Cümlede Anlam İlişkileri Soruları

TYT / Türkçe 37. - 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Olayın birine bakarken ötekini daha iyi anlamak ve an- lamlandırmak, sonra berikine o gözle tekrar bakmak, konuyu başka bağlamlara taşımak Orhan Koçak'ın yaz- dığı denemelerin uzun olmasını ve uzarken derinleşme- sini sağlar. Yazarın ilgileri çok çeşitlidir: psikanaliz, dış politika, ekonomi, edebiyat, eleştiri... Ancak bu kavram- lar, bir kargaşa ya da kaos oluşturmaz. Çünkü o, farklı çiçeklerden aldığı özleri yazılarına yapıştırma izi görül- meksizin yansıtır. Orhan Koçak denemesi, daldan dala atlamaz, çok sayıda dal üzerinde metodik bir şekilde ilerler; belli bir noktada bize fazlalık gibi görünen şeyler, sonraki sayfalarda yeni bağlamlar oluşturur. Cemil Me- riç ile Ataç'ın sayfalarca saptamakta güçlük çektiklerini birkaç paragrafta anlatmak, Türkiye'de 20. yüzyıl aydın- ları üzerine dişe dokunur analizler yapmak ve bunu ya- parken yazdığını okutacak edebî bir renge sahip olmak, Orhan Koçak'ın önemli özellikleri arasındadır. Jo. Bu parçada "farklı çiçeklerden aldığı özleri, yazılarına ya- pıştırma izi görülmeksizin yansıtmak" sözüyle yazarla ilgili anlatılmak istenen, aşağıdakilerden hangisidir? A) Çok farklı ve derinlikli kaynakları okuyarak kendi kendini çok iyi yetiştirdiği BY Yararlandığı kaynaklardan aldığı bilgileri, yazılarının dokusuna başarılı bir biçimde kattığı C) Kendi görüş ve yorumlarından çok, başka yazarların görüşlerine yer verdiği D) Her düzeyde okura seslenebilecek bir anlatım yöntemi kullandığı E) Farklı alanlarla ilgili birbirini tamamlayan yapıtlar kaleme aldığı

3 4. Edebiyat eleştirmenleri, sanatçı ve edebiyatçı ile ilgili, "Öncelikle bir sanatçının fildişi kulesine çekilmek isteme- si kadar doğal bir şey yoktur. Bu şekilde olaylara ve insanlara geniş bir çerçeveden bakar." şeklinde açıkla- ma yapmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek ifadelerden biri değildir? A) Toplumsal sorunlardan kaçmak B) Gerçeklerden kaçarak onlara gözünü kapamak Kendi evreninde yaşamak Olaylar karşısında tarafsız bir tutum sergilemek Kendisiyle baş başa kalmak Diğer sayfaya geçiniz.

2. Biri için hâli harap diyorsanız onun durumunun ne 1 kadar kötü olduğunu ayrıntısıyla anlatmaya gerek kalmaz. Aynı şekilde kelli felli ifadesi; söz edilen kişinin || kılığının kıyafetinin düzgün, olgun ve gösterişli olduğunu belirtmekte işinizi kolaylaştırır. Konuşma esnasında biri için taşı gediğine koydu demeniz, onun ||| ne kadar katı ve kaba olduğunun göstergesi olur. Onun ipiyle kuyuya inilmez dediğinizde insanlar, bahsettiğiniz IV kişinin güvenilir olmadığını anlayacak ve ondan uzak durmaya çalışacaklardır; itimat telkin ediyor sözünü V kullandığınızdaysa onun güvenilir olduğunu anlayacaklar ve onunla iş yapmaktan kaçınmayacaklardır. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi belirtilen anlama uygun kullanılmamıştır? A) I B) II C) III DIV YAY LİMİT E) V

6. Oysa bir dağın tepesinden çağlayan bir şelalenin dağın eteklerinde yolunu bulması gibiydi başımıza gelen şeyler. Renksizdi. Gördüğümüz renkler bu dünyadandı. Bize öğretilenler, algı biçimimiz, alışkanlıklarımız, ön yargılarımız, bizi biz yaptığı söylenen her şey. Bir ceylan ne yapar dağın eteklerindeki suyu görünce? Önce etrafı kolaçan eder, sonra başını usulca eğer ve yudum yudum içer o soğuk sudan. Ona mi kalmıştır suyun nereden aktığı, üzerinden süzüldüğü taşların renkleri? Hayır, ceylan sadece içer o serinliği. Başımıza ne gelirse gelsin, aslen renksizdi. Siyah kapla bakarsan siyah, beyaz kapla bakarsan beyazdı. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? Kişileştirme vardır. BZıtlıklara yer verilmiştir. D) Tartışmacı anlatımdan yararlanılmıştır. C) Benzetme unsuru bulunur. E) Öykülemeye başvurulmuştur.

