Cümlede Anlam İlişkileri Soruları
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkilericevaplayınız.
Ingiliz iletişim araştırmacısı Brian Groombridge,
kitle iletişim aracı olan televizyonun farklı ülkelerde
değişik amaçlarla kullanıldığını, televizyonların
yayın politikalarını bu amaçlara göre oluşturulduğunu
11
belirtmektedir. Groombridge'e göre televizyon,
Amerika Birleşik Devletleri'nde öncelikle bir satış
aracıdır; diğer işlevleri fazlaca önemsenmez. Sovyetler
Birliği'nde daha çok yönetimin sesi olarak kullanılmıştır.
TV
Hollanda'da ülkenin ideolojik bölünüşünü yansıtmaktadır.
Yani ülkelerdeki medya politikaları, iktidar çevrelerinin
isteği doğrultusunda şekillenmektedir.
37. Bu parçaya göre Brian Groombridge'in televizyona
yönelik getirdiği eleştiri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kültürel farklılıkları yansıtmada yeteri kadar öne
çıkmaması
B) Kâr amacı güden bir yayın politikasıyla varlığını
sürdürmesi
Yönetim mekanizmalarının talepleri doğrultusunda
yayınlar yapması
ya
D) Devlet politikalarıyla çelişen yayınların öncelikli
olarak sunulması
E) Ortaya çıkış amacından zaman içerisinde
uzaklaşmaya başlaması
Di
ba
d
b
n
a
39
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriiki
in-
ut-
k
7.
Oregon Gölü, Portland'in 130 mil uzağında gü-
neydoğu yönünde gizemli bir göldür.
Bu gölün yaklaşık 3000 yıl önce oluştuğu dile ge-
tirilmektedir.
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru
bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden
bangisidir?
A) Ortalama 3000 yıl önce ortaya çıktığı belirtilen
Oregon Gölü, Portland in 130 mil uzağında gü-
neydoğu yönünde olağanüstülüklerle dolu bir göl-
dür.
BY Neredeyse 3000 yıl önce oluştuğu düşünülen
Oregon Gölü, Portland'in 130 mil uzağında gü-
neydoğu yönünde sıra dışı özellikler bulunduran
bir goldür.
Hemen hemen 3000 sene önce oluşan Oregon
Gölü, Portland'in 130 mil uzağında güneydoğu
yönünde enteresan bir göldür.
D) Takribi 3000 sene önce meydana geldiği söyle-
nen Oregon Gölü, Portland'in 130 mil uzağında
güneydoğu yönünde esrarengiz bir göldür.
Portland'in yaklaşık 130 mil uzağında güneydoğu
yönünde bulunan Oregon Gölü, 3000 yıl önce
oluştuğu dile getirilen gizemli bir göldür.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriBÖLÜM
Dil Bilgisi Deneme Sınavları
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yükleminde
bildirme kipi kullanılmamıştır?
hoben
100
A Bahçenin kapısı önünde eski bir iskemlede oturuyor.
BY Tepelerden esen rüzgâr genellikler biraz sert olurdu.
C) Komşu köylerin birinde öğretmenlik yapmış
zamanında.
D) Okulun ilk günü bugün, geç kalmamalıyım.
E) Bana asla yalan söylemeyeceğini herkes bilir.
4.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri27. Adi en çok Mavera dergisiyle özdeşleşmiş bulunan
Rasim Özdenören, bu dergiyle 1984 ortalarında
İstanbul'a taşındığı tarihe kadar bağlarını sürdür-
müş, sonrasında ise fiilen bu derginin içinde bulun-
mamıştır. Derginin sözcüsü konumunda olduğu-
nu gösteren bir metin ise Mavera'nın 100. sayıya
ulaşması dolayısıyla kaleme aldığı yazıdır. Katkıda
bulunduğu dergilerden Edebiyat dergisinin çıkışı-
nın masa başında oturulup bir karar alınmak sure-
tiyle belirlenmediğini belirten Özdenören, derginin
hazırlıklarının uzun bir süreç aldığını belirtmiştir.
