Cümlede Anlam İlişkileri Soruları

1. • yumuşak: Dokunulduğunda veya üzerine basıldığında çu- kurlaşan, eski biçimini kaybeden, katı karşıtı. • sıkmak: Çevresine sarılarak veya bir şey sararak çepeçevre basınç altına almak. uç: Genellikle uzun bir nesnenin incelerek biten son ve sivri noktası. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "yumuşak, sıkmak, uç" söz- cükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekilde kullanılmış- tir? Limonu ucundan delmiş ve limon, çok yumuşak olduğu için onu kolayca sıkmıştı. Masanın ucunda oturan adam, yumuşak bir bakışla etra- fına bakıyor, insanları sıkmadan konuşuyordu. Bu yumuşak görünüşlü görevli, elindeki kalemi sinirli bir şekilde sıktıktan sonra ucundan tutup bize doğru fırlattı. D) Kutuyu makasın ucuyla açınca altta olan yumuşak dokuyu eliyle kavradı, iyice sıktı ve çıkardı. E) Uzun gagasını yumuşak topraklara sokan bu kuş, gagasi- nın ucuyla sıkıp yakaladığı besinleri hemen yerdi.

E 7. (1) Nikola Tesla'nın gelecek kuşaklara mirası yal- nızca buluşları, pratik fayda sağlayan bilimsel gö- rüşleri değildir. (II) Hayatını, mevcut teknolojilerin alternatifini üretmeye adayan Tesla'nın yaklaşımı da gelecek kuşaklarda etkili olur. (III) Bunun gü- nümüzdeki en iyi örneği, adını ünlü mucitten alan "Tesla Motors" adlı şirkettir. (IV) 2003 yılında ku- rulan firmanın ilk ürünleri elektrikle çalışan spor arabalardır. (V) Tesla Motorsun kurucuları arasın- da yer alan Elon Musk, aynı zamanda SpaceX adlı havacılık ve uzay şirketinin de kurucusudur. Bu parçada numaralanmış sinde eşitlik anlamı vardır? cümlelerin hangi- CND ANU B) II Ders lygulama Fövü | Türkce D) IV EV

Evden uzaklaşamadığımız dönemlerde, ailemizden sonra en yakın ilişkileri oyuncaklarımızla kurar hatta gelecekte edineceğimiz rolleri onların aracılığıy- la kurgulardık. Bebeğine ninni söyleyen küçücük anneler melamin mutfak takımlarıyla komşu ağırlar, bebek elbiselerini pilli çamaşır makinelerinde yıkardı. Oyuncaklar bizi hem oyalar hem de eğitirdi. Bu parçada, oyuncakla ilgili olarak aşağıdaki görüşlerden hangisini destekleyen bir durumdan söz edilmemiştir? A) Hayal gücünün gelişmesini sağlar. B) Gündelik yaşamla doğrudan ilişkili olabilir. Çocukların iyi vakit geçirmesini sağlar. C) D) Çocukların hayatında önemli işlevleri vardır. E) Tercih edilen çeşitleri yaşa göre değişir.

eç) 5. 1. Tepeden yol bularak geçmek için Marmara'ya Kaç donanmayla sarılmış ufacık bir karaya II. Mazlumların intikamını almak için doğmuşum →→Camac Volkan söner, lakin benim alevlerim eksilmez III. Biliyor musun, toprak için su neyse Öyle bir yerin var senin, gönlümde Yurt için dövüşen başı dumanlı Her zaman bu şandan o şana gider Bir türlü söz dinletemediğim için yüreğime → Csebep) Hep bir başka baharı bekledim durdum Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangilerinde "için" edati aynı anlamda kullanılmıştır? I ve Il p III ve IV A I ve V All ve E) IV ve V II ve III limosi asağıdaki cümlelerin hangisinde diğerle-