göre cevap- e dayanılması m bugün. Göz- bini almamış- şünce. İyi de diyalog edebi ne dayanıyor ? Yazma sa- getirip yasla- ", zamanının yazarmış. O r miyiz? Yıl- sınız dünya en hangisi r. Imiştir. dirilmiştir. angi- aza- ecek mel sin- ✔FEN BİLİMLERİ YAYINLARI 3. ve 4. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. Bir yazar, bir sanatçı çağın beğenisine kendini kap- tırmamaya çalışmalı. Bunun için de çağın yerleşmiş beğenisine hiç aldırış etmemeli. (1) Kitaplarının beğe- nilip beğenilmemesi, birtakım ünlü kişilerin övgülerini toplayıp toplamaması, okur çoğunluğunun sevgisini, hayranlığını uyandırıp uyandıramaması bir ölçü, bir de- ğer gücü olmamalı. (II) Çağın beğenisine karşı koyan yazarları düşündükçe akla ilk geleceklerden biri Stend- hal'dır elbette. (III) Kızıl ile Kara gibi bir romanı düşü- nelim: Bu kitap çıktığı sırada Victor Hugo kitabı almış, okumuş. (IV) Henri Rochefort'a yazdığı mektupta kitap için şu yargıya varmış: "Çok çalıştım okumaya, okuya- naixe madım. Söyleyin bana siz dört sayfadan sonrasını nasıl okuyabildiniz?" (V) Demek mutlu azınlıktan olan kimse- ler bile çoğu defa değerli bir eseri anlayamıyorlar. Muall 3. Bu parça iki paragrafa bölünmek istenirse ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle baş- lamalıdır? A) I B) II III Jedad id nümus0x0o ninelis yd hn jipeo e Vusunol miey style ...siset D) IV E) V naent 4. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisi çıkarılabi- lir? nial A) Zaman, bir eserin değerinin belirlenmesinde en et- kili faktördür. B) Değerli bir eser her çağda hak ettiği ilgiyi görür. C) Bir zamanlar başarılı görülen eserler, zamanla unu- tulabilir. D) Bir edebiyat eseri ancak başka yazarlarca değer- lendirildiğinde önem kazanır. E) Yazar, toplumun beklentilerini iyi tanımadan kalıcı olamaz.

1. Bir gemi yelken açtı hayal iklimlerine yönelme Civarından çığlıkla yorgun martılar kaçtı Rüzgâr sürüklenirken derinden derine Hayal iklimlerine bir gemi yelken açtı Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) İyelik eki B) Yönelme hâli eki C) Tamlayan eki D) Vasıta eki E) Çoğul eki

10. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde bir ad, birden çok sıfatla nitelenmiştir? A) Sahil boyunca düşünceli, dalgın yürüdüm. B) Çevresini cahil ve asabi insanlar sarmıştı. C) Ne ümidim tükenecek, ne korkum sona ere- cek. D) Yaşlı kadın toprağa sarılmış ağlıyordu. E) Ahmet'in sırtında parlak bir elbise vardı. Hela

2. 1. Eskiden yeşilin binbir tonu ile bezeli olan bu şehir- de, şimdilerde ağaç tek tük bulunuyor. II. Onun gerçekten bu işin üstesinden gelebileceğine inanıyor musun? III. Oda arkadaşımla yıllar sonra karşılaştığımda, onun gür saçlarının yerinde yeller esiyordu. IV. Günler, haftaları; haftalar, ayları kovaladı; sen hafi- zamdan gittikçe silindin. V. Usta masasından fırlayan eleştirileri hep elimin ter- siyle ittim, zamanında keşke onlardan ders çıkar- saydım. Numaralanmış cümleler aşağıdaki kavramlarla eş- leştirildiğinde hangi kavram dışta kalır? A Yakınma B) Aşamalı durum bildirme C) Değişerek yeni bir görünüm kazanma D) Küçümseme E) Azımsama