O sırada, Diriliş dergisi tatildedir ve tekrar çıkıp
çıkmayacağı da belli değildir. Edebiyat dergisini
çıkarmaya teşebbüs eden Nuri Pakdil, Özdenören.
ve diğer arkadaşlarının her biri, Diriliş dergisinin
çıkmasına her dönemde katkı sağlamışlardır. İşte
böyle bir ortamda -Özdenören'in söyleşilerinde sa-
mimiyetle anlattığı bazı hususlar sebebiyle- Edebi-
yat dergisinin çıkışı da kaçınılmaz hâle gelmiştir.
Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşıla
maz?
A) Diriliş dergisinin yayımlanmasının belirsizliği,
Edebiyat dergisinin çıkışına zemin hazırlamıştır.
B) Diiliş dergisi, her dönemde Nuri Pakdil ve Öz-
denören'in desteğiyle çıkmıştır.
C) Edebiyat dergisinin ortaya çıkışı uzun bir hazır-
lik döneminden sonra olmuştur.
D) Mavera dergisini Ruran ekip, daha önceleri Nuri
Pakdil'in önetimindeki Diriliş'i çıkarmışlardır.
E) Rasim Özdenörep, Mavera dergisinin sözcülü-
ğünü üstlenmiştir.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkilerivaplarını işaretleyiniz.
azi
n
1
Fdinat yayınları
4.
(1) Dang humması, Aedes aegypti sivrisineklerinin ism
si sonucu bulaşan, tek sarmallı RNA genomuna ve d
farklı serotipe (DEN 1-4) sahip bir virüsün neden olduğ
viral bir hastalıktır. (II) Son 50 yılda virüs taşıyan gezginle
rin seyahatleriyle insidansını %30 attırarak en hızlı yayılan
vektör kaynaklı hastalık olmuştur. (III) Ateş, baş ağrısı, kas
ve eklem ağrıları, kızarıklıklar, bulantı ve kusma semptom
larıyla kendini gösterdiği bilinmektedir. (IV) Daha çok kent-
sel (%70-80) ve yarı kentsel alanlarda görülse de gerçek-
leşen iklim değişikliğinden etkileneceğinden bu tablonun
değişmesi kaçınılmaz olacaktır. (M) Dang humması ile ilgi
yapılan başka bir çalışma 1920'li yıllardan sonra ilk kez
2012 yılında yaşanan Dang hummasi salgını sonrası iklim
değişiklikleri ile farkındalık oluşturmak adına yapılmıştır.
Bu parçada yer alan numaralanmış cümlelerde "Dang
humması" hakkında aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) I. cümlede nasıl oluştuğu açıklanarak tanımı yapıl-
mıştır.
Zika
lagting
enfek
hami
194
tes
(20
Ba
Z
A.
BY II. cümlede yayılma nedeni açıklanmıştır
III. cümlede belirtilerinden söz edilmiştir.
D) IV. cümlede geleceğiyle ilgili bir öngörüde bulunul-
maktadır.
1.
2
E) V. cümlede iklim değişikliği ile arasındaki bağ açık-
lanmıştır.
3.
Y
7.
8.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriamajağa-
aları unu-
i değnek-
lı olduğu
yor hem
de bir-
E) V
120
6
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ancak" sözcüğü diğer-
lerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?
A Bu söylentinin doğru olup olmadığını ancak çakalın evini
aradığımızda anlayabiliriz.
WA
Sodo
BY Gariban Adam, felekten istediği cevabı alır ancak dönüş
yolunda önüne çıkan fırsatları bir türlü değerlendiremez.
C) Köylüler korkar köyü terk eder ancak kedi daha sonra ce-
saretiyle ormana kral olur.
kral olur.
yo
D) Masalda evlat sevgisi işlenmiştir ancak iyi yetişmeyen bir
evladın sonunun kötü olacağı mesajı verilmiştir.
