Cümlede Anlam İlişkileri Soruları

20. İnsanın kafasından geçen her düş, günün birinde gerçek olabiliyor. Alin Jules Verne'in bilimsel doğrulara yaklaşan varsayımlarını, Ay'a seyahat, denizaltı serüveni, dünya çevresinde geziler bugün gerçekleşmedi mi? Havaya kanat açma özlemimizi, bugün uçaklarda yedi kat göğe çıkarak gerçekleştirmedik mi? İnsan ne şekilde olursa olsun ne istediğini bilirse gün gelir her şey o isteğin ger- çekleşebilmesi için seferber olmuşçasına karşımıza çıka- bilir. Ancak, bunu yapabilen insan sayısı o kadar az ki... Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Düşlediklerini gerçekleştirebilen insan sayısı çok fazla değildir. B) Gerçekten ne istediğini bilenler için zaman, eninde sonunda fırsatlar çıkarır. C) insanın kafasından geçenler, bilimsel gerçeklerle çelişmiyorsa gün gelir gerçekleşir D) Gerçekleşen birçok bilimsel gelişme, bir zamanlar insanların düşlerinden ibaretti. E) Sınırsız hayal gücü olmadıkça hiçbir bilimsel geliş- me kaydedilemez. 1 1 I 1 1 1 I 3 I 1 1 1 1 22. N

2. 1. TYT TÜRKÇE KAT Sözcüğün, Sözcük Grubunun Anlamı ve (Kalıplaşmamış Sözcük Grupları) Cemal Süreya, folklorun nesine karşı? Bu sorunun ya- niti, folklor alanı dikkate alınacak olursa çok dar. Ce- mal Süreya, sadece folklorun halk edebiyatı alanında yer alan "halk deyimleri'nin şiire düşman olduğunu söylemek istiyor. Folklorun anonim kalıplarının şairin kişilik kazanmasını engelleyeceğini düşünüyor. Bir genç şairin dayanıksız düşünceleri bunlar. Yine de ikin- ci el kullanımlarda ortaya çıkabilecek kötü örnekler dik- kate alınarak bir ölçüde haklı da görülebilir. Bu parçada altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler aşağıdakilerden hangisidir? A) Şiiri soyutlaştıracağını anlatmak - şaire ilham kay- nağı olmak B) Şiirin yapısına zarar vereceğini düşünmek - şaire gereken değeri vermemek C) Şiiri basitleştireceğini belirtmek - şairin farklılıkları- ni ortaya koymak D) Şiirsel havayı bozacağını dile getirmek - şairin öz- günlüğe ulaşmasına mâni olmak E) Şiire bir anlam yükleyeceğini açıklamak - şairin başkalarına özenmesine neden olmak Ahmet Hamdi Tanpınar, Osmanlı kültüründen besle- not gibi İstanbul hayranıdır. O, "Bir gün Ede Ede tür du bi C 4.

eği da ir- 12. Aşağıdakilerin hangisinde bir söz, benzetme amacı almadan başka bir söz yerine kullanılmıştır? A) Seninle her yer güzel, her zaman yeni İstemem sensiz hatırlamasınlar beni B) Ayaklar yürüyor geceleyin sokaklarda Kimsem yok ben yalnızım soğuk damlarda Merhametsiz karanlık içindeyim C) Ne zaman güneş doğacak bilmiyorum D) Anlıyorum bir daha görüşemeyeceğiz Bu son buluşmamızdır seninle E) Sakın ağlama ve bir şey söyleme bana İnsan, ayrılırken bile büyük olmalı 13. Aşağıdakilerin hangisinde somutlama yapılmıştır? A) Kırdığın kadehte kalan ömrümden Ağlarsın, içtiğin yılları bilsen And ettim sakladım uğraşlarımı Haberdar etmedim sırdaşlarımı Sefiller, gücünü bende sınadı Kimi kaçık dedi, kimi bunadı B) C) D) Bahtına şükretti Mecnun bir kere Ağlarsın düştüğüm çölleri bilsen E) Hadi git, benden sana dilediğince izin Öyle bir uzaklaş ki karda kalmasın izin 14. Örnek I. Kapıya atılmış paspasa döndüm Çiğneyip geçtikçe tozar dururum II. Ayaklar altında nasıl ezilirse umut Benim de güneşimi işte öyle çaldılar III. Umutların mola verdiği yerde Geceler bir nehir gibi akıyor IV. Rüzgarlar söyledikçe o şarkıyı Saçların dökülür akşamlarıma V. Bir tıkırtı geliyordu yan odadan Yağmurlar çiseliyorken ağaçların arasından Kavram Benzetme B) II. D) IV. Ad aktarması Somutlama Kişileştirme Numaralanmış örnek dizelerden hangisi karşısında- ki kavramla ilişkilendirilemez? A) I. C) III. Yansıma E) V.

