındaydı. Bengedo Meteoru 5,26 ton ağırlığında, iki metre uzunluğundaki bu metalik meteor, bulunduğu yıllarda bilinen en büyük ikinci gök ta- şıydı. Fosil Koleksiyonları 200 home nila meri nalgafil iğibre mib Müzenin kataloğunda yer alan bilgilere göre koleksiyonlar- obda Latin Amerika'daki 56 bin türe ait fosil bulunuyordu. Brezilya'daki Ulusal Müze'de iki aylık süreyle araştırma yapmak üzere görevlendirilen akademisyenlerle ilgili bili- henenler şunlardır: ADI SOYADI UNVANI Gök bilimci 1. David Johnson II. Carlos Vates III. Helga Hunter IV. Daniel Otto Dil bilimci Sunubnovuxe hoien ab Müzenin diğer bölüm ve koleksiyonlarının yangından etkilenmeyip bir hafta sonra ziyaretçilere hizmet verir duruma getirildiği varsayıldığında bu bilgilere göre, yan- gın aşağıdaki araştırmacılardan hangisinin görevini olumsuz yönde etkilememiştir? A) Yalnız I B) I ve II Arkeolog Biyolog ATANMA TARİHİ 25 Haziran 2018 10 Eylül 2018. 2010 5 Eylül 2018 12 Eylül 2018 D) II ve III E) Il ve IV C) I ve III 2. TEST 3. - Mektuplarının a digin, aynı zam ya çalıştığın m alarak savuna ten içe ona ha geliyorum. Be Bu mektup tra insan ne yazc her durumda rum, gülüşün ile gülüş aras sözcük duyu Korku. 1. Korkulanna s II. Korktuğunu III. Korkulanının IV. Kendini kork Franz Kafka'nım nan bu metinle labilecek ortak gilerinde belirt A) I ve II D Bir halk türkün yarım." Demek insan olamıyo algılayamıyor. acıların ateşine Bu parçada a kilerden hang A) Kişiye acıla sağlamlaş B) Yaşananla C) Acıyla you D) Toplumun E) Acıyı yaşa yol açma

2. Düşünen insan şair olmak için önemli bir adım atmış demektir. Ince düşünceli bir adam şair olma yolun- da büyük bir adım atmış demektir. Ince düşünceden yoksun bir kişiyse şair olabilmek için çok çalışmalıdır. Ince düşünen kişi zaten düşünsel anlamda şairliği tamamlamış demektir. Şiirlerini yazmaya başlasa iyi olur. İnce düşünmek sadece ayrıntıyı bilmek gibi si- nırlanmadığı müddetçe sıkıntı yoktur. Çok ama çok ince düşünmek duygulan en derinden hissedebilme- nin de bir sonucudur. Ince düşünebiliyorsan tamam- dır, şiir gibi konuşabilirsin. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? www.pelikar A) Ince düşünebilen, şair olmak adına büyük bir adım atmış olur. B) Şiir yazabilmenin tek şartı ince düşünebilmektir, yetenek değil. C) Şair olmak için ilk basamak ince düşünebilmek yetisini kazanmaktır. D) Insanların özellikle de duygusal insanların şiir yazma gibi bir zorunlulukları vardır. E) Ince düşünebilen her insan az çok şiir yazmıştır.

i S Pek çok insan var çevremde. Bazıları arkadaşım, bazıla- ri dostum, bazıları arada bir gördüğüm komşum, bazıları da akrabalarım. Hepsinin karşısına geçip bir soru sormak istiyorum: Bu hayatta sadece bir kez doğuyor ve ölü- yoruz. Bu hayatı yeniden bir film gibi çekme şansımız yok. O zaman bana müdahale yetkisi vereceğim çok insana da gerek yok. Benim filmimde az insan oynayacak yolun yarı- sından sonra. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdaki soru ifadelerinden hangisi getirilmelidir? A) Benim hayatımda ne işiniz var? B) Beni huzursuz etmeye hakkınız var mı? C) Beni gerçekten seviyor musunuz? D) Hayatıma yön verenleri tanımalı mıyım? E) Engeller, başarının yolunu uzatmıyor mu? TYT-AYT PARAGRAF SORU BANKASI

MEB KAZANIM TESTİ 1. /Sanatçının bütün romanları için söylediği, "Ben aslında tek bir romanı yazdım." sözü, gerçekten de romanlarını doğru anlatır. Çünkü o, insanın özünden gelen acı, hüzün, sevinç, korku, umut, mutluluk, mutsuzluk, başkaldırı gibi duyguları ve güdüleri anlatmak için şimdiye kadar binlerce sayfalık büyük romanlar yazmıştır. Onun, yazmaya başladığı ilk günden beri asıl amacı, o hikâyeler içinden çıkarak insanın evrensel köklerine inmek, insanın özündeki değerleri anlatmaktır. Bunun için de onun romanları, hikâyelerinin çoğu köyde ve köylülerin dünyası içinde geçmesine karşın, bu bağlam içinde algılanmamalıdır. Bu parçada sözü edilen sanatçıyla ilgili olarak vurgulan- mak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Yapıtlarında köy gerçeğinden yola çıkarak topluma yönelik mesajlar verdiği B) içeriğindeki yerelliğe rağmen yapıtlarının insandaki ortak ozleri ele aldığı C) Eserlerindeki karakterlerin duyguları ve duyarlılıklarıyla öne çıktığı D) insanın temel değerlerini anlamak için köye ve köylünün sorunlarına odaklandığı E) Yazdıklarıyla, kırsal kesim insanının acısını insanlığa duyurmaya çalıştığı 3.

