Anlatım Biçimleri Soruları

23. Kars'ın doğası ve iklimi, acımasız ve sert. Ancak iki yanında söğüt ağaçlarının sıralandığı caddelerin asfalti hiç açık vermeden karla kaplandığında ortaya tartış- masız büyüleyici ve gizemli bir Anadolu kenti çıkıyor. Görülecek yerlerin hemen hepsi kent merkezine yakın. Kentin ızgara planlı olması ve caddelerin genişliği, gezmeyi kolay ve keyifli bir hâle getiriyor. Çarpıcı Rus binalarının olduğu ve kentin kalbinin attığı caddelerde, özellikle Erzurum-Ermenistan kara yolunun devamı olan Faik Bey Caddesi ile Kars'ın hareketli caddelerinden Halil Paşa Caddesi'nde yürümelisiniz. A Tanımlama Öyküleme Betimleme AC Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine özellikle başvurulmuştur? Deneme 4 D) Karşılaştırma E Tartışmax Bu soru sekli dinde you lisch

6. (1) Öğretmenlerimizin her hareketi bizim için o dönemlerde değerlidir. (II) Öğrencilik yıllarımızın bizde bıraktığı en gü- zel izlenimler öğretmenlerimizle yaşadıkla- rımızdır. sbs (III) Bize söyledikleri ve bizimle yaptıkları da mailso unutulmaz şeylerdi. ne sünüğübrög BY (IV) Bunları hafızamıza kazıdık ve bugünlere -ubu8( gelirken en güzel motivasyon kaynağımız er oldu. ulo sineen Bhrnutup en SIRLA be Va (V) Pikniğe gitmek, sınıfça şarkılar söylemek sboels o hiç unutamadıklarımız arasındadır. ivi orieb Yukarıdaki numaralı cümlelerle kurallı ve an- lamlı bir bütün oluşturulursa hangisi baştan ikinci cümle olur? A) II BIN Diğer sayfaya geçiniz. C) IV D) V

20. Türk, ilim, fikir, edebiyat ve siyaset hayatında de- rin izler bırakan Ziya Gökalp, yakın tarihimizin en önemli simalarındandır. Büyük Atatürk, "Etimin ve kemiğimin babası Ali Rıza Efendi ise fikrimin babası da Ziya Gökalp'tir." demektedir. Gökalp fikirleriyle Atatürk ilke ve inkılaplarına, Cumhuriyet Dönemi'ne damgasını vuran insandır. Toplumsal ve ferdî pek çok alanda fikirleri ve önerileri vardır. ? B Yukarıdaki parçada düşünceyi geliştirme yolla- rından hangisi kullanılmıştır? A) Örnekleme B) Betimleme C) Açıklama X Tanık gösterme E) Karşılaştırma

izin güvenliği için enliğimiz için çok iş olan yollarda öncelik yayanın erlerde güvenlik Yavaşlama du- siz yaya geçit- a işaretlerin- E) V dece ço- 11 Prf Yayınları Sözc Bozuklukları 28. Tiyatro da gerek tematik gerekse pratikte küreselleşme- nin getirdiklerinden payını almıştır. Almalıdır çünkü kü- reselleşme ile algılar ve kodlar değişmiştir. Seyirci, ço- ğunlukla çabuk tüketen, algılamak ve anlamak kaygıla- rını fazla gütmeyen, pratik sanattan hoşlanan bir kitle hâ- line gelmiştir. Tiyatro sanatçıları, "seyirci" kavramının ye- rine, izlemeleri ve değerlendirmeleri dileğiyle, "izleyici" kavramını kullanmayı tercih etmektedir. İzletmek sanat- çının işi olduğu için de bu noktada farklı arayışlara, sah- neleme ve oyunculuk tekniklerini ortaya sürme ihtiyacı doğmuştur. Elbette bu farklı ve yeni arayışlar sadece se- yircinin ihtiyaçlarını karşılamak adına değil, hitap ettiği kitleyle aynı hayatın içinden gelen, aynı derecede etki- lenen oyuncunun da ihtiyaçlarının değişmesi ile de or- taya çıkmıştır. Bu parçadan tiyatro sanatıyla ilgili, 1. Dünya genelindeki değişimlerden etkilendiğine Türkçe II. Tiyatro sanatçısının kendini yenileme ihtiyacı hisset- mesi gerektiğine III. Toplumsal sorunların konu alınarak sahnelenmedi- ğine IV. Tiyatro seyircisinin beklentilerinin değiştiğine yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) I ve II B) II ve III D) Yalnız III E) I/II ve III GYON C) II ye IV 10danna. BB 1- 2-E 3-A 4-E 5-D 6-B 7-B 8-B 9-A 1: 10-D 20

