Cümlede Anlam İlişkileri Soruları

24. Felsefe daha ziyade genel ve kapsayıcı olanla ilgilenirken edebiyat, özel ve farklı olanın peşindedir. Felsefe yanılsa- maları ortadan kaldırmaya çalışırken edebiyat, yanılsama yaratma peşindedir. Felsefe soyut ve somut kavramları berraklaştırmaya çalışırken edebiyatın hiç de öyle bir derdi yoktur. Derrida'nın ifade ettiği gibi edebiyatı "insanın her şekilde her şeyi söylemesine olanak tanıyan kurgusal bir kurum" olarak düşündüğümüzde felsefenin zorunlulukla- rının edebiyat için geçerli olmadığı sonucuna varabiliriz. Edebiyat; dili yalnızca estetik bir kaygıyla, çağrışımlarla, betimlemelerle kullanma özgürlüğüne sahiptir. Bilhassa kur- maca söz konusu olduğunda felsefenin gerektirdiği akıl, işin içinden tamamen sıyrılarak yerini hayal gücüne ve bunun sağladığı özgürlüğe bırakır. Bu parçadan hareketle felsefe ve edebiyat ile ilgili, Farklı yaklaşımlara sahiptir. Olanı olduğundan farklı gösterme eğilimi aynı değildir. it. Dili mantıklı ve sistematik bir yapı oluşturarak kullanır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? Ay Yalnız 1 6) Yalnız II I ve Il C) Yalnız III 26. il ve lil

A 30. Samanta Schweblin, 2015 Ribera del Duero Oykü Odülüng ipliğine bağlı bir insanlığa ayna tutuyor. Yedi Boş Ev, en kazanan Yedi Boş Ev'deki öykülerde akıl sağlığı pamu dan görünene mercek tutan metinlerden oluşan bir kitap. genel anlamıyla insan-ev-eşya üçgenini açımlayarak sıra Bu bağlamda inşa edilen metinlerde dil ve kurgu ilişkisi de yazarın ince işçiliğiyle kurulmuş. Ayrıntılara eğilen, okuru her anlamda şaşırtan ve görünenin ardındaki görünmeyen sorgulamaya iten bir eser. Schweblin'in çağdaş yazarlar arasında yakın zamanda Türkçeye kazandırılan en vurucu kalem olduğunu düşünmemek elde değil. Bu parçadan hareketle Yedi Boş Ev ile ilgili olarak ğıdakilerden hangisi söylenemez? aşa- LA) Yazarının etkileyici bir üsluba sahip olduğu Anlatımıyla çağdaş yazarlarca takdir edildiği e Dil ve kurgunun titiz bir dil işçiliğiyle örüldüğü D) Olay ve durumların perde arkasını irdelemeye yönlen- dirdiği E Sorgulayıcı bir yaklaşıma sahip olduğu

Birbirinden farklı iki kültürün çeşitli şekillerde temas etmesiy- le alışveriş içine girmeleri, bunun sonucunda kültürel öge- lerin giderek birbirine karışması ve kökenlerinin bilinemez hâle gelmesiyle ortaya çıkan bir süreç değil midir kültür- leşme? Bu sürece giren iki kültürün ikisi birden birbirinden etkilenerek değişmez mi? Tabii ki değişir. Biz bu değişimler sonucunda değişen ögelerin kökenini unuturuz ve böylelikle o ögeler, dâhil olduğu kültürün özelliği hâline gelir. Bu parçadan hareketle kültürleşme aşağıdakilerin han- gisinde doğru tanımlanmıştır? A) Baskın kültürlerin etkisiyle farklılaşan ögelerin zamanla kendi özüne yabancılaşmasıdır. B) Belirli bir kültür merkezinden çıkan kültürel değerlerin başka kültürlere yayılma sürecidir. Farklı kültürel unsurların iç içe girmesiyle değişen de- ğerlerin yeni bir hüviyet kazanmasıdır. D) Başka bir kültürel alana girilmesiyle hem ait olunan hem etkilenilen kültür ortamından uzaklaşılmasıdır. E) Kültürel etkilenmeler neticesinde birey ve toplum yaşan- tısında oluşan duyarsızlaşma hâlidir.

