Anlatım Biçimleri Soruları

2020-TYT/Türkçe 26. Türk edebiyatında ve sosyolojisinde Batılılaşma olgusuna ilişkin, karmaşık süreçlere işaret eden geniş bir literatür mevcut olmakla birlikte, bu çalışmada Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü filmi incelenirken Kemal Tahir'in görüşlerinden hareket edilmiştir. Bunun da başlıca nedeni, Kemal Tahir'in Batılılaşma ve sorunlarını, Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminden itibaren ele alıp sorgulamasıyla özgün bir yaklaşım ortaya koymuş olmasıdır. Ancak filmin yönetmen/senaristiyle Kemal Tahir'in devlet ve toplum konusundaki görüşleri arasında belirgin ayrımlar bulunmaktadır. Diğer yandan bugünün sorunlarının kaynağının Osmanlı'nın kuruluş dönemine kadar götürülmesi ve tarihe yaklaşım biçimleri bakımından ise pek çok benzerlik de göze çarpar. Bu parçada söz edilen filmle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Kemal Tahir, filmdeki içeriği Osmanlı'da Batılılaşma olgusu temelinde ele almıştır. B) Yönetmen/senarist, filmi Kemal Tahir'in görüşlerine dayanarak oluşturmuştur. C) Film, Kemal Tahir ve yönetmen/senaristin ortak bir çalışması olarak ele alınabilir. D) Kemal Tahir'in göruslenin incelemede önemli bir dayanak nokta sunmaktadır. E) Filmde oldy, smanlı Devletinin kurulus yıllarında geçmektedir

3 10. Ana dili öğretimini Türkçenin söz değerlerine dayandırmak gerekir. (1) Yıldız yerine "star", gösteri yerine "şov" gibi ya- bancı sözcükleri kullanır; şürekli olarak anlamını bilmediği- miz Arapça sözcükleri yinelersek çocukların söz dağarcığı karmaşık bir hâl alır.)(II ) Çocuklarımız arasından sanatçıla- rin, bilim insanlarinin çıkmasını daha başlangıçta engelle- miş oluruz/ (III) Çünkü bilgin ya da sanatçı, bulgu ve yar- gılarını, gözlem ve deneyimlerini, ana dilinin kavramları üzerine kurar. (IV) Kavramlar açısından duruluk kazan- mamış bir zihin, açık seçik düşünemeyeceğinden, bir bu- luş ya da yapıt ortaya koyamaz. (V) Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisine "Bun- lardan da öte, sözcükler açık ve aydınlık bir anlam kaza- namaz." cümlesi getirilmelidir? B) II C) III D) IV E) V EGITMENINU 11. cümlenin sonu 111.cumlenin basino mi getirmem gerektiğini nerden anlayacaĝim? 1 A) I mu T

Bence edebiyat, tek başına bir kurum veya bir organ de- ğildir. Dil ve kültür gibi edebiyat da yaşamak ve gelişmek zorundadır. Edebiyat, değişen dil ve kültürle birlikte nefes alabilen bir zihinsel eylem, olgu, bir sanattır. Edebiyat, özel- likle şiir, nasıl şimdiye dek dünyadaki en dışa kapali tek tip ve en baskıcı rejimlerde bile daima kendine nefes alacak hava kanalları yarattıysa aynı nedenle kendini dünyadan da soyutlayamaz. Yani dünyada postmodernizmin dönemi bi- teli yirmi yıl olmuşken Türk edebiyatı istese bile hâlâ orada kalamazdı. Postmodernizm; siyasi, sosyal ve ekonomik bir dönemin adıdır ve çoktan bitmiştir. Dünyada son on yılda beğensek de beğenmesek de pek çok değer ve dinamik de- ğişti. Türkiye, Anadolu gibi dünyanın tam ortasında bir yurtta yaşarken olup bitenlerden soyutlanabilir mi? 39. Bu parçada yazarın karşı çıktığı düşünce aşağıdakiler- den hangisidir? A) Edebiyatın ve şiirin günümüzde önemini kaybettiği KB) Türk şiirinin ulusal özellikler taşımasy gerektiği e Eglebiyatın dünyadaki sanat akımlarından bağımsız ola- mayacağı Ortürk edebiyatının postmodernist anlayışı devam ettir- mesi gerektiği E) Edebiyatın son yıllarda dünyada yaşanan hızlı değişim- den etkilendiği

