Cümlede Anlam İlişkileri Soruları

Kelime Çeşitleri 7. Aşağıdaki belirtili ad tamlamasının hangisin- de altı çizili sıfat tamlayanı nitelememiştir? A) Daha o gün anlamalıydım bu ilişkinin yazgısı- ni. B) Buluşurdu sessizliğimiz okuduğumuz sayfala- nın derinliğinde. C) Zamanla anlıyorsun bu bir yanılsama, ölü şa- irlerin imgelerinden kalma. D) Eski evin çevresinde dönendim durdum bu- gün. E) Aşkın ilk günleriydi daha, hep seni düşünü- yordum. 1

4. Ne içindeyim zamanın Ne de büsbütün dışında Yekpare, geniş bir anın Parçalanmaz akışında Bir garip rüya rengiyle Uyuşmuş gibi her şekil Rüzgarda uçan tüy bile Benim kadar hafif değil Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır. B) Tamlayanı ile tamlananı yer değiştirmiş isim tamlaması kullanılmıştır. C) Farklı türlerde isim tamlamaları kullanılmıştır. D) Sifatla nitelenmiş isim tamlaması kullanılmıştır. E) Tamlayanı soyut isim olan isim tamlaması kulla- nılmıştır.

6. Belirtili ad tamlamalarında kimi zaman tamlanan eki düşer. (Dayımların ev(i)) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlanan aki (-1, -i, -u, -ü) düşmüş bir tamlama vardır? A) Sevgilisi arayamayınca Murat küplere bindi. B) Merve'nin iş bu sene de yattı bence. C) Rüyalar bir şeyler yapmak isteyenlerindir. D) Murat'ın mektupları benim içimi yakıyor. E) Günün getireceği hiçbir zaman belli olmaz. 135

Vapurdan çıkarken onu fark etmiştim. Omzundaki dikkatimi çekmişti. Her zaman yanılırım: O omzundaki şeyi bir musiki aletine, bir eski zaman okuna benzetirdim de... Hallacın kiri- şiydi. Yine öyle oldu. Görmediğim, bilmediğim bir musiki ale- ti ile hallaç kirişini birbirine karıştırıp eski romanlarda resimle- rini gördüğüm seyyar mızıkacılardan hallaca, hallaçtan seyyar mızıkacılara bir saniyede gidip geldim. Yaz yeni başlamıştı. O gün ilk sıcaktı. Vapur bekliyorduk. Gelen vapurdan iskeleye öyle insanlar indi ki her gün İstanbul kazan, ben kepçe dolaş- tığım hâlde onlara rastlamamıştım. Kimlerdir? Ne iş yaparlar? Nasıl yaşarlar? Nerede otururlar? Ne dertleri var? Şu, uzun saçlı bir keman hocasına benzeyen adam kim olabilir? Bu parçada aşağıdaki anlatım tekniklerinden hangilerine başvurulmuştur? A) Öyküleme - Betimleme C) Öyküleme - Açıklama B) Açıklama - Betimleme D) Açıklama - Tartışma EXTartışma - Öyküleme

7. Aşağıdakilerin hangisinde zaman anlamı taşıyan bir fiil kullanılmamıştır? A) Henüz yaşıyordum yeniden yeni Bir şubat gününün güzelliğini OV B) Yaşamak sevmek gibi gönülden olsun Olursa bir şikâyet ölümden olsun C) Bir ses bana: "Gel!" dese, ben o sesi işitsem Kimsecikler duymadan bir kapı açıp gitsem D) Sen ki şeklini sevdiğim ilk baharsın Bir doğdun bir de batma, hayatıma kıyarsın wid E) Yapraklar dökülüyor, günler bir bir düşüyor Kupkuru bir gövdeye ümitler üşüşüyor

9. Kalıplaşmamış Söz Öbekleri I. Metafizik bağlarla bütün ilişkisini kesmek II. Toplumcu gerçekçi yönüyle dikkat çekmek III. İmge ve çağrışıma dayalı bir şiir dili kurmak IV. Şiirde ciddi anlamda üslupçu olmak V. Sözün nağmeye dönüşen sihrini keşfetmek A A Anlamlar Mistik konulardan tamamen uzak durmak Şiirin sessiz bir şarkı olduğunu anlamak Dil ve anlatım tekniğine büyük önem vermek Sosyal yanıyla ilgi odağı olmak Yukarıda karışık hâlde verilen kalıplaşmamış söz öbek- leri, anlamlarıyla eşleştirildiğinde hangisi dışta kalır? A) V B) IV C) III D) II E) I AB 5C 6A 7E 8A 9C

