Cümlede Anlam İlişkileri Soruları

6. Ben sarardım, ayva küstü İçimde bir taze mezar Bu gönlümü sana değil Ilgit ilgit yele verseydim Bu gönlümü sana değil Boz bulanık sele verseydim Yukarıdaki dizelerde kaç deyim vardır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

2. Beklemediği bir duruma yükselip şımaran, ölçüsüz hareketler yapan birine nevri döndü deriz. On parmağında on kara 11 dediğiniz insanlara yaklaşmaktan korkarız ama on parmağında on marifet olan insanlarla arkadaş olmak, ||| onlardan bir şeyler öğrenmek isteriz. Orta hâlli ifadesini W gelir düzeyi ne düşük ne de yüksek olan kimseler için kulanırız. Ocağına düştum diyen kişi, birine yardım etmesi, kendini koruması için sığınmıştır. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yanlış kullanılmıştır? A) I B) II D) IV E) V 23

3. (1) Hayat kimseye torpil geçmez, yaşam süresi belli bir yaşın üzerinde ise yaşlılık meydana gelir. (II) Kimine göre altmış yaşından sonra yaşlılık başlar; bu yaş, kimine göre yetmiş, kimine göre seksendir. (III) Bu arada kırklı yaşlarda olup da kendini yaşlı hissedenler de mevcuttur. IV) Senellikle insanların kendilerini yaşlı hissettikleri zaman; emekli oldukları, işe gitmeden her ay düzenli olarak maaş almaya başladıkları, bu maaşla torunlarına hediyeler aldıkları zamandır. (V) Ancak bazıları emekli olduklarında hastalıkların başlayacağını, maaşlarının düşeceğini, değersiz olacaklarını zanneder. (VI) Hatta sırf bundan dolayı emekliliklerini ertelemeyi bile akıllarından ciddi ciddi geçirebilirler. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden başlayarak insanların emeklilikle ilgili yaşadıkları düşünce değişiminden söz edilmektedir? A) II B) III C) IV D) V E) VI

Mevlânâ'nın; Taş yeşermez geçmiş olsa da nevbahar Toprak ol da bak nasıl güller açar Taş gibi idin çok gönül kırdın yeter Toprak ol üstünde hoş güller biter sözlerinde aşağıdakilerin hangisi vurgulanmamıştır? Alçak gönüllü kişilerin çevresinde güzellikler görüleceği Sert davrananların çevrelerindeki insanlan incittiği Doğanın iyiyi de kötüyü de barındırdığı Hayatın sebep-sonuç ilişkisi içinde aktığı İmkânsız şeylerin gerçekleşmeyeceği X 3. Aşık Veysel'in; Beni hor görme kar Sen altinsin ben tu Ayni vardan var ol Sen gümüşsün be Ne var ise sende Ayni varlik her be Yann mezara g Sen toksun da sözlerinde as A Insanian B) Insandak Ölüm ka

TYT-TÜRKÇE Soru Bankası a göre cevaplayınız. lan dört yıl kadar önce- m, bir pazar günüydü. man gittiğim bir parkta cümbüşünün ortasında park... Gençlik çağını çinse burada dünyanın hüzünlü coşkunluğun pradaydım. Ne yazık ki destan kahramanının diğim tek benzerlik her sıydı. Bunun ötesinde anhin yazan olmama atin dışında kalıyorum, maya yönelik bir katkım e bunda da önemli bir bu şekilde söz eden biri olabilir? ine aktarmayı dene- emli bir yazar olmuş- amamaktadır. edebiyat çevresinde fazla ilgi görmemiş- açısından artırmak" erden hangisidir? eniş bir kitleye hitap a edebiyatı bir alış- ya çıkarıp edebiyatı en satış rakamlarını rafından bilinen bir beribcam TEST 29 9.-10. soruları aşağıdaki paragrafa göre cevaplayınız. 95 Bugün sinema, yeni koşullar altinda varlığın sürdürmekte ve gelişmektedir hem de bize zorla unutturulan koşullardan temelden farklı koşullar altında. Bir zamanlar, 1930'lu yıllar- da seyirciyi çepeçevre saran o eksiksiz, sürükleyici otki, o sıralar bir de üstelik "ses vermeye başlayan yeni bir sanatın doğuşuna tanık olmanın sarhoşluğuyla açıklanabilir. Yepyeni bir birlik, bir görüntüsellik sergileyen, gerçekliğin o güne dek bilinmeyen bir yönünü gösteren bu yeni sanat fenomeni; başlı başına bir olgu olarak seyirciyi fethetmeye yetmişti ve bundan böyle, seyirci bir daha asla sinemadan vazgeçmedi. Doğumundan beri sürdürdüğü inişli çıkışlı gelişme çizgisi için- de sinema oldukça zor ve dolambaçlı bir yol katetti. Sanatsal değeri yüksek filmlerle ticari yapımlar arasındaki ilişki giderek karmaşıklaştı. Hatta aralarında her geçen gün derinleşen bir uçurum belirdi. Yine de hiç şüphesiz sinema tarihinin mihenk taşlanı olacak filmler yapılmaya devam ediyor. 9. Bu parçadan sinemayla ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi çıkarılamaz? A) Sinema tarihinde yer alan kâr elde etmeye yönelik yapım- lar, sinema seyircisinin sayısını artırmıştic BY Başlangıcından bugüne düz bir çizgi izlememiş, kimi zaman inişe geçmişse de vazgeçilmez olmuştur. C) Birçok yönüyle seyirciyi daha ilk ortaya çıktığı zamandan itibaren etkilemeyi başarmıştır. D) Estetik kaygıyı ön plana çıkaran filmlerle maddi amaç gdden filmlerle yola devam etmektedir. EY Günümüzde de sinemasal değeri yüksek, önem arz eden filmlerin yapımına devam edilmektedir. 10. Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıda- kilerden hangisidir? A) Herkes tarafından beğeniyle karşılanan sanatsal üslup B) Kalitesiyle başka yapıtların değerini belirleyen, özel yapıtlar C) Kesin gerçekleri anlatan, değiştirilemez değerli unsurlar D) İzleyicisi az olsa da eleştirmenlerden iyi not alan filmler E) Konusunu toplumdan alan gerçekçi, eleştirel filmler