5. Sanat dünyasında bazen bir ân gelir, bir dâhi ortaya çıkıp uzun yıllar kendisinden söz ettirir. Tarihin yıldızının parladı- ğı bir ân, gelecekteki on yılların ve yüzyılların da belirleyici- si olur. Nasıl ki atmosferdeki bütün elektrik akımı bir parato- nerin ucunda bulunuyorsa en küçük bir zaman dilimine bi- le inanılmaz sayıda çok tarihsel olay sığdırılmıştır. Başka za- manlarda kendi hâlinde, peş peşe ve yan yana gelişen olay- lar, her şeyi belirleyen ve her şeye karar veren o bir tek ân- lik zaman dilimi içine sıkışıverir. Tek bir evet, tek bir hayır, bir anlık erken davranma ya da bir anlık geç harekete geç- me, bu âni, yüzlerce kuşak da geçse asla geri getiremez ve bu, yitirilen ân, bireyin ve ulusların yaşamını ve hatta bütün bir insanlığın yazgısını belirler. Bu parçadaki altı çizili sözcükle aşağıdakilerden hangi- sine gönderme yapılmaktadır? A) Dâhice yazılmış esere B) İnsanlığın yazgısına Sy Ulusların yaşamına D) Ânı yakalamaya E) Tarihî olayları kapsamaya

18. Insan beyninin yapısının daha iyi anlaşılması için sinir bilimciler klasik matematikten yararlanmaktaydi. Ancak yapılan son çalışmalar ile beynin çok boyutlu geometrik yapılara sahip olduğunu ve 11 boyuta kadar yapılar üretebildiğini keşfettiler. Bizler dünyayı 3 boyutlu algılamaya alışık olduğumuzdan bu çalışma bize biraz garip gelebilir fakat elde edilen yeni sonuçlar, beynin karmaşık yapısının anlaşılmasında belki de çok büyük bir adım olacak. Mavi Beyin Projesi'nde, süper bilgisayarlar ile insan beyninin yapılandırılması hedeflenmişti. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerin hangisi getirilmelidir? A) İnsan beyninde, birbirleriyle birden fazla bağlantı oluşturabilen 86 milyar nöron bulunduğu tahmin ediliyor B) Neokorteks, bilindiği üzere beynimizin ve üst düzey bilişsel becerilerini yöneten kısımdır C) Üretilen son beyin modeli de bu çalışma kapsamında meydana getirilmişti D) Cebirsel topoloji, ormanda aynı anda hem tek bir ağacı hem de ağaçlar arasındaki boşluklar inceleyebilme imkânını sağlayan bir araca benzetilmişti E) Düşünce ve bilinç yapımızın oluşması bu ağlar sayesinde mümkün olmaktadır niñer sayfaya geçiniz.

5 (1) İnsanların toplu hâlde yaşamalarının meydana getir- diği ögelerin başında dil vardır. (11) Gelenek ve görenek gibi dil de birlikte yaşamanın bir sonucu olarak doğmuş- tur. (III) Dil, bu birlikte yaşamanın gerektirdiği en yararlı ve zorunlu araçtır; öğretim ve öğrenimin anahtarı, bilgi aktarmanın ve birikim oluşturmanın tek sağlayıcısıdır. (IV) İnsan, dünyayı ve hayatı dili sayesinde tanır. (V) Dün- yayı tarımakla yetinmez kendini bütün dünyaya da tanıtır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi söylenemez? A) 1. cümlede, dilin ortaya çıkma sebebi açıklanmıştır. B) II. cümlede, dilin ortaya çıkışıyla benzerlik gösteren un- surlara değinilmiştir. C) III. cümlede, dilin tanımı yapılmıştır. D) IV. cümlede, dilin işlevinden bahsedilmiştir. E V. cümlede, dilin her insan için önemli olduğu açıklan- mıştır.

