Cümlede Anlam İlişkileri Soruları

sine bıraktığı kitaplara hiç kim- se dokunmamıştı. B) Panelde tiyatro oyuncularının sorunlarına do- kunan konuşmalar yapıldı. C) Söylediği fıkra, şehrin ileri gelenlerinden birine dokundu. En hafif yemekler bile, konağın yaşlı sahibine dokunuyordu. E) Kadın, çocuklardan küçük bir köşeye sinen ke- diye dokunmamalarını istedi. 11. Kimi sözcükler, temel anlamlarının yanı sıra zaman- la yeni, farklı anlamlar kazanır. Sözcüğün anlamı kullanıldığı cümleye yani "bağlam”a göre değişir. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi "bağlam”a göre kazandığı yeni anlamlardan bi- riyle kullanılmamıştır? A) Yan odadaki yaşlı hastanın ateşi sabaha karşı iyice yükseldi. O güzelim ekinler, şiddetli fırtına yüzünden yere yatmıştı. C) Romanlarında, sıradan insanların ışıksız, renk- siz dünyalarından çarpıcı kesitler sunuyor. D) Yarışmada birinci olan şiirin son dörtlüğünde yansımadan türemiş üç sözcük vardı. 12. I. II. E) Dağların başını duman tutmuş, yıldızlar gece- nin koynuna saklanmıştı. Sen zambaklar kadar beyazsın. Gece bülbül ağaran vakte kadar ağlarmış. orki ncaklar kadar geniş bir oyuk var-

13:02 Na natif bir madendir, altın gibi ağır melerin hangisin- 4. değildir." cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır? A) Bu işe girmeden önce hafif işlerde birkaç ay çalıştı. B) Sırtımda hafif bir ağn hissediyorum. C) Akşamları hafif yiyecekler tercih edilmeli. D) Onun gibi hafif kişilerle arkadaşlık yapmam. E) Ev dekoresinde hafif mobilyalar daha kullanış- lıdır. 2. Kültür, belirli bir toplumda yaşayan (hayatını sürdü- ren) insanların bütün öğrendiklerini ve paylaştıkları- ciklerin A) I 0 ||| ni kapsayan (İçine alan) bir kavramdır (olgudur). Bu || ||| öğrenilen ve paylaşılan şeyler, insanın doğumun- dan başlayarak, hayatın sonuna kadar devam eder CIV (sürer). Örneğin (mesela); dilini, dinini, yiyip içmesi- yaşantıs ni, sosyal yaşantısını, bilgi, görgü kurallarını, manevî değerlerini içine alır. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı parantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır? B)II D) IV "Bu o aslınd sözcü kullar 51 Doktrin Yayınları E) V Aşağ zer b A) E 6

niş 1. ek, ak a. ki 1- 1 3. Önümüzde hayat ... Her gün bir başka uykuya yatıp bir başka rüya göreceğiz. Hâlbuki zaman, ağır ağır bizimle beraber akan nehre, bir göle varıyordu. Bu gölde artık biz akmıyor, dalgalanıyorduk. Bu parçada "varmak" sözcüğü aşağıdaki anlamlar- dan hangisine karşılık gelecek şekilde kullanılmıştır? A) Belli bir duruma veya düzeye gelmek B) İstenen herhangi bir yere ulaşmak C) Bir şeyi iyice anlamak veya duymak D) Bir durumdan başka bir duruma geçmek E) Hoş olmayan bir sona ermek

1. Ben de romanlar yazdım, romanlarımın yaşam gibi doğru söylemesini, yaşamla birlik olmasını istedim. Çünkü insanlık, çünkü yaşam olanı olduğu gibi kabul ederek buraya kadar gelmişti. Bu parçada geçen "yaşam gibi doğru söylemek" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Yaşamı bütünsel olarak ele almak B) Hayatın anlamını sorgulamak Gerçekçi bir yaklaşımla oluşturmak D) Okurun hayata bakışını değiştirmek Doğruluğu eserin merkezine oturtmak 3.

12. (1) Tiyatro, kültür seviyesi yüksek olan milletlere mahsus bir varlıktır. (II) Tiyatrosu olan memlekette şair, aktör ve seyirci bulunması zorunluluktur. (III) Bundan dört bin yıl önce, Türkler, büyük ve kültür seviyesi yüksek bir milletti. ((IV) Türk topluluğunun içinde iyi savaşçılar, yüksek soy- dan gelmiş olanlar, halk ve yabancı milletlerden alınmış köleler vard. (V) Hâkim olan asilzadeler, güzel sanatların korunup geliştirilmesinde öncü olmuşlardin Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinin öge sıralanışı "zarf tümleci - özne - yüklem" şeklinde- dir? A) Iade B) II MİRAY YAYINLARI C) III 6) IV E) V MIRAY YAYI 4 14.