5. 1. Bronzun kullanılmaya başlanması, uzmanlaşma gerek- tiren bir üretimin ve örgütlenmiş bir ticaretin varlığının göstergesi olarak düşünülebilir. II. Bronz bir balta yapabilmek ve maden cevherlerinin ye- rini belirlemek için jeoloji, madenleri arıtmak için kimya, ayrıca diğer teknik süreçleri bilmek gereklidir. Yukarıdaki II numaralı cümle ile ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenebilir? 1. cümlede belirtilen olgunun aşamalı olarak gerçekle- şebileceği vurgulanmaktadır. B) I. cümlede ele alınan konunun farklı yönü üzerinde du- rulmaktadır. C) I. cümlede ileri sürülen bir düşünce, gerekçesiyle ortaya konmaktadır. D) I. cümlede ortaya konan düşünceden farklı bir bakış açısı sergilenmektedir. E) I. cümledeki çıkarım örneklerle desteklenmektedir.

29. Yapımı büyük ölçüde tamamlanan Ilısu Barajı nedeniyle sular altında kalacak Hasankeyf'te kayalar düşürülmeye başlandı. Önce dinamitle patlama yapıldığı iddia edildi, ancak bölgeden edinilen bilgilere göre patlatmayla değil, hidrolik ve mekanik sistemlerle kayalar tek tek düşürüldü. Dinamitli ya da dinamitsiz... Gerçek şu ki, 12 bin yıllık tarih, Anadolu'nun en güzel yerleşimlerinden Hasankeyf göz göre göre yok oluyor. 550 yıllık Zeynel Abidin Türbesi geçen aylarda yerinden taşındı. Henüz ihalesi yapılmamış olsa da en az yedi eserin daha taşınacağı söyleniyor. UNESCO Dünya Mirası kriterlerinin onundan dokuzuna sahip Hasankeyf, hem taşınarak hem de su altında bırakılarak parça parça yok ediliyor. Yıllardır Hasankeyf'in kurtulması için kampanyalar yapıldı. Sivil toplum örgütleri çabaladı, bilim insanları açıklamalar yaptı ama nafile... Bu parçadan asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Anadolu'nun, doğal ve kültürel hazinelerle bezeli tarihi şehrini kaybettiği B) Hasankeyf'i kurtarmak için yapılan çalışmaların yeterince duyurulmadığı C) Bütün tepkilere rağmen Hasankeyf'i kurtaracak hiçbir adım atılmadığı D) Baraj yapımının dinamitle değil mekanik yolla yapılması gerektiği E) UNESCO Dünya Mirası kriterlerine uyan eserlerin korunmasının önemli olduğu

u 1- 7- ü Ki- si, si- e- en ne 8. Meslekleri kasap, aşçı, berber, kuaför ve boyacı olan Soner, Selçuk, Boray, Emre ve Tarık adlı kişi- lerin memleketleri ile ilgili bilinenler şunlardır: • Kişilerin memleketleri Bursa, Elazığ, Adana, Art- vin ve Trabzon'dur. • Soner berberdir ama Artvinli değildir. • Tarık Adanalıdır. • Memleketi Bursa olan kişi kasaplık yapmaktadır. • Selçuk kuafördür ama Karadenizli değildir. Buna göre, Soner II. Tarık III. Selçuk yukarıdakilerden hangilerinin hem memleketi hem de mesleği kesin olarak bilinmektedir? A Yalnız I B) I ve III C) II ve fil D) I, II ve III 1

11. Aşağıdaki dizelerde verilen altı çizili tamlamalar- dan hangisi diğerlerinden farklı bir türdedir? A) Bugün yâri gördüm ben ? Yüreğinde başka bir yürek vardı B) Kaldırımlar, duyulur ses kesilince sesi Kaldırımlar, içimde uzayan bir lisandic C) Dev adımlarıyla bir yolcu gitti Bir dağdı gölgesi kararttı yolu D) Pencere yanıydı yeri Uzandı masaya sonsuzu koydu E Mavi patiskaları yırtan gemilerinle Ne güzelsin ey istanbul