Yapay zekâ terimini son on yıldır sıkça duyuyoruz. Ne var ki bu terim, bilim dünyası için yeni değil çünkü ilk olarak 1956'da orta- ya çıktı. Yani bilim insanları yaklaşık 67 yıldır yapay zekâ üzerine çalışıyor. İlk başlarda bu alanda ilerlemeler çok yavaş oldu. Dola- yısıyla yapay zekâ, halk arasında uzun bir süre fantastik bir kav- ram ve bilim kurgunun konusu olarak görüldü. Yalnızca bilim kur- gu yapıtlarında değil de günlük yaşamımızda da yer alabileceği düşüncesi, IBM'in Deep Blue adlı yapay zekâlı satranç bilgisaya- rının 1997'de dünya satranç şampiyonlarından Garry Kasparov'u yenmesiyle doğdu. Son yirmi yılda bu alanda çok büyük ilerleme- ler kaydedildi. Böylece yapay zekâ kavramı, biz farkında olmadan gündemimizdeki yerini almaya başladı. Öyle anlaşılıyor ki onu be- nimseyip benimsememize aldırmadan her geçen gün görünürlü- ğünü artıracak. 37. Bu parçada yapay zekâ ile ilgili aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir? Bilim dünyasında ortaya çıktığı tarihe B Toplum tarafından değerlendirilme sürecine Günlük hayatımızı ne zamandır etkilediğine D) Onunla ilgili algının değişme nedenine Varlığının zamanla daha çok hissedileceğine 20 38. Bu parçada yapay zekâ ile ilgili yer alan "Öyle anlaşılıyor ki onu benimseyip benimsememize aldırmadan her geçen gün görünürlüğünü artıracak düşüncesini desteklemek için aşağıdaki örneklerden hangisi kullanılamaz? tugees inbid Yapay zekâ doğal olandan uzaklaşmayı temsil eder hâ- le geldiğinden birçok kişi; tepki olarak Alaska, Izlanda gi- bi ıssız yerlerde yaşamayı hayal ediyor. B) Yapılan bir araştırma, yaşlıların yapay zekânın sunduğu olanakları anlaşılmaz bulduğu ve bunları yüksek oranda reddettiğini göstermektedir. FINA C Genç kuşak; yapay zekâyı alışverişten araştırmaya, eğ- lenceden iletişime kadar her alanda kullanmaya hazır bir dijital donanımla büyümektedir. DY Belli bir yaş grubu, Terminatör filminin etkisiyle, yapay zekâyı insan görünüşlü ve bağımsız hareket eden bir ro- bot olarak düşünme eğilimindedir. it ou d E) Kadınlar, ev gereçlerinin yapay zekâ ile kontrolünün ve uzaktan da kullanılabilir olmasının hayatlarını büyük oran- da kolaylaştırdığını düşünmektedir.

Sözcükte Göz aydınlığı gençlerimizin yapacağı her çalışma bu ül- kenin geleceğine konacak bir tuğladır aslında. do 26 Bu cümledeki altı çizili sözle gençlerin hangi özelliği vurgulanmaktadır? imol A) En değerli hazinelerimizden biri olduğu B) Çalışkanlıklarının fırsata çevrilmesi gerektiğinög C) Değerlendirilmesi gereken bir potansiyel taşıdıkları sis stalo prisp D) Önemli bir iş gücü oluşturdukları E) Eğitim faaliyetlerinin öznesi oldukları Hemmuvo muyob unulno in ibieipneri nobralid neg boots us abipses nanslei Asmnsluchov shaps nalurool pibetel nunu A 1

31. Aşağıdakilerden hangisi edebi yapıta yönelik olumsuz bir eleştiridir? A) Bu öyküdeki olay örgüsü, kişi, yer ve zaman ögeleri yapıtın neden ve nasıl yazıldığı hakkında hiçbir ipucu vermiyor. B) Eser; yaşadığı çağa ışık tutmuş, "Edebiyat, toplumsal ve sosyal tarihin aynasıdır." görüşünü kanıtlar nite- likte. C) Bu yapıt, sanatçısının kültürel birikiminin yanında, onun dünya görüşünü ve etik değerlerini de yansıtı- yor. D) Sanatçı farkında olmadan yapıtına kişiliğini de yan- sıtmış, böylece okuyucu yazarın ruh dünyasına gire- biliyor. E) Yazar, romanını yazarken kişisel deneyimlerinden, okuduğu kitaplardan, gezip gördüğü yerlerden yararlanmış.