E) Evet ben senin tüm iplerini kemireceğim ancak bir tek dü-
ğüm bırakacağım, onunla rehin tutacağım seni.
9.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriE) Sahnenin Dış
Bir müddet işi oluruna bırakmaya karar verdi. Şahin de bütün dırıltısına rağmen, bu işten pek şikâyetçi
değildi. Muazzez'i her zaman Yusuf'a bırakıp istediği gibi gezebiliyor, kızı her yere götürüp başına dert
etmek veya evde bırakıp gözü arkada kalmak gibi sıkıntılardan kurtuluyordu.
2) Aşağıdaki açıklamalardan hangisi bu parçada geçen altı çizili deyimlerden birine aittir?
A) Bırakılan bir şey veya kimse ile ilgili tedirginliği sürmek.
B) Düşüncesizce davranmak veya aklına geleni hemen yapmak.
C) Görmemiş gibi yapmak, farkında değilmişçesine davranmak.
D) Bir konuda anlaşarak aynı biçimde konuşmak, söz birliği etmek.
E) Bir şeyi veya kimseyi başkasından daha değerli bulmak veya görmek.
dibi
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriE) İlk kullanımının nerelere uzandığına
29. Bir orman yangınına, yangın yayılmadan en kısa sürede
müdahale etmek çok önemlidir. Bu nedenle yangının
görülmesi ve yerinin saptanması gerekir. Bunun için
ormanları yüksekten gören yerlere yangın gözetleme
kuleleri inşa edilir. Yangın gözetleme kulelerinin çoğunda
en az iki gözetleyici bulunur. Bazı yangın gözetleme
kulelerindeyse yalnızca kameralarla gözetleme yapılır.
Ayrıca havadan uçak ve helikopterlerle de gözetleme
yapılır, gezici ekipler ormanları dolaşır ve telefon ihbarları
değerlendirilir. Ormanlarda çıkan yangınlar, yıldırım
düşmesi ya da yer altındaki gazların alev alması gibi
doğal nedenlerden kaynaklanabilir. Ancak yangınların
büyük çoğunluğu insan kaynaklıdır. Örneğin yakılan
ateşin kontrolden çıkması ya da iyi söndürülmemesi,
ekin biçildikten sonra tarlada kalan anız adı verilen köklü
sapların yakılması orman yangınlarına neden olabilir.
Bu parçadan hareketle,
I. Yangın yayılmadan müdahale edilmesi, yangının
erken fark edilmesi koşuluna bağlıdır.
VII. Yangın gözetleme kuleleri, ormana hâkim bir
tepeye inşa edilir.
III. Yıldırım düşmesi, ormanlara en geniş çapta hasar
veren orman yangını sebebidir.
V. Orman yangınlarının büyük çoğunluğu insanların
bilinçli veya bilinçsizce gerçekleştirdikleri
eylemlerin sonucudur.
-V. Orman yangınlarının ülke ekonomilerine olan
olumsuz etkisi gün geçtikçe artmaktadır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) I ye III
B) Ive V
D) I ve IV
OP00-SS.24TYT01
C) Ill ve V
E) III IV ve V
31.
11
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkilerien
ir
28. Günlük hayatta, eğer zora, beylerin bile borcu
vardır diyorsanız zor kullanan kişilerin istediğini en güçlü
kimselerin bile vermek zorunda kaldığını uzun uzadıya
anlatmanıza gerek yoktur. Aynı biçimde, zorla güzellik
||
olmaz sözüyle kişiye, beğenmediği şey zorla kabul
ettirilemez, demek istemişsinizdir. Züğürtlük, zadeliği
bozar diyorsanız soylu kimse parasız kalınca soyluluğu
unutulur; zayi olan koyunun kuyruğu büyük
IV
olur sözüyle de kaybettiğimiz şeylerde kusur ararız,
anlamını kastetmişsinizdir. Zemheride yoğurt isteyen
V
cebinde bir inek taşır sözüyle gerçekleşmesi güç bir şey
isteyen kimse, isteğini gerçekleştirecek çareyi bulmak
zorundadır, diyorsunuzdur.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yanlış
kullanılmıştır?
