Cümlede Anlam İlişkileri Soruları
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri2.
Bu kitaba yönelik eleştirilerimin amacı, yazarın önüne hen-
dekler kazmak değil; metnin aksayan yerlerine işaret etmek,
eleştirinin rolünü belirginleştirmek ve biraz da mıntıka temiz-
liği yapmaktı. Eleştirinin el yordamıyla yürüdüğü bir ortam-
da bunun kolay olmadığını biliyorum. Buna rağmen ben, bir
yandan arazi temizliği yaparken bir yandan da bir sistem
kurmaya çalıştım.
Bu parçada geçen "el yordamıyla yürümek" sözüyle
anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Duygulara yenik düşmek
B) Eksik yönleri öne çıkarmak
Belli ölçütlere dayanmamak
D) Aynı görüşleri tekrarlamak
E Genelgeçer ifadeler kullanmak
31
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri2. Çağdaş bir klasik olan Gazap Üzümleri,
toplumsal olayların ve olguların edebiyat
eserlerine yansımalarını etkin biçimde gös-
teren dramatik yapısı ve kurgusuyla, bellek
katmanlarından süzülüp sık sık gündeme
gelen bir yapıt. Bıraktığı izi peşinden sü-
rüklercesine, kütüphane raflarından hayata
bakmaya devam eden bu kitabı, çoğumuz
yeniden okuma ya da sayfalarını karış-
tırma ihtiyacı duyuyoruz. Birçok kaynakta
Gazap Üzümleri adlandırmasının yazarın
bilinçli kullandığı bir metafor olduğu belir-
tiliyor. Buna göre John Steinbeck; çürüyen
bir meyve olarak mevcut sistemin çökü-
şünü dile getirmektedir. Baskılara, de-
mokratik olmayan uygulamalara, düşük
ücretlere duyulan gazap ve öfke; meyve-
nin/sistemin çürümesini de kapsamaktadır.
Bu parçada Gazap Üzümleri adlı eserin
hangi yönüne vurgu yapılmamıştır?
A) Kalıcılık
C) Etkileyicilik
B) Özgünlük
D) İmgesellik
E) Toplumsal duyarlılık
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriNITE
6. 1. Metin
Günümüzün dünyasında çevre kirliliği, tüm gezegeni
kaplayan boyutlara ulaşmış durumdadır. Dünyanın
birçok bölgesinde insanlar, çevre felaketine karşı
korumasız, nükleer tehdit ve radyasyondan habersiz
bir yaşam sürmektedir.
II. Metin
15. yüzyılın ünlü şairi Şeyhî'nin Harnâme adlı mes-
nevisi Türk edebiyatında hicviye tarzının başarılı
örnekleri arasında yer alır. Eserin yazılış nedeni ve
kime sunulduğu konusunda kaynaklarda verilen bil-
giler ve ileri sürülen görüşler değişiktir.
Bu metinlerle ilgili olarak aşağıda verilen yargı-
lardan hangisi doğrudur?
A) İkisinde de sohbet türüne özgü nitelikler vardır.
B) ikisinde de dilin alıcıyı harekete geçirme işlevin-
den faydalanılmıştır.
e) iki metin de sanatsal metin örneğidir.
D) İki metin de makale türündeki yazılardan alınmıştır.
E) İkisi de haber yazısı örneğidir.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "için" edati, "Kitabı,
çalışması için ona verdim." cümlesindeki anlam ilgi-
siyle kullanılmıştır?
A) Arabası bozulduğu için okula geç kalmış.
B) Arabayı bir hafta için kiraladım.
C) Onun için deli dolu diyorlar.
D) Senin için hazırlık yapıyor.
E) Sınava girmek için gelmiş.
(₁)
3
6.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ve" bağlacı zarf
görevindeki sözcükleri birbirine bağlamıştır?
A) Akşamları çaydan ve tatlıdan vazgeçemiyordu.
B) Babası gibi çalışkan ve başarılı bir avukat olmak isti-
yordu.
C) Her sınavdan sonra olduğu gibi mutlu ve rahat görü-
nüyordu.
D) Sabahın ilk ışıklarıyla uyandı ve hazırlanmaya baş-
ladı.
E) Çocukluk günlerinin geçtiği kasabayı ve kasabanın
insanlarını hiç unutmamıştı.
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtisiz ad tamla-
ması vardır?
A) Kız en güzel, en hafif giysisini giymiş.
B) Son aylarda tanıtım yazılarıma ara verdim.
C) Kapkara kapılar sormuşlar onlara.
D) Ayıp olmaz mı, bu işler o kadar kolay mı?
E) Atılır mıyız oyundan benzemezsek onlara?