1. (1) "Kübizm" adı, Georges Braque'in bir tablosunu gören Matisse'in, bu tablo için "küçük küpler" sözünü kullanma- sıyla ortaya çıkmıştır. (II) Bir yanılgı sonucu resme uygula- nan kübizm, Picasso ve Georges Braque'in o tarihlerde bir- birine pek benzeyen ilk kübist eserleri konusunda bir fikir verebilir. (III) Her iki sanatçı da hacimlerin iç içe geçtiği bir- birinden güzel portreler, manzaralar, natürmortlar çizmek- teydi. (IV) Onlar iki boyutlu olan tuvalin yüzüne doğada üç boyutlu olan nesneleri çizebilmenin çareleri üzerine kafa yo- ruyorlardı. (V) Bu, yeni bir sorun değildi; bütün resim sana- tının sorunuydu ama o zamana kadar derinlik izlenimi pers- pektif aracılığıyla verilebiliyordu. 2. Kübizmin anlatıldığı bu parçadaki numaralanmış cümle- lerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, kübizm adının nereden geldiğine açıklık ge- tirilmiştir. B) II. cümlede, kübizmin resme uygulanmasının bilinçli ol- madığı belirtilmiştir. Şiir c âde III. cümlede, karşılaştırma yapılmıştır. D) IV. cümlede, bir arayış dile getirilmiştir. E) V. cümlede, resim sanatıyla ilgili bir sorunun çözümüne sorunlan çöz yer verilmiştir. de g

D 1. Salına salına gelen sevdiğim Söyle narin ellim kimin yârisin? N. Huri gibi yüzlüm ahu bakışlım Söyle ince bellim kimin yârisin?' AN Emrah bir köledir sen de bey kızı Söyle sırma tellim kimin yârisin? OKIZ W. Kız senin gözlerin ahudan güzel Söyle dudu dillim kimin yârisin? Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangilerinde karşı- laştırma söz konusudur? A) I. ve II. D) II. ve IV. B) I. ve III. & C) I. ve IV. E) II. ve IV.

1815 yılının nisan ayında Endonezya'daki Tambora Yanardağı'n- da büyük bir patlama oldu. Yanardağın yakınındaki yerleşim böl- geleri volkanik külle kaplandı, atmosfere milyonlarca ton toz ve volkanik kül karıştı. Yanardağdan çıkan gazlar yoğunlaşarak ae- orsol bulutları oluşturdu. Bu bulutlar yeryüzünün soğumasına neden oldu. Küresel sıcaklık düştü, iklimler geçici olarak değiş- ti. 1816 yılında Kuzey Yarım Küre'nin büyük bölümünde sıcak bir yaz mevsimi yaşanmadı. Avrupa ve Kuzey Amerika'da soğuk ha- vanın ekinleri tahrip etmesiyle başlayan kıtlık nedeniyle salgın hastalıklar baş gösterdi. Yeryüzündeki etkileri zamanla azalsa da patlama, edebiyat ve sanat dünyası üzerinde kalıcı izler bıraktı. Patlamanın edebiyat dünyasına kazandırdığı eserlerin başında ise Frankenstein adlı roman geliyordu. 1816 yazında İngiliz.ya- zar Mary Shelley, bu doğa olayı yüzünden günlerce kapalı alan- da yaşamak zorunda kaldı ve 1818'de yayımlanan ünlü korku ro- manını işte bu günlerde kaleme aldı. 20. Bu parçada Tambora Yanardağı'nın patlamasıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Kültürel yaşama olan etkilerine BY Bazı bölgelerde neden olduğu kuraklığa Etkisinin hissedildiği coğrafi bölgelere D Dünyanın ısınması üzerindeki etkisine E) Atmosferde yarattığı değişikliklere