5. (1) imgeyi oluşturan sözcüklerin anlamları ve görünümleri arasında mantığın onayladığı düz ve bire bir ilişkiyi dışlar. (II) Daha çapraşık bir dil inşa eder. (III) Çarpıcı olmak için dili anlaşılmaz kılmaya itibar etmez. (IV) Onun esas gayesi tabii dili, orijinali yakalamaktır. (V) Böylece doğada bulunan farklı tür ve nitelikteki her şey, bu şiirde her an kucaklaşma, el ele dolaşma ve paylaşma şansını bulur. Bu parçada numaralandırılmış cümlelerin hangisi üslup cümlesi değildir? A) I B) II C) III D) IV E) V 8

1. 1. Çekirdeklenme, sivi ya da buhardan kristal oluşu- mu sürecinin ilk aşamasıdır. II. Çekirdeklenme süreci sırasında, az sayıda iyon, atom ya da molekül, katılara özgü kristal yapı- sında bir araya toplanarak öteki parçacıkların eklenerek birikecekleri bir merkez oluştururlar ve böylece kristalin büyüyerek oluşmasını olanaklı kılarlar. III. Homojen çekirdeklenmede ise daha sık gerçek- leşen akışkanın içinde rastgele devinmekte olan birkaç parçacık, kristal örgüsüne uygun biçimde yan yana gelerek oluşumu başlatırlar. IV. Heterojen çekirdeklenmede, toz parçacıkları ya da kristalleşmenin gerçekleştiği kabın duvarları gibi değişik cisimlerin yüzeyleri, ilk kristal atom- ları, iyonları ya da moleküllerinin yönelerek kristal örgüsünü başlattıkları merkez işlevini görür. V. Çekirdeklenme süreci heterojen ve homojen çe- kirdeklenme olarak iki ana grupta toplanır. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturması için hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? B) II ve IV A) I ve Ill D) I ye IV C) III ve V E) Il ve V

ep ol- meler Si ve etim man ani- gin- gin rin asi e- ik Ş Yusuf Atılgan, Türk yazın tarihinde yazdığı romanlarla adını duyurmuş bir yazardır. Atılgan, pek çok yazarımız gibi roman vadisinde gezinmekle yetinmemiş, öykü alanında da ürün vermiştir. Atılgan'ın romanlarında işlediği yalnızlık, ya- bancılaşma, varoluş gibi temaları öykülerinde de görmekte- yiz. Temalar, eserin yazıldığı dönemle ve yazarla ilişkilidir. Mendilow'un deyişiyle çelik kancalarla devrinin ruhuna bağlı olan yazarların benzer temaları işlediği görülür. Aynı devirde yaşayan yazarların benzer temaları farklı yorumlayarak so- mutlaştırmaları onların özgünlüğünü gösterir. 1950 kuşağı yazarlarından biri olan Yusuf Atılgan, öykülerinde İkinci Dünya Savaşı'nın doğurduğu karamsarlığı; aynı dönemde yaygınlaşan egzistansiyalizm yani varoluşçuluk akımının etkisiyle ortaya çıkan intiharı, saçmalığı, yabancılaşmayı ve isyan gibi temaları özgünlükten ödün vermeden işlemiştir. 39. Bu parçada altı çizili söz öbeğiyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Yazdığı eserlerle topluma ayna tuttuğuna B) Döneminin sorunlarını romanlarında işlediğine C) Yaşadığı döneme sıkı sıkı bağlı olduğuna V D) Romanlarında devrinin sorunlarına çözümler getirdiğine E) Yaşadığı dönemi eserlerinde en iyi yansıtan yazar oldu- ğuna