Hangi kelime hangi kelime ile yan yana gel- diğinde nasıl bir -- - peyda olur? Bunu bilmek lazım. Mallarme'nin "Şiir kelimeler dinidir." de- mesi bundandır. Şiir bu suretle hüner ve mari- fet işi oluyor. Öyledir de. Ata binmek, kundura yapmak, hatta kundura boyamak ne ise şiir de odur, yani ---- ve ihtiras işi. Bu parçadaki boşluklara sırasıyla aşağı- dakilerden hangisi getirilmelidir? A) ahlam - beceri B) kalabalık duyarlılık C) yalnızlık - anlam D) Işık- ustalık E) mevzu - taklit

PARAGRAFTA YARDIMCI DÜŞÜNCE Masal kahramanlarının önüne çıkan engeller, yenmesi ge- reken güçlükler saymakla bitmez. Çocuk, kendisini masal kahramanlarıyla özdeşleştirirken kötü ve iyi kavramlarına dair bilgiler edinir. Çocuk o masaldaki kahramanların her birinde kendine ait olanı arar, onunla yüzleşir. Sıkıntılarla boğuşan kahramanların mutlu sona ulaşması, onların da mücadele gücünü artırır. Çocuğun hayal gücünün ve yaratıcılığının gelişmesinde de etkisi vardır masalın. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi, masalların çocuklar üzerindeki etkilerinden biri değildir? A) Çocuğu çeşitli duygularla yüzleştirdiği B) Çocuğa, güçlükleri yenebilecek doğaüstü bir güç kazan- dırdığı C) Çocukların umutlarını diri tuttuğu DY Çocukların hayal dünyasını zenginleştirdiği E) Çocuklarda, olayların kendi başlarından geçtiği duygusu uyandırdığı 3. Esk vare işte me kal ed içi de SU e S

11. Deprem, sel, şiddetli fırtına gibi geniş çaplı felaketlerde, enerji hatlarının hasar görmesi ve herkesin aynı anda ile- tişim hatlarına yüklenmesi nedeniyle ilk etkilenenlerin ba- şında cep telefonları geliyor. Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Enerji hatlarının zarar görmesi insanların iletişim hat- larına yüklenmesine neden olur. B) İletişim hatlarına yüklenilmesiyle cep telefonundan başka unsurlar da etkilenmektedir. C) İletişim hatlarındaki bir arıza, görülmeyen felaketlere yol açmaktadır. D) Doğal afetlerde özellikle büyük kentlerin iletişim ağ- ları zarar görmüştür. E) Bir felaket anında herkesin cep telefonlarına yüklen- mesi iletişim kesilmelerine neden olmuştur. 6

sorularını önceden gör! SPOILER 9. Adam, papağan almak için dükkâna girer. En gösterişli pa- pağanın önünde durur. Tam satın almak üzereyken papa- ğanın tüneğine asılmış fiyat etiketini görür, fiyatın yüksek- liğine şaşar. Dükkân sahibi derhål açıklama yapar: "Bu pa- pağan Türkçenin yanı sıra iki yabancı dili aksansız konu- şur. O yüzden biraz pahalıdır." Adam çaresiz o papağanı bırakır, gözüne kestirdiği başka bir papağanın yanına gi- der ama onun fiyatı daha da yüksektir. Dükkân sahibi açık- lar: "Birkaç yabancı dil bilmesinin yanı sıra İtalyanca arya- lar söyler. O yüzden fiyatı daha yüksek." Adam dükkânı bi- raz dolaşır. Bir köşede boynu eğik, tüyleri dökülmüş, ga- gası çarpık, gözlerinin feri sönmüş ama son derece sevim- li bir papağan görür. Üstelik fiyat etiketi de boştur. "Etike- tinde bir fiyat olmadığına göre bunu bedavaya veriyorsu- nuz galiba." der. Dükkân sahibi "Hayır, o paha biçilmez bir papağandır. Hiçbir fiyata satmam. Onun için fiyat etiketi boş." der. Adam meraklanır, sorar: "Bunun ne marifetleri var?" "Aslında" der dükkân sahibi "Onun hiçbir marifetini görmedim ama her sabah dükkânı açtığımda diğer papa- ğanlar ona 'Günaydın hocam!' diyor." 1. Newton'un "Hocam" diye andığı ama bilim dünyasının pek tanımadığı Barrow II. Eflatun'un derslerine hiç kaçırmadan ve sabırla devam eden Aristotales 2 III. Dünyaca ünlü matematikçi Cahit Arf'a lisedeyken gö- nüllü olarak ders veren genç matematik öğretmeni Bu parçada anlatılanlar insanlar için düşünüldüğünde diğer papağanların saygı gösterdiği papağanın duru- muna yukarıdakilerden hangileri örnek gösterilemez? devit 788 A) Yalnız I (B)Yalnız II od trina ned D) I ve Il E) I ve III T C Yalnız III +