Anlatım Biçimleri Soruları

a sak- ve he- yorum kışta ulus- nızın ışla- en da lan- icili ve bu- bu ni, t Biz yetişkinler nereye baksak sorun görüp çaresiz- lik hissediyoruz. Oysa çözüm gözümüzün önünde aslında. "Sorun" diye nitelediğimiz her ne varsa onu yaratan düşünceleri incelemek gerekir. Teknoloji el- bette çağımızın gereği, onu bir sorun değil çözüm olarak kullanmak insanın elinde. Mağara devrinde hayallerini duvara çizen çocuk şimdi de ekrana çi- ziyor. Oyun ve oyuncak tarihinde nesneler değişiyor sadece, o kadar! Fakat çocukların hayal gücü her zaman işbaşında. Platon'un Devlet adlı eserinde de- diği gibi: "Haydi çocuklar, koşun, okuyun. Okuyun, koşun. Gösterin, anlatın. Gülün ve düşünün. Hayal edin, öğrenin ve inşa edin!" Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı olabilir? A) Yetişkinler ile çocuklar arasında en büyük fark sizce nedir? B) Çocuk ve teknoloji, eskilerdeki çocuk ve oyuncak olgusuyla yer mi değiştiriyor? C) Gelişen teknolojinin çocukların hayal dünyasını olumsuz etkilediği görüşü doğru mu? D) Okuyan çocuk sayısını artırmak için ne tür çalış- malar yapılmalıdır? E) Yetişkinlerin sorun çözme becerisinde geride kal- dıklarına katılıyor musunuz? Yanıt P 3.

0. Yaratıcılık bir süreçtir, eğitimle geliştirilebilir. Öğren- ci çalışmaları izlenerek yaratıcılık süreci eğitilebilir. Önemli olan, olaylara, fikirlere, kurallara, davra- nışlara, nesnelere farklı bakmak ve değiştirmek istemektir. Yaratıcılık ayrıntının görülmesi ve birleş- tirilmesidir. Bu nedenle eğitim sürecinde yaratıcılık nefes almak gibi olmalıdır. Bu parçada yazarın asıl anlatmak istediği aşağı- dakilerden hangisidir? A) Yaratıcılığın önemi Yaratıcılığın eğitimle geliştirilebileceği C) Yaratıcılığın doğuştan geldiği D) Sanatçılarda yaratıcılık eksikliği Sürece bağlı yaratıcı olunduğu

2. Bir ametal yani metal özellikleri taşımayan bir elementtir silisyum. Kimyasal simgesi Si, atom numarası 14, atom ağırlığı ise 28,086'dır. Silisyumun 1824'te İsveçli kimyacı Jöns Jacob Berzelius tarafından keşfedildiği sanılmaktadır. Dünyada oksijenden sonra en yaygın bulunan element || silisyumdur. Yer kabuğunun yaklaşık yüzde 28'ini oluşturan silisyum, doğada kum, kuvars, çakmak taşı gibi çeşitli biçimlerde silis yani silisyum dioksit hâlinde bulunur. Silisyumun başka metal oksitlerle oluşturduğu silikatlara ise hemen hemen bütün kayaç IV ve toprak türlerinde rastlanır. Silisyum katışıksız hâldeyken sert yapılı ve koyu gri renklidir. Kristalleri elmas kristallerine benzer. Silisyum ayrıca birçok V bakımdan karbona benzer. Silisyum ve oksijen atomlarının zincirler ya da halkalar hâlinde birbirine eklenmesiyle oluşturulan yapay silisler ve silikatlar beton, cam, çanak çömlek, sabun, boya, yağlayıcı, su geçirmez madde ve yapay kauçuk yapımında kullanılır. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangi- leri parçadan silinirse karşılaştırma ifadesi etkilen- memiş olur? A) Yalnız I D) I ve V B) II ve III C) III ve IV E) II ve IV