TYT/Türkçe 29 28. Motor gelişim, fiziksel büyüme ve gelişme ile birlikte beyin omurilik gelişimi sonucu organizmanın isteme bağlı olarak hareketlilik kazanmasıdır. Kaba motor gelişimi; vücut duruşu ve hareketi, baş kontrolü, oturma, emekleme, ayakta durma, yürüme, koşma, yuvarlanma, ziplama, denge gibi fonksiyonları kapsar. İnce motor gelişimi ise el ve ayakların kullanılması ile ilgili tutma, kavrama, yazma, çizme, kesme gibi becerileri içermektedir. Çocukların gelişim alanlarına etki eden kalıtsal ve çevresel faktörler bilinmektedir. Bununla birlikte özellikle kaba ve ince motor gelişiminde çocuğun hareketleri etkili olmaktadır. Çocuklar zamanlarının büyük bir kısmını motor hareketleri yapmak için harcamaktadır. Bu hareketler karmaşık motor becerilerin kazanılmasında büyük rol oynamaktadır. Aşağıdakilerden hangisi, bu parçadaki altı çizili sözlerden herhangi biriyle ilişkilendirilemez? Örneklemelere yer verme BT Nitelik bildiren sözcüklerden yararlanma C) Sessel yinelemelere yer verme DS Tanımlamaya başvurma Sayıp dökmelere yer verme

5. Çıtır Çıtır Felsefe dizisi baştan beri Fransa'da Brigitte Labbé ve danışmanlarının belirlediği sırayla ama kitaplar arasında konusal devamlılık gözetilmeden yayımlanıyor. Bugüne kadar 41 kitap ya- yımlandı Fransa'da. Kitap dizisi yirmi dile çevrilmiş durumda ve bu ülkelerin on dokuzunda da Fransa'daki dizi sırası aynen izleni- yor. Ama biz böyle yapmadık. Biz, ülkemizin siyasi ve kültürel ko- şullarını gözetmek zorunluluğu hissettik. Bunun önemine inandık. Her ülkenin kendi özellikleri, toplumsal yapıları farklıdır. Bir Avru- pa ülkesiyle bu anlamda denk düşmek de hayal olurdu. Yine zo- ru seçtik: Yayımlanan ne kadar kitap varsa okuyup farklı bir sıra- lamada karar kıldık. Bu parçada sözü edilen kitap dizisiyle ilgili kesin olarak çıka- rılabilecek yargı aşağıdakilerden hangisidir? At Dizi, Brigitte Labbé tarafından yazılmıştır. B) Yayımlandığı ülkelerde yoğun ilgi görmüştür. c) Yirmiden fazla dilde yayımlanmış bir kitap dizisidir. Dizinin yayımında içerik uyumuna önem verilmiştir. E Bazı ülkelerde dizinin birkaç kitabı yayımlanmamıştır.