14 - 17. sorularda, numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralanması için hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerektiğini bulunuz. 14. I. II. Baş dönmesine (vertigo) neden olan bazı durumlar stresle tetiklenebilir. V. Bununla birlikte stresi tamamen hayatımızdan çıka- rip atmak kolay değildir. III. Meditasyon ve derin nefes alma tekniklerini kullan- mak da bu ataklarınız için faydalıdır. IV. Stresli koşullarda yaşamak için stresle baş etme stratejileri geliştirmeniz, vertigo ataklarınızı azaltabi- lir. Sadece stres yaratan şeyin farkında olmak vertigo semptomlarınızı azaltabilmektedir. A) I ve II Dil ve V B) I ve III C) II ve IV E) IV ve V

32 11,1. Acı acıyı bastırır, su sancıyı. 17 II. Islanmışın yağmurdan korkusu olmaz. III. Acı patlıcanı kırağı çalmaz. IV. Karpuz kesmekle yürek soğumaz. Yukarıdaki numaralanmış atasözlerinden hangi- leri aynı anlamdadır? A) I. ve II. B) I. ve III. D) II. ve IV. C) II. ve III. E) III. ve IV. 1 1 1 1

6. Yüreğime Toroslardan çığ düştü Yangınımı söndürmedi kar benim Bu dizelerdeki altı çizili sözcükte görülen anlam olayı aşağıdakilerden hangisidir? A) Kişileştirme B) Somutlaştırma Dolaylama D) Duyular arası aktarma EXAd aktarması RASY ASYONEL YAYINLARI

10. Sıfat tamlamalarında tamlayanla tamlananın yeri değiştirilip tamlanana üçüncü tekil şahıs iyelik eki (-i) getirilerek kuralli birleşik sıfat oluşturulur. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir kullanım vardır? Sabahtan beri duvarı yıkık bir bahçede top oynuyoruz. B) Üç aylık bir bebekleri var, görsen dünya tatlısı. C) Kot pantolonlu bir çocukla konuşuyordu az önce. D) Rüzgârın serin esintisi içimizi biraz olsun rahatlattı. E) İşten atılınca üç aydır beş parasız kaldı.

5. Roman eleştirmeni olmak zor iş. Romani ince ince okuyacak, derinlemesine düşünecek, karakterleri ma- saya yatıracaksın. O da yetmeyecek objektif olacak- sın, eğriyi doğruyu dürüstçe söyleyeceksin. Bunu ya- parken de dilini iyi kullanacak, eser sahibini asla kırmayacaksın. Usta eleştirmen Ufuk Cebeci'nin de- diği gibi olacak: "Okuduğun romanın, bir sanat ve emek eseri olduğunu unutmayacaksın. Eleştirinin Metinde boş bırakılan yere aşağıdaki deyimlerden hangisi getirilirse parçada anlatılanlar özetlenmiş olur? tadı tuzu kalmayacak tadına varacaksın tadı damağında kalacak tadını kaçırmayacaksın

Deyim - Atasözü - Sö Uzun bir gözlem ve deneme sonucu olarak sosyal olay- ların nasıl olageldiklerini tarafsızca bildiren atasözleri yer almaktadır. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi yukarıdaki açıkla- mayla örtüşmemektedir? A) Garip kuşun yuvasını Allah yapar. B) Bir elin nesi var, iki elin sesi var. C) Meyve veren ağacı taşlarlar. D) Bakarsan bağ, bakmazsan dağ olur. İnsanoğlu doğar, büyür ve ölür. Maddi güzellik ve gençlik ne kadar çekici ve büyüleyici olursa olsun etkisi kısa sürer Fakat manevi güzelliklerle donanmış iyi huylu kimseler kendilerini daimi olarak sevdirirler. Güzelliği ve gençliği ile övünen kimseye kısa bir süre değer verilir hâlbuki iyi huyl olan, çirkin bile olsa, devamlı değer görür. Bu paragrafta anlatılan durumu aşağıdaki ifadelerde hangisi karşılamaktadır? A) Alçak yer yiğidi hor gösterir.

