Cümlede Anlam İlişkileri Soruları
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri8. Kitapların sizlere dost olabilmesi için okunduktan son-
ra da raflarınızda yer alması gerekir.
Aşağıdaki cümlelerden hangisi anlamca bu cüm-
leye en yakındır?
A) Okunduktan sonra bir köşeye atılan kitaplar da
dost olabilir.
B) Kitapların dost olması için içeriğinin sizi anlatıyor
olması gerekir.
Okunduktan sonra da sizinle olan kitaplar dosttur.
D) Kitap okumanın en güzel yanı onları dost ediniyor
olmaktır.
E) Kitaplar, raflarda durdukça insanlarla dost olabilir-
ler.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriSadece spor yapmakla sağlam bir vücut elde etmeye
çalışmamalı, yaşam tarzımızı da değiştirmeliyiz.
Aşağıdaki cümlelerden hangisi anlamca bu cüm-
leye en yakındır?
A) Spor yapmak beraberinde birçok değişikliği de ge-
tirir.
B Sağlam bir vücut için yaşantı da spor da etkili olur.
C) Spor yapmak için yaşantımızda değişiklik yapma-
mız gerekir.
D) Sağlam bir vücut için spor yapmak her zaman ye-
terlidir.
E) Yaşantımız ve spor yapıyor olmamız sağlam bir vü-
cut için gerekli değildir.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriSadece spor yapmakla sağlam bir vücut elde etmeye
çalışmamalı, yaşam tarzımızı da değiştirmeliyiz.
Aşağıdaki cümlelerden hangisi anlamca bu cüm-
leye en yakındır?
A) Spor yapmak beraberinde birçok değişikliği de ge-
tirir.
B Sağlam bir vücut için yaşantı da spor da etkili olur.
C) Spor yapmak için yaşantımızda değişiklik yapma-
mız gerekir.
D) Sağlam bir vücut için spor yapmak her zaman ye-
terlidir.
E) Yaşantımız ve spor yapıyor olmamız sağlam bir vü-
cut için gerekli değildir.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileritilannek
sence by
zinhinde
ar bula-
klaşmak
ereklyor
receğini
bunun
cemem
ayrin
Ancak
gere
düşü
minde
Ve
E) Ikisi de alt olduklan şinin matia beyitlendir
5. (1) Bakü'de kentsel doku açısından birkaç fark yapı tarzını
belirgin bir biçimde ayırt etmek çok kolay. (1) Çarlik Dó-
nemi'nden kalan ve Alman mimarisini hatırlatan gayet ih-
tişamlı binalar var. (I) Bunlarla iç içe, Sovyet Dönemi'nde
yapılan ve bizdeki kitlesel tatil ya da kaplica otellerini hatır
latan ve hiçbir estetiği olmayan, enine ya da boyuna dört
duvardan oluşan dev yapilar var. (IV) "Şehir içi" dedikleri
ve bizdeki Ankara kale içiyle Mardin evlerinin kangimi di-
yebileceğimiz, Venedik misali daracık yollarla ilerlediğiniz
labirentieri çevreleyen tek ya da birkaç katlı taş yapılar-
dan oluşan, eski özelliklerini korumuş hoş bir bölge var.
(V) Buradaki evler şimdilerde restore edilip minik otellere
dönüştürülüyor ama çoğunda hála yerel halk yaşıyor.
Bu parçada numaralanmış cümlelerde Bakü ile ilgili
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 1. cümlede, farklı mimari üsluplan yansıtan binalar bu-
lunduğu anlatılmaktadır.
B) II. cümlede, gösterişli binaların ulusal mimariyi yansit-
madığı belirtilmektedir.
C) III. cümlede, güzellikten yoksun, çok büyük binaların
varlığı ifade edilmektedir.
D) IV. cümlede, belli bir bölgede geleneksel özelliklerin
ağır bastığı söylenmektedir.
E) V. cümlede, evlerin aslina uygun olarak yenilendiği dile
getirilmektedir.
