Cümlede Anlam İlişkileri Soruları

5. I. Sanatçı, eserini oluştururken gerçeği yeniden kur- gulamalıdır. II. Sanatçının bir bilim insanı tavrıyla gözlemlerini kağı- da aktarmasına sanat denmemelidir. III. Sanat, biçim verme işidir; bundan dolayı sanatta, gerçek hayat, olduğu gibi sunulmamalıdır. IV. Sanatçı, dış dünyadan edindiği izlenimlerini kendi dünyasında yeniden şekillendirmelidir. V. Sanatçı, inandırıcı olmak istiyorsa yaşama ayna tutmalıdır. Numaralanmış cümlelerden hangisi anlamca diğer cümlelerle çelişmektedir? A) I B) II C) III D) IV EV

TYT A DENEME 1. Bu testte sırasıyla, Türkçe ile ilgili 40 s 2. Cevaplarınızı cevap kâğıdınızın Türk TÜRKÇE T 1. Herhangi bir eşyamızı - - çalışırken, sokaklarda kullan- verirken çok kıymetli dığımız ayakkabılarımıza bile dostlarımıza, arkadaşlarımıza, ailemize karşı ranmamız anlaşılır bir durum değildir. dav- Bu cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda- kilerden hangisi getirilmelidir? A) düşürmemeye - çekidüzen - güzel B) kullanmamaya - özen - hoş C) anlamaya - büyük çaba - kaba D) Vipratmamaya - önem - özensiz E) eskitmemeye - itina - değişik

SÖZCÜK TÜRLERİ KARMA - 2 1. Evet benim her şiirimde yılan dişli diken var Sizler gidin bal verecek yeni açmış gül bulun Belki benim acı sesim kulakları tırmalar Sizler gidin genç kızların türküsüyle şen olun Bu şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Hem isim tamlaması hem sifat tamlaması vardır. B) Zincirleme isim tamlaması vardır. C) Birden çok sıfat tarafından nitelenmiş isim vardır. D) Tamlayanı zamir olan isim tamlaması vardır. E) Bulunma hâl eki kullanılmıştır. 4.

20. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme isim tamla- ması vardır? A) Otobüsün ön tekerleği patlayınca yolculuğumuz başla- madan bitti. B) Buğday tarlasının ortasında oldukça büyük bir armut ağacı vardı. C) Eski okul defterlerimi hâlâ tavan arasında saklıyorum. D) Şehrin karmaşasından bıktığım zamanlarda hep buraya gelirim. E) Köpek barınağında bulunan köpekleri sahiplendirmeye çalışıyoruz.

16. I. "Alet işler, el övünür" Derler, her söze kanmayın İşitin de inanmayın II. Müzeyyen oldu reyahin bezendi bağ-ı çemen Meğerki bağa haber geldi yârdan bu gece III. Coştukça böyle sel gibi bağrında hisleri Bir gün başında kalmayacaktır seyisleri Bu dizelerde görülen edebî sanatlar aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? A) Mübalağa - İntak - Teşhis B) Teşhis - Tezat - Mecazımürsel Teşbih-Mübalağa - Hüsnitalil DI Cinas - Írsalimesel - Tekrir E) salimesel - Hüsnitalil - Teşbih

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soru zamiri eylemi ya- panı buldurmaya yönelik değildir? A) Heryanlıştan bir doğru çıkacağını bize sürekli anlatan sen değil miydin? B) Böyle mutlu bir günde yanında kimleri görmek isterdin? C) Gece gece kapıyı da kapatmadan böyle aniden kim git- miş olabilir? 1963. D) Mutluluğun resmi diyordun, sanki insanlık tarihinde mut- luluğu kim anlatabilmiş? E) Bu tatilde zaman çok; neler yapılacak öncelikle? ASUK

1. Köktürk hanı İl Han'ın oğulları çoktu. Savaşta hepsi öldü. Kayan adında bir küçük oğlu vardı. O yıl evlen- dirilmişti. İl Han'ın Tukuz adlı bir de yeğeni vardı. "Bu ikisi bir yerdeki kişilerin eline düşmüşlerdi. On gün olduktan sonra bir gece ikisi kadınlarıyla birlikte atla- rina binip kaçtılar. Yurda geldiler. Düşmandan kaçıp gelen dört maldan (deve, at, öküz, koyun) çok buldu- lar. Eğer ile varalım desek dört taraftaki illerin hepsi bize düşman. İyisi odur ki dağların içinde insan yolu düşmez bir yer izleyip oturalım." deyip dağa doğru sürülerini sürüp gittiler. Geldikleri yoldan başka yolu olmayan bir yere vardılar. O da öyle bir yoldu ki bir deve, bir at bin güçlükle yürürdü; eğer ayağını yanlış bassa parça parça olurdu. Vardıkları yerde akarsu- lar, çeşmeler, türlü otlar, meyveli ağaçlar, türlü türlü avlar vardı. O yeri görünce Tanrı'ya şükürler kıldılar. Hayvanlarının kışın etini yediler. Yazın sütünü içiler, derisini giydiler. O yere Ergenekon adını koydular. Bu parçadan Türk destanlarıyla ilgili olarak aşağı- dakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Tarihi bir belge olmamakla birlikte Türk tarihi hak- kında bilgi verirler. B) Türk milletinin ortak değer ve kabullerini dile geti- rirler. C) Türklerin geçmiş yaşam tarzlarına ait zihniyet unsurlarını barındırırlar. D) Nazım olarak oluşturulmuş, dilden dile aktarılarak yayılmıştır. E) Anlatmaya dayalı türler içinde sözlü gelenekte oluşmuştur.