edir de- 4. kaygi yı yaşayanlar, karar vermekten ve harekete geçmekten kaçınır lar. Fakat işin geleceği son nokta yine o karanı kişinin kendisi- nin vermesi olacaktır. Bu parçanın anlatımında aşağıdaki yollardan hangisine baş vurulmamıştır A) Neden-sonuç lişkisi kurulmuştur. B) Öznellik içeren yargılar kullanılmıştır. C) Okuyanı yönlendiren bir hava taşımaktadır. D) Karşılaştırmaya yer verilmiştir. (E) Bir ön yargı dile getirilmiştir. Gölcük'te bizi bekleyen rehberimiz bize katıldıktan sora Aladağ- lara doğru tırmanışa başladık. Yaylaya ulaştıktan sonra araçlar- dan eşyalarımızı alarak indik. Etraf dağ çiçekleri ile doluydu ve şehir gürültüsünden uzak aradığımız huzura sahipti. Rehberimiz ormanı yeşilliğinden görünmeyen dağların hâlen 1 m kadar karla kaplı olduğunu söylerken bizler olayı pek kavrayamadık. Çünkü bulunduğumuz yayla yüksekliğinde bile hava oldukça iyi idi. Bir müddet kâh eriyen karların oluşturduğu suların üzerinden atla- yarak kâh çiçek toplayarak yürüdük. Buralarda bile yer yer kar kalıntıları bulunuyordu. Zaman zaman kar sularının geçit verme- yecek büyüklüğe ulaştığını gördüğümüz zaman şaşkınlığımızı gizleyemeden, üzerlerinden atlayacak kadar daraldıkları yerle- ri aramaya koyulduk. Neyse büyük bir sorun yaşamadan birbi- rimize yardımcı olup önümüze çıkan ilk zorluğu da hep birlikte aştık. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi yanlıştır? A) Hem öyküleme hem betimlemeden yararlanılmıştır. B) Yinelemelere yer verilmiştir. C) Günün belli bir zamanı anlatılmıştır. D) Abartmaya başvurulmuştur. E) Anlatıma beğeni duygusu katılmıştır.

12 35. Bütün "edebî" yeterliliğine rağmen bu kitabın gücü oradan gelmiyor ya da sadece oradan gelmiyor. Kendi sözel biri- kimlerine, sözcüklerine, cümlelerine, paragraflarına kadar hâkim kaç sanatçı vardır ki? Bu kitabı okurken sözcükle- rin ve cümlelerin bir geçmişi olduğunu hissediyor insan. Bu parçada kitap yazarının hangi yönü önemsenmiş- tir? A) Sözcükleri seçerken çok titiz davranması BY Üslubunu etkili ve başarılı bir şekilde oluşturması C) Eserin edebî yönünü her şeyin üstünde tutması D) Eserini oluştururken anılarından faydalanması E) Eserinde yaşanmışlık hissini gözler önüne sermes Diğer sayfaya geçiniz.

