Anlatım Biçimleri Soruları

TYT TÜRKÇE 24. Gerçek sanatçı, eserini şu veya bu yasanın baskısı altında bırakmaz. Onun kaleminde veya fırçasında kendini duyuran tek baskı, sanatın baskısıdır. Sanatçı duygularına ve düşüncelerine biçim vermedikçe rahata kavuşamaz. Ona, "Şöyle veya böyle yazacaksın, şunları veya bunları anlatacaksın." dendiği gün ne sanattan ne de sanatçıdan eser kalır. Bu parçada sanat eseri ya da sanatçıyla ilgili olarak vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Bir sanat eseri, sanatçının iç özgürlüğünün sonucu olarak ortaya çıkar. B) Sanatçılarını özgür bırakmayan bir toplumda sanatın da gelişmesi beklenemez. C) Özgürlüklerin kazanılmasında sanatçıların büyük katkısı vardır. Sanatçı kendini topluma karşı sorumlu hissediyorsa ortaya koyacağı eserde toplumsal faydayı da gözetir. E) Sanatçı ile dalkavuğu birbirinden ayıran en önemli özellik sanatçının her şeye rağmen özgürlüğünden taviz vermemesidir. 2

B B B B 20. (1) Bayram günlerinin en hoş hatırlanan olayları içinde, birbirine sevgiyle, hoşgörüyle, anlayışla yakınlaşan insanlarımızın tatlı sözleri, şakaları ve duygularının ifadeleri önemli bir yer tutar. (II) Ne kadar sıkıntıda olursa olsun, gelip geçerken hoş bir türkü, onu sıkıntılarından çekip alır, bambaşka bir dünyanın içine sürükleyiverir. (III) Duygularımızın, isteklerimizin ve düşüncelerimizin belirlenmiş bir ses, ezgi ve hareket birlikteliği içinde sergilenmesi, genellikle türkülerimiz aracılığıyladır. (IV) Onlar kişilerin ve toplulukların maddi ve manevi özelliklerini ortaya koyan kültür verileri arasında çeşitli kalıplara bağlanan veya tasnif edilen şiirlerdir. (V) Hep birlikte coşkuyla, heyecanla, neşeyle ve içtenlikle sahnelenen oyunlarımızdaki türküler, bir yandan sözleriyle edebî ürünlere malzeme oluştururken diğer yandan da maddi kültür ürünleriyle gözlerimizi şenlendirir. (VI) Tepeden timağa, başlıktan çoraba, yemeniden pabuca, üç etekten cepkene ve daha nicelerinin renkleri, işlemeleri, donanımları bir el sanatı olmaktan öte, sanat eseridir de... Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisine "Bir de hareketin eşlik etmesi söz konusu olunca hiç unutulmayan halk oyunlarımız sahnelere çıkar." cümlesi getirilebilir? Byll GYTII D) IV

24. Yüz çevirdin çünkü benden yar-ı ağyar ol begim Dimeyem ben ömrüm oldukça bana yâr ol begim Gün gibi hüsn gibi bir şah-ı cihan-dâr ol begim Var hemân şimden girü sağ ol begim var ol begim Bu dizeler aşağıdakilerin hangisine örnek olabilir? A) Murabba B) Rubai C) Kaside D) Müştezat E) Ka ✓ beyt