an ür- n taşı- an bir sonuç ssam- e. ( ak için angisi EV 5. Kitap kataloğundan seçtiğim kitabın harflerini, kodunu kü- çük bir kâğıda yazardım. (1) Bankoya gidip görevliye, kü- tüphane kartımla birlikte kâğıdı verirdim. (II) Görevli biraz sonra elinde kitapla gelirdi. (III) Kitabin arka kapağında yer alan karta günün tarihini ve geri getirme tarihini basar- dı. (IV) Ama gününü geçirmeden kitabi getirip verirdim. () Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangisine du- şüncenin akışına göre "Aldığım kitapların hiçbirini süresi içinde okuyup bitiremezdim." cümlesi getirilmelidir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

lam iliyorsa 4. za'nın, kisa- bunla- uyan lup" gi- Aşağıdakilerden hangisinde ilk cümledeki yargı, ikinci cümlede bir deyimle ifade edilmemiştir? A) O kadar zor işleri hallettik ama şimdi küçük bir soru- nu çözemiyoruz. Demek ki denizi geçip çayda boğu- lacağız. B) Sonunu düşünmeden rastgele konuşmayı bıraksanız diyorum. Bu yaşa gelmişsiniz, dilinizi tutsanız iyi olur. C) Onca yıl sonra arkadaşını karşısında görünce, çok şaşırdı. Bir süre ne söylemesi, nasıl davranması gerektiğini bilemedi. D) Geçen haftadan beri çok yoğun çalışıyorsunuz. Biraz dinlenseniz diyorum, başınızı kaşıyacak zamanınız yok gibi. E) Konuşulanları merak ettiğinden, çaktırmadan yan- larına yaklaştı. Arkadaşlarının konuşmalarına kulak misafiri oldu.

2022-TYT/Türkçe 37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Doğrusu 1950 kuşağı yazarları, Sait Faik'ten ne kadar etkilendiklerini her fırsatta söylemişlerdir ama onların yazmaya başladığı 1950 sonlarında Sait Faik hayatta değildi ve Türkiye bambaşka bir çağa giriş yapmıştı. Dolayısıyla 1950 kuşağı yazarlarında Sait Faik'ten ziyade Fransız varoluşçu yazarların etkisinden söz edilegeldi bugüne dek. Tarihsel olarak aynı muafiyet Oktay Akbal için geçerli değildi. Usta olarak gördüğü yazarın etkisiyle tıpkı onun gibi tahkiyeyi öteleyen durum öyküleri yazdı. Bununla birlikte Sait Faik'in tehlikeli paltosunu çıkarıp yoluna devam edebildi. Bunun nedenini iki noktada görünür kılmak mümkündür kanaatimce. Öncelikle Sait Faik'in dilindeki -hayranları tarafından şiirsel diye nitelendirilerek temize çıkarılan- savrukluktan eser yoktu Akbal'ın ilk öykülerinde bile. Sait Faik'in son dönemindeki gibi gerçeküstü yönelimler fazla değildi Akbal'ın öykülerinde ama hayal dünyasını daha çarpıcı imgelerle ifade edebilmenin yollarını bulmuştu. 37. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) 1950 kuşağının yenilikçi yazarları Sait Faik'ten büyük ölçüde etkilenmiştir. Oktay Akbal, tahkiye tekniğini sürdürmeyi bırakarak durum öykücülüğüne yönelmiştir. C) Sait Faik'in son öykülerinde gerçeküstü yönelimler daha belirgindir. D) 1950 kuşağı yazarları üzerinde Sait Faik'ten çok, Fransız varoluşçuların etkisi konuşulmuştur. Sait Faik'in etkisinde yazanlar, 1950 sonlarında yazmaya başlamışlardır. E) 38. Bu parçada Oktay Akbal ile ilgili olarak "tehlikeli paltosunu çıkarıp yoluna devam edebildi" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? 39-40. sor Kendiliğinden olm oluşturulan eserle yüzden de bazı s duruma düşüyorl için bu toplumun kültür mirası üze medeniyet tasa Ben bunları der medeniyeti rüy fikir adamı yör kaynaklanmal 22 39. Aşağıdakiler destekler nit k.c A) Sakıncalı gibi duran anlatımlardan uzak durması B) Işlediği konuları sınırlandırarak ortaya koyması Dil ve üslup bakımından özgünlüğü yakalaması Anlatımdaki kapalılığı aşarak yoluna devam etmesi E) Savruk anlatımı terk ederek yolunu bulması C) D) A) B) C) D) Insanlığ bilinciy Sağlar mirası Sanat mede Sana toplu Sana yoru 40. Bu pa 11. ya A