TYT/Türkçe 37. - 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. (1) Plastiklerin kitlesel olarak üretilmeye başlandığı 1950'ler- den bu yana toplam 9,1 milyar ton civarında plastik üretmi- şiz ve işin kötü yanı bu plastiklerin sadece %9'unu geri dö- nüştürmüşüz. (II) Plastiklerin %12'si yakılarak yok edilirken %79'luk kısmı ya çöplüklere ya da doğaya atılmış durumda. (III) Plastik atıkların bu ortamlarda parçalanması için yüzler- ce yıl gerekiyor. (IV) Bu atıkların bir kısmı denizlere ulaşıyor, denizlerde yıllarca kalıyor ya da uzak yerlerdeki ıssız ada- larda karaya vurup birikiyor. (V) Özellikle denizlerdeki plas- tik atıklar canlı organizmalar ve ekosistemler için büyük bir tehdit oluşturuyor. (VI) Plastik üretimi, kullanımı ve atık yö- netimiyle ilgili eğilimler şimdiki gibi devam ederse 2050'ye gelindiğinde çevreyi kirleten plastik atıkların toplam miktarı- nın 12 milyar tonu bulacağı düşünülüyor. (VII) Tüm bunlar plastik kullanımının ve plastik atık yönetiminin tüm dünyada acilen gözden geçirilmesi gerektiğini gösteriyor. 37. Bu parçadan plastiklerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A Doğaya verdiği tahribatın boyutları tam olarak bilineme- mektedir. B Doğal ortamda geri dönüşümleri çok uzun bir zamanı kapsamaktadır. Denizlerin kirlenmesinde etkin rol oynamaktadır. D) Cevreye verdiği zararın önlenmesi için alınan tedbirler yetersizdir. 39.-40. So E) Üretilen ve kullanılan plastiklerin büyük çoğunluğu geri dönüştürülmemektedir. Prf Yayınları Bir roma onu an anlaya yere gi para ic tinlerd zaten ma ça recel kü ni mez lunu ilişk rom raş oku me 39. B BG

6. Spykman'ın 1942'de geliştirdiği Kenar Kuşak Teorisi, Amerikan Dış İşlerinin Soğuk Savaş sırasında Sovyetler Birliği'ne uyguladığı "Çevreleme Politikası" için bir teorik altyapı olmuş ve başarı kazanmıştır. Bu cümleden aşağıdaki yargıların hangisi kesin olarak çıkarılır? B) A) Spykman'ın Kenar Kuşak Teorisi sonuç vermiştir. Kenar Kuşak Teorisi, Spykman'ın geliştirdiği en tanınmış teoridir. C) Amerikan Dış İşlerinin birincil hedefi, Sovyetler Birliği'ni çevrelemektir. D) Soğuk Savaş, 1942'de başlamıştır. E "Çevreleme Politikası", Sovyetler Birliği başta olm üzere çeşitli ülkelere uygulanmıştır. FDö

11. (1) Farklı kültürlere, farklı inanışlara rağmen dünya, bir müzik parçası etrafında bir araya gelebiliyor. (II) Toplumumuz radyo ve televizyon aracılığıyla her türlü müzikle karşı karşıya kalmaktadır. (III) Ticari amaçlı hafif müzik, gazino müzikleri ünlü ve ünsüz adlarıyla toplumun ilgisini çekmektedir. (IV) Bu mü zik yaşamı içinde hangi türden olursa olsun ciddi müzik çok düşük bir oranla ve genellikle amaçsız biçimde düzenlenmiş programlarda yer alıyor. (V) Toplumumuzun dünya ile ilişkileri çoğalıp kültür düzeyi yükseldikçe, hem evrensel müzik eserlerine hem kendi sanatçılarına insanlarımız daha bilinçli olarak sahip çıkacaktır. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) 1. 2 fing augl. C) III/ D) JV. B1. EXV.