2 Zamanı aşmak, sonsuzluğa ulaşmak, yazın dünyasına gi- ren her sanatçının gönlünde besleyip büyüttüğü bir yü- ce tutkudur. Bu özlemini nasıl gerçekleştirebilir sanatçı? Sesini soluğunu zamanın tozları arasında boğulmaktan, || yitip gitmekten kurtarmak, nerededir bunu gizi? Dil işçili- ğinde yetkinleşip yoğrulmamış, dilin tadına, şiirin tadına ||| varamamış bir sanatçı yaşadığı günlerin sınırını aşamaz. (IV) Yeni bir ses, yeni bir soluk getiremez böyleleri. V Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangileri yakın an- lamlarda kullanılmıştır? A) I ve II D) Il ve V B) I ve IV ENV ve V V₁ C) II ve III 7

var- kişi onun sinin ila- 31. "Romana romandan bakmak", "bir açıdan" romana Fet- hi Naci ile bakmak anlamına gelir bana göre. Nedeni açık: Fethi Naci'nin bugüne dek kaleme aldığı roman yazılarının hiçbirinde, onun roman nesnesi dışına çık- tığını göremezsiniz de ondan! Roman nesnesine nes- nellik içinde yaklaşmak da yetmez Fethi Naci'ye. Öyle içtendir ki yaklaşımında o; okumuş olun olmayın, size kılavuzluğunu yapar romanın. Bir büyücü gibi gözünü- zün önünde yeniden yoğurur romanı, onun bu yaklaşı- mıyla, sanki roman boy atar da daha bir serpilir. Bu parçaya göre, aşağıdakilerden hangisi Fethi Na- ci'nin eleştirmenliği ile ilgili özelliklerinden biri de- ğildir? A) Değerlendirmelerinde nesnel bir tutum izlediği B) Eleştirilerinde, eleştirdiği yapıtı temel aldığı C) Okurun, yapıtı doğru algılamasını sağladığı, D) Yorumlarıyla yazarlara yol gösterdiği Yapıtlara ön yargısız ve içten yaklaştığı

4. Yurdumuzda bir gazete yazarı olarak, bir karikatürcü olarak, bir politikacı olarak toplumsal konulara eğilmek, birtakım fikirler ileri sürmek çok kolay. Sanatçıların toplum- sal konularla ilgili görüşlerine ise dudak bükülüyor. Küçük bir çocuk gibi azarlanıyor sanatçı. Git, senin işin değil bu, deniyor. Aslında bu herkesin işidir, öyle olması gerekir. Bu işi eskiler, hele eski Yunan yazarları, şairleri, bizden çok daha iyi yapmışlar. En küçük savaş, en küçük toplumsal konu eserlerinde yer almış. Düşünürleri her an insanların toplumsal yaşayışıyla ilgilenmiş. Çoğu, insanların nasıl daha iyi yaşayabileceğini, nasıl mutluluğa ulaşabilecekle- rini araştırmış. Bu parçadaki altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? A) Sorgulayıcı bakış açısına sahip olmak çok beğen- mek B) Dayanışma ruhuna sahip olmak - eleştirel olmak C) Bireyci anlayışa sahip olmamak - beğenmemek D) Yaşamsal deneyimlerden yararlanmak - kıskanmak E) Sosyal anlayışa sahip olmak - senli benli olmak

0. İnsan geometri bilmeden su bentleri yapmış, bilmeden manivela kullanmış, matematik bilmeden parmaklarıyla saymıştır. Sanat ve güzellik hakkında hiçbir bilgisi yok- ken mağara duvarlarını bugün bile değme ressamin yapamayacağı resimlerle donatmıştır. İnsanın daha konuşmadığı, dilinin çözülmediği çağlarda, elleri konuş- muştur. Sözün kısası Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) ellerimiz uzuvlarımız içinde çok daha önemli bir yere sahiptir. B) ellerin sonsuz araştırmaları ve denemeleriyle insan kendini bulmuştur. bilim ve sanat diye övündüğümüz ne varsa hepsini insan eline borçluyuz. D) özgürlüğüne kavuşan el insana yalnız düşünmeyi değil beğenmeyi de öğrenmiştir. E) insan daha kafasıyla düşünmeyi öğrenmeden elle- riyle düşünmeye başlamış. Asan