1. Aşağıdakilerden hangisi hikâyenin yapı unsurların- dan biri değildir?__ A) Zaman (B) Mekân D) Kişi kişi, zaman güsü, anlatıcı, kanu, aa- 1 yer, day ör- tışma E) Konu 2. Eser kişilerinin zihinlerinden geçenlerin mantıksal bir düzen içinde verilmesi A) Bilinç akışı C) İç konuşma arı ve Türle C) Olay • Anlatı türü eserlerde kronolojik zaman zinciri kırıla- rak önceki zamanlara dönülmesi • Anlatılarda eserin şahıslarından birinin anlatıcı ko- numda olması • Kahramanların karşılıklı konuşmalarına dayanan anlatım Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki açıklamalar- dan biriyle ilişkilendirilemez? E) Geriye dönüş tekniği Talet ve Fitnat B) Kahraman anlatıcı D) Diyalog tekniği 4. 3. Hikâyenin, Türk edebiyatındaki ilk örnekleri Tanzimat Dönemi'nde verilmiştir; ---- adlı eser, ilk yerli roman olarak kabul edilir. Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (+) Bir ol içind- XIX. Feis Yayınlan yayg ünlü ism Bu kil A) B C

8) I. Mehmet, Artvin'de gerçektirilecek olan boğa güreşle rine katılacaktır. II. Film; İstanbul Film Festivali ve Antalya Altin Portakal'da en iyi film de dahil olmak üzere birçok önemli ödülün sahibi olmuştur. III. Karadeniz'in bir dağ köyünde ailesiyle birlikte yaşa- yan Mehmet, bir yandan beslediği birkaç koyun- la günlük ihtiyaçlarını temin ederken diğer yandan büyük bir tutkuyla dağlarda maden rezervi aramakta- dır. IV. Sıradan bir yaşam mücadelesi gibi görünen bu hika- yenin arka planında, dokunaklı bir hayatın, inceden inceye örülen bir mücadelenin ve doğa, insan, hay- van ilişkisinin naif bir portresi çizilmektedir. V. Zamanla umutsuz bir çabaya dönüşen maden arama fikri Mehmet'in duyduğu bir haberle yerini yeni bir maceraya bırakır. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? A) I B) II C) III D) IV E) V YL ol Limit Yayınlan

35-37. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Yırtıcı hayvanlar avlanırken öncelikle hasta ve yaşlı hay- vanları seçer. Doğa ve insan vücudu da bu öncelik seçimini otomatik olarak yapar. Fakat bizim hayatımızda bunu uygu- enlayabilmemiz için önce farkında olmamız, sonra bilinçli ola- merak çaba göstermemiz gerekir. Maalesef biz insanlar, pek çok şeyde olduğu gibi önceliklerimiz konusunda da kantarın topuzunu kaçırıyoruz. Duruma göre, ihtiyaç ve isteklerimize göre bir öncelik güncellemesi yapmak yerine, inatçı çocuklar gibi hayatımızı tek bir öncelik üzerine kurup yönetiyoruz. 35. Aşağıdaki öneri cümlelerinden hangisi, bu parçada an- latılmak istenenle aynı doğrultuda değildir? A) Istersen dışarı çıkabiliriz ama yorgun görünüyorsun, bence uyumalısın. B) Evde atıştırmalık bir şeyler yoksa kendine dışarıdan ye- mek siparişi verebilirsin. e) Bu yıl TYT ye gireceğin için enerjinin büyük bir kısmını ders çalışmaya harcamalısın. D) Çocukları okutup evlendirene kadar kendimiz için ge- reksiz harcamalar yapmamalıyız. EX Cebindeki para iki kıyafeti de almaya yetmeyecekse en çok ihtiyaç duyduğunu almalısın. (36.)Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Öznel ve nesnel cümleler kullanılmıştır. B) Karşılaştırmadan yararlanılmıştır. Benzetmeye başvurulmuştur. Kişileştirme yapılmıştır. Deyim kullanılmıştır.