SONUÇ
YAYINLARI
7.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri26. Onat Kutlar'a ilk öykülerimi götürdüğümde, "Ben nasıl
yazıyorum, sana anlatayım." demişti, "Önce, yazmayı
düşündüğüm metnin basılı hâli canlanır gözümde. Bunu sana
mesleğinle bağlantı kurarak açıklayayım: Bir yapı düşün;
dümdüz, gri, sabun kalıbı gibi, hiçbir estetik yanı olmayan,
heyecanlandırmayan... Bir ev mesela. Ona bir balkon, bir
cumba eklersin, payandalarla güçlendirirsin, pencere açarsın.
saçağını genişletirsin, renklendirirsin; estetik bir değer
kazanır, çekici hâle gelir. Yazı da öyledir. Yeknesak, dümdüz
uzayıp giden bir metin, okura görsel ve duyusal olarak itici
gelir. Ona diyaloglar eklersin, paragraflarla rahatlatırsın,
nefes alır ve daha kolay okunur. İşte o zaman okuru içine
alır."
Bu parçada Onat Kutlar, sözleriyle "yazı" ile ilgili
aşağıdakilerin hangisini vurgulamamıştır?
A) Okurların metin ile özdeşlikler kurma isteğini yazarın
dikkate alması gerektiği
B) Tekdüzelikten kurtulması için yazarın onda bazı teknik
düzenlemeler yapmasının zorunlu olduğu
C) Okurda okuma isteği uyandıracak bir biçime ve dış
görünüşe sahip olması gerektiği
D) Okuyucunun hep aynı biçimde süren bir yazıyı okuma
isteği duymayacağı
E) Metnin çekiciliğinde içeriği kadar üslubunun ve dış
yapısının da önemli olduğu
P
S
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkilerier
22. Yıllar içinde dergilerde yayımladığım sinema yazılarını
topladım bu kitapta. Ama ufak tefek eklemeler, çıkarmalar
yaptım. Günümüz okuru için daha 'okunaklı' hâle getirmeye
çalıştım yazıları. Bazı yazılarda anlatmaktan çok bilgi
vermenin ağırlık kazandığını, zaman zaman biraz eğitimci bir
dil kullandığımı, o zamanlar yaygın olarak hepimizde görülen
dönemin kimi gözde siyasal kavram ve terimlerini kullanma
merakının öne geçtiğini gördüm. Çapak olarak gördüklerimi
elimden geldiğince ayıklamaya çalıştıysam da bazı yerler
günümüze göre naif bulunabilir, bazı yazıların dönem
özelliklerini fazlasıyla taşıdığı düşünülebilir. Ama şimdi ifade
etme biçimim değişip çeşitlense de temel dertlerimin
değişmediğini gösteren bu yazıları, sınırlı tutulmuş
düzeltmelerle bu kitaba alma gereği duydum.
Bu parçaya göre, yazarın eski yazılarında değişiklikler
yaparak kitabına almasının nedenleri arasında
aşağıdakilerin hangisi yoktur?
Yazıların bazı özelliklerinin eskimiş olduğunu düşünmesi
B) Yazar olarak artık daha farklı konulara odaklanması
C) Bazı yazıların sanatsal olmaktan çok öğretici olduğunu
görmesi
D) Yazılarda, yazıldığı dönemde moda hâline gelmiş bazı
kavram ve terimlerin çok yer almasını artık gereksiz
bulması
E) Yazıların orijinal biçimleriyle günün okurunu
zorlayabileceğini düşünmesi
23.
bl
Ö
B
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri-
1-
§.
7.
8.
1. Bir yandan takımından ayrılmaya gön-
lü el vermiyor, öte yandan yeni takımın
cazip teklifini tepmek istemiyordu. (iki-
lem)
7
IL Yeni polisiye romanı Kırlangıç Çığ-
lığı'nda, zamandan ve mekândan aza-
de, yaygınlaşan hastalıklı bir bozulma
hâline odaklanıyor Ahmet Ümit (değer-
lendirme)
IŞiiri incelediğinizde ozan dediğin işte
böyle olmalı, diye düşünüyorsunuz.
(takdir etme) +
IV. Batıdaki iller arasında en gelişmiş olanı
Izmir'dir. (üstünlük) +
W.Yıl sonu raporlarını tamamlayıp odama
bırakırsan iyi olur. (zorunluluk)
Numaralandırılmış cümlelerin hangisi ay-
raç içindeki-kavramı karşılamamaktaduy
AYT.
B) II. III. IV.