TO 13. 1. Arjantin'in Güney Patagonya Bölgesi'nde, 2005'ten bu yana sürdürülen kazılarda ortaya çıkarılan bu fo- silin, 77 milyon yıl önce yaşamış otobur bir dinozo- fa ait olduğu açıklandı. II. Bilim insanları, dünya üzerinde yaşamış en büyük canlı olduğu iddia edilen yeni bir dinozor türüne ait fosiller ortaya çıkardı. III. Bu cüssesiyle Boeing 737 tipi bir uçak büyüklüğün- de olan "Dreadnoughts" araştırmacıları hayretler için- de bıraktı. IV. "Dreadnoughts" adı verilen dev canlının, yaşadığı dönemde 65 ton ağırlığa ve 26 metre uzunluğa sa- hip olduğu belirtildi. V. Çünkü bu dinozor, şimdiye kadar bulunan en büyük fosil olan T-Rex'ten tam 7 kat büyük. Yukarıdaki cümleler anlamlı ve kurallı bir bütün oluş- turacak şekilde sıralandığında hangisi sonuncu olur? A) I B) II C) III D) IV E) V 14. Ne zam ağırbaş çirmiş bir saat rum. A dir bu nakışlı zarda ebegr 1. T II. III. IV. V. Bu ha A

5. Çocukluk anılarını eksiksiz anımsayan ve okurları- na neredeyse kesintisiz bir panorama şeklinde ak- taran pek çok yazarın aksine benimkiler, sisli bir kır manzarası içinde ara ara görünür hâle gelen ağaçlara benzi- yor. Yukarıdaki cümleden kesin olarak çıkarılabile- cek yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Diğer birçok yazarla karşılaştırıldığında yazarın çocukluk anıları bütünlükten yoksun ve belirsiz- dir. B) Yazarın anılarının birbirinden kopuk olma sebe- bi belleğinde çocukluğunun büyük bir yer tutma- masıdır. C) Yazarın paylaştığı çocukluk anılarının niteliği kendini kıyasladığı diğer pek çok yazara göre düşüktür. D) Yazar, çocukluk anılarını bölük pörçük olmaları nedeniyle kitaplaştırmaya değer görmemiştir. E) Yazar, çocukluğuna ait anılarını eksiksiz biçim- de yansıtan yazarları gerçekçi bulmamaktadır. T E 7. Bu kul di MPO S F Ya ki A C

or; a- 3. Sanatının ilk yıllarında bağımsız hareket edemeyen, baş- kalarının doğrularıyla hareket eden hatta tribüne oynayan bir yazardı. Bu cümlede geçen "tribüne oynamak" sözüyle anlatıl- mak istenen aşağıdakilerden hangisidir? gulamal A) Okuyucuların doğrularını sorgulamak B) Halkın beğenisini kazanmak için uğraşmak Gerçekleri okuyucuya değiştirerek aktarmak C) Daer D) Toplumun seviyesine uygun eserler vermek E) Kusursuz bir anlatıma ulaşmak için çalışmak

3. İki deniz ortasında bir kara parçasının, bilmem kaç bin yıl önce en ince yerinden kırılması ile oluşmuş "çok özel" bir coğrafyada kurulan bu kentin, ta başından beri bir çekiciliğinin olduğuna hiç şüphe yok. Bu ca- zibeye bir tür "büyü" bile denilebilir. Bunu bütün dün- ya kabul ediyor. Hem de sadece bugün değil. Tarihte insanların kendi yaşadıkları yerlerden çıkıp dünyayı biraz tanımaya başladıkları ilk zamanlardan beri genel kanı böyle. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi- ne başvurulmuştur? A) Tanık gösterme B) Örnekleme Karşılaştırma D) Soru sorma E) Somutlama

10. Tahsin Yücel imzasını taşıyan bir yapıtla karşılaştı- nız mı o yapıt hem Tahsin Yücel' in "ne söylediğini" öğrenmek için okunur hem de "nasıl söylediğinin" tadına varmak için. Bu cümleden hareketle Tahsin Yücel' le ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Edebiyatımızın en sıra dışı yazarlarından biridir. B Birçok yönden etkileyici olmayı başarmıştır. C) Edebiyata disiplin içinde yaklaşmıştır. D) Biçimle içeriğin uyumunu ve estetik açıdan bütün- selliği önemser. E) Yapıtlarında içerik, dili belirleyen bir unsurdur.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşıtlığı çağrış- tıran bir anlam vardır? A) O karanlığa ülkenin öykücüsü olarak aydınlık serper. B) Qyalayıcı bir şeyler yazmaktansa kopkoyu bir ka- ramsarlığı yeğlerim. C) Özgürlüğü arama tutkusu öykülerine bulaşır. D) Dişiliği çoktan tükenmiş pek çok kadın canlanır öykülerinde E) Türlü kapıları aralayarak okuyucusuna yaşama dayanacak yeni nefesler üfler.