Alaska'da yaz mevsiminin son ayları nefes kesici bir güzellikte, yirmi iki saate kadar uzayan günler yeryüzünü aydınlatıyor ve hayvanların zorlu kış şartlarına hazırlanmasını sağlıyor. Eşsiz bir güzellik olan göz alıcı Alaska'da yaban mersininin hasat zamanı da yılın bu zamanına denk geliyor. Alaska'nın soğuk ve uzun ge- celerinde meyve ve sebzelerin çoğu çabucak kurur ve yok olur. Ancak Alaska'nın vahşi yaban mersini öyle sıradan bir meyve de- ğildir. Bu meyve, kendisini sert iklim şartlarından korumak için kabuğunda bulunan ve renk bakımından zengin bir boyar mad- de olan antosiyan maddesini geliştirmiştir. Bu madde vahşi Alas- ka yaban mersininin besleyiciliğinin kaynağını oluşturur ve sıra- dan yaban mersininin etkisini beşe katlar. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Öneri cümlelerine yer verilmiştir. Biçerik sayısal bilgiyle desteklenmiştir. C) Öznel ifadeler kullanılmıştır. D) Kişileştirmelere başvurulmuştur. E) Anlatıma beğeni duygusu katılmıştır.

17. Fotoğraf bir belgeyse ve o anın fotoğraflanması gerekiyorsa düşünmeden yapılmasından yanayım. Daha doğrusu vicdani bir meseledir bu, iç sesi dinlemek gerekir, öyle anlar olur ki insanın deklan- şöre basmak aklına bile gelmez. Birkaç ay önce sel sularına kapılıp ölen bir kadının cesedini fotoğ- raflayamadım, deklanşöre basamadım oysa 150 kilometreden fazla yol yapmıştım fotoğraflamak için olmadı... Söylediğim gibi vicdani bir durumdur ve kişiden kişiye değişir. Bu parça, aşağıdaki sorulardan hangisine cevap olarak söylenmiş olabilir? A) Vicdan bazı işlerin yapılmasına engel olur mu? B) Mesleğinizi yaparken geçiminizi düşündüğünüz olur mu? C) Fotoğraf çekmek bir yetenek gerektirir mi? D) Sel sularına kapılan bir kadının fotoğrafı çekil- meli midir? E) Başkalarının acısını fotoğraflamak konusu hak- kında ne düşünüyorsunuz?

5. Toplumumuz bir türlü doyuramadığı beğenilme, sevilme, bahsedilme ihtiyacını hunharca doyurmaya çalışıyor. Bir iki antika eşya fotoğrafının üzerine yazılan afili sözler yüzlerce beğeni ile ifade etmekte. Etrafta fotoğraf çekmek için kedi, köpek, ağaç, kuş bitince insanlar evlerindeki buzdolap- larıyla selfie çekinmek durumunda kaldı. İşler karmaşık- laşmaya devam ederken insanların da göz önünde olma istekleri önüne geçilemez bir hâl aldı. Maslow hiyerarşisi- nin üçüncü basamağındaki ait olma, sevilme, kabul görme ihtiyacının bir tezahürü olarak sosyal medya çılgınlığı önü alınmaz bir hâl almaya başladı. Biraz daha beğenilmek biraz fazla bahsedilmek uğruna gerçek yaşantıda yarısına bile kalkışılmayacak büyüklükte sözler edilmeye başlandı. Karşısındakiyle yemek yemekten daha önemli bir şey oldu artık yediğini paylaşıp beğeni toplamak. Bu sözleri söyleyen kişi aşağıdakilerin hangisinden yakınmaktadır? A) Sosyal medyanın günlük yaşamımızda olduğundan fazla bir yer işgal etmesinden 7. B) Kendini beğenmişliğin bugünün insanı için bir hastalık hâlini almasından C) İnsanların teknolojik ürünlere tam bir teslimiyet içinde yakın durmalarından D) İnsanların göz ününde olup beğenilme ihtiyacını bilinç- siz bir biçimde ortaya koymasından E) Kişinin iletişim araçlarını amacına uygun biçimde kul- lanmamasından Ent git yü n t Orhan Veli, üzerine onlarca edebiyat incelenmesinin ya- zıldığı, yüzlerce sayfanın karalandığı ama yine de tam inocik