4. TEST 19 olmalı. Okuyan, düşünen ve fikirlerini dürüstçe ifade eden insanlarla bisiz sohbet ve tartışma ortamları oluşturmalıyız; arkadaşlarımız ||| içinde sadece bizim fikirlerimizi dinleyen insanlar olmama- IV li ve fikirleriyle bana farklı dünyalar açan arkadaşlarımız da V LK12TURSB21-079 Bu parçadaki numaralanmış altı çizili tamlamalardan hangi ikisinin türü diğerlerinden farklıdır? A) I ve II -D)tve V B) || vo !!! E) III ve -CHII ve IV-

TYT/ Türkçe Bu testte 40 soru vardır. 1. Geçmişte, ağır depresyon bozukluğuna yönelik yapılan araştırmalarda - -- erkeklerin beyinleri inceleniyordu. An- cak kadınların depresyon geçirme ‒‒‒‒ erkeklere göre iki farklılıklar kat daha yüksek, hastalığın belirtileri ve şiddeti kadın- larda daha fazla. Cinsiyete özgü moleküler düzeydeki ağır depresif bozukluğun tedavisinde er- keklerde bağışıklık işlevlerini baskılayan, kadınlarda ise bağışıklık işlevlerinin etkinliğini artıran yeni yöntemler uygulanabilir. TÜRKÇE Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) doğal olarak - riski - önemsendiğinde B genellikle - şansları göz önünde tutulduğunda C) ağırlıklı olarak - nitelikleri - duüşünüldüğünde D) ister istemez olasılıkları belirlendiğinde E) çoğunlukla - ihtimalleri - dikkate alındığında de -

ik ir 1. Bu soru iyi oldu. Böylece şimdiye kadar söylediğimiz şeyleri bir ölçüde deneyecek bir durumdan söz edebiliriz. Biliyorsunuz bilgisayar ve televizyon başta olmak üzere ortaya çıkan yeni iletişim teknolojilerinin katkısıyla artık gelişmiş toplumlar sevi- yesine ulaştığımızı savunanlar var. Bu anlamda televizyonun kullanılması halinde klasik manada bilgilendirmeyi amaçlayan eğitim kurumları üzerindeki kitle baskısı da büyük ölçüde hafif- leyecektir. Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabıdır? A) Eğitim televizyonu hakkında ne düşünüyorsunuz? B) Televizyonun toplumların gelişmesine olumlu etkileri ne- lerdir? Televizyon teknolojik ilerlemeyi gösterir mi? D) İletişim teknolojisi insan hayatında ne kadar etkilidir? Eğitim kurumlarındaki kitlesel yoğunluk nasıl azaltılabilir? 3

a konan bir şünme sis- ir disiplini- inırlar. Bu- erarası) bir natını zen- "multidi- arak hayal r. ak müzik- sında iliş- ye gelen arı ve bu cimde or- sembolik -r, sözün . anatının rin anla- 23. Bir eylemin yol açtığı acı ve hazzın niceliğini bilmek için eylem- lerin yakın ve uzak, doğrudan ve dolaylı tüm etkilerini hesapla- mak gerekir. Ayrıca eylem hakkında doğru bir karar verebilmek için eylemler arasında karşılaştırma yapmamızı sağlayacak veri- leri, haz ve acıya neden olabilecek tüm eylemleri, bu eylemden etkilenecek insanları da bilmek gerekir. Üstelik insanların sabit kalan, değişmeyen bir haz ya da acı skalası yoktur. İnsanların haz ve acı duyduğu pek çok şey; çocukluk, olgunluk, yaşlılık dönemlerine; sağlık durumlarına göre farklılıklar göstermekte- dir. Dolayısıyla Jeremy Bentham'ın şu sözü çok da anlamlı de- ğildir: "----." 1 1. Acının ve hazzın niteliği, kişinin konumuna ya da içinde bu- lunduğu ortama göre değişir. II. Aci ve hazzı etkileyen değişkenler kolayca tespit edilebile- ceği gibi bu kavramlar objektif olarak da ölçülebilir. III. Herkes için standart bir acı ve haz eşiği belirlemek, insana özgü değişkenleri ve farklılıkları göz ardı etmek anlamına gelir. Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre yukarıda ve- rilenlerden hangileri getirilmelidir? A) Yalnız I D) Yalnız II B) Lve II E) Il ve III C) I ve III bi- ani 36