4. 1. roman kahramanı gemiye binince II. öyküleştirilmiş ansiklopedi diyenler de olmuştur III. buhar kazanlarını anlattığı için IV. bir romanında V. onun romanlarına VI. olayın akışını durdurup Yukarıda numaralanmış söz öbeklerinden kurallı ve anlamlı bir cümle oluşturulduğunda hangisi bastan dördüncü olur? A) III B) VI C) IV D) I Ell E)

2. 1. En sonunda da susuzluktan ölür. II. Denizi o kadar çok sever ki deniz kıyısına konar, kanatlarını açar ve tek başına oturur, denizi seyreder. III. Pers mitolojisinde efsanevi bir kuştur Butimar. IV. Denizin bir gün kuruyacağından korkar ve bu korku yüzünden hiç su içmemeye başlar. V. Sıvı ihtiyacını deniz suyu ile karşılar. Yukarıdaki numaralamış cümleler anlamlı bir bütün oluşturabilecek biçimde sıralandığında hangisi son- dan üçüncü olur? B) II DXIV E) V 176

5. Altında da bir tarih Sekiz mart otuz yedi... Gözüm imza yerinde başka ad görmedi. Artık bahtın açıktır, uzun etme, arkadaş! Ne hudut kaldı bugün, ne askerlik ne savaş; Araya gitti diye içlenme baharına, Huduttan götürdüğün şan yetişir yârına!... Bu dizelerde aşağıdakilerin hangisi yoktur? A) Sayı grubu B) Bağlama grubu İsim-fiil grubu D) Sifat tamlaması EXS Sifat-fiil grubu

llardır liyor. kalı- yüy- ina, in 11, (I) Yazmak için kalemi eline alan yazar, her zaman orta- ya bir yapıt koyamaz. (II) Yazmak için ruhsal bir dinginlik ve duygusal bir denge gerekir. (III) Bunun yanı sıra başka etkenler de var elbet. (IV) Sanatçı yazacağı konu- da duygu ve düşünce, gözlem ve deney birikimine sahip olmalı. (V) Böyle bir birikimin gerçekleşmesi için zaman gerekir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlenin yüklemi basit yapılı bir fiildir. B) II. cümlede, isim-fiil vardır. C) III. cümlede, belgisiz sifat kullanılmıştır. D) IV. cümlede, fiilimsiyle oluşturulmuş bir tamlama vardır. E) V. cümlenin yüklemi, etken-geçişsiz bir fiildir.

28. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözcük, bir tamlayanın sıfatı görevinde kullanılmıştır? A) Çağıldar enderun mermerlerinde ayaklarına su B) Mercan bağırlarda bir insafa değer kâbusu C) Kabarmış ırmağın sedeflerine düşer, yorgun D) Ve bembeyaz gömülür suya ardışık taşlar E) Dindirilmez kuşlar gibi tiz, haykırır yeniden.

Türkçe 25. Kitabın "Ön Söz" ve "Giriş" yazısından öğrendiğimize göre, makalemizde ele aldığımız, incelediğimiz atasözü ve deyimler; konuyla ilgili belli başlı kitapların taranması ve yazarın çeşitli sohbetler sırasında bizzat halktan duyduğu, not aldığı kalıplaşmış sözlerden oluşmaktadır. Ne yazık ki yazar, sohbetlerde not alınan sözleri belirtmediği gibi bu sözlerin kaynak kişisini de yazmamıştır. Kitapta asıl dikkati çeken, bu çalışmayı değerli kılansa içinde sözlüklere hiç girmemiş ya da çeşitlemesi yer almış söz varlıklarını barındırmış olmasıdır. Böylece "Apalamadan yürünmez.", "Nerede çalgı, orada kalgı." atasözleriyle, "baka baka gözünün kökü sararmak", "cis dediği davar olmak" deyimleri gibi çeşitli sözler yaşarlığını sürdürecektir. Bu parçada sözü edilen kitabın asıl özelliği aşağıdakilerden hangisidir? A) İnsan ve dil gerçeğini kendi özellikleri doğrultusunda vermesi BY Okuyucusuna, okudukları arasında bağımsızca değerlendirme yapma olanağı sağlaması C) Dünden bugüne kalmış dil değerlerini koşullar S doğrultusunda yenileyerek sunması D) Sözlü kültürden yazılı kültüre aktarılan birçok sözü unutulmaktan kurtarması naino maseh E) Sözlü geleneği oluşturan dil değerlerinin aktarımıyla yaşamı zenginleştirmeye çalışması gay algsa