6. Hikmet Benol, tanışıp arkadaş olduğu albayla birlikte oyun- lar yazmaktadır. Tiyatro oyunu kurmaca olduğu için ona istediği gibi yön verebilmekte ve bundan büyük keyif al- maktadır. Oyunlarının konusu ise artık değiştirilemeyecek olan ve oynanıp bitmiş olan gerçek yaşamıdır. Bu yaşam, hayıflanmalarla doludur. Çocukluğu, aşkları, evliliği artık değiştirilemez biçimde geride kalmıştır. Eşinden ayrılmış- tir Hikmet ve ayak uyduramadığı hayata bakıp bakıp "Bu benim hayatım değil, ben böyle istememiştim." diye düşün- mekte, kendini kuşatan eş dost, aile, iş yaşamı gibi çev- relerde "eğreti" durmaktadır. Yani oyunu kurallarına göre oynayamamış otuz beş yaşındaki yüksek öğrenimli Hikmet için tek yol intihardır. Oğuz Atay'ın Tehlikeli Oyunlar adlı romanının başkişisi- nin anlatıldığı bu parçaya göre, 1. Çaresizlik içinde bulunan + II. Psikolojik yabancılaşma duygusu yaşayan III. Davranışlarıyla örnek olan IV. Üretken V. Dirençli özelliklerinden hangileri Hikmet'i nitelemeye en uy- gundur? A) Ive ll D) III e IV B) II ve III C) II ve IV E) Ill ve V

1. Bunun ilginç bir örneği, Nobel Fizik Ödülü'nü kazanmış olan fizikçi Rabi'dir. II. Bilimin, buluşun, keşfin kaynağı II. Bilimin, buluşun, maktır, keşfin kaynağı soru sormaktır, sorgula- III. "Anneme. Çünkü okuldan eve geldiğimde, annem hiçbir zaman 'Öğretmenin sana aferin dedi mi? tarzında soru- lar sormazdı; 'Bugün öğretmenine iyi bir bu sordun mu oğlum?' derdi." IV. Bu soruyu Rabi şöyle cevaplamıştı: 3 V. Rabi Nobel'i kazandığında, gazeteciler kendisine dünya çapındaki bu başarıyı en çok kime borçlu olduğunu sor- muşlardı. Yukarıdaki cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçim- de sıralandığında, hangisi baştan üçüncü olur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. (LES)

32. 1. Hollanda'nın başkenti Amsterdam, ağustos ayında iki önemli festivale ev sahipliği yapıyor. II. Hollanda'nın en büyük kültürel festivali olan Uitmartkt'ta klasik müzikten çocuk etkinliklerine kadar her şey var. III. Genç ve yetenekli sanatçılara farklı mekânlarda sahne alma imkânı veren Grachten Festivali ise klasik müzikseverlere sıra dışı bir deneyim vadediyor ve 15-24 Ağustos tarihleri arasında düzenleniyor. IV. Üstelik 29-31 Ağustos tarihleri arasında düzenlenecek bu festivalde yer alan etkinliklerin tümü ücretsiz. V. 450 bin kişinin katılması beklenen Uitmarkt, otuzdan fazla mekânda düzenleniyor ve yaklaşık 2 bin sanatçı performans sergiliyor. A) II. ile III. B) II. ile IV. D) III. ile V. C) III. ile IV. E) IV. ile V.