N İnsanlar çok eski zamanlarda sayı saymayı öğ- rendilerse de hesap yapma ancak ticaretin baş- lamasıyla büyük önem kazandı. II. Sayma ve hesaplama işlemlerinde parmaklar di- şında kullanılan ilk yardımcı araçlar, birden ona kadar sayıları temsil eden küçük çakıl taşlarıydı. III. Mezopotamyalılar, toprağı kazarak içine çakıl taşlarının konulabileceği bir dizi oluk açtılar ve çakıl taşlarını bu olukların birinden öbürüne ak- tararak basit hesaplar yapmaya başladılar. IV. Bunu izleyen atılımlar ancak 17. yüzyılda logarit- ma cetveli, sürgülü hesap cetveli ve basit meka- nik hesap makinesi gibi aygıtların bulunmasıyla gerçekleşti. V. Daha sonra Çin'de ve Japonya'da, onlukları ve yüzlükleri simgeleyen boncuk sıralarından olu- şan abaküs kullanıldı. A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve V. D) III. ve IV. 8. 1. E) IV. ve V.

Ucl Bes Yeni fikirler içinde! Anlıyor musunuz? Bunu pek iyi anlamanızı arzu ediyoruz. O yeni fikirlerin en aşağı dereceleri bile bazı müşkülpesentleri bihakkın düşündürmektedir. Hâlbuki yeni fikirlerin yüksek dereceleri o kadar müthiştir ki o derecelere varanlara "Müslüman" demek yalnız "Müslümanım" diye ikrarlarından dolayı mümkün olabilip tasdikleri araştırılacak olursa hiç de mümkün olamayacağı görülür. ✓ I. Anlatımda sürükleyicilik ve okuru olay akışı içinde yaşatma kaygısı belirgindir. Tartışma ve bir görüşü temellendirme durumu söz konusudur. III Anlatılanlar, gözleme dayalı kanıtlarla desteklenmiştir. Tanzimat Dönemi romanından alınan bu parça ile ilgili numaralanmış yargılardan hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III K D) II ve III E) III ve III 10

D) Abartma sanatından E) Doğa varlıklarının devinim hâlinde verilmesinden 4. O gece karsız yağmursuz bir yürüyüşten sonra eve dönüp odasın- daki ışığı yakınca yine resmine baktı. Ertesi gün sıkıcı bir sabahla başlayacaktı. Kim bilir, iç sıkıntısı olmasa belki insanlar işe gitme- yi unuturlardı. "İş avutur." derdi babası. O, böyle bir avuntu iste- miyordu. Bir örnek yazılar yazmak, bir örnek dersler vermek bir örnek çekiç sallamaktı onların iş dedikleri. Kornasını ötekilerden başka öttüren bir şoför, çekicini başka ahenkle sallayan bir demir- ci bile ikinci günde kendi kendini tekrarlıyordu. Yaşamanın amacı alışkanlıktı, rahatlıktı. Çoğunluk çabadan, yenilikten korkuyordu. Ne kolaydı onlara uymak. Gündüzleri bir okulda ders verir, geceleri eğlenirdi istese. Çabasız. Ama biliyordu, yetinemeyecekti. Başka şeyler gerekti. Güçlüğü, umutsuzca zorlamak bile güzeldi. Bu parçada sözü edilen kahraman ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Karamsar B) Yenilikçi C) Sorgulayan D) Tekdüze yaşamak istemeyen E) Hirst Diğer sayfaya geçiniz. C Cake 19 20 D 40 20