kurgu- e alınan luğunu celerin adlı ro- E bö- iriliyor. günün rin an- ni yaz- st kur- parça- laşsa urların daki- ğına ina Prf Yayınları A 35.-36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Yazarın, bireylerdeki izleri ve etkilerini konu alan ve ilk roma- ni olan Bir Çağ Yangını, modernist edebiyatımızın kilometre taşlarından biri olduğundan 1981'de romanımızın ulaştığı önemli aşamayı temsil eder nitelikte, yoğun bir yapıttır. Ay- nı yıl Abdi İpekçi Roman Ödülü'nü kazanan Bir Çağ Yangı- ni için ödül jürisinde yer alan Tomris Uyar, izlenimlerini şu sözlerle dile getirir: "Yarışmaya katılan romanlar arasında en titiz çalışma hiç kuşkusuz bu romandı. Yazar, evrensel bir öyküden yola çıkarken güncel olayları başarılı bir biçimde hatırlatıyordu. Dil, eskinin ve günün yaşayan şiirsel diliydi. Roman, kusursuz yapıtlara özgün duruluğu da yedeğinde getiriyordu ister istemez. Yine aynı nedenle, özentili bölüm- ler de vardı yer yer. Şu kadarını söylemeliyim: Jüri üyeleri- nin kişisel yargılarına gereksinim duymadan da yarışmayı kazanacak düzeydeydi Bir Çağ Yangını." 35. Bu parçadan Tomris Uyar'ın sözlerinden hareketle sözü edilen eserle ilgili aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? Günümüze ve geçmişe ait dil değerlerinden yararlanıl- diği B) Nesnel veya öznel ölçütlerle de değerlendirilse birincili- ği hak ettiği Tüm insanlığa ait özleri anlatsa da güncel gelişmelere göndermeler içerdiği D) Basit gibi görüleni çarpıcı, sıra dışı bir üslupla anlatma- yı başardığı E) Yarışmadaki diğer romanlara göre daha özenli bir tutum- la yazıldığı

bir k- n I, 7 6 A 23. Orhan Kemal'in roman dünyasını derinden kavramak için öncelikli olarak onun gerçekçilik anlayışı üzerinde durmak gerekir. O, gerçek yaşamdan alarak bilinci ve sözcükleri va- sıtasıyla ete kemiğe büründürdüğü ve ruhsal derinlik kazan- dırdığı roman kahramanlarıyla, olağanüstü gözlem ve irde- leme gücüyle, hakikatin bütünselliği içinde dile getirir top- lumsal yaşama dair kurguladıklarını. Bütün yapıtlarının için- de toplumsal gerçekler soluk alır. Toplum içindeki bireyin durumunu odağa alan Orhan Kemal, birey-toplum denge- lerini başarıyla gözeten; hem toplumcu hem de gerçekçi ol- mayı başaran, okurunu fazlasıyla memnun eden ve ona ge- leceğe dair umut veren bir yazardır. Bu parçaya göre 1. Sözcükleri var olan anlamları dışında kullandığı özcükleri II. Eserlerinde insanın iç dünyasını aydınlatmayı amaçladığı Kahramanlarını canlı bir anlatımla ortaya koyduğu IV. Okurun beklentilerini karşıladığı yargılarından hangileri Orhan Kemal ile ilgili olarak söy- lenemez? A) I ve II D) Ive IV B) Yalnız III E) ve IV Cve III

- Dünya nüfusundaki ikinci sıçrama dönemi, 10 bin yıl önce yerleşik hayata geçişle ya- şandı. Yukarıdaki cümleden kesin olarak çıka- rılabilecek yargı aşağıdakilerden hangi- sidir? A) İnsanlar bu dönemde hayvanları evcil- leştirmişlerdir. B) Dünya nüfusu yerleşik yaşamla birlikte artmıştır. C) Bu dönem, insanların toprağı ekip biç- tikleri dönemdir. D) Dünya nüfusunda daha önce de bir sıçrama yaşanmıştır. E) İşlenen kaynaklar ve üretim artmıştır.