3. Fuzuli'nin birkaç gazelini alışılmışın dışında bir metotla şerh eden bu palışma, oldukça özgün bir nitelik taşıyor. Yazar ele aldığı gazelleri bir taraftan çağdaş dil bilimi yaklaşımıyla irdeliyor, diğer taraftan gazellerde kullanılan sözlerin şairin sözcük evrenindeki tüm bağ- lamlarını yine şairin metinleri üzerinden ortaya koyuyor. Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir kul- lanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Nazım Hikmet'in şiirlerini tasnif eden bu çalışma, araştırmacı- lar ve meraklı okurlar için iyi bir başvuru kaynağı olacaktır. B) Behçet Necatigil, Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü adlı eserin- de birçok şair ve yazarla ilgili yerli yerinde ve isabetli tespitler- de bulunuyor. C) Ece Ayhan'ın şiirlerini değişik yöntemlerle açımlayan birçok ça- lışma yapıldı hatta şairin şiirleri için bir sözlük bile hazırlandı. D) Mehmet Kaplan, Türk şiiri üzerine birçok makale kaleme aldı; bu makalelerde Türk şiirini hakkını vererek etraflıca inceledi. E) Necip Fazıl'ın şairlik kudretini gözler önüne seren böyle bir ma- kaleye daha önce hiç rastladığımı hatırlamıyorum. 25

aken izde kullanilo mak Dönemi'nde: ordu yöne lağası, kazasker b Du B dirhem gün kullanmama n sonra kurul ulan you rin yerine albay, bin ibi yeni sözcükler tun dan hangisini dest yeri dönemde butun d irmiştir. urulan hızlı iletişim a sözcük alışverişi syal değişiklikler de etkilemiştir. ikle Batı dillerinden zcük girmiştir. karşılayan sözcükle ışında kalmıştır. n bir şaire kolay k i döneminin şair düşüncesine ve yapı yönünde wor. sairin hem ken sanatçıları C) vel faya geçht 15.-17. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevapleyna. Günlük yaşamda birbirimizi hiçbir zaman anlayamadiğimizdan ne biz bagkalanan ini okuy ne de onlar içlerindekileri tümüyle woga vun Insanlar birbirlerini dia belirtilerin yacdawryla ancak kabataslak bir biçimde tanıyabilir bütün tanıtabilir. Çünkü kişilerin dış yagamlan kadar Oysa romancı dilerse romandaki kişileri okuyucuya iç dünyalarını da gözler önüne serebilme olanağına Bu belirtiler hem toplumdaki ilişkilerimiz hem de kuracağımız yakın dostluklar için yeterli denebilecek bir sahiptir. temel oluşturmaktadır. V Işte bu nedenle roman kişileri çoğu zaman bize tarih kitaplarındaki insanlardan hatta kendi yakın dostlarımızdan daha açık görünürler. L M 15. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturması için hangileri birbiriyle yer değiştirmelidir? B) Ive V A) well Dll ve IV E) IV ve V CHI ve II 16. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılabilir? A) Roman kişileri bireysel bir yaşama sahip olmadıklarından bu kişilerin inandırıcılıkları yoktur. B) Roman kişilerini gerçek yaşamdaki kişilerden daha iyi tanır daha iyi anlarız. C) Roman kahramanları gerçek roman kişileri değil mesajı ileten araç kişilerdir. D) Romanlarda karakter çizmede ve oluşturmada değişik yollara başvurulur. DH ve IV 18. 2008 ynds Toronto revers E) Roman kişileri, gerçek dediğimiz insanlar gibi sevinç ve acı duyan birtakım varlıklardır. 17. Numaralanmış cümlelerin hangilerinde yargı gerekçesiyle birlikte verilmiştir? A) I ve III B) Ive V X YAYINLARI E) IV ve V C) Il ve Ill DENEY Ardindan sum bulunduktan odam etmalen beklene SONU Dişlandikian hatırlayan ka oda sicaklic göre daha tahmin etm Buna göre ag çıkan araştır A) Sıcak ya ziyade ig 79 6) Bulundu edilmiş oy Kişilerin davran D) Fizyola etkileş çıkma E VÜCLE karşı