24. Bir yazar romanında ele aldığı karakterlerden herhangi birinin bir davranışını anımsayamazsa bu; yazarın, romanı yaşamamış olduğunun kesin kanıtıdır. Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede anlatılmak istenene anlamca en yakındır? A) Bir edebî eser, yazarının hayatından izler taşımalıdır. B) Bir yazarın şahıs tasvirlerindeki başarısı, gözlem gücüyle orantılıdır. C) Bir roman, ancak gerçek hayatta olup bitenleri konu alırsa kalıcı olur. p) Bir yazarın tasarladığı kişileri anlayabilmesi önemlidir. E) Bir romancı, bazı roman karakterlerini yakın çevresinden seçebilir.

Test 06 1. Akşamın alaca karanlığında Simena Kalesi'nde gözler önüne serilen manzara olağanüstü.((II) Kar- şıda Kekova Adası yer alıyor. (III) Denizden itibaren yükselen dik yamaçta ise dar sokakları, sevimli taş evleriyle Kaleköy bulunuyor. (IV) Eskiden taşıt yolu bulunmayan Kaleköy'e ya denizden teknelerle ya da Üçağız'dan yürüyerek ulaşılırdı. (V) Şimdi beş yüz metre yakınına kadar araçla gidilebiliyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangile- rinde öznellik söz konusudur? A) I ve II İçerdiği Duygu, Kavram ve D BI III ve V Al. BI ve III IV ve V Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki deyim, insana özgü olumlu bir niteliği yansıtmaktadır? C) I ve IV A) Sen istediğin kadar uyar, o kendini dev aynasında görmeyi sürdürecek. 4

19. (1) Ahmet Haşim'in "Piyale" de yer alan "Merdiven" şiiri açık, anlaşılır bir şiir. (II) A. Haşim, o sıralar gittikçe güçlenen özleşme akımının etkisiyle dilini yabancı sözcüklerden ve tamlamalardan temizle- meye çalışmış. (III) Aynı çalışmanın izleri, kitaptaki bütün şiirlerinde de görüldüğünden "Piyale", Ha- şim' in diğer eserlerinden ayrılıyor. (IV) Bir başka abre ayrılık da renk bildiren sıfatlardan ortaya çıkıyor. (V) "Şi'r-i Kamer" de sarı, "Göl Saatleri'nde kara renklerin ağır basmasına karşın "Piyale"de kızıl T renk, öbür renklerden baskın çıkıyor. Bu parçada, hangi cümleden başlanarak "kar- şılaştırma" yapılmıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

1. Bilimsel bir çalışma, ekonomik şartlardan bağımsız olarak, belirli kültürel ve sosyal değerlerin sağlanmış olmasını şart koşmaktadır. II. Bilim adamlarına önem verilip uzmanların yetiştirilmesi, ancak o toplumun sahip olduğu değerler sayesinde sağlanabilir. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? Bilim adamlarına üst düzeyde değer verilmesi, ancak o toplumun sahip olduğu birikimle sağlanabilirken bilimsel bir çalışma, ekonomik şartlardan bağımsız olarak, belirli kültürel ve sosyal değerlerin sağlanmış olmasını şart koşmaktadır. B) Bilim adamlarının eleştirilmesi için o toplumun belli değerlere sahip olması gerekirken bilimsel bir çalışma için, ekonomik şartlardan bağımsız olarak, belirli kültürel ve sosyal değerlerin sağlanmış olması şarttır. C) Bilimsel bir çalışma, ekonomik şartlardan bağımsız olarak, belirli kültürel ve sosyal değerlerin sağlanmış olmasını şart koşsa da bilim adamlarına önem vermek, ancak o toplumun sahip olduğu ekonomik güçle sağlanabilir. D) Bilim adamlarına önem verilip yetiştirilmesi, ancak o toplumun sahip olduğu kültürler sayesinde sağlanabilmesine karşın bilimsel bir çalışma, ekonomik şartlara bağlı olarak, belirli kültürel ve sosyal değerlerin de sağlanmış olmasını gerekli kılmaktadır. Bilim adamlarına önem verilip bilim insanı yetiştirilmesi, ancak o toplumun sahip olduğu değerler sayesinde sağlanabilirken bilimsel bir çalışma, ekonomik şartlardan bağımsız olarak, belirli kültürel ve sosyal değerlerin sağlanmış olmasını şart koşmaktadır. 2.