Cümlede Anlam İlişkileri Soruları

11. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük çıkarılırsa cümlenin anlamında daralma veya değişme olur? A) Ne zaman seyahate yalnız çıksa başına iş gelir. B) Kapıdan içeri girer girmez mutfağa koştu. - C) Olacakları önceden sezdiği için önlem aldı. D) Yıllar, yıllar sonra güzel bir ev satın alabildiler. E) Sorun, bir müdahaleyi gerektirmeden kendiliğinden çözüldü.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, yerinde kullanılmamış bir deyim vardır? A) Halep ordaysa arşın burada efendim; gelsin de ne marifeti varsa görelim. B) Böyle büyük bir ihale öncesinde ortalığın sütliman olması, pek hayra alamet değil. C) Bildiklerini her zaman açıkça söyler; kan kusup kızılcık şerbeti içtim, der. D) Bu zorlu dönemde böyle bir yatırıma girişmekle biz de taşın altına elimizi koymuş olduk. E) İşe hesapsız kitapsız girişirsen, şimdi de böyle arpacı kumrusu gibi düşünürsün. 1 1 1 I

Aşağıdaki dizelerin hangisinde tamlayanı ile tamlana- ni yer değiştirmiş bir ad tamlaması vardır? A) Bildiğim bütün şarkıları Seni düşünerek söyledim. B) Yüzüne bakmadığım zaman Başka gözüm var seni gören. C) İki koçak bir meydana koşanda Ağzı gemli küheylanlar coşanda D) Yâr beni yardan atalı Felek büktü belim benim. E) Bir acep şiddetli yollarda kaldım Dört yanım işlemez kar oldu gitti. LA 145

2. Gülleri açınca gönül bağının Zehri bal kesilir Leyla dağının Mevsimi geçince cilve çağının Hayaller, yeminler yalan olurmuş Bu dizelerdeki tamlamaların türü aşağıdakilerden han- gisidir? Do mnab A) Belirtili ad tamlaması B) Zincirleme ad tamlaması C) Belirtisiz ad tamlaması D) Sifat tamlaması E) Takısız ad tamlaması tamlayan ve tomberon ekamoz 5.

adece degl ye başlamak sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakiler- Bu parçada geçen "geleceğin koridorlarında yürüme den hangisidir? AJ Ozgün bir biçden yakalamak Kalici olma yolunda ilerlemek Günceli yakalamayi başarmak D) Sözcüklerin anlam evreninde gezinmek E) Geçmiş ile gelecek arasında köprü olmak 2 Çağımızın en önemli çevre sorunlarından küresel iklim de- ğişikliğinin, insan etkinlikleri sonucunda atmosferdeki kar- bondioksit miktarının artmasından biliniyor. Günümüzde %8'inin kaynağı ise çimento endüstrisi. Çimentonun içine insan etkinlikleri sonucunda atmosfere karbondioksitin az miktarda grafen ekleyerek hem daha az miktarda be- tonla daha dayanıklı yapılar inşa etmek hem de çeşitli sū- reçler sonucunda karbondioksit olarak atmosfere karışa- cak yüksek miktarda karbonu betonun içine ---- mümkün. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangi- si sırasıyla getirilmelidir? A) kaynaklandığı-salınan - hapsetmek B) oluştuğu-bırakılan - taşımak meydana geldiği - gönderilen - koymak DY kendini gösterdiği - taşınan - indirmek E ortaya çıktığı - uzanan-bırakmak telif v mi de daki oldu teza bo B 4.

ir t 3 12. Aşağıdaki cümlelerin hangisi ayraç içindeki kavrama uygun kullanılmamıştır? Anladım ki bundan sonra hiçbir işi başaramayacağım. (Karamsarlık) B) Bugüne kadar ne yapmış da bu işi de kendi başına yapacakmış? (Sitem Deprem felaketiyle sarsılan şehir, giderek ıssızlaşıyor. (Aşamalı oluş) D) Bu kadarcık yemek, bu dağ gibi çocuğa yeter mi? (Azimsama) E Dişarıdan gelen sesler kulağımı eskisi kadar tırma- lamyordu. (Kanıksama) 44061