IN BİLİMLERİ YAYINLARI 3. (1) Kimi kaynaklarda udu Farabi'nin icat ettiği söylenir ancak Farabi'den çok önce yapılmış minyatür ve kabart- malarda ut ve benzeri çalgılar görülebilmektedir. (II) Fara- bi'nin mucit olarak algılanmasının esas sebebi uda hâkim bir müzisyen olması ve uda getirdiği akort sistemidir. (III) Döneminde ut hakkında en iyi ve kapsamlı bilgiyi verenlerden biri olan Farabi, o döneme kadar dört telli bir saz olan uda beşinci teli eklemiştir. (IV) Farabi'den sonra Ibni Sina, Kitabu'ş-Şifa adlı eserinde udun en meşhur alet- lerden biri olduğunu söyler ve akort, ses aralıkları gibi teknik bilgileri şekillerle anlatır. (V) 10. yüzyılda İhvan-ı Safa risalelerinde musiki aletlerinden bahsedilirken bunla- rin en güzel olanının ut olduğu belirtilir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) 1.de udun icadıyla ilgili bir tartışmaya yer verilmiştir. B) II.de sözü edilen sanatçıyla ilgili bir ön yargı dile getiril- miştir. C) III.de bilgi ve yorum iç içe verilmiştir. D) IV.de bir eserle ilgili bilgi verilmiştir. E) V.de bir karşılaştırmaya yer verilmiştir.

3. 2020 / TYT (1) Emprovize caz yapan müzisyenlerde çok önemli bir yetenek var: Zihnin akış hâlini kullanmak. (II) Trans hâli olarak da bilinen akış, bütünüyle tek aktiviteye odaklandığımız durumlarda beliriyor. (III) Örneğin ma- ratonda koşuyorsanız tüm dikkatiniz vücudunuzun ha- reketlerine odaklanıyor. (IV) Kas hareketlerinizi, ayak- larınızın yerle temasını hissetmeye başlıyor; benliğin kaybolduğunu gözlemliyorsunuz. (V) Böyle durumlar- da odaklanılan beceriler en üst seviyede gerçekleştiri- liyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisin- de sifat tamlaması yoktur? B) II C) III D) IV E) V

2. A) I. B) II. C) III TÜRKÇE IV. Bu kitaba yönelik eleştirilerimin amacı, yazarın önüne hendekler kazmak değil; metnin aksayan yerlerine işa- ret etmek, eleştirinin rolünü belirginleştirmek ve biraz da mıntıka temizliği yapmaktı. Eleştirinin el yordamıyla yürüdüğü bir ortamda bunun kolay olmadığını biliyo- rum. Buna rağmen ben, bir yandan arazi temizliği ya- parken bir yandan da bir sistem kurmaya çalıştım. A) Duygulara yenik düşmek B) Eksik yönleri öne çıkarmak C) Belli ölçütlere dayanmamak DAynı görüşleri tekrarlamak E) Genel geçer ifadeler kullanmak E) V. Bu parçada geçen "el yordamıyla yürümek" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? 7