- BOŞLUK VE DİYALOG TAMAMLAMA TA 2. a (0) Kelimelerin, eklerin hakkını vererek onları gereği gibi okumak, söylemek, vurgulamak ile ilgili olarak söylenecek, yazılacak birçok husus var. (II) Bir metni anlaşılır bir biçimde okuma, bugüne kadar üzerinde pek durulmamış bir konudur. (III) Özellikle Türkçe öğrenmek isteyen yabancıların bir metni okurken kelimeleri, cümleleri Türkçenin özelliklerine, kurallarına göre telaffuz ederken nelere dikkat etmeleri gerektiği konusu işlenmemiştir. (IV) Bu konu yalnızca Türkçe öğrenmek isteyen yabancıları değil, okul çağındaki Türk çocuklarını da ilgilendirir. (W) Okul programlarında bir metnin hangi teknik özelliklere göre okunacağıyla ilgili bir bilgi bulunmaz. * ir 10 t le n 20 da 7 Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? in that C) III B) 11 D) IV Xev A) 21 1 rum. 7 LİMİT YAYINLARI ini den 3 . . (1) Adini öykü ile duyuran Süheyla Acar, ilk romanı Yağmur'un Yedi Yüzü ile romancilik yeteneğini kanıtlar. (II) Romanın olay örgüsü, eşinden ve oğlundan ayrı luni Burgazada'da tek başına yaşarken gizemli bir Inucuna toplanmış,

6. Her yerde her türlü ortamda, günün her saati çalışabilirim. Pastanede, kahvehanede, evde, ders arası sinifta, trende, uçakta, dolmuşta, yer altı treninde veya uzun yol otobü- sünde yazabilirim. İstanbul Gezi Pastanesi ana çalışma mekânım. Yazımı; yolda, sokakta, yürürken, dolaşırken, birileriyle konuşurken, onları can kulağıyla dinlerken aşa- malar hâlinde kurarım. Ele alacağım konuyla ilgili kafamda biriktirdiklerimle ilgili hiçbir ayrıntıyı unutmam. Zira hafızam normal bir insanın on katı kadar güçlüdür. Böyle olunca surtimda bir kuduz köpek olsa ve beni parçalamaya çalış- sa bile yazmaya ve yaratmaya devam edebilirim. Yeter ki yazdıklarımın güzel bir dünyanın kurulması için gerekli ol- duğuna inanayım. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yok- tur? A) Sayıp dökmeler >BV Örnekler C) Abartmalı anlatım D) Nesnel kanrtlar E) Neden-sonuç ve koşul-sonuç yargılan ?

KOI A. 1. İlk zamanlar sadece bebekler ve kış uykusundaki hayvanlarla ilişkilendirilen kahverengi yağ hücresinin yetişkinlerde de bulunduğu tespit edildi. 3 II. Beyaz yağ hücrelerinde ise tam tersi şekilde fazla kalo- rilerin depolanması gerçekleşir. III. Bilim insanları bir fincan kahve içildiğinde, kahverengi yağ hücrelerinin uyarıldığını ve bu etkinin obezite ve diyabetle mücadele etmede anahtar rol oynayabilece- ğini belirtiyor. q . IV. Çünkü bu yağın başlıca görevi kalori yakarak vücut ISISI üretmesidir. A K V. Kahverengi adipoz dokusu olarak bilinen kahverengi yağ hücrelerinin yetişkinlerde var olduğunun belirlen- mesi çok önemli bir gelişmedir. Yukarıda numaralanmış cümlelerden anlamlı bir bütün oluşturulursa baştan ikinci cümle aşağıdakilerden hangisi olur? A) 1 B) II C) III D) IV E) V

