Cümlede Anlam İlişkileri Soruları
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri3.
Sabahattin Ali'nin Kürk Mantolu Madonna adlı eserini
okudum geçenlerde. Beni kendine bağlayan, oldukça
güzel bir sanat eseri olduğunu söylemem gerek. Oku-
maya başladığınızda eserin etkileyici havasına girdiğini-
zi hemen hissediyorsunuz. Çevrilen her sayfayla birlikte
hayata yeni bir pencere daha açıyor âdeta. Bambaşka
bir âlemde gezdiriyor sizi. Eser bittiğinde kendimi büyük
bir boşlukta hissettiğimi de söylemeliyim.
Bu parçada geçen "çevrilen her sayfayla birlikte hayata
yeni bir pencere daha açmak" sözü ile anlatılmak iste-
nen aşağıdakilerden hangisidir?
A> Okurlarını farklı metin türleri ile buluşturmak
B Hikâyesi ile okuyucularda duygusal değişim oluştur-
tage o
mak
CYeni karakterler oluşturarak hikâyeyi zenginleştirmek
Kitabı okudukça yeni bakış açıları kazandırmak
İyi bir hikayeyi farklı olaylarla aktarmayı başarmak
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriVIP Yayınları
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yerinde kullanılmamış bir
deyim vardır?
Arkadaşım bu işi hiç yapmak istemiyor, bu yüzden de ken-
dini naza çekiyordu.
B) Elindeki para ve mevkiyi kullanarak çevresindeki insanlara
gözdağı veriyordu.
Burada kanunları ve yönetmelikleri rafa kaldırarak istediği-
niz gibi hareket edemezsiniz.
D) Şirketin patronu onu doğru dürüst dinlememiş, başından
savmişti.
E) Çinceyi öğreninceye kadar doğrusu akla karayı seçmiştim.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileridik-
şan
hin
m
9. Bir parıltı gördü mü gözler hemen dalıyor
Göğüsler çekilerek nefesler daralıyor
Bu dizelerde aşağıdaki sözcük türlerinden han-
gisi yoktur?
A) Sifat
D) Zarf
B) Edat
C) Eylem
E) Bağlaç
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriB
B
TYT Deneme Sınavı - 1
10 (1) Mezopotamya, birçok araştırmacının dünyanın en eski
yazı sistemi olduğuna inandığı ve günümüzden beş bin yıl
öncesine dayanan çivi yazısının doğduğu toprak. (II) Kil
tabletler üzerine kazınan ve çiviye benzemesinden dolayı
günümüz araştırmacıları tarafından "çivi yazısı" olarak ad-
landırılan bu yazı sistemi Sümerce ve Asurca gibi pek çok
dilde kullanılmış. (III) Mezopotamya halkı bu yazı sistemi-
ni kullanarak çok çeşitli konular kaleme almış; bu konular
arasında dünyanın en eski edebî eseri sayılan Gılgamış
Destanı'nın yanı sıra din, ticaret, bilim, hukuk ve hatta antik
bilmeceler de dâhil birçok yazı yer alıyor. (IV) Mezopotam-
ya ayrıca birçok bilimsel ve matematiksel keşfe de beşiklik
etmiş bir yer, öyle ki trigonometriye dair en eski kanıtlara
3.700 yıllık bir Babil tabletinde rastlanıyor. (V) Mezopotam-
ya halkının temellerini attığı takvim ve zaman kaydetme
gibi matematiksel ve astronomik keşifler bugün hâlâ kulla-
nılmaya devam ediyor.
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakile-
rin hangisi yanlıştır?
AI. cümlede çivi yazısının insanlığın gelişimi için anlamı
belirtilirken mecaza başvurulmuştur.
II. cümlede sözü edilen yazıya verilen isim, gerekçesiyle
açıklanmıştır.
XII. cümlede yargı açıklanırken sayıp dökmeden yararla-
nılmıştır.
XXIV
IV. cümlede düşünce geliştirilirken örneklemeye başvu-
rulmuştur.
E) V. cümlede bazı kesiflerin günümüzdeki kullanıma iliş-
kin saptama yapılmıştır.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriBenim hiçbir öykümde önceden belirlenmiş bir iskelet
olmadı. Roman üzerinde istediğim zaman
11
çalışabilmeme karşın, öykünün "eşref saati"ni beklemem
|||
gerekirdi hep. Masanın başına oturup "Biraz öykü
çalışayım." diyemedim hiç. Buna kalkıştığımda ise altını
imzalamayacağım çok kötü şeyler yazdığımı gördüm.