Z? sü- min ak e- 7- i 7 30. Edebiyatımızın önemli araştırmacılarından olan Mehmet Fuat Köprülü, birçok yazarla bire bir görüşerek kendi sanat anlayışlarını birkaç cümle ile açıklamalarını istemiştir. Bu yazarlar içerisinden Ziya Gökalp, sanat anlayışını şu cüm- lelerle açıklar: . On beş yıl çabaladıktan sonra kendi kurallarımla, beni farklı kılan yönlerimle bu çevrede anılır oldum. • Sesim, sadece kendi toprağımda değil başka yerlerde de yankılanıyor. . Okurun ilgisini okuma sırasında hep canlı tutmayı eserlerimde başardığımı söyleyebilirim. • Kaleme aldığım kısacık yazılarda, ülkenin geçirdiği büyük bir dönemin tortusunu gözlemliyorsunuz. Bu cümlelerden yola çıkılarak yazarın eserleriyle ilgili aşağıdaki nitelemelerden hangisi yapılamaz? A) Özlü B) Sürükleyici C) Evrensel D) Özgün E) Yalın TYT Diğer Sayfaya Geçiniz. bin

Paleontoloji, önemli fosil grupları yerkürenin jeolojik gelişmesinin araştırılmasına ve yer kabuğunun oluşum koşullarının tespit edilmesine çalışmaktadır. Jeolojik zamanlar boyunca kara ve denizlerin kapladıklan alanlar, dağılışları ve özellikleri, iklim koşulları, çökelme ortamları ve bunlara bağlı olarak gelişmiş olan sedimanter maden yataklarıyla petrol ve kömür gibi önemli kaynakların bulunduğu seviyeler paleontolojinin yardımıyla araştırılmıştır. Paleontoloji Müzesinde omurgalı (vertebrate), omurgasız (invertebrate) ve iz fosillere ait önemli örnekler bulunmaktadır. Omurgalılar bölümünde daha çok memeli grupların fosilleriyle birlikte balık, sürüngen ve kuşlara ait fosiller sergilenmektedir. Büyük kısmı ülkemizden olmak üzere çok sayıda gergedanın, zürafanın, etçilin, hortumlu memelinin fosili bulunmaktadır. 37. Bu parçada anlatılanlara göre paleontologlar aşağıdakilerin hangisi üzerinde çalışan bilim insanlarına daha çok yardımcı olur? A) Sağlık B) Ulaşım ida D) Enerji -E)-Sesyotaji C) Gida 38. Bu parçada paleontolojiyle ilgili aşağıdaki sorulardan hangisine doğrudan ya da dolaylı bir cevap bulunabilir? A Bu alanda niçin bir müze kurulması gerekmiştir? B) Ülkemizde gerekli ilgi ve desteği görmüş müdür? C) Fosilleri tanımada ne tür yollar izlemektedir? D) Omurgalı ve omurgasızlarla niye ilgilenmektedir? E) Coğrafyanın ilgi alanlarıyla ilişkili bir bilim midir?

16. I. Birlikte yaşama, birlikte paylaşma, yardımlaş- ma ve dayanışmaya muhtaçtır. II. İnsan; toplum kurallarına, inançlarına, ahlak yasalarına ve yaşama biçimine ne kadar iyi bütünleşmiş olursa hem kendini hem de top- lumu o kadar mutlu eder. III. Çünkü huzurlu toplumlar, iyi eğitilmiş ve top- lum kurallarına uyan insanlardan oluşur. IV. İnsan toplumsal bir varlıktır. V. İnsandaki bu duyguların pekişmesi gerekir. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? A) I Bll C) III D) IV E) V DANKASI

TEST 216 1. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde "öğüt ver- me" anlamı yoktur? 487 A) Akraba ile ye, iç; alışveriş etme. B) Alma mazlumun ahını, çıkar aheste aheste. C) Altın ateşte, insan mihnette belli olur. D) İyilik et denize at, balık bilmezse Halik bilir. E) Akşama karşı gitme, tana karşı yatma. 6.

479 7. Aşağıdaki cümlelerden hangisi diğerlerinden farklı bir içeriğe sahiptir? A) Değişik söz oyunları, iç ve dış uyaklar çocukta, ritim duygusunu besler. B) Şiirdeki ölçü, çocukların aradığı ahenk duygu- sunu sağlamaktadır. C) D) Şiir, çocuğun yaşayışına yeni bir renk katarak ona yaşamı sevdirmektedir. Günlük olayları yaşama biçimlerini işleyen şiir- ler, çocuğun yeni görüşler edinmesine katkıda bulunur. E) Şiir, belirli bir konu veya düşünce üzerine kurul- duğunda çocuğun zihnine de seslenir.