GARI gulanı, düşünce biçimleri çok daha değişik. Bazen de apayri ra- Bazı insanların görünüşleri bizim gibi ama ruhlan, hälleri, duy hatsızlıklara sahipler. Onlar bizlerden farklı olarak sanat yapıyor. lar, sanat eseri üretiyorlar. Bu nadir insan türünün sayısı çok az, Bu sözler aşağıdakilerden hangisiyle sürdürülürse parça iki pa ragrafa ayrılmış olur? A) Onların en ünlülerinden, en büyüklerinden ve en tuhaflann- dan biri olan Beethoven, hayatıyla ilgili çekilmiş son filmde şöyle diyordu. "Ilham meleği bazılarının kulağına fısıldar. Be- nimkine bağırdı. Onun için sağır oldum." Ilham meleği onun kulaklarına bağırmıştı gerçekten. Nereden mi biliyorum, eş- siz müzik eserlerinden... B) Gerçeküstü eserlerinde alışılagelmiş ve tuhaf imgeler kul- lanmasıyla ün kazanmış sürrealist ressam Dali, hayatı bo- yunca birçok hastalıkla mücadele etti. Ellerini kullanarak sa- nat yapan birinin başına gelebilecek en kötü hastalık olan parkinsona yakalanan Dali'nin, aynı zamanda hiperaktivite bozukluğu ve buna bağlı dikkat eksikliği vardı. Tek eksikliği dikkatti, sanatı ise on üzerinden ondu. C) Günümüzde eserleriyle dünyanın en tanınmış ve pahalı re- simleri arasında yer alan ünlü ressam Van Gogh, klinik dep- resyon hastasiydi. Eserlerinde ağırlıkta olan sarı renk, tibbi bir bozukluk olan, bu renge olan düşkünlüğünü simgeliyor- du. Mental hastalığı sebebiyle kulağını sevdiği kıza hediye eden Van Gogh'un yaşamının son yılları, epilepsi hastalığıy la harap olmuştu ama tabloları harikaydı. D) Newton; hayatı boyunca kekemelik, epilepsi hastalığı ve as- perger sendromuyla mücadele etti. Aşırı derecede içine ka panık, aynı şeyleri tekrarlamaya odaklı ve motor becerile- rinde yetersiz olması gibi birçok engele sahipti. Beyninin tüm lobları ayrı ayrı çalışıyordu ve buna bağlı olarak, birden çok alanda uzmanlaşmıştı. Sonuçta fizikte en önemli isim olmuş tu. E) Balzac, Fransız edebiyatının en sevilen romanlarını yazan ki- şidir. Kendisine rahatsızlık verecek kadar iri bir vücuda sa- hipti, hastalık deresinde oburdu. Onun bir tuhaf özelliği de kahve içme alışkanlığıdır. Anlatılanlara göre Balzac tehlikeli denecek kadar çok miktarda kahve tüketiyordu. Zaman za- man 48 saat içinde sadece 3 saat istirahat etmesinden miy- di, eserleri muhteşemdi. TEST-75 6. () 16. yüzy aga kall rikalilar ye berberler kesikleri ma için ca rak Karad man iklim kabuk iç rinding, (1) Cadi ayların çekleri Fir lir ve c Doğal temiz lanilre tirilan cak E Aşağ için A) B) C) D E

Dağlara tırmanma isteğinin nedeni sorulduğunda tüm dağcıla- rin ortak bir yanıtı vardır. Everest'e tırmanırken ölen İngiliz dağ- Ci George Mallory'nin ünlü sözleri: "Çünkü dağ orada..." Bu or- tak yanıt çoğunlukla her dağcıya karmaşık gelen bu sorudan kaç- manın bir yoludur. Gerçek doğru ise her dağcının kendine özgü sebeplerinin olmasıdır. Kimi, hayattaki ağır sorunlarından, daha ağır ve insanı daha zorlayan bu sporu yaparak kurtulmak ister. Bazıları içinse saf doğa sevgisi ağır basar. Ama kesin olan tek şey, insan bir kez tırmanma tutkusuna kapılınca bundan geriye dö- nüşünün mümkün olmayacağıdır. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A Oznel düşüncelere yer verme BBirinci kişili anlatıma yer verme Karşılaştırmadan yararlanma J C D Mecazlı söyleyişe yer verme E Düşünceleri alıntıyla pekiştirme