21 Çağımızda özellikle yazarın işi güçleşmiş durumda. Her şeyi bilimsel doğruların kesinliğiyle ölçme özentisindeki sözde modern kişinin, ikide bir yazarın etkinliğine dudak bükerek baktığına tanık oluyoruz. Böyle haksız bir karşılaştırmanın olumsuz sonuçlarını da göğüslemek durumundadır günümüz yazarı. Bilim; deneylerle, kesin hesaplarla kanıtlayarak sunar yasalarını. Bir roman veya şiir ise birtakım olayları, durumları, çoğunlukla sezdirme yoluyla, duyarlılığımıza seslenerek verir. Söz gelişi, bilim insanı çok uzak bir gezegene veya okyanusun dibine yapılacak bir gezinin bütün hazırlığını en ince elektronik hesaplarla gerçekleştirirken o gezinin büyüsünü, kıvancını, coşkusunu, ürpertisini dile getirmek, yazarın yaratıcılık alanına girer. Bu parçada sanatla ilgili olarak asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Kendi prensipleri doğrultusunda yazara biçtiği rolün, bilim insanlarınca benimsenmemesi B) Dile getirmeyi amaçladığı gerçeğin, bilimsel doğrunun ölçütleriyle değerlendirilmemesi Özünde olan yaratıcılık eyleminin, teknolojik altyapıyı oluşturan bilimsellikten farklı olması D) İnsan ruhunda meydana getirdiği heyecanın, başka hiçbir vasıtayla gerçekleşememesi E) Bir eser aracılığıyla bireyde oluşturduğu sezginin, başka eserlerin izlenimleriyle karşılaştırılması 22. E O (6

Karasu'nun yazdıklarına bakanların öncelikle önemli görü- nen şeyleri görmeleri şaşırtıcı değil. Ayrıca yazdıklarında yaşam sırrının anahtarını arayanlara da rastlarız çoğu kez. Bu parçada geçen "yaşam sırrının anahtarını aramak" sö- züyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Yaşamdaki bilinmezliklerin şifresini bulmaya çalışmak B) Hayatın üstü kapalı yönlerini eserlere yansıtmak C) Yaşamdaki acıları dindirmek için çıkar yol bulmak D) Görünenden yola çıkarak görünmeyene ulaşmak E) Hayattaki önceliklerin önemsenmesini sağlamak X9.

1. Bak denize. O yakıcı hasrete bak. Sen o kusurlu 11 musun? O cezalı sen misin? Gördüğünü ne çabuk unuttun? Deniz biliyor, o zamanlar sen, sendin. IV Cennetten kovulmamıştın daha, deniz kadar duru, bir o kadar sadeydin. V Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangi- leri çekimli fiil değildir? A) I ve III B) I ve IV C) II ve V D) Ill ve V E) IV ve V 5.

18. 6. Genç şairimiz, yer yer tekerlemeden de beter bir biçem- le beyin karıncalanmasına yol açan kelime seçimini, şi- irsel söyleyiş zannediyor olsa gerek. Ancak fena hâlde yanılıyor. Bazen durup yanlış okuduğumuzu düşünerek tekrar ettiğimiz kelime grupları, bazen doğal sesleti- mi bozan ünlü ya da ünsüz tekrarları şiirden almamız gereken tematik hazzın çok önüne geçmiş. Anlaşı- lan o ki şairimiz, bir ahenk unsuru olarak aliterasyon ve asonansın şiirin kendisi olduğu sanısına kapılmış. Oysa üzülerek söylemek gerekir ki şiiri, belki diksiyon eğitiminde dudak tembelliğini yenmede bir araç olarak kullanılabilir ancak böylesine yorucu bir anlatım, gönlü- müzün açlığını duyduğu şiir zevkini karşılamaktan çok uzak. Bu parçada eleştirilen şairin anlatımındaki en önemli eksiklik aşağıdakilerden hangisidir? A) Açıklık- B) Yalınlık- - C) Özgünlük D) Akıcılık- E Duruluk anlatım pürüzsüz olacak. YIN DENİZİ