Bilinmeyen şiir... "Bilinmez" mi deseydim yoksa? Bu kadar ya- kın ve bu kadar bilinmez olan başka bir konum yok benim. Şiiri duyuyorum hatta görüyorum, dokunuyorum sanki ona. Yıllardır yapıyorum da ama onunla her karşılaşmamda bir şaşkınlığa düşüyorum. Bütün tarihte, bütün dünyada şiir var ama onun ne olduğunu bir bilen yok., Uğraşacaksınız, didineceksiniz, sizi sevindirdiğini göreceksiniz, tanımış gibi olacaksınız. Sonra yiti- verecek o, başka sefer başka kılıkta çıkacak karşınıza. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir AY Şiir, sanatçının en yakınındadır. BY Şiir, sanatçı için adeta somutlaşmıştır. C Tarihin her döneminde, her ulusta şiirin damgası vardır. DY Şiir, tutarsızlığı nedeniyle insanı hep şaşırtmıstır. Şiir, emek isteyen, çabayı gerektiren bir sanattır. V

2. ^ Şairin içinde bir gurbet vardır. Şiir gözetiminde biz hep o gurbe- te gider geliriz. Şiir bir nevi ağarmadır, bir nevi beyazlaşmadır, yani gece karanlıksa bari geceliğimiz beyaz olsun deriz, isteriz. Şiire ben böyle bir teselli gözüyle bakarım. Şiir bir kelime yatırı- mıdır, bir anılar toplamıdır. Bir dili mümkün olduğu kadar enine boyuna değerlendirme çabasıdır. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Şiir, karanlıkların aydınlığa kavuştuğu noktadır. BŞiir, şairinin duyduklarını, gördüklerini anlatır. C Kelime hazinesinin zenginliğiyle oluşan sanattır şiir. Şair, eserlerini gurbette, özlem duygusuyla oluşturur. E Şiiri oluştururken şair dilin bütün olanaklarını kullanır. J

Olgun insan, evrensel ölçüde yani dünya çapında kimdir; yerel açıdan, yani ulusal açıdan ne tür bir insandır, hiç düşündünüz mü? Bence olgun insan, her şeyden önce, hoşgörülü bir insan- dır. Ne var ki hoşgörünün sınırları ülkeden ülkeye değişmekte- dir. Belirli bir kültür düzeyine erişmiş Avrupa ülkelerinde, halkın çoğunluğuna yansıyan, insan saygısına dayalı yaşam kuralları, insanları ister istemez birbirlerine saygılı olmaya çağırmaktadır. Örneğin, akşam saat ondan sonra acil bir durum olmadıkça ge- vezelik olsun diye kimse kimseye telefon edemez. Bu parçada olgun insanla ilgili olarak asıl vurgulanmak is- tenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Evrensel özellikler taşıdığı B) Sahip olması gereken özelliklerin toplumdan topluma fark- lılık gösterebileceği C) Hoşgörülü insanların olgun insan olabileceği D) Tanımlanmasının güç olduğu Başkalarına karşı hoşgörülü olduğu

şiir başlar. Bence yetkin, kusursuz bir şiir yoktur. Olsaydı aşk, Her şiir, şiir üzerinde bir çalışma değil midir? Şiir biter, başka bir racaoğlan, Sappho yazmışlar, biz hâlâ yazıyoruz. Bizden sonra ölüm, doğa gibi konularda binlerce şiir yazılmazdı, Ovidius, Ka- da yazılacak. Bu nedenle her şiir çalışmadır, diyorum. Bu parçada şiirle ilgili olarak vurgulanmak istenen aşağıda- kilerden hangisidir? Sürekli kendisini yenilediği X BHer şairin onu farklı yorumladığı Oncelikle emek istediği X GY D) Konu bakımından zengin olduğu Çağlar boyunca sürekli yazıldığı A yillikta bazı sairlerin eksikliği nedeniyle villığı elestirme veri-