atün süre sür kisi gereken oysa hangisi nmesi için klerin her şmektedir endilerine i masıyla zcüklerin r 1. cümlenin amacıdır. I. cümlenin dolaylı anlatımıdır. 6. (1) Kentsel alanın güvenliği hususunda ilk adım doğal olarak en kolay yöntem olan yasalar eliyle atılmaktadır. (II) Bugün iktidar, kentsel ve kamusal alanı düzenlemek için öncelikle yasal süreçlere başvurur. (III) Yasal değişiklikleri izleyen ikinci adımsa gözetlemenin önem kazanmasıdır; ardındansa genellikle çitleme gelir. (IV) Güvenlik mantığına göre kamusal alanın emniyet altında tutulması ve refahın tesis edilebilmesi için kentsel alanların otoritelerce gözetlenebilmesi gerekir. (V) Mobese vb. sistemlerle dozu artırılan gözetleme bir süre sonra öyle bir hâle getirilir ki kişi kendisini gözetlemeye başlar. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangileri anlamca birbirine en yakındır? A) I ve II B) I ve IV D) III ve V E) IV ve V C) I ve IV miş. Oysa farkında değild nasıl bir kültür insanımız. Bu parçanın hangisi söyle A) Sayısal v B) Benzetm C) Karşılaş D) Hayıflam E) Tanımla 8. 115 1. Ah ala es SO C ish II. A e e III. IV. V. Numa oluşt A) I

11. Geçmişin kini ve geleceğin korkusunun gölgesinde kalmışsan ne istediğini unutur, nasıl davranacağına bir türlü karar vere- mezsin. Bu cümlede geçen "gölgesinde kalmak" sözünün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Akranları arasında ön plana çıkamadığı için sürekli hırçın bir hâlde dolaşıyor. PRB) B) Soruları hazırlamak biraz zaman alacak olsa da metin se- çiminde titiz davranıyordu. C) Vurgu, hem kelimenin anlamını güçlendiren hem de şiiri ahenkli kılan bir unsurdur. D) Senin hiçbir pürüzlü durumla karşılaşmadan bu işin de üs- tesinden geleceğini biliyordum. E) Bütün sabrımı zorlayarak onun yönelttiği sorulara yanıt vermeye çalıştım.

S I M A 17 4. 1. Çukurova'da bir zamanlar beyaz altın çiftçilerin vazge- çilmeziydi. II. Kasaptan bir kilo dana, bir kilo da kuzu al. III. Yalnızlığın dal uçlarından devşirdim ben bu şiiri. IV. Çözüm yolunu bilmiyorsan bu problemi çözemezsin. V. Susuz kalan bir Osmanlı çeşmesi acı acı bakıyordu ve ağlayamıyordu. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisindeki anlam olayı yanlış değerlendirilmiştir? A) I. de güzel adlandırma yapılmıştır. B) II. de benzetme amacı güdülmeden bir söz, başka bir sözün yerini tutmuştur. C) II. de soyut sözcük, somutlaştırılarak kullanılmıştır. (D) IV. de somut sözcük, soyut bir anlam kazanmıştır. E) V de insan dışı varlığa, insan özelliği verilmiştir. TYT TURKÇE SORU BANKASI 111

8. Dedim: Artık bilgiden yana eksiğim yok; Şu dünyanın sırrına ermişim az çok. Derken aklım geldi başıma, bir de baktım: Ömrüm gelip geçmiş, hiçbir şey bildiğim yok. Aşağıdakilerin hangisi bu dizelerde anlatılmak istenenle anlamca aynı doğrultudadır? A) Bilmediğini bilmek en iyisidir, eğer bir insan bil- meyip de bildiğini sanıyorsa bu çok kötü bir du- rumdur. B) Hiçbir bilgi doğuştan gelmez ve insan zekâsı doğduktan sonra dolmaya başlayan bomboş bir levha gibidir. C) İnsanın evrendeki durumu, bir kedinin kitaplıkta- ki durumu gibidir; görür ve dinler ama hiçbir şey anlamaz. D) İnsana gerçekte hiçbir bilgiyi öğretemezsin; öğ- renmeyi ancak kendi içinde bulabileceğini öğre- tebilirsin. E) Az bilgi tehlikeli bir şeydir çünkü bakış açısı dar olduğu için kendisine veya başkalarına zarar verir. Bilgisayar kavramı (zihindeki soyut tasarım) tanım- Issy Lhokimin lanırken bilgisayarı oluşturan iki temel unsur olan donanım (fiziksel birim) ve yazılım vurgulanmaktadır. || Bunlardan donanım k