D)
Doga, insan yok olduktan sonra da ya-
Duy
edis
dilin
ger
Örne
- Si
bi
le
C
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkilerir şe-
i var
gö-
ndi-
dan
dü-
in-
S-
an
a-
el-
a-
le
a-
ğı
7. (1) Cumhuriyet'in ilk yıllarında yurt dışında eğitime gönderi-
len "Türk Beşleri" ismi, Halil Bedii Yönetken'in Rus Ulusal
Okulunun kurucuları Rus Beşleri'nden esinlenmesiyle orta-
ya çıkmıştır. (II) Bugün Türk Beşleri olarak anılan Cemal Re-
şit Rey, Hasan Ferit Alnar, Ulvi Cemal Erkin, Ahmet Adnan
Saygun ve Necil Kâzım Akses; Cumhuriyet'in ilk yıllarında
pek çok şehirde onlarca konser vermiştir. (III) Türk Beşleri;
aynı dönemde yaşamış olmaları, klasik müziğe gönül verme-
leri, eğitimlerinin ardından ülkeye dönerek Cumhuriyet reji-
minin resmî müzik politikasını gerçekleştirmeye çabalamala-
ri ve ulusal kaynaklardan yararlanmaya öncelik vermeleri gi-
bi müşterek nitelikler taşıyan sanatçılardır. (IV) Bununla bir-
likte kişiliklerinden ve müzik eğitimi aldıkları çevrelerden kay-
naklı üslup farklılıklarına da sahiptiler. (V) Nitekim ulusalcı bir
kavrayışla yola çıkan Beşlerin ortak amacı, başlangıçta Türk
halk ve geleneksel sanat müziğinin melodik, makamsal ve
ritmik yapısıyla Batı müziği biçim ve tekniğini kullanarak bes-
teler yapmak olsa da ilerleyen yıllarda her besteci kendine
has duyuş ve düşünüşünü geliştirme yoluna gitmiştir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?
0
A) I. cümlede, gruba bu adın verilme gerekçesi dile getiril-
miştir.
B) II. cümlede, grup temsilcilerinin etkinliklerine dair bilgile-
re yer verilmiştir.
C) III. cümlede, grubun ortak özelliklerinden söz edilmiştir.
D) IV. cümlede sanatçıların farklı eğitim metotları ile yetişti-
metotları
rildiği vurgulanmıştır.
E) V. cümlede, sanatçıların özgün niteliklere sahip oldukla-
ri vurgulanmıştır.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri0. (1) Mutlu zamanlarımız çabucak tükenirken stres dolu
bekleyişlerimiz de zaman geçmek bilmez, bunu hepimiz
yaşamışızdır. (Günümüzde insanların yaşam tarzla-
rına bakıldığında geçip giden zamanla ilgilenmeyip ona
ayak uydurmaya çabaladıkları görülür. (III) Örneğin ge-
leceğimize yön verecek bir sınavın sonuçlarının açık-
lanmasını beklerken geçen birkaç gün, bize birkaç ay
gibi gelir. (IV) Diğer yandan yıllardır görmediğimiz bir
arkadaşımızla geçirdiğimiz bir akşam, sanki dakikala-
ra sığar. (V) Zamanın algılanışındaki bu farklılık, insan
psikolojisinin bilim dünyasınca çözülmeyi bekleyen gi-
zemlerinden biri.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi
düşüncenin akışını bozmaktadır?
B) II
CHIT
A)
DIV
E)V
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriÖZDEBİR
YAYINLARI
28.
Gazeteci:
(1)
Tiyatrocu:
- Kendimi bir tür mistik bilim insanı olarak görüyorum. Tiyat-
royu; beni meraklandıran, şaşırtan, kavranamaz ve düşünüle-
mez olduğunu hissettiğim şeylerin etrafında dans etmek için
bir deney odası olarak kullanıyorum. O yüzden diyebilirim ki
sahne işlerim "benim için önemli olan" karmaşık konulardan
ortaya çıkıyor. Tiyatroya merak salmadan bu öznel mistik ya-
nım beni hep kışkırtırdı zaten. Tiyatroyla birlikte iyice gün yü-
züne çıktı.
Gazeteci:
IL A
(11)
Tiyatrocu:
- İnsan bilgisinin asla erişemeyeceği yerler olduğuna inanan
birisiyim. Hayatta her zaman, anlayamayacağımız, kontrol ede-
meyeceğimiz bir şeylerin mevcut olduğu fikri beni büyülüyor.
Bu büyünün peşinde bir yolculuğa çıkıyorum. İzleyiciyi de bu
yolculukta yanımda götürmeye çalışıyorum. Tiyatroda olmak
her şeyi anlamak, her şeyi anlamlandırmak değildir; bazı şey-
ler muğlak kalmalı. Ben tiyatronun, kendi dilinde imgesel ol-
ması gerektiğini düşünüyorum.
Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi
sırasıyla getirilmelidir?
