Cümlede Anlam İlişkileri Soruları
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriENEME
re
31
liğin
It
ah
B
TYT/Türkçe
B
B
35. Gazeteci: (1)
Yazar: Bu, sevdiğim bir şey... Bu Kitabı Çalın'ın da
adında böyle bir şey vardı: Okur, henüz hiçbir satırı
okumadığı hâlde, kitaba adından dolayı espri ile
yaklaşıyordu. Bu Kitabı Çalın'da da, bütün kitaba
gönderme yapan bir giriş hikâyesi vardı. Buna ek
olarak kitabın son hikâyesi de başka bir açıdan
kitabın yine tamamına gönderme yapıyordu. İki
farklı okuma biçimi önermiştim. Bu, benim için çok
yeni bir şey değil. Ama Alemlerin Sürekliliği ve Diğer
Hikâyeler'de tamamen farklı bir süreç var. Çok daha
içten, içerden bir kitap oldu. İçtenlik benim için
anahtar bir kavram.
Gazeteci: (II)
Yazar: Evet; bu, kendimle de ilgili... Edebiyat,
kurmacaya çok açık bir alan... Oyunlar, sürprizler...
Gösteri sanatlarına yakın bir tarafı var. Bir hikâyenin
ya da romanın nasıl yazılacağına dair açık ve net
formüller de vardır. Bunları uygulamaya çalışmak
sanatı öldürebilir. Yazmak, benim için bıçak sırtında
yürümek gibi bir şey. İlk hikâyenin "Bir Hikâye Nasıl
Yazılır?" sorusu ile başlamasının bir nedeni de budur.
Bu diyalogda boş bırakılan yerlere
aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) Yeni biçimleri denemeyi sever misiniz?
II. Bir edebî eser nasıl yazılmalı?
B) Kitap isimleri değişik mi seçilmeli?
Her edebî eseri başlatan bir soru var mı?
Kitabi sondan başlatmak neden? Bu bir tür
lanan
Kurmaca mı?
36. Turizm sektörü, hem üret
açısından insan odaklı bi
özelliği, insanların kendi
karşılarında bulunan ins
açısından çok önemlidi
birlikte, insanların çok
ve iş dışındaki rollerini
Bu çatışma, insanları
getirememesi ya da is
sonuçların ortaya çık
Çalışanlar, çalıştıkla
ortadan kaldırmak
sağlamak için çeşit
değerlendirmek de
gibi zamanlarda b
İş ve boş zaman
durumunda çatış
süreçleri birbirin
kaliteli ve sağlık
1. Boş zam
TÖF
II. Edebiyatta içtenlikli olmak önemli midir?
1. Hikâyeler içinde göndermeler söz konusu mu?
II. Edebiyatta içtenliği sağlayan nedir?
AVEN
VI. Kurmaca olmayan eserler yazar mısınız?
X
I. Kitaba kendinizden bir şeyler kattınız mı?
B
TÖF
düşünül
renk vb
II. Çalışan
kalites
III. İş ve
çalise
davra
Yukarıdak
kişinin ku
A) Yalnız
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkilerikısmına işaretleyiniz.
3. Sesi hiç yabancı değildi. Yüzünün her hattını ezbere bili-
şim, onda hakikatte mevcut olmadan çok daha fazla ma-
nalar buluşum tabii idi. Resmini günlerce seyreder kafama
nakşetmiş, adamakıllı ikmal etmiştim. Fakat sesi... Bunu
herhâlde bir yerde duymuş olacaktım. Belki çok uzak za-
manlarda, çocukluğumda... Belki de sadece hayalimde...
Bu parçada altı çizili olarak verilen sözcüklerin par-
çada kazandığı anlamların karşılıkları olabilecek söz-
cükler hangisinde sırasıyla verilmiştir?