tapciği 37.-38. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Fransa'da edindiği bakış açısıyla Türk toplumuna ve bu toprağın değerlerine yönelen Yahya Kemal, Kendi Gök Kub- bemiz adlı kitabıyla Türk şiirinde yol açıcı bir yer edinmiş. önemli bir rehber olmuştur. Kitapta dil mükemmeliyetine ve musikiye dayanan, Türk milletinin yaptığı fetihler ve ortaya koyduğu güzellikler, rintlik, ölüm, sonsuzluk, aşk konularını ele alır. Eski Şiirin Rüzgányla kitabında ise zeminini doğru- dan doğruya tarihi olay ve kişilerin oluşturduğu şiirler vardır. Bir şiirin, en güzel beytinin seçilemeyecek kadar mükemmel olması gerektiğini söyleyen şair, bunu başarmıştır. Aynica ki- taptaki otuz dokuz gazelden otuz altısının beş beyitte ta- mamlandığı görülmektedir. Bu sayı klasik gazelin alt sının- dır. Yahya Kemal'in bu tercihi de ses ve anlam bütünlüğü yanında yalın ifadeyi ve yoğunluğu aradığını gösterir. 37. Bu parçadan hareketle Kendi Gók Kubbemiz ile ilgili aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? A) Farklı konulara yer verildiği B) Ulusal değerlerden söz edildiği oluşturulduğu C), Ahenkli bir söyleyişle D) Şiirlerin uzun zamanda oluşturulduğu E) Başka şairlerce örnek alındığı 38. Bu parçadan hareketle Eski Şiirin Rüzgârıyla adlı eserl ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Yeni bir söyleyişle oluşturulduğu BH Seçkin bir kitleye hitap ettiği C) Belli bir tarihi dönemi işlediği D) Ağır bir dille kaleme alındığı E) Her dizesinin ustaca yazıldığı TYT DENEME-1 39 Prf Yayınları

2012-LYS Benim gibi yazma heveslisi bir arkadaşımla Ataç'ı ziyarete gitmiştik. Yazma tutkumuzu anlatacak, bize yol gösterme- sini isteyecektik. İsteğimizi heyecanlı, titrek bir sesle anlat- tim. Yüzümüze baktı, kalın camlı gözlüklerini çıkarıp yeni- den taktı. Sonra şöyle dedi: "Çok ama çok okuyacaksınız. İlkin söz dağarcığınızı zenginleştireceksiniz." Sonra masa- sının üzerinde duran Türkçe Sözlük'ün ilk baskısını aldı, "Sözlük okumakla işe başlayacaksınız. Evet, sözlük oku- yacaksınız. Bundan sıkılır, tat alamazsanız bilin ki yazı mazı yazamazsınız." Ataç'ın verdiği öğüt şaşırtmıştı beni. Söz- lük okunur muydu hiç? Bakılmak içindi sözlükler. Ataç'ın dediğine uydum yine de. Her gün bir ya da birkaç madde okuyordum. Okuduğum maddeler, Türkçenin toprağında dolaştırıyordu beni. Çok sonra Nathaniel Hawthorne'un şu sözüyle karşılaştım: "Sözlükte bir başlarına o kadar masum ve güçsüz olan sözcükler, onları nasıl harmanlayacağını bilen birinin elinde o kadar iyi ya da kötü olabilir." Ataç'ın öğüdü ne denli doğruysa Hawthorne'un uyarısı da öyleydi. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? AY Sezdirme B) Koşul C) Öyküleme D) Betimleme E) Karşılaştırma Cevap: A