A
H
B
D) IV
EW
Diğer sayfaya geçiniz.
11
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri22. Eğer biri için cingöz diyorsanız onun uyanık, kurnaz biri olduğu-
1
nu vurgulamak istemişsiniz demektir. Yine görmüş geçirmiş sözü,
11
kastettiğiniz kişinin görgülü, deneyimli olduğunu belirtmekte işinizi
kolaylaştırır. Sorunları, sıkıntıları çok olan bir kimseden söz ederken
dert küpü demeniz yeterli olacaktır. Biri için aklı bir karış havada
|||
IV
deniyorsa onun kendini büyük gören, kibirli biri olduğu ifade edili-
yordur. Birini canı tez diye niteliyorsanız onun sabırsız bir kişiliği
V
Canter
olduğuna dikkat çekiyorsunuzdur.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yanlış kullanıl-
mıştır?
A) I
B) II
C) I
(D) IV
E) V
Diğer Sayfaya Geçiniz.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriTYT/Türkçe
5. (1) En eski canlı türlerinden biri olan kaplumbağaların
tamamı, sert bir kıkırdak kabuğa sahip sürüngenlerdir.
(It) Şu anda bilinen 356 kaplumbağa çeşidinin her
birinin değişik fiziki ve genel özellikleri vardır. (III) Çoğu
kaplumbağa vejetaryendir, yeşillikleri veya meyveleri
yemekten mutluluk duyar. (IV) Karada yaşayanların yanı
sıra suda yaşayanlar da yumurtalarını yaşam alanlarının
yakınındaki kuma ya da toprağa gömer. (V) Deniz
kaplumbağaları, manyetik alanlardaki küçük farklılıkları
algılayarak gidecekleri yeri tayin edip doğdukları yere
geri dönme konusunda inanılmaz yeteneklidir.
Kaplumbağalardan söz edilen bu parçadaki
numaralanmış cümlelerle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I. cümlede, hepsinde ortak olan bir özellikten söz
edilmiştir.
B) II. cümlede, farklı şekil ve boyutlarda olabilecekleri
belirtilmiştir.
C) III. cümlede, büyük kısmının et yemediğinden söz
edilmiştir.
D) IV. cümlede, bütün türlerin, yumurtlama mevsiminde
bir araya geldikleri ifade edilmiştir.
E) V. cümlede, denizde yaşayanların gelişmiş bir yön
bulma yeteneğine sahip oldukları söylenmiştir.
MA
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkilerieri var-
V8
Z
↓
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soyut ve somut isimler bir
arada kullanılmıştır?
A) Masalara renk renk, temiz, ütülü örtüler serilmişti.
B) Kentteki görkemli anıtsal yapılardan hepimiz etkilenmiştik.
C) Yol boyunca ekili tarlalar, çalışan işçiler, bolluk ve bir sabrin
sonunda gelen bereketi gördük.
DY Sabah erken uyanmalı, çimenlere düşmüş kırağı üzerinde
yürümeli insan.
E) Günün ilk ışıklarıyla uyanmalı ve donmuş göl görünmeli.
159
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkilerit ya
ler-
or.} sifet
yor-
E) Insanlar dalgasına tutulmuş bir gemiyim.
18. Birer birer gizlenince günün son şıkları
Gösteriyor kendini ansızın karanlıklar
Sabaha dek sürecek karanlığın hükümranlığı
Günle birlikte alıyor yerini pırıl pırıl aydınlıklar
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
97
ağız. sifet Azan öbeği
A)
yor.
B) Ad öbeği C) Edat öbeği
E) Eylem öbeği
D) Sifat öbeği
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri14.