TYT • Türkçe ● 33. Sosyolojik bağlamda modernizm, geleneği yıkmak amacıyla yirminci yüzyılın ikinci yarısında bir söylem alanı niteliğinde ortaya çıktı. İnsanı en değerli varlık olarak bilip onun refahını ve mutluluğunu sağlama amacındaki modernite, Rönesans'tan başlayıp yir- minci yüzyılın ortalarına kadar gelen süreçte küçük de olsa olumlu verimler üretmeyi başarmıştı. Ancak söz konusu ideallerini yaşama geçirmede evrensel ölçekli bir muvaffakiyet sağlayamamıştı. Filizlendiği ve geliştiği Avrupa kıtasında yirminci yüzyılın ilk ya- rısında patlak veren iki dünya savaşı bile moderni- tenin kendi topraklarındaki insanların dahi vaatlerini yeterince karşılayamadığının en açık kanıtıydı. Bu parçada modernizmle ilgili asıl anlatılmak is- tenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Günceli yakalayamadığı B) Genel olarak başarılı olamadığı C) İlk olarak Avrupa'da ortaya çıktığı D) Olumlu sonuçlarının görüldüğü E) Geleneği yıkma eğiliminde olduğu K

20. Bir metnin son kısmı oldukça değerlidir. Okurun aklın- da kalacak kısım orasıdır çünkü. Gün batımı ifadelerle metni bitirirseniz işiniz zordur. Hemen fark edilirsiniz. Klişe bir bitiş de zaten seyirci toplamaz. Tüm mese- bem le etkileyici bir sondadır. Bunu yapabilenlerinse adları zaten altın harflerle yazılmak için bekleniyordur. Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen mane aşağıdakilerden hangisidir? A) Göz alıcı şekilde etkili olan B) Merak edilmeyen C) Sevilmeyen D) Etkili olmayan EX Görülemeyen V Rüştü Bayındır

"Mistik Masör", eğlence ile acıyı birbiriyle gayet iyi yoğurmuş olması yönünden Yaşar Kemal romanla- rının tadını verdi bana. Altı çizili söz öbeğinin bu cümleye kattığı anlam, aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Yaşar Kemal romanlarının tipatıp aynısını yaz- maya çalışan bir yazardır o. B) Romanlarının Yaşar Kemal'in romanları gibi çok okunduğu anlatılıyor. C) Yazarın romanlarında Yaşar Kemal'in üslubunu hissettiren bir anlatımı vardı. D) Romanlarını Yaşar Kemal'i taklit ederek yaz- maktan vazgeçmiştir. E) Pek çok romancı, Yaşar Kemal gibi toplumsal gerçekleri anlatmıştır.

4. (1) Kara delikler evrendeki en büyük kütleye sahip ve en yoğun gök cisimleridir. (II) O kadar yoğundur ve çekim güçleri o kadar büyüktür ki hiçbir şey hatta ışık bile bir kara delikten kaçamaz, dışarı çıkamaz. (III) Aynı zamanda, kara delikler görünmezler, ama varlıkları çevrelerindeki diğer cisimlerin hareketle- rinden anlaşılır. (IV) Çevrelerindeki gaz bulutlarını veya yıldızları yutarak yok etmeleri veya yakın yıl- dızların hızla kara delik çevresinde yörüngede dön- meleri, kara deliklerin varlığını gösterir. (V) Sıkıntılı bir araştırmanın sonunda kara deliklerin var olabile- ceklerini ilk kez 1916'da Karl Schwarzschild, genel görelilik kuramını yorumlayarak öngörmüştür. cümlelerin hangi- 3 Bu parçadaki numaralanmış sinde "yorum" yapılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) V E) V.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde somut anlamlı bir sözcük, kullanıldığı cümleye göre soyut anlam ka- zanmıştır? A) Kitap fuarındaki bazı yapıtları çok beğendiğim için satın aldım. B) İlk şiirlerimi yazdığım defteri basım için hazırlıyorum. C) Bursa'daki tarihi güzellikleri görmek için erkenden çıktık. D) Sandalımız rüzgârın esintisiyle tatlı tatlı sallanıyordu. E) Kardeşinin bu konuda bir hatasının olabileceğini ka- bul etmiyordu.

Yanına gelen genç yazarların "Bize neler tavsiye edersiniz?" diye sormaları üzerine usta yazar Ok- tay Akbal onlara şu öğütlerini verir: 400 A Yazdıklarınızın yaşadıklarınızı ve hayat anlayı şınızı yalanlamamasına özen gösteriniz. Yapıtlarınızın çok satması ve elden ele dolaş- ması için samimiyetten uzaklaşmayınız. Kaleminizi duyguların ya da kalbin değil, gö- rülenlerin ve yaşananların üzerinde gezdiriniz. Başka yazarlara öykünmek yerine kendi yolu- nuzu ve tarzınızı belirleyiniz. Az sözle çok şey anlatmayı, gereksiz sözlerle metni uzatmamayı hedefleyiniz. Bu parçada genç yazarlara verilen öğütler ara- sında aşağıdakilerin hangisyoktur? A) Özgün olmak C) Kalier olmak B) Tutarlı olmak D) içten olmak E) Gerçekçi olmak PARAGRAF AP