A) doğal - enikonu - bütünlemek
B) kesin - iyice - tamamlamak
C) normal olgunca-bulmak-
gerekli - tam anlamıyla - hayal etmek
E) zorunlu hemen hemen - bitirmek
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri3. 1957'de Amerika'da yayımlanan Yolda romani tabiri
caizse (doğruluğu tartışılmazsa) büyük sansasyon yara-
11
tır (ilgi ve heyecan uyandırır). ABD'nin o yıla değin ya-
zılmış en güzel düzyazı şiir örneklerinden biri olarak
göklere çıkarılan (aşırı derecede övülen) eser, postmo-
dern romanın sürprizli kurgusuyla çoksatarların lişte ba-
IV
şına oturur (en beğenileni olur). Söz konusu bu romanın
yazarı ise bir gecede inanılmaz bir şöhret kazanan (ola-
ğanüstü bir üne kavuşan) Jack Kerouac'tir.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anla-
mı ayraç içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır?
AT
III
B11
DUV
E) V
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri34. (1) Kolay okunan sürükleyici romanlar başka dillere
çabuk çevrilir. (II) Ama derine inen, insanı anlatan, an-
lamak için ayrı bir çaba isteyen romanlar ilginç gelmez
okurlarına. Bu özellikleri taşıyan romanlar yazan
Virginia Woolf, bu yüzden ülkemizde pek tanınmaz,
(IV) Çağımızın İngiliz romani dendi mi akla ilk olarak
onun adı gelir. (V) Virginia Woolf, yirminci yüzyıl ro-
manının en büyük ustalarındandır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin-
de sifat tamlaması kullanılmamıştır?
A) I. B) II.
III.
D) IV.
E) V.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriAbdurrahim Ötkür, Yeni Uygur edebiyatının son dö-
nemde yetiştirdiği en önemli isimlerden biridir. (1)
Edebiyatın her alanında eserler vermiş, ilmi araştır-
maları ile edebiyata ve sanata felsefi anlamda katkılar
sağlamış çok yönlü bir şair, yazar, Türkolog ve müm-
taz bir şahsiyettir. (II) Bu uğurda 50 yıl boyunca mü-
cadele veren ve eziyetler çeken A. Ötkür'ün gelecek
nesillere bıraktığı pek çok eseri vardır. (III) iz romanı
da bu eserlerin en önemlilerindendir. (IV) iz, Abdur-
rahim Ötkür'ün belgesel nitelikli tarihî romanıdır. (V)
Sincan Halk Neşriyatı tarafından Ocak 1985'te ilk kez
basılmıştır ve bu eser Uygurların zulme ve şiddete
karşı verdikleri mücadelelerin destansı bir ifadesidir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa-
ragraf hangi cümleyle başlar?
A) V
B) IV C) III D) II E) I
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri2. Şöyle yanınızdaki yörenizdeki tartışmalara kulak
verin, yazılanları, çizilenleri eleştirel bir gözle değer-
lendirin; birtakım özel adların, bu özel adlara bağlı
olarak da birtakım kavramların büyük bir tutku ve
coşkuyla yinelendiğini göreceksiniz. Bu yineleme
öne sürülen savları kanıtlamak, onların tanıklığına
başvurmak için değildir. Birçok kişide kendi düşün-
celerinin yerini almıştır o kavramlar, o adlar. Böyle
olunca da düşünme değil, aktarmadır sürüp giden;
belirli adların ve kavramların arkasına sığınmadır.
Bu parçada, sözü edilen toplumsal ortama iliş-
kin olarak aşağıdakilerin hangisi eleştiri konusu
yapılmamıştır?
A) Kişiliksizlik
D) Bencilik
B) Kısırdöngü
E) Taklitçilik
C) Aklamacik
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriDENEME-12
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem olumlu
hem olumsuz eleştiriye yer verilmemiştir?
A) Kendi çevresini işlediği öykülere diyecek yok
ama o çerçevenin dışına çıktı mı pürüzlere
rastlanmıyor değil.
B) Sair, ölçü ve uyak konusunda titizlik gösterir-
ken sözcük seçimi ve anlatım güzelliğini ihmal
ediyor.