2. Öğrencilere bir meslek tanıtmak yerine onlara kendilerini tanımalarını öğretelim. Birey kendini bildikten sonra kaçıncı yüzyılda olursak olalım, dünya hangi hızla dönerse dönsün, hangi meslek revaçta olursa olsun kendisi için en geçerlisini seçecektir. Bu parçada altı çizili sözcüğün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Son zamanlarda en çok rağbet gören turistik yerler küçük sahil kasabaları oldu. PALME B) Eski köprünün restorasyon çalışmalarına önümüzdeki günlerde başlanacağı söyleniyor. C) İlgiyle izlenen televizyon programlarında reklam süresinin daha uzun olduğu bir gerçek. D) Çocuğunun gelişini dört gözle bekleyen annenin sabrina hepimiz hayran kaldık. E) Bu romanda bireylerin içinde bulundukları koşullar sosyolojik olarak irdelenmiş.

at 20. Çocukluk yıllarımın neşesini; eskimiş defterler- || de, siyah beyaz fotoğraflarda, kınalı kuzularda, IV bin bir emekle hazırlanmış bayram sofralarında V arar dururum. Bu cümledeki numaralanmış tamlamalardan hangisi tür bakımında ötekilerden farklıdır? A) 1 B) II C) III D) IV E) V

» CÜMLEDE ANLAM 8. Adana'nın gelişmesi ve mahalleler halinde çevresine doğru genişlemeye başlaması 1360 yılında Adana'nın Türkler tarafından fethiyle başlamıştır. Fetihten Osman- li hakimiyetine kadar geçen sürede şehrin nüfus artışı hakkında kaynaklarda yeterli bilgi bulunmamaktadır. Osmanlılar Dönemi'nde tutulan tahrir defterlerinde nü- fus hakkında bilgi edinilmektedir. Aşağıdaki yargılardan hangisi bu parçadan kesin tam olarak çıkarılabilir? não minubnalcem ✓A) Adana'nın gelişmesi ve genişlemesi Türklerin fethiy- le başlamaktadır. (A B) Adana 1360 yılından önce de Türklerin hâkimiyetin- de bir dönem kalmıştır. C) Adana şehri Osmanlı Dönemi hakimiyeti içerisinde almaktadır. dryer a VD) Osmanlı Dönemi'nde tahrir defterlerinde nüfus hak- kında bilgiler yer almaktadır. amsin bys ✓E) Fetihten Osmanlı Dönemi'ne kadar yer alan sürede nüfus hakkında net bilgiler yer almamaktadır.

esidir. znesi ortak sıralı cümledir. III. cümle kural eylem cümlesidir. D) IV. cümle eksiltilidir. E) V. cümle sıralıdır ve öge ortaklığı yoktur. 10. Aşağıdakilerin hangisinde birden çok ek eylem kutlanılmıştır? A) Adamın üstü başı dökülüyordu, sokak dilencilerinden farksızdı giyimi. B) Ne kadar uğraşsam da ikna olmadı, bahçenin söylediği gibi yapılmasında diretti. e) Oylama sırasında çoğunluk onlardaydı, diretmemize rağmen kararı çıkarmayı başardılar. D) Ölümünden sonra şiirleri çok övüldü, pek çok yabancı dil çevrildi ama sağlığında hak ettiği ilgiyi görmemişti. E) Sensiz geçen günler anlamsız geliyor, saatlerle ( kavgalıyım artık. nama unuaroyibo 1876: evin oblári migibnav mideve (0