TYT/Türkçe
13. Edebiyat sahasında yapısalcı anlayış, Ferdinand de Saussu-
re'nin Genel Dil Bilim Dersleri sonrasında yaygınlık gösterme-
ye başlamıştır. Sonrasında antropoloji, psikanaliz gibi diğer
bilim dallarında da kullanılan bir yöntem olmuştur/Yapısalcı
yaklaşım, sosyal bir birimin belli başlı ögelerine, alt sistemlerin
bir araya gelerek bir bütün oluşturmasına, bireyler ve onları
birbirine bağlayan mevcut ilişkileri ve bu ilişkileri düzenleyen
kültürel değerlere odaklanır. Bu sayede sosyal ve kültürel bir
karışımın merkezini oluşturan edebi eserin bütün incelikleri
kolaylıkla incelenebilmektedir.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söyle-
nemez?
Yapısalcı yaklaşımın edebiyat sahasında kullanıldığı
Farklı bilim alanlarında da yapısalcı yaklaşımdan fayda-
landığı
CT Yapısalcı yaklaşımın bireyler arası ilişkilere de odaklandığı
Yapısalcı yaklaşımın edebî eserin sosyal ve kültürel yön-
Terini irdelediği
Yapısalcı yaklaşımın edebiyat eserini oluşturan yaratıcı sü-
reçleri şekillendirdiği
15. Ede
si'de
rülü
1. Sanatçı kimliğini taşıyan her şairin sanatın diğer dal-
ları ile de yakın ilişki içinde olduğu, şiir dışında nesir
türlerinden birkaçında da eserler verdiği görülür. Türk
edebiyatında birçok edebi türde eser veren sanatçıların
yanı sıra sadece bir türde veya ağırlıklı olarak belli bir
türde eser veren sanatçılar da gelip geçmiştir. Aslında
şairlerin ve yazarların bu tutumlarının altında yazma
yetenekleri yatmaktadır.
II. Ahmet Hamdi Tanpınar şair, hikâyeci, romancı, dene-
meci, eleştirmen, akademisyen kimlikleriyle bu çok
yönlü özellikleri bariz bir sekildnu
Ankara Yayıncılık
mar
rak
Bu
bu
gel
SO
be
Ke
bi
B
n
16.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriA
24. "Bu kitapta yolculuk sonrası izlenimlerini anlattım."
cümlesinde "yolculuk sonrası" belirtisiz isim tamla-
ması, "izlenimler" ismini nitelemiş ve bir sifat tam-
laması oluşmuştur.
Aşağıdakilerin hangisinde bu tamlamayla aynı
özellikte bir tamlama vardır?
A) Geçen yıl, baba yadigarı evlerini satmak zorunda
kalmışlar.
karekök
B) Akşam yemeğinden sonra, misafirler dinlenmeye
çekildi.
C) Eski günlerin anısına arkadaşlarımızla bir araya
geleceğiz.
DYüksek duvarlarla çevrili evi, sanki bu sokağa ait
değildi.
E) Pencerenin açık yerinden içeri dolan rüzgâr, odayı
soğutmaya yetiyordu.
ka
bi
b
E
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri2. Milli Edebiyat akımının yazarlarından olan Ya-
kup Kadri'nin nehir roman türündeki eseri olan
Panorama'sı, Ankara'daki siyasetin değişimini
ve Türkiye'deki 1933-1953 yılları arasındaki de-
ğişimi ele aldığı önemli bir eserdir. Yaşantılarını
Panorama'da nesnelliği gözeten bir anlatımla ro-
manlaştırmıştır yazar. Kısa sahnelerden oluşan,
hızlı ve tempolu siyasi olayların kenarında duran
ve bir gözün egemen olduğu bu hâkim üslup, sa-
natçının romancılığının en önemli teknik özelliği
olarak değerlendiriliyor.
Bu parçaya göre Yakup Kadri'nin eseri oku-
ru:
J
siyasi çatışmaları,
gerçeklik,
III. kişisel birikimler
konularından hangileriyle
from
A)Xalnız I
buluşturur?
B) Yalnız II
I ve II
uzn
Yalnız III
E) II ve III