1 I 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zin- cirleme ad tamlaması yoktur? 12. A) Hasta olunca en çok annesinin şifalı çorbasını özlerdi. B) Kitap fuarlarının en güzel yanı oku- ru yazarlarla buluşturmasıdır. D) Eskiden evimizin bahçesindeki ba- dem ağaçlarının gölgesinde oturur- duk bir süre. 3. IM 15 1 C) Yazar, bu kitabında gençlerimize ge- leneksel Türk sporlarının önemini ! anlatıyor. Zamirle yapılan isim tamlamalarında I E) Çiftçi, ürünlerini korumak için mısırı tarlasının etrafını çitlerle çevirmişti. + Galfrlerinin topleidin 3.

A 22. Her yeni, kabul edilmek zorunda olmadığından kabule mahkûm kılınmış olabilir. Bu noktada gele- neğin yeniliğe düşman mı olduğu sorulabilir. Buna verilecek cevap hem evet hem de hayır olacaktır. Evet, çünkü yenilikler geleneğin karşısına dikile- bilmekte, kendini kabul ettirmek için yok ediciliği seçebilmektedir. Milleti alternatifsiz bırakıp milletin gönlüne değilse de yok ettiği geleneğin tahtına bir diktatör gibi konmak istemektedir. Hayır, çünkü yenilik; ilhamı geçmişten alabilmekte, bünyesinde geleneğin aşısını taşımaktadır. Bu bakımdan her yeninin eski ile bir bağı vardır. Ancak o yeni ithal ürünü değilse ve anlama faktörü de hesaba katıl- mazsa. Dolayısıyla her yeni eskiye rağmen gelme- diği gibi eskinin davetine de icabet edebilmektedir. Bu özelliği ile gelenek kendi içerisinde bir değişimi barındırmaktadır. Değişimi, geleneğin dışına taş- malarda gösterdiği belirli nispetteki toleransla sağ- lamaktadır. Bu parçaya göre yeninin eskiyle olan bağı- ni sürdürmesinin asıl sebebi aşağıdakilerden hangisidir? A Geleneksel olanla direnç kazanarak varlık gös- termesi B) Anlamsal olarak kültürel değerleri hesaba kat- ması Kültürel yaşama ilişkin çelişkili düşüncelere mesafeli olması D) İçeriğinde ithal olmayan unsurları barındırarak eskiye uyum göstermesi E) Değişime hoşgörülü bir anlayış çevresinde yaklaşması

i 6. Dile getirdiği duygu ve düşünceler çok güzel ancak dile getiriş biçimi yanlış. Çakmak varken hâlâ çakmak taşlarını birbirine vurmak..." Bu parçada "çakmak taşlarını birbirine vurmak" sö- züyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisi olamaz? A) Çok ses getirmeyi istemek B) Eski sözcükleri kullanmak C) Kolayı varken zoru seçmek D) Yeni teknikleri kullanmamak E) İlkel bir anlatım benimsemek

Os- ze- a) k- a ir, a K- 1 Gür Yayınevi 2 7. Yazılarında açıklama ve tartışma temel anlatım biçimleridir. Sorunlar; olaylar, durumlar kimi varsayımlar üzerine oturtulur. Sonra bunlar düşüncenin süzgecinden geçirilerek yazınsallık toprağında sorgulanır; bilimselliğin kuruluğuna, iticiliğine ya da tuzağına düşülmeden kestirmeciliğin ve kesinlemenin kolaylığı- na kaçılmadan. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? A) Düşünceleri, mantığa uymasa da yazıda kullanmak için çaba harcamak BY Ele alınan konuları mantık çerçevesinde analiz edip yazın dünyasında değerlendirmek C) Tüm olay ve durumları planlayıp yazıya belli bir sırada uy- gulamak -D) Anlatım biçimlerinde son derece seçici olup bunları yazıda uygun tarzda kullanmak E) Sorunları ele alırken gerçeği temel alıp yazıda çözümleye- rek sunmak Diğer sayfaya geçiniz.