Popüler kültür kavramının Türkçedeki kullanımına bakıl- dığında bu kavramın birbiriyle birçok anlamı bünye- sinde barındırdığı görülür. Çünkü popüler kültür kelime grubu, kimi zaman halk üretilen, halka ait kültür kimi zaman halk tarafından tüketilen kültür kimi zaman halk tarafından talep edilen kültür kimi zaman halka - kültür kimi zaman da yaygın kültür, yığın kültürü, kitle kültürü anlamlarına gelir. ==== Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda- kilerden hangisi getirilmelidir? ==== --== A uyuşan - arasında - yüklenen B) zıt düşen kültüründe - sunulan C) ayrışan beklentisiyle dayatılan- D) örtüşen eliyle yönelen E) gelişen tarafından arz edilen

7. Aşağıdaki dizelerin hangisi yapı bakımından olum- lu anlam bakımından olumsuz cümledir? A) Ne kıtlıklar kırar umutlarını Ne istekleri biter tükenir B) Cahil-insan ne kazansa kâr olmaz Cahil olanlara kimse yâr olmaz C) Deniz karşı dağlara doğru Gittikçe küçülüyor, ufalıyorum D) Dalar gider pencereler önünde şimdi llık yaz akşamlarını hatırlar E) Yavaşlar dönerken adımlarınız Esen rüzgâra durur, kulak verirsiniz

e yayınlanan "Yolun Açık Ola özel şarkısının Vazgeç sonraki sekiz yılda radyolarda kadına yeni bir arayışın niden yana, klasik formlarla duygusal ögelerini yaşamın duygusallığının lerin türü a verilmiştir? R ek Barok düşünceye önemde emeli, aki iyle m'i Vivaldi -li bir Onun Klasik Emler 365 CON A 35-36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Spinoza, eserlerinde iyi-kötü sorunsalıyla uğraşmış, "İyi- kötü nedir/kimdir?" sorularına cevap vermeye çalışmıştır. Faydalı veya zararlı duygulanımlar sonucunda insanın etki gücünü artıran, duygularını olumlu etkileyen şeyler iyi, iyi denilen şey kadar iyi olmayan şeyler de kötüdür. İyi- kötü denen etkilenimler, insan yaşamının sürüp gitmesinin temel belirleyicisidir. Bu yüzden insan, tarih boyunca iyiyi arar; kötüden uzak durur. Oyleyse iyilik, yaygınlaştırılmalı; kötülük, azaltılmalıdır Bir şeye, iyi démek o şeyin ebediyen iyi olacağı anlamına gelmez. Tersi kötü gelen şey için de geçerlidir. Bir şey iyidir çünkü bizim eyleme gücümüzü artırır. Böylece insan, toplumsal düzende iyi olana destek olur, iyileri korur. Ama aynı şeyin başka bir zaman eyleme gücümüzü azaltması da mümkündür. Bu noktada kötülere karşı çıkar, erdemden yana tavır alarak insan yaşamının devamını sağlar. 35. Bu parçaya göre "iyilik ve kötülük"le ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? pibemala nsino nau A) Yaşamın normal akışının içinde yer almaları B) Birey ve toplumların mutluluğunda etkin rol oynamaları Yüceltilecek veya kısıtlanacak bir değer taşımaları DKarşı olmak veya desteklemekle faziletli olmak arasında ilişki olduğu E) Sürekli yapıldığında kavramsal anlamlarının değiştiği olene 36. Bu parçaya göre "insanın kötülere karşı çıkıp iyilerin TÜRK 37-3 Sos Tol ve ka m ka T E

4. Yapılan çalışmalar, annenin veya babanın obez olması durumunda çocuğun da obez olma olasılığının, anne ve- ya babası obez olmayan bir çocuğun obez olma olasılı- ğına kıyasla dört kat fazla olduğunu göstermektedir. Bu cümleyle ilgili, 1. Anlamca kesinlik taşımaktadır. II. Eleştiri anlamı vardır. III. Koşul belirtilmiştir. IV. Kaygı söz konusudur. yargılarından hangileri doğrudur? B) I ve III A) I ve II D) II ve IV E) III ve IV C) II ve III