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri)
21
1
3. (1) Bir yazara niçin veya nasıl yazdığı sorusu sık sık
sorulur. (II) Çünkü insanlar yazma konusunda ken-
dini sınamak istiyorlar. (III) Okuyucular ben de yazar
olabilir miyim merakı içindedirler. (IV) Bence kişi,
niçin yazmak istediğini önce kendine sormalıdır.
(M) Bu konuyla ilgili kendi düşüncesini öğrenmeden
yazmaya başlamamalıdır.
Numaralanmış cümlelerden hangileri neden
sonuç ilişkisiyle birbirine bağlıdır?
A) I ve II
B) ve III
D) IIl ve IV
C) II e IV
E) IV ve V
-
6. Aşağıdaki cümlelerin hang
vardır?
(A) Şiire duyulan saygı ve se
zılar, şiire olan ilgiyi artma
sayılırız.
16
B) Bu düşünce yüreğine az
gene de dertliydi.
C) Gürültü gittikçe hafifiya
yer yer kesiliyordu.
D) Bakışlarıyla kocaman del
cakladı.
E) Düşünceler değişse de
meyen şeyler vardır.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkilerimış kurgusuna, anlatıcının eksik bıraktığı yerlere
rağmen boşlukları kolaylıkla doldurup hikâyeyi ken-
dinize göre tamamlayabiliyorsunuz. (V) Hepsinden
önemlisi, nihayet İstanbul dışına çıkıp biraz kır ha-
vası soluyabiliyorsunuz.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinde olumsuz bir eleştiri söz konusudur?
B) II
GHI
DIIV EV
olumsuz bir
eleştiri
47
klajignin nedenter?
is
12. (1) Gerçekte Çukurova nüfusunun gelişmesi kısa bir
dönemde olmamıştır. (II) Ova nüfusunun yapısında-
ki değişiklikler uzun bir sürecin sonucudur. (III) Asir-
lar boyunca Türk göçebeler Çukurova'ya aralıksız
gelerek yerleşmişler, buna karşın Rumlar, Ermeniler
ve diğer azınlıklar ovayı terk etmişlerdir. (IV) Genel-
likle kent nüfusunu etkileyen bu göçlerin oluşma-
sında savaşların rolü büyüktür. (V) Bundan başka
bölgede görülen ekonomik ve ticari bunalımlar da
daha çok azınlık nüfusun azalmasına neden olmuş-
tur.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi-
sinden başlanarak Çukurova nüfusunun yapı-
sındaki değişimin nedenteri sıralanmıştır?
A) I
B) II
C) III
DIV
E) V
TÜRKÇE SORU BANKASI
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriesini
-r
vardır?
rde
e
8. (1) Babam her akşam eve yorgun argın gelirdi.
(II) Yüzünden yorgunluk ve uykusuzluk akardı.
(III) Evimizin caddeye bakan penceresinin önüne
oturup caddeye bakardım. (IV) O karanlıkta bile
tanırdın babamın minibüsünü. (V) Yavaş giden,
yokuşları ağır ağır çıkan ışık babamın minibüsüy-
dü. (VI) Onun geldiğini görünce yerimden fırlayıp
aşağı inerdim.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi,
kendinden önce gelen cümlenin doğal sonucu
durumundadır?
B) III
All
C) IV
D) V
E) VI
51
11.(1) Günümüzün eleştirmeni be done
li kalıyor. (1) Oneğin, 1940 kuşağının
son yirmi yılda gelişen edebiyata çok
(III) Kimi eleştirmenimiz Türk edat
çıkan ürünlerle değerlendiriyor (M
men bütün bir edebiyati bilmeye
değerlendirmeler yapabilsin Fuzu
jideki görüntüsüyle değerlendirmeye
Numaralanmış cümlelerin hangi
koşula bağlanmıştır?
A)T
B) II
TÜR
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri7. Antrenman sırasında yorgun ve moralsiz gördüğü
koşuculara antrenör hayatta ve koşuda başarılı ol-
mak istiyorsanız şu beş şeyi asla unutmayın:
Hayat da böyledir koşuyu bıraktığınız an kay-
bedersiniz.
Doktrin Yayınları
Aynı tempoda sakin bir şekilde ilerlemelisiniz.
İlk hamle önemlidir başlangıcı iyi yapmalısınız.
Etrafınıza takılmadan kendinizle yarışmalısınız.
Endişelenmeden hedefe odaklanarak ilerleme-
lisiniz.
nerdeys
E Sonuca odaklanmak
çıktidina
ma dilin
Bu pam
de bin
10.E
Bu parçada antrenörün koşuculara verdiği
öğütlere göre, koşucuların başarı için sahip ol-
ması gereken özellikler arasında aşağıdakiler-
den hangisi yoktur?