A) 1. Tiyatroya ilgi duymanız nasıl ve ne zaman gerçek-
leşti?
II. Yaşamınızda oyunculuğunuzu etkileyen olaylar ve
kişiler var mı?
B) I. Tiyatro sizin için ne ifade ediyor?
II. Tiyatroculuğunuzun yaşamınıza katkı sağladığını dü-
şünüyor musunuz?
C) Bir tiyatrocu olarak kendinizi topluma karşı sorumlu
hissediyor musunuz?
II. Seyircilerin oyunlarınıza olan tutumunu ve ilgisini
nasıl buluyorsunuz?
D) I. Zor teorik konuları sahneye taşımaya ne zaman ve
niçin karar verdiniz?
II. Sahnelediğiniz oyunların bazı bilinmezlikler içerme-
sinin bir nedeni var mı?
E) 1. Geleneksel tiyatro türlerinin modernleşebileceğine
inanıyor musunuz?
II. Tiyatroya duygusal yaklaştığınızı düşünüyor musu-
nuz?
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriortak bir köken ve ortak ereğin bilincine
varmalarını
A edebiyatın insanlar arasında
onların diyaloğa girmelerini
AV. sağlayarak tüm zaman engellerini aşar
kurduğu kardeşlik bağı
Yukarıdaki numaralandırılmış ifadelerle
anlamlı bir cümle oluşturulduğunda baştan
dördüncü aşağıdakilerden hangisi olur?
B) II
G
C) Ien DIV
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri14. I. Bahçelerden duyulur bir yaprak uğultusu
II. Yüreklere yer etmiş, yarım sevda duygusu
III. Ellerinde ipeklenmiş karanfil kokusu
IV. Albümlerde kımıldar çağın yarim sorusu
V. Eskiden gözlerindi akşamların en durusu
Bu dizelerdeki altı çizili bölümlerin hangisi diğerlerin-
den farklı bir tamlamadır?
A) I
C) III
D) IV
+
E) V
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriJ
9. Yıllarca çalışmasının semeresini sonunda almaya başla-
mıştı Girdiği işlerde başarıya; ulaşmış,
yani bolca
paraya kavuşmuştu.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdaki
deyimlerden hangisi getirilmelidir?
Aeli cebine varmamış
C) eli ekmek tutmuş
B) eli genişlemiş
D) eli açık olmuş
E) eli pek olmuş
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri7.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ya... ya" bağ-
lacı belirtisiz ad tamlamasının tamlayanlarını
bağlamıştır?
A) Evin alışverişini ya ben ya annem yapardık.
B) Bu ses, ya bebek ya da kedi sesiydi.
C) Ya mimar ya da mühendisti babalan.
D) Ya şimdi konuş ya da sonsuza kadar sus.
E) Ne zaman görsem ya yemek yiyor ya da yemek-
ten söz ediyorsun.
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileriB
29. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenebilir?
A) Düşsel anlatıma başvurulduğu
B) Öznel anlatımın benimsendiği
C) Koşul (şart) cümlelerine yer verildiği
D) Atasözleri ile anlatıma akıcılık kazandırıldığı
E) Öyküleyici anlatımdan yararlanıldığı
Lise Türkçe
Cümlede Anlam İlişkileri2. Üsküdar'da Paşa Kapısı'nın biraz ötesinde
mezarlıkların karşısındaki yamri yumru
arsa üzerinde tek, kırık tahta evde oturuyo-
ruz. Kapının önünde çömeldim, siyah ser-
vilerin arkasında akşam gölgeleri arasında
canlanan taşlara bakarak annemi bekli-
yorum. Karnım aç, elim ayağım donmuş
gibi. Annemin çamaşırdan dönerken yır-
tık çarşafı altında getireceği ekmeği hayal
etmeye çalışırken onun göğsünü söken,
gözlerinin etrafını simsiyah yapan öksürü-
ğünü işitiyorum sanıyorum. Fakat eski bir
mezar taşı, çılgın bir hücumla geçen rüz-
gârın etkisiyle yıkılıyor. Gökte siyah top-
rak bulutları uçuyor; uzak bir şimşek, siyah
servi duvarı üzerinden göğü açıp kapıyor.
Pek derin bir köpek havlaması var."
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak
aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
A) Öyküleme tekniği kullanılmıştır.
B) Benzetmeye yer verilmiştir.
C) Görme ve işitme duyularından yararla-
nılmıştır.
D) Betimleme yapılmıştır.
E) Yalın bir dil kullanılmıştır.