C Sanatçı, yabancı kelime kullanmayı ustalık sa-
yıyor fakat eserini bu yüzden anlaşılmaz kıldı-
ğının farkında değil.
0
D) Resimlerin dikkate değer yalnız perspektif ve
yeterli derinliğe sahip değil.
E) Koyu renkleri, gölgelendirmede kullanman
doğru tercih olmuş ancak bunu biraz abartmış
gibi görünüyorsun.
5.
Aş
Siy
A)
B
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ama" bağlacı "karşıt-
lik" bildirmemiştir?
A) Bu adam zengin ama cimri.
B) Çok çalıştı ama başaramadı.
C) Yüzü güzel ama huyu çirkin.
D) Beni davet etti, gitmedim ama.
E) Yarın gelirim ama o da gelsin.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkilerine Sınavı - 3
an tasarladı-
da bunu is-
ması istenir.
n hikâye ne-
n. Yirmi se-
için roman
a adamlar-
r. Roman-
ımız dün-
e olabiliriz
u metin-
üzel, be-
ni söy-
na ak-
rmesi
ekle-
kleri
ini
A
Türkçe
30. Aşağıdaki parçalardan hangisi "Ölümsüzlüğe ulaşan bir
film şarkısı, filmin isminden bir adım önde durup, dillerde
pelesenk olup unutulmaz şarkılar arasında yerini alandır."
düşüncesine uzak düşmektedir?
A) Amerikalı ünlü rock grubu Guns N' Roses'in 1991 ta-
rihli albümünde yer alan unutulmaz şarkısı You Cold
Be Mine şarkısı, Terminator'e yakışmakla kalmayıp
nerdeyse filmi gölgede bırakmıştır.
BY Armageddon filmindeki Arosmith'in I Don't Want to
Miss a Thing şarkısı, filmin önüne bir nebze de olsa
geçmiştir. O zamanların ergenliğinde oldukça parlamış
olan şarkı, Oscar adayı da olmayı başarmıştır.
31. Yaş ilerledikçe bireyle
likler meydana gelme
olan özlemin gittikçe
reyle genç nesiller
gün çeşitli yenilikle
liklere uyum sağla
man özlem duyar
şey, yaşlı bireyi
tiremez ve yeni
her gün daha k
bakımdan yoz
kalmamıştır.
öncekilerin d
ni unutur. B
dünyadan s
C) Titanik filminde Celine Dion'un My Heart Will Go On
adlı şarkısı, etkisini katlayarak günümüze ulaşmıştır.
Film 1997'de kalsa da şarkısı hala ilk günkü hislerle
söylenip dinlenen klasik film şarkılarındandır.
D) Leon'un son sahnesinde karşımıza çıkan Sting'in Shape
Of My Heart adlı şarkısı, Mathilda'nın hüznünü, heyeca-
nını bir hikâyeye dönüştürebiliyor. Filmin birçok sahnesi
hatırlanmaz ama şarkı dillerden düşmüyor.
E) Rezervuar Köpekleri filminde Stealers Wheel'in Stuck
In The Middle With You adlı şarkısı, Tarantino'nun
meşhur, polisin yakalanma sahnesini akla getirdiği için
akıllarda yer etmeyi başarmıştır.
MIRAY YAYINLARI-
Bu parça
lamaz?
A Kuşa
ların
B) Be
7
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri19.
20.
Evrenin oluşumunu ve kozmik olayları tarihlendirirken mil-
||
yar yıl düzeyinde bir ölçek gerekirken insanlık hareketleri,
|||
medeniyetlerin gelişimi gibi yakın zamanlı olayları tarih-
V
TÜRKÇE
IV
lendirmek için son on bin yıla odaklanmak gerekir.
Bu cümledeki altı çizili tamlamalardan hangileri diğer-
lerinden farklıdır?