Özgüvenli olmak
C) Soğukkanlı olmak
B) Korkusuz olmak
D) Sabırlı olmak
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri2. İstanbul gibi büyüleyici bir şehrin tam ortasında düzen-
I
lenen Bosphorus Cup, boğazın gemi trafiğinin durdurul-
masıyla gerçekleşiyor ve Boğaz hattı boyunca tüm İstan-
bullulara keyifli bir görsel şölen sunuyor. Farklı akıntıla-
|||
||
rıyla ünlü İstanbul Boğazı'nda tekneler, yarışı kazanabil-
mek için sadece güçlü rakipleriyle değil boğazın sularına
IV
karşı da mücadele veriyor.
V
Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisi göre-
vi yönünden diğerlerinden farklıdır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
Bu
da
A)
B)
C
D
E
6. (
r
r
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriD
14. Önermelerinde, anlatımlarında, akıl yürütmelerinde, kuramlarında
I
(teorilerinde) sevgiye yer açmayan anlayışlar sınırlı (az sayıda),
II
kapsamlı bir gerçeklikten öteye uzanamıyor. Açıktan açığa (be-
lirgin olarak) sözü edilmese de metafizikler, ahlak felsefeleri,
toplum öğretileri, psikoloji varsayımları, ekonomi yönergeleri
IV
(talimatları), eğitim bilim yöntemleri ve daha nice bilimler; uygu-
lama oluşumlarında, en can alıcı (çarpıcı) yerlerinde, sevgiden
V
|||
almakta hızını ve başarısını.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı pa-
rantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri28. Türkiye Cumhuriyeti, Avrupa ülkelerinde uygulanmakta olan
medeni kanunları incelemiş ve İsviçre Medeni Kanunu'nu ter-
cüme edip düzenleyerek Türk Medeni Kanunu olarak, 1926'da
kullanmaya başlamıştır.
Türkiye Cumhuriyeti'nin, Medeni Kanunu İsviçre'den alması-
nın nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilemez?
A) Sorunlara akılcı ve pratik çözümler getirmesi
B) Kadın-erkek eşitliğine dayanması
C) Laik bir anlayışla düzenlenmiş olması
D) Türk kadınına siyasi haklar getirmesi
E) Değişime ve yeniliğe açık olması
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri7.
kau kapın12
Aşağıdakilerin hangisinde bir ad tamlamasının tamla- 11.
yanı ile tamlananı yer değiştirmiştir?
A Elleri ve yüzü kömür tozundan kararmış Zonguldak'ın.
B Bağbozumu kışın acımasızlığını bolluğa çevirirdi.
Anadolu'nun birçok köyünde kaplumbağa kutsaldır.
Fotoğraf sanatının inceliklerini Ara Güler'den öğrendim.
Yaşam boyu başarının sirrini hangi bilge verebilir ki?
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri12. Aşağıdakilerden hangisinde, bir atasözünün
değiştirilmesi sonucu oluşan anlatım bozuklu-
ğu vardır?
A) Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur.
B) Aç civciv kendini buğday ambarında sanır.
C) Kel ölür sırma saçlı olur, kör ölür badem gözlü
olur.
D) Dari unundan baklava, incir ağacından oklava
olmaz.
E) Cömert derler maldan ederler, yiğit derler can-
dan ederler.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri3. "1940 Kuşağı” toplumcu şairleri arasında yer alan ve dolayısıyla
da ileri toplumculuk aşamasının şairlerinden olan ----; "sosyal
realizm" olarak adlandırdığı, özellikle de 1950'lerde Mavi dergi-
sinin sanat anlayışını belirleme ve Hisar grubuna dönük eleştirel
söylem üretme çabası etrafında duyurduğu estetik anlayışla bu-
lunduğu aşamanın genel estetik çizgisinden oldukça farklı bir
toplumcu gerçekçiliğe yönelmiştir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi ge-
tirilmelidir?
A) Attila İlhan
B) Ercüment Behzat Lav
C) Rifat Ilgaz
D) Ahmet Arif
E) Ceyhun Atif Kansu
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri21221345
2.
(1) Hayal etme, hayallerini gerçekleştirme kudretine
inanma... (II) Belki de bizim çocuklarımızda en fazla ek-
siklik duyulan özellik bu.
Gerçi millet olarak "hayal
etme" noktasında bir sıkıntımız yok, bizim sıkıntımız
bunu gerçekleştirmeye inanma noktasında başlıyor.
(IV) Hâlbuki tarihe adlarını yazdırmayı başarmış isim-
lere baktığımızda onlar önce hayal etmeyi öğrendi, son-
ra kendilerine inandı. (V) Diyelim ki Ulu Önder Musta-
fa Kemal Atatürk, dayısının çiftliğinde karga kovala-
makla yetinip hayal kurmasaydı şimdi ne durumda olur-
duk?
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde
"varsayım" yardır?
B) II
AYT
CHII
D) IV
EV
1
4.