Ilminde yararlanılmam B) Koklama C) Tartışmacı E) Kanıtlayıcı D) Epik x çalışkan romancılar ge- ilgi görmeye başlamas belgesiz, bütünüyle in mayacak. Her yapıtın yaran okurlar dönemi O yüzden yazarlikla D) İşitme iyi yolu, dile isle Her şeyi göze alanlar, aysız bir gece vakti yalnız kabi kacağı, tası tarağı, yatağı yorganı değil; elle- rindeki nasiri, soludukları dağ kokusunu, içlerinde- ki sesleri, büyüklerinin anlattığı göç hikayelerini, yaşayıp biriktirdikleri ne varsa güçleri yettiğince yüklediler kamyona. Ama kamyona yüklediklerin- den çoktu geride bıraktıkları. İnsan ne kadarını sırtlayıp nereye kadar sürükleyebilirdi ki çocukluk vatanını? Bu parçanın anlatımıyla ilgiti olarak aşağıdakilerden hangisí söylenemez? A) Kişileştirmeye başvurulmuştur. X By Sayıp dökmelere yer verilmiştir. X C) Karşılaştırmaya başvurulmuştur. X D) Farklı duyulara seslenen ayrıntılardan yararla- nilmıştır. E) Öyküleyici anlatım yeğlenmiştir. engin bir hayal gücüne işe adayabilmelidir. Yukarıdaki parça lerden hangisi ya A) Amaç-sonuç c B) Bir düşünceye C) Öneri cümles o Örnekleme y E) Deyimlere y çin de söz dağa ünceleri aktarırken llanmak şartıyla tercih etmek g mleler, aynı son 19. H Şair, şiirin p adamdır. (11) Y: la kulağa ve yapabilmek ic olması icap serenadi ne sıralanmasi ir üniversitening bir öğrenci

LİMİT YAYINLARI 4. Kulaktan dolma ile kitaptan bilme arasındaki fark "hakikat"tir 20 sana omak- Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cümlede anlatılmak istenene en yakındır? anla- özen- A) Gerçek bilgiye günlük edinimlerle değil, kitaplar sayesinde ulaşılır. B) Bilginin doğruluğunda sadece kitaplara değil, farklı kişilerin fikirlerine de bakılmalıdır. C) Teorik bilgiler günlük işlerde her zaman işe ya- ramayabilir. D) Sosyal yaşantılar kitaplardan edinilemeyecek birçok bilgi ve beceriyi bireye kazandırır. E) Gerçekler, kitapların satırlarında değil, hayatın çinde olduğunda değer kazanır. çalış- mak 161

24. Hızır ile İlyas, ikisi bir anadan doğma ve babadan olma kardeştirler. Bu iki kardeş (bir gün) babalarına şöyle derler: Duyduğumuza göre, ab-ı hayat suyu varmış. Bu sudan içenler hiç ölmezlermiş. Acaba bu su nere- dedir? Babalan, bu soru üzerine onlara şöyle cevap verir: - Evlatlarım! Önce birer tane balik tutacaksınız. Bu baliktan tavaya koyup tek tarafın kızartacaksınız. Sonra tavayla birlikte bu suyu aramaya çıkacaksı- niz. Suyu bulduğunuz zaman tavada kızarttiğiniz baliklar canlanacak ve suya atlayacaktır. işte bu, ab-ı hayat suyudur. İki kardeş, babalarının söyledik- lerini yerine getirirler ve tavada tek tarafını kızarttik- ları balıklarla uzun süre dolaşırlar. En son geldikleri kutsal vadide bir su vardır. Suyun üzerinde ağaçtan yapılmış bir oluk ve büyükçe bir tekne görürler. Tam o sirada, tavadaki balıklar canlanır ve suya atlar. Bunu gören kardeşler, babalarının bahsettiği suyun bu olduğunu anlar ve hemen eğilip bu sudan içer- ler. Daha sonra ellerindeki boş tavayla babalarının yanına gelirler ve olanları anlatırlar. Bu duruma sevinen baba şöyle der: - Söyledikleriniz doğrudur çocuklar! Siz, ab-ı hayat suyunu bulmuşsunuz. Allah, size çok uzun bir ömür verecek. Ab-ı hayat suyundan içerek ölmezliğe kavuşan iki kardeş, Hızır ve İlyas; biri karada, biri denizde olmak üzere birbirlerinden ayrı kalırlar ve yedi gün süreyle görüşemezler. Bu iki kardeşin buluştukları gün 6 Mayıs gününe rastlamaktadır. Hidırellez, bu yüzden hem denizcilerin hem de karada yaşayanların bayramıdır. Hıdırellez, her yıl onların buluşmaları anısına kutlanmaktadır. Bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Ulusal bilinç oluşturma amacına uygun bir metindir. B) Efsane türünden alınmıştır. / C) Gerçek ve hayalf unsurlar bir arada verilmiştir. D) Olay, yer, kişi unsurları kullanılmıştır." €) Zamanla ilgili unsurlar gerçeküstüdür.