Bu parçadaki altı çizili sözcük gruplarından hangisi isim
tamlaması değildir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
6. Aşağıdal
arasına
A) Top
yok
B) Es
up
193
C)
E
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriI. Beceriksiz ve anlayışsız kişi, kendisine yapticilan.ision
II. Yaradılıştan iyi ve doğru olan kişi ya da nesne, koşullar
kötü evresinde yüzüstü bırakır.
ne olursa olsun niteliğini yitirmez.
H. Kişi, uzmanlığının gereği ne ise onu yapmalıdır.
IV. Bir topluluğun dayandığı temel bozulursa o topluluk
yıkılır.
7.
Aşağıdaki atasözlerinden hangisinin açıklaması yuka-
rida verilmemiştir?
AY Cambaz ipte, balık dipte gerek.
B) Korkak bezirgân, ne kâr eder ne ziyan.
C) Her ağaç kökünden kurur.
D) Baca eğri de olsa duman doğru çıkar.
E) Acemi katır kapı önünde yük indirir.
2022-TYT
9.
ber
(n
ki
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriX₂
95
DENEME-6
Ağarmaya başlayan dağların tepelerinden birkaç bulut
kalktı. Bu bulutların alt uçları parlıyordu. Derken güneşin
11
bir dilim kırmızı köz gibi bir ucu çıktı. Güneşin tümü dağ-
ların zirvelerinde şimşek hızıyla belirdi.
zirvelende
Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi bir var-
lığın kimé, neye ait olduğunu belirten bir ek almamıştır?
A)
BI
C) MI
D) W
E) V
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri• yumuşak: Dokunulduğunda veya üzerine basıldığında çu-
kurlaşan, eski biçimini kaybeden, katı karşıtı.
• sıkmak: Çevresine sarılarak veya bir şey sararak çepeçevre
basınç altına almak.
uç: Genellikle uzun bir nesnenin incelerek biten son ve
sivri noktası.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "yumuşak, sıkmak, uç" söz-
cükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekilde kullanılmış-
tır?
A) Limonu ucundan delmiş ve limon, çok yumuşak olduğu
için onu kolayca sıkmıştı.
B) Masanın ucunda oturan adam, yumuşak bir bakışla etra-
fına bakıyor, insanları sıkmadan konuşuyordu.
C) Bu yumuşak görünüşlü görevli, elindeki kalemi sinirli bir
şekilde sıktıktan sonra ucundan tutup bize doğru fırlattı.
D) Kutuyu makasin ucuyla açınca altta olan yumuşak dokuyu
eliyle kavradı, iyice sıktı ve çıkardı.
E) Uzun gagasını yumuşak topraklara sokan bu kuş, gagasi-
nin ucuyla sıkıp yakaladığı besinleri hemen yerdi.
GO
ka
ac
iç
la
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkilerin in-
k-
ari
ir
SUPARA
D) Tamlananı sifat almış belirtili isim tamlaması
Soyut ad
5. (1) Her yazı, bir ateş yakmaktır bir dağ başında. (II) Sonra in-
sanları o ateşin aydınlığına çağırmak birer birer. (III) Yaktığı
ateşin alevlerinin mutlaka birilerini aydınlatmasını ister yazar.
(IV) Onun çabası, durgun suya bir taş atmaktır. (V) Kerpiç ev-
leri bu ateşlerin sıcaklığıyla yakıp kavurmaktadır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde farklı
türde bir isim tamlaması kullanılmıştır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri40
D) Örneklemeye
E) Tanık göstermeye
6. "Şiir, üzerinde çok fazla konuşmayı kaldıramayacak
bir sanat dalıdır." diyor Anday. Dilin şiir ve felsefe-
deki kullanımları da iç içe geçebiliyor. Bilhassa so-
yut şiirlerin felsefe mi şiir mi olduğunu anlamak çok
zor. Hem felsefe hem edebiyat dilsiz yapamıyor. Şu
edebiyattır şu felsefedir diye bir metne bakıp karar
vermek çok zor. Metnin arka planı üzerine bilgimizin
olması gerekiyor; metnin içinde yer aldığı kültürel
bağlamı, diğer metinlerle bağını bilmek gerekiyor.
Wittgenstein'ın Tractatus'una bakarsanız, edebî
metin gibi görünür. Hâlbuki arka planını bildiğinizde
bütün o sözler aslında mantıkla dünya arasındaki
ilişkiyi anlatan felsefi betimlemelerdir fakat size şiir
gibi gelebilir.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangi-
sinden yararlanılmamıştır?
A) Alıntı yapma
C) Açıklama
VOF PARAGRAF
B) Somutlaştırma
D Karşılaştırma
E) Örnekleme
8
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri1. Kazanmak istersen sen de zaferi
Gürleyen sesinle doldur gökleri
Zafer dedikleri kahraman peri
Susandan kaçar da coşana gider.