PEKİŞTİRİYORUM 11. Aslında zaman bakımından yeni diye bir şey yoktur. Yeni de- diğimiz her şey bir zaman sonra eskimeye mahkûmdur. Ba- kın, edebiyatımızda I. Yeni adı verilen akım yani Orhan Veli ve arkadaşlarının getirdiği tarz, çoktan eskidi bile. Onun üs- tüne yenilik iddiasıyla ikinci, üçüncü kuşaklar geldi. Biraz daha geriye gidelim. Edebiyatıcedide'nin kuruluşunun üs- tünden yüz yıl geçmek üzere. O Edebiyatıcedide, yenilik edebiyatı demekti. Hâlbuki şiirimizde en büyük yenilikler on- dan önceki Tanzimat Dönemi'nde yapılmıştır. Bu parçadan çıkarılabilecek yargı aşağıdakilerden han- gisidir? A) Her şiir, başlangıçta yeni olduğu için sevilir. B) Şiir değerlendirilmesinde eski ya da yeni olma ölçü de- ğildir. G C) Aslında yeni şiir yoktur, yalnızca yeni sanatçılar vardır. D) Şiirlerin yetkin eleştirmenlerce değerlendirilmesi şiirin geleceği adına zorunluluktur. E) Edebiyatta özellikle de şiirde mükemmele ulaşmak olası değildir.

Gönül sözcüğü dilimizde pek çok deyimde kullanılmaktadır. Ör- neğin, insanın iç sıkıntısını gidermek için "gönül açmak" huyunu | suyunu yakından bilerek olumlu davranışta bulunmak, tavlamak için "gönül avlamak", kendisine yakıştıramadığı bir şeye razı olma 11 durumu için "gönül indirmek" deriz. Bir şeyi çok sevmek, istemek ||| anlamında "gönül koymak" deyimini, kuşkulanmayı anlatmak için IV "gönlü bulanmak" deyimini kullanırız. V Bu parçada numaralanmış deyimlerden hangisi yanlış açık- lanmıştır? A) I ON DYNV BYT C)TTI V

6 A 22. Kitap da bütün öteki emek ürünleri gibi, meta yani tica- ri mal kimliğiyle piyasada dolaşıma girdiğinde fetişleşi- yor. Meta fetişizmi, değişim değerinin tek başına o şe- yin "öz"ü hâline getirilmesidir. Kitabın fiyatı, kitabın "öz"ü olur. Walter Benjamin'in bugün Türkiye'deki kitap piya- sasındaki meta fetişizmini açıklayan çok kışkırtıcı bir tes- piti var: "Mal denilen fetişe hangi ritüellerle tapılacağı- ni, moda saptar." Gerçekten de öyle: Kitaplarının, kendi emeklerinden ayrılarak bir değişim değerine dönüşme- sinden ve "moda" oldukları için çok satılmasından mut- lu olan yazarlar, meta fetişizminin onları, kendi emekle- rinin ürünü olan kitaplarına yabancılaştırdığının farkında bile olmadan stantlarda bekleşen alıcı (Okur değil!) ka- labalığına, yüzlerine yayılan mutlu bir gülümsemeyle ba- kıyorlar. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Karşılaştırmadan yararlanılmıştır. Tanımlama yapılmıştır. C) Tanık göstermeye başvurulmuştur. Eleştirel bir tutum izlenmiştir. Benzetmelere yer verilmiştir.

2. Erdal Öz; şiir yazmayı, yayımlatmayı bırak- mış ama ilk göz ağrısı olduğu için şiir oku- mayı, şiir eleştirmenliğini hiç bırakmamış. A) Erdal Öz, zaman içerisinde şiire farklı anlamlar yüklemiştir. B) Daha önce şiir yazsa da Erdal Öz son- radan şiirden uzaklaşmıştır. C) Sanata şiirle başladığı için Erdal Öz, yazmasa da şiirle bağını farklı boyutlar- da sürdürmüştür. D) Kendisini şiire daha yakın bulduğu için Erdal Öz, şiirden hiç kopamamıştır. E) Erdal Öz, zaman zaman şiir yazmış ama şiir eleştirmeyi her zaman daha çok önemsemiştir. 7

Bir gemi yelken açtı hayal iklimlerine Civarından çığlıkla yorgun martılar kaçtı Rüzgår sürüklenirken derinden derine Hayal iklimlerine bir gemi yelken açtı Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) İyelik eki B) Yönelme håll eki C) Tamlayan eki D) Vasıta eki E) Çoğul eki