28 Sevmek bir sanat mıdır? Eğer bir sanat ise bu sanatı öğrenmek bilgi ve çaba gerektirir mi? Sevgi; tamamen rastlantıya bağlı, talihli kişilerin başına gelen bir durum mu yoksa bir duygu mudur? Bu sorularla başlayan kitap- ta Erich Fromm, insanların daha çok ikinci seçeneğe inanmaya meyilli olduğunu ancak kendisinin kitap boyun- ca, birinci seçenek üzerinden ilerleyeceğini belirtmiştir. "Sevgi", şüphesiz insanları en yakından ilgilendiren olgu- dur sürekli onun açlığı çekilir. Sinemalarda mutlu ya da mutsuz aşk hikâyeleri izlenir, aşk şarkıları dinlenir. Buna rağmen pek az insan sevgiye ilişkin bir şeyler öğrenmenin gerekli olduğunu düşünür. Bu parçadan hareketle "Erich Fromm" ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Önemli bir bilim insanı olmasının yanında orijinal eser- ler veren bir sanatçıdır. B) Sevgi konusunda birçok eser vermiş ve insanlara nasıl sevmeleri gerektiğini öğretmiştir. C) Ona göre sevgi bir duygudur ve insan kendi içinde onu oluşturarak yaşamaya çalışmaktadır. D) Sevginin bütün sorunların üstesinden gelmekte yar- dımcı olabilecek bir güç olduğuna inanmaktadır. Sevginin tamamen rastlantısal ve talihli kişilerin başı- na gelen bir durum olduğu fikrinin insanlarda önce çıktığını söylemektedir.

arata na and open bo yaratan pengene buyon bir gal yang e sina dahil etmek istem wa and color elinin terstyle iter Bu parçada soa edilen sanatçının vurgulanan zili adakilerden hangisidir? A) Nese B) Ouganik bi Yalink Dura E) Agile un domniendi Ger az kahramanlarim billart, siradan evleri Hari de siradandır. Ka i var ki? Bu yüzden illerin isimlerini kul dakilerden hangi- hususlar var mı? ugu topluma karsi thik yapıyor musu- radan isimler ve- Jazmanın yanlış kade. niz bir karakter ce son bir kez 28. Şair şiirlerinde: Anadolu insanının garipligini, mertligini, co- mertliğini işlemiştir. Her misrada derin acilar, gizli hıçkırıklar saklıdır. Gözü yaşlı analar hep zulme, haksızlığa ağlamışlar- dir. Bu, bazen kuldan gelen haksızlık olmuştur bazen de rin bir cilvesi olarak nitelendirilebilecek unsurlar. Şairin kalemi o kadar güçlüdür ki ne bir haksızlık yapar gerçeklere ne de bütünüyle değiştirir onlan. Onun şiirleri, zamanın ve mekanın üstünde bizi düşünmeye, sizlanmaya ve coşmaya götürür. Insan sevgisine dayanan hümanizması ile yürek tellerimize dokunmayı bilmiştir o Bu parçada sözü edilen şairin slirleriyle ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisine değinilmemistir? A) Içerik bakımından Anadolu halkının çeşitli özelliklerini yansıttığına B) Toplumsal olayları tüm gerçekliğiyle gözler önüne serdiğl- renizden izler olmalarni mi ansıtmasını ne C) Yaşayan Türkçeyle halkın öz dilini olanca derinliğiyle sun- duğuna D) Insanların, haksızlık karşısında duyduğu hüznü dile getir- diğine E) Okurlar üzerinde yoğun bir etkilenme dürtüsü oluşturdu- ğuna 10 Diğer sayfaya geçiniz.