23. Aşağıdakilerin hangisinde tamlayanı adıl (zamir) olan bir tamlama kullanılmıştır? A) Dalgalar bir türkü söyledi mi dinle Onlar bizim en güzel anılarımız B) Bir sonbahar akşamı sahillerdeyim Gamlı bir heykel gibi kayalarda ben C) Gözlerimde parıltısı bir bakır taşın Kulaklarım komşuların ayak sesinde D) Ve bir ak bulut görünmüştür Sen çeşmenin başında bekliyorsun E) Bir kente bir güvercin çizmek Güvercinin gözlerini çizmek

7. (1) Yoksulluk, insanlık tarihinin çok eski olgularından biridir; asırlardır süregelmiştir ve bugün katlanarak artmaktadır. (II) Yoksulluk, yoksunluğu ve mahrumiyeti kapsayan bir tür yokluktur. (III) Bu yokluk, çevredeki zenginliklere rağmen var olan bir yokluktur. (IV) "Küreselleşmenin öteki yüzü" olarak görülen yoksulluk kültürünün giderek yaygınlaşması, modern dünyanın en büyük sorunlarından biri hâline gelmiş bulunmaktadır. (V) Bu hızlı yoksullaşma, toplumsal tabakalaşmayı kırılgan hâle getirmekte; sınıfları âdeta modern bir kast gibi ayrıştırmaktadır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede aşamalı bir durum dile getirilmiştir. B) II. cümlede olumsuz bir kavramın tanımı verilmiştir. CXIII. cümlenin anlatımında karşıtlıklardan yararlanılmıştır. DXIV. cümlede insanlıkla ilgili olası bir tehlikeden bahsedilmiştir. E) V. cümlede hızlı yoksullaşmanın yol açtığı sorunlar sıralanmıştır.

an kişi- n atıl- al @stokul 8. kemmelliğini herkes anlayamaz. D) Birçok doğal sistem geometrik kurallara uysa da bal petekleri en barizidir. E) Günümüzde bile doğadaki kusursuz uyumun kayna- ğı keşfedilememiştir. Uluslararası sahadan birçok araştırmacının bulunduğu CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi), çığır açan çalışmalara ve Nobel ödüllü bilim insanlarına ev sahip- liği yapıyor. Parçacık fiziği, evrende neden karşı madde olmadığı, karanlık maddenin varlığı, kütlenin nereden geldiği gibi birçok soruya cevap arayan CERN'lü bilim insanları, bu cevapların insanlığa hangi açılardan yarar sağlayabileceğini henüz bilmiyorlar. Ancak bilimin asıl güzel kısmı da burada. Yıllar önce fizikçiler atomun ya- pısını araştırırken de ne bulacaklarını bilmiyorlardı ama bu süreçte atomun manyetik spini yani dönüşü keşfedil- di ve tıp alanında sık kullanılan MR teknolojisi gelişti. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir? A) Fizik alanında yapılan çalışmalarda beklenmedik ka- zalar gerçekleşebilmektedir. Sited nine B) Bilim insanları bir araştırmaya başladıklarında sonu- nun nereye varacağını kestiremeyebilir. 18 e) Evrenle ilgili soruların cevaplanması için bilim insan- larının hâlâ vakte ihtiyacı vardır. b) Dünyanın en başarılı fizikçileri CERN'de çalışmakta- 7 dir. dır. m bolal leunay Sıradan insanların akıllarına bile gelmeyecek soru- lar CERN'de araştırma konusudur.

8. Aşağıdakilerden hangisi Geçiş Dönemi'nin özelliklerinden biri değildir? A) Dörtlük nazım birimi ve beyit nazım birimi kullanılmıştır. B) Hece ölçüsüyle birlikte aruz ölçüsü de kullanılmaya başlan- mıştır. C) Bu dönemde dil yabancı etkilerden uzaktır. D) Genellikle dinî-ahlakî konular işlenmiştir. E) İslamiyet öncesi kültür ile İslamiyet kültürü eserlerde iç içedir.