A) I ve II
D) I ve III
B) II ve V
C) IIl ve IV
E) IV ve V
Halk biliminin, 19. yüzyıl başlarında bağımsız bir bilim-
sel disiplin olarak ortaya çıkışı, dönemin yaygın felsefi
akımı olan romantizm ve yine ondan esinlenmiş siyasi
bir akım olarak yükselen romantik milliyetçilikle ilişkilidir.
Romantizmin en yaygın olarak kullanılan kavramı, "halk
zihni" veya "milli ruh" ve "ulusal birlik"tir. Halk bilimi disiplini,
bu dönemde ulusların sahip oldukları sözlü kültür ürünle-
rinin yoğun olarak derlenip değerlendirilmesi ve böylece
mensup olduğu milletin "millî ruhu"nun zenginliğinin açığa
çıkarılması amacıyla ortaya çıkmıştır. Alan araştırmaları
sonucunda elde edilen halk bilgisi ürünleri, belirli özellikleri
GÖZ
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkilerii de hiçbir
anın yirmi
mümkün
cum aslin
i zaman
ulmuş-
cunda.
umda
kiyip
akla
Hep
ği-
5.
O
TYT Lacivert Deneme
32 Her ulusun atasözleri, kendi varliginin ve benlignin
aynasidir. Atasözleri, kesin hükümler içeren haks
mal olmuş, yol gösterici nitelikte, hikmetli sözlerd
Atasözlerinin en belirgin anlam özelligi, soyutu acian
mak için somuttan hareket etmesidir. 00) Atasözlerinde
kavramlar genel olarak mecazlı, kinayeli olarak verile
(1) Ancak pek çok atasözünde doğrudan anlatima
rastlamak da mümkündür. (IV) Diğer yandan atasöz-
leri ahlak, iyilik ve erdem dersi verirken toplumdaki
yanlış inanç ve yaşantıyı eleştirirler. (V) Bazi atasözleri
ise ilk okunduklarında olumsuz bir anlam içeriyormuş
izlenimi verir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerdeki açıklama-
lara aşağıdaki atasözlerinden hangisi örnek olarak
gösterilemez?
AT. cümle: Ağaç yaşken eğilir.
B) II. cümle: Atın varken yol tanı; ağan varken el tani.
XIII. cümle: Bir sırrın varsa söyleme dostuna, dostu-
nun da dostu vardır; o da söyler dostuna. +
D) IV. cümle: Besle kargayı oysun gözünü.
EV,cümle: Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri3.
2. I. Önce sesin gelir aklıma
Çaresiz kaldıkça hep seni düşünürüm
II. Zambaklar en ıssız yerlerde açar
Ve vardır her vahşi çiçekte gurur
III. Benim aşkım sığmaz öyle her saza
En güzel şarkıyı bir kurşun söyler
IV. Yağmurlardan sonra büyürmüş başak
Meyveler sabırla olgunlaşırmış
V. Kanadı kırık kuş merhamet ister
Ah, senin yüzünden kana batacak
Numaralanmış dizelerin hangilerinde koşul - sonuç ilişkisi
vardır?
A) I. ve II.st B) II. ve III.
D) I. ve IV.
Dolaylı anlatımlı cümlele
portal
E) III. ve V.
C) II. ve IV.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri24.
1. Her gün yeni bir elektronik aygıt, hayatı kolaylaştırma
amacıyla hayatımıza giriyor. Kablosuz aygıtlar bilinme-
yen dalga boylarında birbirleriyle haberleşiyor. İnsanlık
artık sayısal izler bırakıyor. Evrim, yaşlı küremizin uzun
geçmişinde hiç bu kadar hızlı ve sessiz gerçekleşme-
miştir.
II. İnsanlık, doğadan kopuşun en keskin dönemecinde.
Teknoloji, insanı giderek kapılı mekânlara doluşturuyor.
İş yerleri, okullar, hastaneler, alışveriş merkezleri; yapay
çiçekler, ağaçlar, şelaleler ve rüzgârlarla doğayı taklit
ediyor. İklimsiz bir fanus içine hapsolan insanoğlu yavaş
yavaş yapay bir varlığa dönüşüyor.
Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
A) İki parçada da teknolojinin insan hayatına olumsuz et-
kisinden söz edilmiştir.
B) Her iki parçada da teknolojik gelişimin doğaya etkileri
benzer örneklerle açıklanmıştır.
C) ikinci parçada, birinci parçadaki olgunun olumsuz yö-
nüne değinilmiştir.
D) Birinci parçada tammı yapılan olgunun ikinci parçada
örnekleri verilmiştir.
E) Birinci parçada bir duruma karşı çıkılmış, ikinci parça-
da bunun nedeni açıklanmıştır.
ANGO
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri28.
1. Korku, yalan doğurur. (Çok defa korku, yalan
söylemeyi öğretir.)
II. Saygı olan yerde korku olur ama korku olan yerde
her zaman saygı olmaz. (İnsan, sevdiğinden korkar
fakat korktuğunu sevmez.)
III. İnsan ne fakirlikten ne sürülmeden ne hapisten ne
de ölümden korkmalı yalnız korkak olmaktan
korkmalıdır. (Korku bütün faziletlerin önüne set
çeker.)
IV. Müzik doğruca ruha seslenir, ruh da kendisini
ancak müzik yardımıyla en iyi şekilde anlatabilir.
(Hiçbir şekil ve hiçbir kelime kalbin derinliklerini ve
özelliklerini müzik kadar anlatamaz.)
A)
V. Müzik en tehlikeli şeyleri bile durduracak güçtedir.
(Müziğin vahşi hayvanları yatıştıracak, kayaları
yumuşatacak ve yüzyıllık çınarları eğecek bir
çekiciliği vardır.)
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde
ayraç içindeki cümleyle benzer düşünceler dile
getirilmemiştir?
B) II
C) III
D) IV
LÌ
E) V
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriÇE TESTİ
işaretleyiniz.
A Kitapçığı
3. Şair, kalemi eline alınca realist roman yazarı gibi tanıklığı
seçiyorsa alanını daraltmış, hayal dünyasının kapısına kilit
vurmuştur. O andan sonra ilginç bir öykü yazabilir. Ama
onun kaleminden şiir çıkmaz.
Bu parçada geçen "tanıklığı seçmek" sözüyle anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gerçeği olduğu gibi anlatmakla yetinmek
B) Başka şairlerin birikiminden yararlanmak
C) Şiirin kalıplarıyla oynamaktan kaçınmak
D) Okuruna yön vermeyi şairlikle bağdaştırmamak
E) Duygularını belli bir üslup üzere aktarmak
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriParagraf
Çoklu Paragraf
1-2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Şiir yazmak ile roman yazmak arasındaki tek bağlantı ikisinde de kelimelerin kullanılıyor olması.
Fakat kelimeler su faturasında da kullanılıyor, biliyorsun. Şiirde kelimeler nesne gibidir. Gösteren
ve gösterilen arasındaki kaygan ilişkiden faydalanır şiir. Romanda kelimeler bir şeyi anlatmak için
kullanılır. Romancı kelimelerden faydalanır. Şiirde ise kelimeler şairden faydalanmaktadır. Benim
için şiir yazmanın yanında bir de roman yazıyor olmak suda taş sektirmekteyken yanındaki arka-
daşınla sohbet etmek gibidir. Kısacası, roman yazmak dışarıya masa atmaktır.
1. Bu parçada geçen "dışarıya masa atmak"
sözü ile anlatılmak istenen aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Güçlü bir iletişim becerisine sahip olmak
B) Roman yazmayı kolay yazılabilen ikinci
bir iş olarak görmek
C) Sözcükleri gerçek anlamının dışında kul-
lanmak
D) Söz söylerken yaşamın gerçeklerini yan-
sıtmak
E) Anlatılanlara kurgusal bir boyut kazandır-
mak
TEST 5
A