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "sürmek" sözcüğünün anlamıyla kullanımı uyuşmamaktadır? Anlam LAY A) Önüne katıp götürmek B) Olurduğu, bulunduğu yerden ceza olarak baş- ka bir yere gönderilmek C) Bir maddeyi bir yüzey üzerine ince bir tabaka olarak yaymak D) Olmaya devam etmek E) İleri doğru itmek, uzat- mak Kullanım Koyunları öyle yavaş sürüyordu ki dönünceye kadar akşam oldu. Müdürle anlaşamayınca onu başka bir yere sürdüler. Tepeden bakınca ilk görünenler, evler ve sürülmüş topraklardı. Öğleden sonra çıkan fırtına epey uzun sürdü. Daha fazla ısrar etmeyip belgeleri önüne sürdük.

2. Keşişler, dünyanın tarihini anlatmayı hiçbir zaman bitiremediler çünkü her defasında dünyanın yaratılması ile işe başladılar. Bu cümlede keşişlerin tutumuna dair yapılan eleştiri aşağıdakilerden hangisidir? Kendilerinden öncekilerin geldiği noktadan devam etmek yerine süreçin başını açıklamayı iş edinmeleri Binsanın varlık sebebinin ancak varoluşun ilk dönemlerini öğrenmekle kavranabileceğine inanmaları LIMIT X Dünyanın tarihini insanlık tarihinden tamamen ayrı bir çalışma alanı olarak görmekte israr etmeleri Dünyanın yaratılışını anlamayı, insanlığın sonradan katettiği mesafeyi anlatmaktan daha önemli görmeleri Yaratılışına dair tartışmalara odaklanıp dünyanın birey tarafından nasıl kurgulandığını atlamaları 11

4. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde tamlanan, tamlayan- dan önce gelmiştir? A) Kızgın güneş altında saatlerce yürüdük. B) Hayatımın baharındayım, hiçbir şey üzemez beni. C) Bütün insanları kucaklayacak kadar mutluyum. D) Çekilmez bir bencillikleri vardır onların. E) O anın fotoğrafı bir daha çekilemezdi.

Zamir (Adil)-1 1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "bu" sözcüğü di- ğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır? A) Babam elindeki kumandayı göstererek "Bunun pili mi bitmiş?" dedi. 2. B) Sınavlar yine ertelenmiş, bu hiç de iyi olmadı öğren- ciler için. C) Olaylar karşısındaki bu tutumunla herkesin takdirini kazandın. D) Bize bunu senin gibi idealist bir insanın söylüyor ol- ması çok acı. E) Ben de buna benzer bir telefon almayı düşünüyorum. 4. İy re

Hayatları boyunca keyfine bakan adamlar rahatları bozulmasın diye suya sabuna dokunmayarak işlerini görmüş, taş atıp kolları yorulmadığından ekmek elden su gölden yaşamışlar. Aşağıdakilerin hangisi bu parçada kullanılan deyimlerden bi- rinin açıklaması olamaz? A) Kendisi çalışmayıp başkasının kazancıyla geçinme durumu B) Bir kazancı hiç yorulmadan sağlamak C) Tedirgin olmak, üzülmek D) Sakıncalı konularla ilgilenmemek ET Dilediğince yaşamak, güzel vakit geçirmek

6 Bazı atasözleri farklı yapıda olsalar da aynı öğütü içermektedir. Birbirine anlamca yakın olan atasözleri benzer durumlarda kullanıl- mışlardır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi diğer- lerinden farklı bir mesaj iletmektedir? A) Dost dostun eyerlenmiş atıdır. B) Dost ile ye, iç; alışveriş etme. Dost başa bakar, düşman ayağa. Dy Dostun attığı taş baş yarmaz. E) Dost evinde başını bağla, düşman evinde tırnağını kes.

1. Rüya, montaj estetiği ve şiirsel imgelem arasındaki benzer- lik, alegorik zihne kapalı değildir. II. Ne var ki farklı mecralar arasında bu türden analojiler kur- mak, genel geçer anlayış için yadırgatıcıdır. Yukarıda verilen Il numaralı cümleyle ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisi söylenebilir? A) I. cümleyi destekler bir şekilde açıklamada bulunulmuştur. B) I. cümlenin gerçekleşmesine mani olan durumlar dile getiril- miştir. C) I. cümlede ifade edilen durumun karşıtı bir durum sunul- muştur. D) I. cümlede açıklanan görüşün örnekleri sıralanmıştır. E) I. cümlenin tamamlayıcısı olarak onu pekiştirmiştir.