7. (1) Atasözleri milletimizin düşünce imbiğinden süzüle süzüle günümüze kadar gelmiş, azıcık kelimeye ummanları sığdı- ran inci taneleridir. (II) Kimisi umut aşılar, toplumun moralini yükseltmeyi hedefler. (III) Kimisi ise direkt öğüt verir, bu öğüde kulak verip vermemek size kalmıştır. (IV) Bazıları, kültürümüzün inceliklerini hatırlatır bize. (V) Bazıları ise tabi- at olaylarının gündelik yaşam üzerindeki etkilerini anlatır. (VI) Anlam yönünden incelersek atasözlerinin bir kısmı kina- yelidir yani hem gerçek hem mecaz anlama sahiptir. Bu parçada numaralanmış cümlelerdeki açıklamalara aşağıdaki atasözlerinden hangisi örnek olarak gösteri lemez? A) II. cümle: Gün doğmadan neler doğar. B) III. cümle: Ev alma, komşu al. C) IV. cümle: Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır. D) V. cümle: Güneş balçıkla sıvanmaz. E) VI. cümle: Demir tavında dövülür.

V X 4. SERİ 11. Karacaoğlan'ın, SION Dokunur hatıra kendini bilmez Asilzadelerden hiç kemlik gelmez Sen iyilik et de o zayi olmaz Darılıp da başa kakıcı olma El ariftir, yokla kendi kendini Dağıtırlar tuzağını, fendini animAlçaklarda otur, gözet kendini net Katı yükseklerden uçucu olma dizelerinde aşağıdakilerden hangisi vurgulanmamıştır? hoşgörülü olmak A) İyilikseverlik BY Müsamahalı olmak e) Alçak gönüllülük D) Gururdan uzak olma E) Soylu davranmak PARAGRAF abungsü relieben

10 Sivrisinekler, diğer canlılar gibi genetik mirasını yeni nesil- > lere aktarabilmek için hayatta kalmak zorundadır. Bunun için de beslenmek ve kan emmek zorundadır. Sivrisinek- lerin hassas kimyasal reseptörler içeren proboscis, labium ve maxillary palp adı verilen çene kemiğine bağlı organ- ları bulunur ve bu organlar sayesinde besin edinebilmek adına ısıracakları insanları tespit ederler. Sivrisinekler; vücudundan daha fazla miktarda sı, karbondioksit ve lak- tik asit salinan ince derili ve sık terleyen insanları tespit ederler ve bu kişileri ısırmayı tercih ederler. Ayrıca sivri- sineklerin kan grubu konusundaki ilk tercihleri 0+ ve A+ grupları, en az tercih ettikleri kan grubu ise AB- grubudur. Sivrisinekler koyu renk giysileri daha çok severler. Açık renkli giysiler tercih eden insanların ısırılma oranlarında yarı yarıya düşüş gözlemlenmiştir. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? t kısın ortasın dır. Br randa re bağ klinde ğı me A Sivrisinekler besinlerini kandaki hassas kimyasallar- dan edinir. B) Her canlı yaşamını sürdürebilmek adına besin ihtiva cı duyar. [ C) Canliliğin devamı için her varlık bir rol üstlenir. D) Sivrisinekler de diğer emiciler gibi kana ihtiyaç duvar. E) Uçan cantitarin besin tayini çene yapıları ile gerçek- Jeşir.

4. Ömer Seyfettin, siyasal ahlak üzerine de öyküler yazmıştır. Bu öykülerde, siyaseti çıkar yolu edinen, ülkedeki karışıklık ve bunalımlardan yararlanan, değişen koşullara göre renk değiştiren kimseleri, alaylı bir dille kınayıp küçültür. Efruz Bey bilgisizdir, bilgin geçinir, hiçbir iş yapmamış, hiçbir işe yaramaz bir insandır ama bilinçsiz halkı aldatır ve ulusal bir kahraman kesilir. Annesinden aldığı harçlık dışında bir geliri yoktur, herkes onu çok varlıklı bir kişi sanır. Efruz Bey, bir ro- man, bir öykü kahramanı olmaktan çok siyasal ahlaksızlığın bir simgesi gibi görünür. Bu parçada sözü edilen Efruz Bey'i nitelemek için; Başında kavak yelleri esen Bulanık suda balık avlayan Nabza göre şerbet veren Gelene ağam, gidene paşam diyen IV. V Aklı bir karış havada deyimlerinden hangileri kullanılamaz? Dangd A) I, II ve III B) IV ve V D) Ive V C) I, IV ve V E) I, II ve V 89