8. 1. Şiirlerinde geçen yer adlarının tekrarından Trabzon, Sivas, Ünye, Kastamonu, Konya, Niksar, Niğde şehir- lerini dolaştığı, çeşitli yerlerde kısa süreli serüvenler ya- şadığı bellidir. A) I II. Uzun süre Sivas ve Kastamonu'da kaldığı hatta çağdaşı olan diğer bir büyük halk âşığı Dertli'yi koruyan Alişan Bey'e sığındığı, bir ara da Sinop ve İstanbul'a gittiği söy- lenen Erzurumlu Emrah serüven dolu hayatını Niksar'da noktalamıştır. III. 18. yüzyılın sonunda Erzurum'un köylerinden birinde doğduğu, gerek halk inanışlarından gerek kendi şiir- lerindeki anışlardan belli olan Emrah'ın 1855 ile 1860 arasında, son yıllarını geçirdiği Niksar'da öldüğü kabul edilir, türbesi bu ilçededir. IV. Emrah'ın derin âşıklık kültürüne hayranlık duyan ve kendisini koruyup esirgeyen edebiyat meraklısı kişilere konuk olarak bu şehirlerin bazısında yerleşip yaşadığı, ev bark kurduğu da söylenmektedir. V. Yaşamı üstüne bilgiler halk arasında dolaşan söylenti- lere ve şiirlerine dayanan ve Erzurum'da güçlü bir med- rese öğrenimi gördüğü bilinen Erzurumlu Emrah âşık şiirinin en büyük ozanlarındandır. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluş- turacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? B) II C) III D) IV E) V

34. Dergilerde pişmemiş (beceri ve ustalık kazanmamış), kitabın- 1 dan önce adı duyulmamış (ünlenmemiş) bu genç şairi fazla- 11 ca bir şey beklemeksizin okumaya koyulduğumda iyi bir şa- ir mayasıyla (yaradılışıyla, öz niteliğiyle) karşılaştığımı anladım. ||| Bu şiirlerde Nazım'dan, 40 toplumcularından, lirik şiirimizin en katıksız (somut) örneklerinden esinler (çağrışım veya içe doğ- IV V mayla akla gelen yaratıcı duygular) vardı. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı pa- rantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V 9

13. (1) Murathan Mungan'ın, son kitabı Küre'de basmakalip sözleri kullandığını söylemeliyiz. (II) Küre; kısa fakat içerik ve anlam zenginliği bakımından yoğun çağrışımlarla dolu metinlerden oluşan bir kitaptır. (III) Metinler; şiirin "ne"liği ve "nasıl"lığı ile ilgili bir şairin; olgunlaşmış, filizlenmiş, kendi rengini ve kimliğini bulmuş düşüncelerinden oluşuyor. (IV) Oldukça sade görünen bu düşünceler, içinde derinleşmeye müsait katmanlardan meydana geliyor. (V) Bu sadeliği de yazar, "sıfırdan sahip olunan değil, çalışarak, süzülüp incelerek damıtılarak elde edilen bir şeydir." diye ifade ediyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde mecazlı bir söyleyiş yoktur? A) B) II C) III D) IV E) V

K E O C G 3 7. Birini görüp de tanır gibi olmak için, gözü ısırmak; çok görmüş geçirmiş ve aldatılması zor kimseler için, kaçın kurası; en küçük ayrıntılara bile dikkat eden- ler için, kılı kırk yarmak; olup bitenleri hemen haber ||| alanlar için, kulağı delik; verilen bir işi hiç yapmak IV istememek için, kendini naza çekmek deyimini kul- V lanırız. Yukarıdaki numaralanmış deyimlerden hangisi- nin açıklaması yanlış verilmiştir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

TOPRA yayıncıl 2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde boş bırakılan yere, ayraç içinde verilen sözün getirilmesi anlamca uygun olmaz? A) Kitabın ana teması olan sıkılmışlık, etkili bir dille olay üzerinden aktarılıyor. (somut) bir B) Şair, şiirlerinin son dizelerine lakabını ekleyerek bir bakıma -- pekiştirmiş. (özgünlüğünü) şiire mührünü vurmuş, ---- C) Duygularımı benden daha iyi yansıtmayı başardığı için bu yazarıp ---- hayranlık duyuyorum. (içeriğine) D) Eserlerde yansıtılmak, açıklanmak istenen düşünceler --- olabilir fakat duygular daha çok topluma özgüdür. (evren- sel) ==== - bilgi ışığında sonsuza E) En yanılmaz eleştirmen olan kalacak nitelikteki oyunlarıyla edebiyat tarihinde parıldıyor. (zamanın) 4. G k C S E I 3 I