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A Tamlayan düşmüş isim tamlaması
B
Actaon is that in
C)
Pelot
Sifat te namast
T
E) Belirteç
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri7. Fiilimsiler isim, sifat, zarf olarak kullanılan fakat eylem an-
lamını kaybetmeyen sözcüklerdir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi
kullanılmamıştır?
Aişçiler fabrikadan çıkmadan o, oraya yetişmek isti-
yordu.
B Binanın girişindeki tüm yığınlar, akşam saatlerinde
kaldırılmış.
C) Kitabı okuduğun zaman çok etkileneceksin.
D) Görevlinin içeri girmesiyle ortalık buz kesti.
E) Düşe kalka gelmişti bu duruma, hikâye kahramanı.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriobten
nır
Z
Türkçe
7. Aşağıdakilerin hangisinde bir öykücüye ilişkin
açıklamayla ayraç içinde verilen nitelik birbiriyle
uyuşmamaktadır?
A) Öykülerinizi yapay söyleyişlerle değil, günlük yaşamdan
seçtiğiniz sözcüklerle içinizden geldiği gibi yazın. (doğal
ve samimi olma)
elixalli
B) Oykülerinizde ele aldığınız kişileri sokakta görsem
tanıyabilirim. (inandırıcı olma)
C) Bu öykünün üslup ve kurgusunda okuyucunun
beklentisinin üstüne çıkan bir benzersizlik göze çarpıyor.
ulud
(özgün olma)
ancio rist
D) Sizin öykülerinizi okuduktan sonra yaşama bakış açımın
değiştiğini, daha iyimser bir kişiliğe büründüğümü
gördüm. (etkileyici olma)
E) Öykülerinizde gerektiği yerde gerektiği kadar sözcük
kullanmaya özen göstermişsiniz. (akıcı bir anlatıma
sahip olma)
TY
9.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri6. Kişinin geleceğe dönük umutları, şimdiki gücünün
kaynağıdır.
Aşağıdakilerin hangisi bu cümlede anlatılmak istenenle
anlamca aynı doğrultudadır?
A) Insanın kendini bilmesi, ilerisi için çok önemli bir
referanstır.
B) Zamanı iyi kullanan bireyler gelecekten endişe
duymazlar. x
e) Insan, yeteneklerinin bilincinde olarak istikbalini
şekillendirir.
X
D) Başarı, kişinin geleceğini şimdiden planlamasıyla
gerçekleşir.
x
E) Kişinin hâlihazırda kuvvetli olmasını sağlayan yaşanacak
zamana beslediği ümididir.
E
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri5.
Maden
Maden suyunun faydaları nelerdir?
Günde ne kadar maden suyu içilmeli?
Soda ile maden suyunun farkı nedir?
Maden suyu ne zaman içilmeli?
Aşağıdaki araştırma sonuçlarından hangisi bu
sorulardan herhangi biriyle ilişkili değildir?
Soda; içilebilir suya karbondioksit eklenmesiyle hazırlanır
ve mineral içermezken maden suyu yerin en derin
katmanlarından çıkartılan, çözünmüş mineral tuzlar, gaz
ve elementler içeren bir içecektir.
B) Ciddi kronik rahatsızlığı olan kişiler, yüksek tansiyon
hastaları ve emziren anneler maden suyu tüketmeden
önce mutlaka doktora danışmalıdır.
Yetişkinlerin ve özellikle sindirim problemi yaşayan
kişilerin günde 2 şişe maden suyu içmesi önerilmektedir.
D) Şişkinlik ve hazımsızlık gibi sorunlara iyi gelen maden
suyunun, yemek yendikten 1 saat sonra içilmesi tavsiye
edilmektedir.
E) Günlük kalsiyum ihtiyacını karşılayarak kemiklerin
güçlenmesine yardımcı olan maden suyu cilt dostu olup,
mide asitlerini dengeleyerek midede oluşan yanmaları
giderir.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri7. Limanda çalışacağım diyorsun ama dikkat et papuç
pahalı, önlemini almadan gitme.
Aşağıdakilerin hangisinde bu cümledeki deyi-
min anlamının karşıtını çağrıştıracak bir deyim
kullanılmıştır?
A) Yanında çalışanlara göz açtırmıyor, bir dakika
bile onları boş bırakmıyordu.
B) Kuzenleriyle bu tapu işini tereyağından kıl çeker
gibi hâllettiler.
C) Kitabın bazı sayfalarını el yordamıyla taradık
ama bir hata bulamadık.
D) Bu önemli gün için karınca kararınca biz de katkı-
da bulunalım, dedi.
E) Hatice Hanım, ömrü boyunca gün yüzü görme-
miş; el kapısında çalışmıştı.